Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 29-05-24 12:52

Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst door de TopicStarter : 29-05-24 12:52

Hi!

Sinds een half jaar heb ik mijn eigen paard gekocht en ik loop nu tegen een probleem aan.
Goed om te weten; ze is volledig op de foto/gekeurd geweest en goed bevonden bij aankoop. De tandarts is geweest, de masseur, de osteopaat/fysio en de zadelmaker zijn ook allemaal langs geweest.

Na een eerste val langer geleden en recentelijk een zeer pijnlijke val blokkeer ik volledig wanneer het woord galop valt en merk ik zelfs spanning tijdens de draf. Ik ben mij bewust van wat ik doe, maar in het moment is het een automatisch reactie. Ik ga knijpen en wil de handrem erop zetten, waardoor mijn paard juist gaat rennen.

Bij een ruiter zonder spanning gebeurd dit niet en loopt ze relaxed. Dus ik moet het echt bij mij zoeken.
Er zijn ook zeker momenten geweest dat ik er wel relaxed op zat en ook de eerste maanden ging het prima omdat ik er nog onbevangen op zat, maar door mijn recente val ben ik weer een aantal stappen terug in mijn hoofd en reageert mijn lichaam.

Ik ben benieuwd of iemand hier ervaring mee heeft en hoe jullie het opgelost hebben. Ik krijg uiteraard begeleiding en volg meerdere keren per week les, met nu zelfs de stap dat we de galop in de longeerkraal doen en dat gaat best oké. Maar buiten het tijd geven om weer vertrouwen op te bouwen heb ik behoefte aan eventuele aanvullende tips van mensen die dit ook hebben gehad of bekend mee zijn.

Alvast bedankt!

**Geplaatst**: 29-05-24 12:56

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 12:56

Is de eerste val die je beschrijft van dit paard geweest? Wellicht kun je eerst weer vertrouwen krijgen in galopperen op een ander (goed bevestigd en betrouwbaar!) paard? Of andere optie galopperen op je eigen paard aan de longeerlijn?

Ik ben jaren terug ook flink gevallen (inclusief ziekenhuisopname) en bij mij heeft het enorm geholpen om een betrouwbaar paard te rijden die goed bevestigd was.

**Geplaatst**: 29-05-24 13:01

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 13:01

Ik denk dat je eerst af moet van het "moeten".

Je hoeft niet te galloperen, ga gewoon lekker rijden zonder de galop als doel met als doel ontspanning en fijn rijden.

Daarnaast zijn er meerdere opties afhankelijk van wanneer je spanning krijgt, krijg je spanning als harder gaat in de draf? Of alleen bij het idee van moeten galloperen?
Soms helpt het om het paard te leren aangalloperen vanuit de stap bijvoorbeeld.

Vertrouwen is ook iets wat vaak weer opgebouwd moet worden, dus na iedere fijne rit is er weer een stukje meer vertrouwen. Vooral niet forceren.

**Geplaatst**: 29-05-24 13:08

Geplaatst: 29-05-24 13:08

Stap en draf ritten zijn ook ritten zorg dat je daar eerst lekker kan rijden en je ding kan doen gewoon paar weken niet anders en op een dag als jij je goed voelt lekker zit paard lekker loopt geef je het een kans op de plek en tijd wat jij wilt

En waarom ben je bang waar voor en waar door geef soms ook gewoon tie dat het je dag of moment niet is dat is niet erg komt vanzelf

**Geplaatst**: 29-05-24 13:13

Geplaatst: 29-05-24 13:13

Net zoals dat je niet meer zou moeten doen dan je paard aankan zou je ook niet meer moeten doen dan je zelf kunt. Van wie "moet" jij galopperen? Moet dat van jou, moet dat van je instructrice?

Er zijn al goede tips gegeven, zoals op een ander paard rijden, rijden aan de longe en niet-moeten. Mocht je toch ooit op het punt komen dat je echt toe bent aan een galopje (niet vanuit je hoofd maar vanuit je gevoel), houd het dan kort. Drie of vier passen is zat. Zorg er dan wel voor dat je paard goed bij elkaar is zodat je gemakkelijk ook weer de overgang terug kunt rijden. Dus vlot aangalopperen, voorwaarts denken, en duidelijke overgang naar draf. Het is geen galop, het is een dressuurtechnische oefening

Bouw, als het goed gaat, het aantal passen uit. Als je dit in een rijbak doet is het handig om aan te springen aan het einde van de lange zijde.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 29-05-24 13:22

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst door de TopicStarter : 29-05-24 13:22

Dank voor al jullie reacties al!

De angst/spanning is voor mij echt paard gebonden op het moment, galop op een ander paard is geen probleem gebleken. De twee vallen waren ook van mijn eigen paard. Nu ben ik in het verleden ook wel gevallen van de paarden die ik reed, maar heb er nooit echt angst/spanning aan over gehouden tot nu.

Wat jullie zeggen komt eigenlijk neer op hetgeen waar ik zelf nog niet aan toe wilde geven en jullie hebben daarin natuurlijk helemaal gelijk. Instructie heeft dat ook al aangegeven, doe gewoon die stap terug en ga voor ontspanning, dan maar geen galop. Ik ben alleen lichtelijk perfectionistisch en niet snel tevreden met hoe snel ik zelf vooruit ga. Buiten mijzelf om legt niemand mij een verplichting op om te galoperen, maar ik moet het zelf ook maar eens meer los gaan laten. Ben alleen zelf heel erg bang dat ik uiteindelijk nooit meer ga durven.

**Geplaatst**: 29-05-24 13:27

Geplaatst: 29-05-24 13:27

Elisa2 schreef:
Ik denk dat je eerst af moet van het "moeten".

Je hoeft niet te galloperen, ga gewoon lekker rijden zonder de galop als doel met als doel ontspanning en fijn rijden.

Vooral dit. Je MOET niks. Kan mentaal natuurlijk wel lastig zijn, ook omdat sommige mensen het apart vinden als je minder rijdt of bepaalde dingen niet doet. Maar wie bepaald wat je moet doen? Je moet doen wat je zelf WILT en niet wat je denkt te moeten.

Ik heb een tijdje eerst helemaal niet gereden en daarna gewoon begonnen met stapritjes. En pas als ik er zelf zin in had, deed ik meer. Heb een jaar geen galop gedaan. Lekker loslaten wat 'een ander' er van vind of kan vinden. Ik neem aan dat je je paard hebt om samen plezier te maken? Dan moet je dat ook doen, ongeacht wat het is waar jullie momenteel samen van genieten. De rest komt vanzelf wel weer, misschien over een maand, misschien over een jaar maar wat maakt dat uit?

**Geplaatst**: 29-05-24 13:27

Geplaatst: 29-05-24 13:27

Ik heb daar vroeger ook last van gehad, al was het niet door een val. Er zijn meerdere dingen die mij geholpen hebben. Ik heb o.a. centered riding gevolgd een tijdje, therapie met paarden, horse agility en grondwerklessen, ... Ik heb me verder ingelezen in oa de psyche van paarden en heb een heel aantal dingen losgelaten. Had ik een mindere dag? Dan reed ik niet. Ik ben overgestapt op bitloos rijden. Ik ben veel minder gaan focussen op prestatie en kijk nu vooral waar we beide zin in hebben. Ook geef ik mijn pony meer ruimte en autonomie, maar wel binnen bepaalde grenzen. En dat werkt behoorlijk goed voor ons. We maken nu voornamelijk (rustige) buitenritten en dat gaat prima met lange teugel. Gaat hij toch eens te snel / is hij onrustig, dan kan ik hem meestal terugrijden met mijn zit en/of stemhulpen. Hij is meer op mij en op zichzelf gaan vertrouwen en heeft best wel wat angsten overwonnen. Vroeger was hij erg routebast en leidde een nieuwe route tot angst. Nu kiest hij er soms zelf voor om een nieuwe, onbekende route te nemen. Heb ik niet zoveel tijd met buitenrijden, dan bepaal ik meestal welk rondje we doen. Als ik voldoende tijd heb, kiest mijn pony regelmatig de route. Met andere woorden: door hem meer vrijheid te geven (weliswaar binnen bepaalde grenzen), heb ikzelf veel meer controle gekregen. Het klinkt misschien heel tegenstrijdig, maar dat is het niet. Hoe meer jij je paard opsluit en probeert te controleren, hoe meer je paard zich daartegen gaat verzetten.

**Geplaatst**: 29-05-24 13:29

Geplaatst: 29-05-24 13:29

Lola2018 schreef:
Ben alleen zelf heel erg bang dat ik uiteindelijk nooit meer ga durven.

Stel dat dat zo zou zijn (wat ik betwijfel), wat zou daar zo erg aan zijn?

**Geplaatst**: 29-05-24 13:32

Geplaatst: 29-05-24 13:32

Als je jezelf nu dwingt wordt het alleen maar lastiger.

Perfectionisme is lastig, maar wat let je om eerst helemaal perfect te rijden in stap en draf?

Je zou misschien ook nog een valcursus kunnen overwegen zodat je minder bang wordt en over een tijd ook weer perfect kunt galopperen. Zie het als een investering: even tijdelijk ietsjes minder volmaakt (naar jouw maatstaven) om daarna weer verder te kunnen zoals je voor ogen had. Of beter, want alles perfect willen doen gaat je niet lukken en dit is een mooie gelegenheid om wat aan dat perfectionisme te doen. Je zit jezelf er namelijk mee in de weg, en je paard ook. Zeker weten dat jouw paard je wel goed genoeg vindt zoals je bent, en ook niet goed weet hoe om te gaan met de druk die hij wel voelt maar niet begrijpt. Omdat het een druk is die jij jouzelf oplegt. Een paard snapt dat niet. Die voelt alleen dat er druk is.

Adem uit. En weer in. Het begint al met opstijgen: adem uuuiiiiiitttttt wanneer je opstijgt. Probeer maar eens: als je inademt met opstijgen stijg je met een energieke ruk op (signaal voor paard om zich klaar te maken te vluchten). Als je uitademt gaat je beweging rustig en gecontroleerd(voor je paard voelt dat als: okee, ik stijg even op. Alles is in orde, je doet het supergoed en blijf nog maar even lekker staan waar je nu staat). Adem daarna wanneer je bent aangestapt mee met het ritme van de beweging van je paard. Dat is behoorlijk hard werken in het begin, en het voelt raar, maar het is wel een begin om meer te gaan voelen en minder te denken. Als bonus kom je beter in contact met je paard. Je ademhaling bewust op elkaar afstemmen zorgt voor verbinding, waardoor het dan weer lijkt alsof je kunt rijden zonder hulpen.

**Geplaatst**: 29-05-24 13:44

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 13:44

Ja de tip van de ademhaling is een hele goede!

Ben je van je eigen paard gevallen in galop? Het is wel positief dat je het op andere paarden niet hebt, dan kun je daar dus nog steeds op galloperen. :-)

Dus dat je het nooit meer gaat durven kun je dan al wegstrepen. ;-)

**Geplaatst**: 29-05-24 14:54

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 14:54

Je doelen aanpassen en doen wat goed voelt! Ik herken het en voelde hoe mijn pony en ik waren; daar paste ik mijn rijden op aan. Er zijn ook ruitercoaches die je kunnen helpen. Bijv Horse & Trust.

**Geplaatst**: 29-05-24 15:06

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 15:06

Wat mij nog wel eens wilde helpen waren valeriaan-pilletjes.
En: adem in door de neus, adem uit door de mond.

Angst is een raar iets.

**Geplaatst**: 29-05-24 18:36

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 18:36

Wat stoer dat je hier open over bent. Je bent zeker niet de enige, ik denk dat er veel meer ruiters rijden met angst.

Ikzelf heb spanning na een hele nare val, waar ik al zo'n 9 jaar mee "worstel". Of eigenlijk niet, ik heb het geaccepteerd dat angst dat deel is dat me veilig houdt. Ik zoek de spanning wel op, maar als ik blokkeer stap ik af en waak over mezelf en m'n vertrouwen.

Er zijn instructeurs en boeken om je verder te helpen. Maar een ding; je moet niks. Je hoeft niet te galopperen. Jouw paard, jouw regels, jouw gevoel, jouw hobby. Wees lief voor jezelf

**Geplaatst**: 29-05-24 19:06

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 19:06

Dan gaat dit denk ik een mooie les zijn voor je ts,

Dat was het iig bij mij. Ga (leren) genieten van verbeteringen in de stap, evt de draf, of zelfs ''slechts'' aan de hand. Het is een hobby en behandel het ook zo, word het leuker door,

. Je moet gewoon weer wat goede ervaringen krijgen dus doe een pasje terug, je moet maar zo denken dat je op deze manier ook niet verder komt, dan liever even terug naar de basis.

**Geplaatst**: 29-05-24 19:27

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 19:27

Ik heb precies hetzelfde gehad. Mijn jonge ruin had ik met hulp van mijn instructrice zelf ingereden. Hij was super braaf en totaal geen problemen gehad. Tot er een periode kwam dat hij nogal aan het puberen was + energie teveel door het veel op stal staan in de winter helaas. Hij werd erg heftig aan de hand, waardoor ik ook niet meer durfde te rijden. Ik heb mezelf wel verplicht om te blijven rijden, maar alleen te doen waar ik me goed bij voelde. Op dat moment was dat alleen stappen en draven. Hele tijd niet gegaloppeerd, omdat ik hier angstig voor was (hij had nogal weinig balans, waardoor hij erg hard en plat door de bochten ging). Na een aantal maanden werd ik steeds wat zekerder en heb het galopperen weer langzaam opgebouwd.
Wat andere al zeggen, doe alleen waar jij je goed bij voelt en probeer het plezier in elkaar weer terug te vinden. Het komt zeker goed!

**Geplaatst**: 29-05-24 19:51

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 19:51

Ik galoppeer niet te paard. Nu niet, dan niet, de kans is nooit niet. Enorme angst na 1 erg verkeerde val. Durfde zelfs niet meer te draven. Inmiddels doe ik dat weer zonder nadenken al hoewel nog maar korte stukjes gezien long covid gedoe... ik heb fantastische bijrijdsters en man die de galop behoeften van mijn paard voorzien. Ik ben er voor de rustige ritjes en het mennen. Iedereen tevreden zo en wie weet ooit....maar nu heb ik hier meer dan genoeg aan

**Geplaatst**: 29-05-24 20:05

Geplaatst: 29-05-24 20:05

Ik denk dat het hier veel kan helpen om het ook echt een doel te maken in de lessen, voor nu, om te herkennen bij jezelf wanneer de spanning oploopt, en hoe je die weer af laat vloeien. En dus niet als automatische reactie, maar via hele bewuste stappen.

Als het draven rennen wordt, is dat bijvoorbeeld:
- zitten,
- overgang naar de stap maken,
- hand iets ontspannen,
- de blokjes (centered riding) weer op elkaar zetten dus je hakken, heupen, hoofd in een rechte lijn boven elkaar,
- je adem weer laag maken.

Dat zijn hele bewuste stappen die je ook echt een aantal keer moet oefenen, maar dan worden ze wel makkelijker. Het helpt denk ik enorm als je dit ook samen met je instructeur een paar keer kunt doen. En benoem dan vooral ook de stappen hardop. Het is vooral ook handig als de instructeur dat een paar keer aan kan geven als jij wel reageert met spanning maar dat misschien niet meteen zelf doorhebt.
(En dan is het natuurlijk de truc dat je instructeur dat wel aangeeft maar het niet overneemt. Wel helpen om die stappen te oefenen, maar die stappen zijn voor jou, zodat je dit ook kunt doen als je alleen bent.)

Daarna kun je verder met ontspanning: bijvoorbeeld bewust (bijvoorbeeld met je instructeur) je hele lichaam langs gaan: hoe voelen je tenen, je bovenbenen, je schouders, je kaak? En gewoon even kletsen kan ook een prima manier zijn om de adrenaline even te laten zakken. Of je pakt de oefening weer op. Of je gaat iets heel anders doen, dat maakt allemaal niet zoveel uit.

Ik heb ze vaak toegepast, en het heeft me ook echt door een boel dingen heen geholpen. Daarna komt het vertrouwen ook weer terug, en gaat het bij mij vanzelf kriebelen om toch weer iets meer te doen.

Bij het stappenplan nog de opmerking: de overgang terug is nu denk ik een belangrijke stap om wel echt even te resetten, maar uiteindelijk kan het ook zijn 'terug naar het basistempo' en als je de galop weer invoegt kan het misschien ook zijn 'terug naar een ontspannen draf.' In situaties dat je niet zomaar het tempo kunt veranderen, kan het misschien het moment zijn om een volte in te zetten (maar daarna nog steeds: hand ontspannen, blokjes op elkaar, ademhaling laag.) Die eerste stap is dus een beetje flexibel en afhankelijk van de omstandigheden, maar ik zou het in het begin eenvoudig houden en het houden bij iets vasts: een duidelijke overgang naar de stap.

**Geplaatst**: 29-05-24 21:21

Geplaatst: 29-05-24 21:21

Misschien wat out of the box, maar heb je wel eens aan een EMDR sessie gedacht voor de angst en spanning rondom je (meest recente) val?

**Geplaatst**: 29-05-24 21:37

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 21:37

Hier ook echt suuuuper lang galop-angst gehad. Was zelfs zo erg dat ik oprecht fysiek ziek werd zodat ik niet hoefde te galopperen. Bij mij werkte het enorm om vooral een lange tijd in je comfort zone te blijven. Dan wanneer je je helemaal veilige voelt in draf en de situatie, alleen denken aan galopperen. Niet elke dag doen, maar heel soms als het echt goed voelt. Tot je daar weer wat meer vertrouwen mee krijgt en ineens op een dag galoppeer je weer aan. Zo ging het bij mij! En ja, dit heeft mij dik 5 jaar geduurd. Nu totaal geen angst meer en durf het zelfs op vreemde locaties.

Ook een belangrijke tip; stap niet op met de gedachte “vorige keer durfde ik dit, dus vandaag ook.” Voel elke dag waar je aantoe bent en heb er vrede mee dat er slechte dagen tussen gaan zitten! Die horen erbij! Progressie is niet 1 rechte lijn

**Geplaatst**: 29-05-24 21:53

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 21:53

Luister eens naar de podcast Out of the box dressuur #121 van Sara Ouwehand. Die gaat precies op dit onderwerp in.
Veel wordt hier ook al gezegd hoor. Eerst het probleem uitpluizen. Wat gebeurt er bij jou, wat doet je paard. Terug naar je veilige zone en vanuit daar rustig uitbreiden en dat betekent niet pats boem in galop maar bv gaan doorzitten en alleen denken aan galop. Pas als alle stapjes richting galop weer ontspannen verlopen kan je eens een pas aan galopperen maar dan ook direct weer naar draf. Je creëert zo gegarandeerd succeservaringen waardoor de spanning er vanaf gaat. Ik zou dit vooral lekker met je instructrice oppakken en als je voor jezelf rijdt de galop even overslaan. Dat komt echt wel weer maar nu eerst weer ontspannen en lekker genieten van het samen rijden.

**Geplaatst**: 29-05-24 22:38

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst: 29-05-24 22:38

Zoek zeker Veronique Maes van Horse Connection eens op!
Zij is hierin gespecialiseerd.
Ze geeft les, weekendopleidingen, online begeleidingen, heeft een podcast, ...

Zeker eens opzoeken!

**Geplaatst**: 29-05-24 23:37

Geplaatst: 29-05-24 23:37

Lola2018 schreef:
(...) blokkeer ik volledig wanneer het woord galop valt en merk ik zelfs spanning tijdens de draf. Ik ben mij bewust van wat ik doe, maar in het moment is het een automatisch reactie. Ik ga knijpen en wil de handrem erop zetten, waardoor mijn paard juist gaat rennen.

Angst is een reflex.
Idd: een automatische reactie, op het moment dat jouw lichaam (niet je bewuste gedachten) om 'één of andere reden' vindt dat je in gevaar zou kunnen zijn.
Wat na een pijnlijke val goed 'thuis te brengen' is.
Goed om dit op te merken!

Citaat:
Ik ben benieuwd of iemand hier ervaring mee heeft en hoe jullie het opgelost hebben. Ik krijg uiteraard begeleiding en volg meerdere keren per week les, met nu zelfs de stap dat we de galop in de longeerkraal doen en dat gaat best oké. Maar buiten het tijd geven om weer vertrouwen op te bouwen heb ik behoefte aan eventuele aanvullende tips van mensen die dit ook hebben gehad of bekend mee zijn.

Bekend met angst: Yep.
Angst tijdens het rijden: ook.

Aanpak 1 is zinnig: langzaam vertrouwen opbouwen, voelen wanneer je spanning opbouwt, Centered Riding is sowieso goed, en kan je ook duidelijk het verschil laten ervaren tussen 'wat een angstig lichaam wil' (oa bovenlichaam naar voor, handen omhoog, benen willen zich 'opvouwen', schouders naar oren) en 'het stapelen van de blokjes'.
Binnen je grenzen blijven en genieten van wat wel kan.
(En een serie stemmetjes in je hoofd het zwijgen opleggen, dat iedereen je een minkukel vindt als je niet galoppeert etc.)

Aanpak 2 is het serieus nemen van het gegeven dat het min of meer buiten jouzelf om gebeurt.
Er zijn verschillende technieken die de automatische/ reflex matige reactie kunnen beïnvloeden, dwz dat je die reactie wel blijft houden bij echt gevaar, maar niet 'als je ook maar denkt aan galop'.
Op het erf van de psycholoog is emdr het bekendste. (Ook hypnose, gespecialiseerde kinesiologie en somatic experiencing kunnen dit.)

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-05-24 14:47

Re: Spanning te paard - hoe hiermee omgaan

Geplaatst door de TopicStarter : 30-05-24 14:47

Allemaal ontzettend bedankt voor al jullie reacties en ik ga alle tips rustig allemaal even langs. De podcast lijkt mij ook een hele goede om mee te nemen. Centered riding ga ik mij ook verder in verdiepen. Genoeg om mee/aan te werken, en consensus lijkt dat ik vooral de tijd moeten nemen daarmee.

**Geplaatst**: 30-05-24 15:26

Geplaatst: 30-05-24 15:26

Hi TS, ik ben ook lang bang geweest, niet perse voor de galop maar voor het paard zelf. Eraf gevallen in het bos, alleen, rug gekneusd en weer opgestapt maar bokkend terug naar stal en in de weken erna bleef hij heel erg bokken, doordat ik zo gespannen was (was geen pijn, maar revaliderend van een halfjaar zo goed als stil staan ivm peesblessure)

Doordat ik lang voor me heb gehouden dat ik bang werd durfde ik op een gegeven moment zelfs niet meer met hem aan het halstertouw te lopen. Als ik reed leek het wel alsof ik gewoon de basis vergeten was, ik kon idd ook niet meer zitten en was alleen aan het klemmen en na 10 minuten was ik bekaf.
Ik ben begonnen met m'n moeder ernaast laten lopen en liedjes zingen en zo stappend de bak door

Uiteindelijk is het heel langzaam goedgekomen (ik verstijf nog steeds eerder dan voor de val, maar ik kan het nu sneller loslaten, of als iemand langs de bakrand roept "ademen" gaat het al goed) en doe ik zelfs cross lessen met m (niet hoog want ik blijf wel een dressuurruiter :Y)

)
Tussendoor heb ik ook nog bedacht dat omdat ik het op hem eng vond een eigen paard ging kopen (paard waar ik bang voor was, was van m'n zusje) want op een ander paard was ik niet bang

Doordat ik door mijn eigen paard weer zelfvertrouwen kreeg heb ik langzaam ook mijn zelfvertrouwen met de ander teruggekregen.
Nu is dit je eigen paard dus is die oplossing misschien wat rigoureus hahaha, maar als je op een ander paard misschien regelmatig kan rijden hou je je zelfvertrouwen wel hoger als je daar niet bang op bent!

Dus wat ik vooral wil zeggen: je bent al super goed bezig door het uit te spreken naar mensen en het toe durft te geven en volgens mij ben je ook al goed opweg, maar het kost wel tijd.
Mijn val was in 2019 en ik rij nu denk ik anderhalfjaar zonder spanning...