Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 20-12-23 16:54

Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst door de TopicStarter : 20-12-23 16:54

De titel zegt het al, ik ben benieuwd naar hoeveel uren andere mensen zoal studeren/voor hun opleiding bezig zijn op een dag. Ik ben namelijk heel slecht in pauzeren en voldoende ontspannen, en ik merk dat dat na 3 jaar studeren toch zijn tol begint te eisen. Ik kan niet vergelijken met andere studies, maar bij in ieder geval mijn studie ben je nooit echt klaar. Het zijn zo'n grote hoeveelheden dat je nooit alles perfect kan kennen voor een examen, dus je kan altijd wel iets doen. Dat is dan ook de reden dat ik mezelf weinig pauze gun. Ik zou hier graag verandering in brengen aangezien ik het op deze manier niet nog 3 jaar vol hou vrees ik, en misschien dat het helpt om eens van anderen te horen hoeveel tijd zij nemen om te ontspannen. Ik hoor het dus graag

**Geplaatst**: 20-12-23 16:59

Geplaatst: 20-12-23 16:59

Ik:
- volg twee deeltijd studies
- werk 24 uur per week
- ga 2 dagen per week naar school
- heb 2 jonge kinderen van 4 en 5 jaar en huishouden en man

Ik studeer vaak van 18.30/19.00 tot 20.00, wanneer de kinderen op bed liggen.
Soms loopt dat uit, maar probeer nooit veel langer dan 20.00, want wil ook wel gewoon even met mijn vent op de bank zitten en even mijn hoofd uit zetten.

T is heel druk, zeker rond examentijd.. Nu ben ik aan het afstuderen en is het al helemaal feest :')

Na januari kun je me denk ik opvegen, maar dan wel met twee diploma's in de pocket!

Ik ben zelf niet van perfect aanleveren, voldoende is voldoende. Ik ga niet perse voor een 8 of 9. Een 6 is mij ook prima. Uiteindelijk vraagt niemand ooit naar je cijferlijst, maar wel naar je diploma. Dus een diploma met een 8 gemiddeld of met een 6 gemiddeld, doet mij eigenlijk niets.

Dus kortom: een uur per dag gemiddeld.

**Geplaatst**: 20-12-23 18:31

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 20-12-23 18:31

Het studeren ligt al even achter mij....
Voor mijn bachelor en masteropleiding studeerde ik best veel op een dag, zeker tijdens de blokperiode. Na mijn studies heb ik nog een bijkomend diploma gehaald / moeten halen (voor mijn werk). Destijds kon dat nog via het centrum voor volwassenenonderwijs en heb ik gekozen voor de variant met zelfstudie en zonder examens. Ik wilde er zo weinig tijd mogelijk in steken, had ook enkel het papiertje nodig om in orde te zijn.
Wel moet ik zeggen dat ik in mijn bachelor nog meer studeerde dan tijdens mijn master. Tijdens de bachelor werd er bij ons echt geschift adhv details. Dat was in de master minder het geval; daar telde je redenering en het kunnen toepassen van de leerstof meer mee. Voor mijn laatste examens heb ik niet zo heel veel gedaan omdat ik toen al deeltijds aan het werk was. Maar eigenlijk gold in mijn master vaak ook: hoe minder ik deed, hoe hoger mijn cijfers

Ik ken het weinig pauze nemen. Dat deed ik als student ook nauwelijks. Uit ervaring kan ik je zeggen: laat het studeren niet ten koste van jezelf gaan. Dat is het echt niet waard. Je gaat nog lang genoeg moeten werken, daar energie in moeten steken,... Op een keer haalt het je toch in en dan ben je een pak verder van huis dan wanneer je nu rekening houdt met je grenzen.

**Geplaatst**: 20-12-23 18:45

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 20-12-23 18:45

Toen ik voltijds studeerde praktisch nooit, gebruikte mijn schooldagen en lessen ervoor (maar ik leer vrij snel). Nu deeltijd master en die is wel even wat pittiger, studielast ligt vrij hoog. Ben denk ik zo’n 6 uur bezig per week buiten de woensdagen (mijn dag voor de studie).

**Geplaatst**: 20-12-23 18:49

Geplaatst: 20-12-23 18:49

TS, hoe zien je dagen er nu uit dan?
Je zegt dat er altijd wel wat te doen is. Vast wel.
Maar... wat gebeurt er(zowel daadwerkelijk als in je hoofd) als je een vrije avond pakt en de boel aan de kant legt?

**Geplaatst**: 20-12-23 18:54

Geplaatst: 20-12-23 18:54

Ik ben iemand die het studeren echt inplan. Bekijk de stof en maak een tijdsplanning. En in die tijd moet het ook gebeuren. Voor mij werkt dat prima. Anders begin ik te laat of overvalt de hoeveelheid me. Of ik kan het niet meer loslaten. Voldoende is voldoende. Het hoeft geen 8 of 9 te zijn.

**Geplaatst**: 20-12-23 20:30

Geplaatst: 20-12-23 20:30

Jennyj01 schreef:
Ik ben iemand die het studeren echt inplan. Bekijk de stof en maak een tijdsplanning. En in die tijd moet het ook gebeuren. Voor mij werkt dat prima. Anders begin ik te laat of overvalt de hoeveelheid me. Of ik kan het niet meer loslaten. Voldoende is voldoende. Het hoeft geen 8 of 9 te zijn.

Zo pakte ik het in examenperiodes ook aan. Een lijst maken met alle vakken, een inschatting van aantal dagen nodig per vak, en van daaruit gaan inplannen. Tijdens blokperiodes rekende ik op ongeveer 8u/dag, vier blokken van 2 uur. Beginnen om 6.30, klaar rond 17uur (aantal pauzes ertussen), avonden vrij en in een langere blokperiode ook hier en daar een halve voormiddag vrij (dus maar ingepland vanaf 10u bv) - dan kon ik nog prima eens een feestje meepakken $_/-\o_$

Tijdens het academiejaar ging ik gewoon niet naar de les (want dat was me te saai en ging me te traag) en studeerde ik op de uren dat ik normaal in de les moest zitten ook dat bepaald vak. Werkte prima voor mij :')

**Geplaatst door de TopicStarter** : 21-12-23 00:48

Geplaatst door de TopicStarter : 21-12-23 00:48

Dankjewel voor jullie reacties!

pateeke, dat laatste wat je zegt is inderdaad de reden waarom ik echt mijn best doe om wat minder hooi op mijn vork te nemen en mezelf wat meer ontspanning te gunnen. Want het begint echt lastig te worden dit "tempo" te blijven volhouden.

Goof, als ik de hele dag thuis ben begin ik meestal rond 10u30, en stop ik rond 23u. Inclusief lessen en practica volgen, dus gewoon de tijd dat ik voor school bezig ben. Tijdens de examens eerder 9u30-23u30. Tussendoor neem ik eigenlijk enkel pauzes om te eten, te douchen of de dieren te verzorgen. Dat wil zeggen in totaal zo'n 2,5u denk ik. Na het studeren kijk ik nog even tv voor ik ga slapen. Gedurende het semester (tijdens de lesperiode) lopen de pauzes vaak wel wat langer uit. Ik plan ook regelmatig "uitstapjes" (kan even goed naar de winkel of de kapper bv gaan zijn, maar ook leuke dingen met vriendinnen). Tijdens de blok en examens plan ik normaal enkel "uitstapjes" met de feestdagen en net na een examen.
Als ik een avondje niets doe zal dat vast niet veel verschil maken in hoe goed ik mijn leerstof uiteindelijk ken, maar als ik iedere dag 2u langer pauzeer telt dat natuurlijk wel op als je dat over anderhalve maand bekijkt... Ik vind het vooral moeilijk om thuis pauze te nemen, omdat mijn stapel werk praktisch naast mij ligt en ik dus nooit helemaal tevreden ben met wat ik gedaan krijg. Ik kan dus eigenlijk niet genieten van ontspanning, omdat ik er steeds mee in mijn hoofd zit. En op die manier bereikt pauze nemen zijn doel niet, dus neem ik maar geen pauze

Wat planningen maken betreft, hier ben ik mee gestopt want krijg ik alleen maar stress van. Dit omdat ik nooit alles geleerd krijg zoals ik zou willen, wat resulteert in steeds achter staan op de planning en dus stress. Ik heb vaak wel een idee van wat ik gedaan wil krijgen op een dag, maar als ik dat doel dan eens bereik denk ik: leuk! Nu kan ik alvast een beetje voorlopen op de planning zodat ik wat meer tijd heb om te herhalen, in plaats van dan gewoon te stoppen voor die dag

**Geplaatst**: 21-12-23 07:02

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 07:02

Maar is het waar dat je dat gaat merken? Ik vraag me af als je zoveel uur op een dag studeert, of je dan dingen nog wel opneemt. Dat betwijfel ik namelijk.
Dus ik zou het gewoon eens proberen als ik jou was, ipv de 12 uur die je nu studeert gewoon eens kijken wat er gebeurt als je 'slechts' 6 uur studeert. En 'slechts' tussen aanhalingstekens, want zelfs 6 vind ik nog best veel, eerlijk gezegd.

Maar ik geloof er weinig van dat je met 12 uur op 1 dag meer in je hoofd krijgt. Je hoofd is op een gegeven moment gewoon vol, klaar op. Het is net als met alles, je moet een balans vinden tussen inspanning (studeren), ontspanning (leuke dingen doen, dingen waar je energie van krijgt) en rust (slapen, niks doen, bankhangen). Hoe beter in balans, hoe makkelijker je leert.

**Geplaatst**: 21-12-23 08:05

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 08:05

Less is vaak ook gewoon more.

Ik heb net een master deeltijdstudie afgerond van 1 dag school en had daarvoor 1 studiedag in de week en dat ging prima. As ik vastliep ging ik altijd wandelen of iets anders doen en dan kwam er altijd weer een nieuw inzicht.

Meer uren erin stoppen maakt het resultaat niet perse beter. Ik ben ook gewoon met genoegen en 1 herkansing afgestudeerd.

**Geplaatst**: 21-12-23 08:13

Geplaatst: 21-12-23 08:13

MoppieFilou schreef:
Ik vind het vooral moeilijk om thuis pauze te nemen, omdat mijn stapel werk praktisch naast mij ligt en ik dus nooit helemaal tevreden ben met wat ik gedaan krijg.

Ik denk dat hier je grootste knelpunt ligt. Niet tevreden zijn met wat er al af/gedaan is. Ik kan daar juist heel erg van genieten. Meestal ga ik dan even lekker wat met mijn hond doen. Het buiten zijn geeft mij letterlijk weer ruimte om de volgende batch aan stof op te kunnen nemen.

**Geplaatst**: 21-12-23 08:14

Geplaatst: 21-12-23 08:14

Ik zie dat je Diergeneeskune studeert en ik verwacht dat dit in België gaat zijn.

Ik heb deze studie ook als zware studielast ervaren. Tussen de blokperiodes viel het mee, met elke dag een uurtje dat ik na de lesdagen nog iets deed.
Maar tijdens de blokperiodes maakte ik dagen van 9-17 (7 dagen in de week), ik had wel de regel voor mijzelf dat ik in de avond niks meer deed om zo toch mijn hoofd wat rust te bieden.

Mijn advies zou dan ook zijn om jezelf bv elke avond rust te bieden en op tijd te stoppen met studeren.

**Geplaatst**: 21-12-23 08:34

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 08:34

Hoeveel uur je bezig bent is natuurlijk ook heel erg studie afhankelijk. De master die ik deed kon je niet naast werken, de enige die dat wel deden volgden dan dus minder vakken en liepen dus vertraging op.
Ik studeerde vaak toch wel doordeweeks gewoon van 8-17, soms wat later soms wat eerder stoppen, dan kon ik fijn in het licht paardrijden. En dan studeerde ik ook vaak nog wel een paar uur op zondag of zaterdag.
Toen ik laatst voor werk nog een enkel master vak moest volgen ging daar ook wel minstens 15 uur per week inzitten (5ec vak dus niet gek). Dat was inclusief lessen, samenvattingen maken, filmpjes terugkijken en natuurlijk opgaven en oude tentamens maken.
Ken je trouwens de pomodoro methode? En de Cornell manier van notes maken? De eerste kun je veel YouTube filmpjes van vinden (vind ik altijd heel chill, hoef je nergens over na te denken).

**Geplaatst**: 21-12-23 08:37

Geplaatst: 21-12-23 08:37

Ik doe coschappen van 8-18 en mag van mijzelf alleen de eerste week van nieuw coschap of week van tentamen thuis nog leren. Merk dat ik daardoor veel beter tijd op coschap zelf gebruik, maar ook dat ik veeel uitgeruster de volgende dag er sta en daardoor alles beter opneem

**Geplaatst**: 21-12-23 08:39

Geplaatst: 21-12-23 08:39

MoppieFilou schreef:
Als ik een avondje niets doe zal dat vast niet veel verschil maken in hoe goed ik mijn leerstof uiteindelijk ken, maar als ik iedere dag 2u langer pauzeer telt dat natuurlijk wel op als je dat over anderhalve maand bekijkt...

Voor mij was het heel belangrijk om te ervaren dat meer studeren op een bepaald punt niet werkt en zelfs alleen maar averechts werkt (je wordt moe, gaat fouten maken, neemt niets meer op, raakt het overzicht krijgt) en dat je die pauzes juist nodig hebt om te verwerken. Dat gebeurt onbewust, en het gebeurt juist sneller als je die rust ook neemt.

En ik heb dat vaak ervaren. Pianospelen - sommige dingen die niet lukken (op die dag) worden niet beter door het nog een uur te herhalen, maar ze worden wel beter als ik me ter afsluiting even los speel, andere dingen ga doen, en er de volgende dag op terug kom. Ineens gaat iets waar ik veel tijd aan heb besteed dan wel goed.

Zeker ook bij wiskundige en informatica vraagstukken: regelmaat brengen in het oefenen werkt, ergens gedurende de dag is het op. De volgende ochtend kost een probleem waar je al een half uur op aan het staren was ineens maar 5 minuten.

Met lange teksten schrijven of veel onthouden: je pauzes goed plannen maakt dat je veel meer kunt dan als je doorgaat en doorgaat maar eigenlijk je concentratie allang weg is.

Citaat:
Wat planningen maken betreft, hier ben ik mee gestopt want krijg ik alleen maar stress van. Dit omdat ik nooit alles geleerd krijg zoals ik zou willen, wat resulteert in steeds achter staan op de planning en dus stress.

Dan denk ik dat je in plaats van plannen eerst eens moet kijken wat voor jou werkt. Hoelang kun je makkelijk doorwerken zonder pauze? Wat merk je als toe bent aan pauze / wat merk je als je geen pauze neemt? (Ik merkte bijvoorbeeld dat ik naar teksten ging staren, en dat ik de woorden dan wel zag maar niet meer meekreeg waar het over ging.)

En de andere kant is om je studiemateriaal eens kritisch te bekijken. Je wilt het allemaal doen, en dat is natuurlijk ook heel mooi. Maar niet alles is even belangrijk. Bedenk per vak en per onderdeel: wat zou betekenen dat je het vak echt niet haalt? Zo onvoldoende dat je het hele vak over moet doen of misschien zelfs wel nog meer negatieve gevolgen? Bij ons waren dat bv practica, en je moet je tentamens natuurlijk halen.

Maar ook: welke dingen zijn wel behulpzaam maar niet per se noodzakelijk? Wij kregen bijvoorbeeld vaak deelopdrachten, die maken wel een deel van je cijfer uit voor dat vak, maar niet alles. Het heeft geen voordeel om bijvoorbeeld 3 weken aan een deelopdracht te gaan zitten die maar 10% van je eindcijfer is.

Dit geldt ook voor vakken volgen. Colleges volgen was voor mij meestal nuttig - maar 8 uur colleges op een dag had geen enkele zin. Dus als er 8 stonden, koos ik de belangrijkste. (Want anders kwam het er altijd op neer dat ik aan het laatste college niets had. Maar als dat nou net een belangrijk college is, kan ik beter het college in de ochtend missen om dan nog energie te hebben.)

Plannen is dan dus niet een soort wensdenken hoe je 'alles' kunt doen, maar vooral ook orde brengen in je prioriteiten. Wat is belangrijk, wat is minder belangrijk? Als iets lastig is, waar moet je dan extra tijd aan besteden en waar moet je wellicht bedenken dat het beter is om dit maar even te laten en door te gaan met iets anders? Als je te maken krijgt met een onverwachte gebeurtenis die veel tijd kost (griep ofzo), welke dingen zet je op een lager pitje en welke niet? Ik brak mijn enkel - en dat had meer impact dan ik dacht. Voor mij betekende dat 1 vak laten vallen voor die periode, zodat ik het andere vak helemaal kon doen. (Had ik dat niet bewust gedaan, dan had ik uiteindelijk allebei de vakken niet gehaald.) En ik kon kiezen voor het vak dat ik het makkelijkst kon inhalen.

**Geplaatst**: 21-12-23 08:50

Geplaatst: 21-12-23 08:50

Jennyj01 schreef:
MoppieFilou schreef:
Ik vind het vooral moeilijk om thuis pauze te nemen, omdat mijn stapel werk praktisch naast mij ligt en ik dus nooit helemaal tevreden ben met wat ik gedaan krijg.

Ik denk dat hier je grootste knelpunt ligt. Niet tevreden zijn met wat er al af/gedaan is. Ik kan daar juist heel erg van genieten. Meestal ga ik dan even lekker wat met mijn hond doen. Het buiten zijn geeft mij letterlijk weer ruimte om de volgende batch aan stof op te kunnen nemen.

Ik denk dit ook.

Daarbij heeft je hoofd ook gewoon rust nodig om alles te laten landen. Neem je die hersteltijd niet ga je er dus niks mee opschieten.
Het zou daarom maar zo kunnen dat je met meer pauze, dus voor je gevoel minder doen, wel meer bereikt.
Veel gebeurt ook vanzelf in je hoofd, dat lijkt niet zo, maar daar mag je wel op vertrouwen.
Als je niet slim genoeg was, was je ook niet op dit punt gekomen.
Laat je hoofd en lichaam z’n werk doen, hoe meer je daar tussen zit hoe minder het oplevert.

**Geplaatst**: 21-12-23 10:03

Geplaatst: 21-12-23 10:03

MoppieFilou schreef:
Goof, als ik de hele dag thuis ben begin ik meestal rond 10u30, en stop ik rond 23u. Inclusief lessen en practica volgen, dus gewoon de tijd dat ik voor school bezig ben. Tijdens de examens eerder 9u30-23u30. Tussendoor neem ik eigenlijk enkel pauzes om te eten, te douchen of de dieren te verzorgen. Dat wil zeggen in totaal zo'n 2,5u denk ik. Na het studeren kijk ik nog even tv voor ik ga slapen. Gedurende het semester (tijdens de lesperiode) lopen de pauzes vaak wel wat langer uit. Ik plan ook regelmatig "uitstapjes" (kan even goed naar de winkel of de kapper bv gaan zijn, maar ook leuke dingen met vriendinnen). Tijdens de blok en examens plan ik normaal enkel "uitstapjes" met de feestdagen en net na een examen.
Als ik een avondje niets doe zal dat vast niet veel verschil maken in hoe goed ik mijn leerstof uiteindelijk ken, maar als ik iedere dag 2u langer pauzeer telt dat natuurlijk wel op als je dat over anderhalve maand bekijkt... Ik vind het vooral moeilijk om thuis pauze te nemen, omdat mijn stapel werk praktisch naast mij ligt en ik dus nooit helemaal tevreden ben met wat ik gedaan krijg. Ik kan dus eigenlijk niet genieten van ontspanning, omdat ik er steeds mee in mijn hoofd zit. En op die manier bereikt pauze nemen zijn doel niet, dus neem ik maar geen pauze

Jeetje, ik vind dit echt behoorlijk heftig. En ongezond, maar dat merk je nu zelf ook

Ik werk in het VO en ik vertel mijn leerlingen altijd dat niets belangrijker is dan sport en ontspannen. Pas als je goed in je vel zit ben je in staat leerstof op te nemen. Daarnaast leer ik ze ook te leren in korte blokjes omdat je concentratie gewoon 'op' is na x-tijd. Mijn brugklassers leer ik te leren in blokjes van 20 minuten, daarna korte pauze. Als je wat ouder bent zijn die blokjes iets langer. Mijn examenleerlingen zullen in hun toetsweek echt wel eens een keer een voetbaltraining moeten opofferen of een avondje vakkenvullen moeten afzeggen, maar structureel je hele privéleven, sport en ontspanning overslaan om maar minimaal 12 uur per dag met je studie bezig te zijn is echt heel ongezond.

Zoals iemand eerder al zei; je kan zo lang zitten als je wil, maar op gegeven moment neem je echt helemaal niets meer op. Het heeft dus echt geen zin.

**Geplaatst**: 21-12-23 10:26

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 10:26

Iedereen moet niet vergeten dat TS diergeneeskunde in België studeert en dat dat echt een ENORME sh$tload aan stof is waar ze doorheen moet. Niet te vergelijken met een Nederlandse studie.

**Geplaatst**: 21-12-23 10:30

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 10:30

Ja, daar zal echt wel verschil in zitten ja. Dat verandert echter niets aan het feit dat je hersenen simpelweg niet méér opnemen als je langer zit te leren.

**Geplaatst**: 21-12-23 10:38

Re: Hoe lang studeren jullie op een dag?

Geplaatst: 21-12-23 10:38

Oh, ik ben het helemaal eens met je hoor!

(meestal wel

)
Het was ook niet als reactie op jou, maar meer in het algemeen, weet wel dat dit niet een studie is waar je het met 6 uurtjes in de week mee redt.

**Geplaatst**: 21-12-23 17:38

Geplaatst: 21-12-23 17:38

Iris82 schreef:
Iedereen moet niet vergeten dat TS diergeneeskunde in België studeert en dat dat echt een ENORME sh$tload aan stof is waar ze doorheen moet. Niet te vergelijken met een Nederlandse studie.

Zal best.
Maar dat verandert niks aan je hersencapaciteit.
Meer leren (als in meer uren) is niet de oplossing. Efficiënter leren wel, en daarbij is less more. Beweging is noodzakelijk om je stof op te slaan, daar gaat een oliebol stof niks aan veranderen.
Belgische opleidingen zijn idd een stuk theoretischer. Het niveau is hetzelfde, namelijk EQF7.

**Geplaatst**: 21-12-23 17:54

Geplaatst: 21-12-23 17:54

Hebben jullie in België ook zoiets als een studentendecaan? Diegene kan je vast meer vertellen over wat normaal is qua uren leren voor jouw studie. Stel dat blijkt dat je er 2x zoveel tijd aan besteed dan de gemiddelde student dan weet je dat je veilig wat kan minderen. Als je een goede decaan hebt kan die je ook technieken aanleren om effectief te studeren. Want zoal anderen al zeggen; lang studeren is niet het meest effectief.

Uit allerlei onderzoeken bij bedrijven komt bijvoorbeeld ook dat een 4-daagse werkweek leidt tot meer productiviteit dan een 5-daagse werkweek. Dit omdat mensen beter uitgerust zijn (dus minder fouten maken), creatiever gaan denken, er minder uitval is door stressklachten etc.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 25-12-23 01:27

Geplaatst door de TopicStarter : 25-12-23 01:27

Dankjewel voor de vele reacties! Dat apprecieer ik! Ik denk dat ik wel kan besluiten dat het aantal uren dat ik op een dag studeer best wat kan minderen

. Dat ook effectief veranderen zal nog niet zo makkelijk zijn (heb al een aantal examenperiodes gezegd dat ik meer tijd ga maken voor leuke dingen, is nog niet gelukt

), maar ik ga mijn best doen!

Ik las ergens de Pomodoro methode, dit heb ik eens geprobeerd maar korte pauzes (10-15 minuten) werken niet echt voor mij. Ik heb niet direct iets ontspannend wat ik op zo'n korte tijd kan doen, en het is gewoon niet genoeg tijd voor mijn hoofd om echt te relaxen waardoor het voelt alsof ik helemaal geen pauze heb gehad. Dus ik kan beter iets langer door studeren en dan ook wat langer pauze nemen. Ik denk dat een extra pauze tussendoor inlassen (bv een half uurtje piano spelen) en 's avonds een stuk vroeger stoppen al een groot verschil zouden maken!

Lijsken, die bestaan zeker, en ze kunnen je vast wel een gemiddelde meegeven, maar het is natuurlijk voor iedereen anders. Ik ken mensen die relatief weinig studeren en steeds voor alles geslaagd zijn, maar ik ken er ook die nog extremer studeren dan ik en ondertussen al een jaar achter staan. Dus ze zullen vast wel een idee hebben van wat normaal is, maar dat komt niet noodzakelijk voor iedereen overeen met de tijd die ook effectief nodig is om te slagen voor de examens.

Edit: Ik hoef ook echt geen 8 of 9, met gewoon geslaagd ben ik al meer dan tevreden, maar ik kan absoluut niet inschatten wat voor cijfer ik kan halen door mijn leerstof tot op een bepaald niveau te kennen. Dus ik doe gewoon zoveel als ik kan, in de hoop dat dat dan voldoende is.