Bokt.nl

**Geplaatst**: 02-12-21 21:08

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 02-12-21 21:08

Ik heb niet alles gelezen, maar ik ben oa leercoach.

Over samenvatten etc is al het een en ander gezegd, maar wat onwijs goed helpt voor heel veel mensen is de lesstof leren in korte stukken. Dus elke keer 10 tot 15 minuten en dan weer even een paar minuten rust. Dan ga je als 'de expert' vertellen aan jezelf, je kat, je keukentafel of je moeder wat je net heb geleerd. Door het te vertellen maakt je brein betere connecties en onthoud je informatie beter.

**Geplaatst**: 02-12-21 21:14

Geplaatst: 02-12-21 21:14

Mij helpt het om ondertussen tv te kijken, ik lees een stukje, kijk even tv, kijk of ik het uit mijn hoofd kan zeggen of lees het weer, als ik dan na het tv kijken (kan gewoon paar seconde zijn maar heb gewoon een suf programma op) nog het uit mijn hoofd weet dan weet ik dat ik het weet en ga ik verder. Ik maak kaartjes aan in een app quizlet ook die helpen mij heel erg.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 02-12-21 21:19

Geplaatst door de TopicStarter : 02-12-21 21:19

Wat fijn zoveel reacties en verschillende manieren

@Desireeeee: Heel erg bedankt voor de uitgebreide uitleg!
Ik schrijf nu mee tijdens colleges en schrijf dan (van sommige vakken) ook samenvattingen met de hand, maar hoe jij het zegt dat je mee typt en dan een samenvatting schrijft daarvan is wel een goede. Ik ben wel een beetje pro ' met de hand schrijven' en niet alles maar typen omdat je dan al inderdaad veel meer onthoud... Mijn geschreven aantekeningen komen nu vaak neer op dingen van de powerpoints plus wat aanvullingen her en der. Maar op jouw manier kan ik ook mijn schriften een stuk overzichtelijker houden. Ga ik eens mee experimenteren

Jezelf vragen stellen is echt een goede inderdaad.

@Ir111
Heel makkelijk dat soort kaartje. Wat een goed idee wat je zegt, al lopend leren. Ook eentje om uit te proberen voor de tentamens in januari

@Questquedit
Anki heb ik inderdaad al wel van gehoord... Ik ga het een keer bekijken!

@Lieke ah zo, helder

@Iriscope goed om te horen, dan ga ik er toch nog eens naar kijken.

@Corien
Ja ik ben ook echt voor schrijven inderdaad, maar doe het nu alleen met het echte leren/samenvatten. Tijdens het lezen begrippen opschrijven/onderstrepen ga ik ook doen

@AMCM ja ik heb nog eens gecheckt maar ook in de reader zijn dit de doelen die ze aanhouden... meeste vakken die ik tot zover heb gezien is het zo vaag geformuleerd als deze

Al moet ik zeggen dat er vorig blok 1 docent was die bij elk college het doel van dat college op de slides had staan en hoe dat weer aansloot bij de overkoepelende leerdoelen van dat vak. Dus misschien heb ik volgend blok weer meer geluk met docenten die dat doen

Maar zeker wel een goede om het per vak gewoon te checken en te bekijken, goed om bewust van te zijn

@eefjexx duidelijke manier ook!

@Earth bedankt! vertellen doe ik soms automatisch als ik het erg interessant vind wat ik heb gelezen/geleerd, maar bewust doen is een goede

@moonsparkle
Jeetje, tijdens tv kijken, wat een zelfdiscipline haha $_/-\o_$
Met de tv aan wordt hem niet voor mij ben ik bang

Ik ga de app Quizlet bekijken

**Geplaatst**: 02-12-21 21:24

Geplaatst: 02-12-21 21:24

Ik kan me helemaal vinden in wat AMCM schrijft, heel goed en uitgebreid omschreven.

_Lois_ schreef:
Ik vind die dus nog vrij breed, heb je misschien een voorbeeld van hoe je dit zou gebruiken of was het bij jou heel anders?

Ik zou in elk geval bij elk college en elk onderdeel van de stof dat wordt aangegeven als leeswerk, even nagaan op welke manier dat bij die 4 doelen past. En dit hoef je niet uitvoerig op te schrijven, gewoon even een paar minuutjes om er over na te denken helpt vaak al.

Ook kan het helpen om de titels van de hoofdstukken eens na te lopen met die leerdoelen in gedachten. Prima kans dat de inleiding van het boek bijvoorbeeld de kenmerken noemt, dat ze wat nader uit worden gewerkt in de eerste paar hoofdstukken (of paragrafen in het eerste hoofdstuk, met mooie subtitels.)
Dat daarna een deel volgt waarbij diverse doelgroepen worden genoemd, en een eerste opzet van de problematiek.
En dat de modellen in een derde deel apart aandacht krijgen.
(Pak ook de leeslijst erbij: lang niet altijd worden alle hoofdstukken gebruikt.)

Op die manier zijn het dan al bijvoorbeeld niet 15 losse hoofdstukken wat heel veel lijkt, maar 3 delen, waarvan je de eerste 2 wellicht prima als deel kunt samenvatten en dat echt niet per hoofdstuk hoeft te doen.

En dan bij de casussen en vraagstukken die later aan bod komen kun je de eerdere leerdoelen gebruiken om te bekijken wat relevant is: bij welk kenmerk van de orthopedagogiek (doel 1) past dit (of, hoe zie je die kenmerken terug in dit vraagstuk)? Over wie gaat het en welke problemen beschrijft het (doel 2)? Welke methode wordt gebruikt (doel 3)? Ook dat hoef je niet per se helemaal uit te werken, maar het gewoon eens van die kant bekijken en voor jezelf de vragen beantwoorden kan helpen om het makkelijker te koppelen aan het geheel. Dan wordt meestal duidelijker wat de bedoeling is van iets in het grotere geheel.

**Geplaatst**: 02-12-21 21:26

Geplaatst: 02-12-21 21:26

Ik gebruikte graag een mindmap programma, bijvoorbeeld Freemind. Is gratis te downloaden.

**Geplaatst**: 02-12-21 21:38

Geplaatst: 02-12-21 21:38

Voor mij werkt het om tijdens lezen anki flashcards te maken

**Geplaatst**: 02-12-21 21:41

Geplaatst: 02-12-21 21:41

Ik lees van te voren de teksten die gelezen moeten worden maar probeer dan zeker niet alles te begrijpen. Gewoon een globaal idee krijgen van waar het over gaat.

Dan tijdens het college maak ik aantekeningen. En dan vooral niet letterlijk overschrijven wat er op de PowerPoint staat :Y)

Dat zie ik altijd zoveel mensen doen. Zonde van je tijd! Over het algemeen hebben de slides van de PowerPoint nummers, die schrijf ik op zodat ik weet welke aantekening bij welke pagina hoort.

Vervolgens lees ik voor het leren van de tentamens de teksten nog eens over (ja alles, en mijn teksten zijn vaak 50-80 pagina's per college). Nu weet ik namelijk wat belangrijk is en wat ik moet weten. Daarnaast lees ik mijn aantekeningen icm de PowerPoint nog eens door. Colleges kijk ik nooit terug.

Voor mij werkt dit goed

**Geplaatst door de TopicStarter** : 04-12-21 20:24

Geplaatst door de TopicStarter : 04-12-21 20:24

Heel erg bedankt voor alle reacties

Shadow0, goede tip van het zien als 'delen', ga dat zeker proberen, bied overzicht

Kaus, ook een goede om nummer vd dia op te schrijven. Welke studie doe jij met zoveel leesstof? :wow:

**Geplaatst**: 04-12-21 21:27

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 04-12-21 21:27

Ik heb psychologie gestudeerd en schreef altijd op mijn laptop de aantekeningen tijdens colleges, ik kon snel genoeg typen om én de info van de slides en de extra informatie van docenten mee te typen. Als ik dan moest leren printte ik mijn aantekeningen uit, highlight ik de belangrijkste informatie en ging dan alles wat gehighlight was met de hand uitschrijven, en zo bleef ik dan nieuwe samenvattingen schrijven met wat ik highlighte (meestal dus stof die ik nog niet super goed wist) en dan eindigde ik meestal met een A4tje informatie wat ik dan voor tentamens nog kon nalezen. Soms als ik er aan terugdenk ben ik echt verbaasd dat dit werkte maar ik heb eigenlijk mijn hele bachelor goede cijfers op deze manier gehaald. Ik denk dat het echt heel persoonlijk is wat werkt, zo vind ik dus flashcards echt verschrikkelijk en ben ik ook niet iemand die ondervraagt kan worden over de stof, ondanks dat ik het op tentamens (ook met open vragen) goed kon opschrijven

**Geplaatst**: 04-12-21 23:03

Geplaatst: 04-12-21 23:03

_Lois_ schreef:
Wat fijn zoveel reacties en verschillende manieren

@Desireeeee: Heel erg bedankt voor de uitgebreide uitleg!
Ik schrijf nu mee tijdens colleges en schrijf dan (van sommige vakken) ook samenvattingen met de hand, maar hoe jij het zegt dat je mee typt en dan een samenvatting schrijft daarvan is wel een goede. Ik ben wel een beetje pro ' met de hand schrijven' en niet alles maar typen omdat je dan al inderdaad veel meer onthoud... Mijn geschreven aantekeningen komen nu vaak neer op dingen van de powerpoints plus wat aanvullingen her en der. Maar op jouw manier kan ik ook mijn schriften een stuk overzichtelijker houden. Ga ik eens mee experimenteren
Jezelf vragen stellen is echt een goede inderdaad.

Ja het scheelt mij zoveel tijd in eigenlijk letterlijk overschrijven met de hand dat dit echt top is! want je hoeft niet elk detail op te schrijven, en zo denk ik ook daadwerkelijk na over wat ik opschrijf en je schrijft alsnog de belangrijkste dingen op

Vragen stellen aan jezelf is en blijft ook echt de key van studeren.

**Geplaatst**: 05-12-21 00:50

Geplaatst: 05-12-21 00:50

Ik doe een technische studie dus weet niet of het relevant is voor je, maar ik maak quizlets van de colleges (na afloop) en evt. boeken die daarbij horen. Het werkt het best als je eerst een college volgt en dan de flash cards maakt obv informatie die je hebt onthouden. De evt. Knowledge gaps kan je dan uit de slides halen of uit het boek. Ik probeer deze dan meermaals per week te oefenen (in de trein of direct na het ontbijt). Verder volg ik vooral vakken die problem based learning hanteren, want dan onthoud je alles veel beter en ga je met veel meer plezier aan de slag (ik heb echt een hekel aan monotone docenten die tienmiljard details vertellen over processen, die je achteraf niet eens hoeft te weten). Verder ook vooral oefenen met de stof. Als je het eenmaal in een context hebt weten te plaatsen onthoud je het een stuk beter.
Wat me trouwens nog veel meer helpt: doordeweeks niet meer op insta, facebook, linkedin, bokt, etc. Focus op studie. Pauze neem ik door piano te spelen, even wat op te ruimen, een boek te lezen of te kletsen met medestudenten. Dat heeft me enorm veel rust gegeven doordeweeks, waardoor ik automatisch veel meer tijd aan mijn studie ging besteden.

**Geplaatst**: 05-12-21 07:32

Geplaatst: 05-12-21 07:32

Iriscope schreef:
Er is een super goeie cursus op Coursera over hoe je brein werkt en hoe je leert. Als je die cursus doet, dan leer je dus hoe je moet leren. Dikke aanrader!

https://www.coursera.org/learn/learning-how-to-learn

Helemaal mee eens, fijne cursus!

Ik studeer psychologie aan de Open Universiteit, geen/nauwelijks colleges, en tentamens met heel veel detailvragen. Met ongeveer weten waar het over gaat kom je er meestal niet.

Methodes waar goede onderbouwing voor is dat ze effectief zijn, zijn mindmaps en flashcards en alles wat met recall te maken heeft (oefententamens maken, een spreekbeurt houden voor je kat, erover discussiëren met anderen). Diepe verwerking blijft beter hangen dan oppervlakkige (dus vragen stellen, verbanden leggen, actief met de stof aan de slag gaan). Het boek meerdere keren lezen of highlighten zijn niet zo effectief. En bij samenvattingen verschilt het erg per persoon: of je er iets aan hebt hangt af van je vaardigheid in het maken van samenvattingen en ook hoe je je samenvatting gebruikt (voor veel studenten is het geen effectieve methode, maar het geeft wel een fijn gevoel).

Ik werk zelf met studysmartwithchris voor flashcards/leervragen, vind het wel een fijne tool. Voor sommige vakken werk ik met mindmaps.

**Geplaatst**: 05-12-21 15:50

Geplaatst: 05-12-21 15:50

Bij mij hing het echt af per vak en welk deel van de opleiding.
Tijdens mijn bachelor schreef ik zoveel mogelijk op tijdens de colleges en maakte ik heel uitgebreide samenvattingen van het boek, nota’s en slides (werd 1 document) met best veel details. Die details waren ook nodig want die werden gevraagd tijdens de tentamens. Statistiek daarvoor maakte ik veel oefeningen en had ik niet echt een samenvatting.
In mijn master deed ik dat ook nog maar iets minder gedetailleerd misschien. Dat was toen ook minder belangrijk. Tijdens mijn master herlas ik soms enkel mijn samenvatting als ik tentamen had. En vaak zag ik dan dat hoe minder ik deed voor een vak, hoe beter mijn punten waren . Maar laat dat geen aanmoediging zijn om maar niet teveel te gaan doen

**Geplaatst door de TopicStarter** : 14-12-21 15:04

Geplaatst door de TopicStarter : 14-12-21 15:04

@Anna_Leo vrij uitgebreid inderdaad, hoeveel tijd koste dat wel niet? $_/-\o_$

@Badeendje
ja voor sommige vakken zijn flashcards zeker een uitkomst

Doordeweeks niet meer op social media zou zeker helpen, ware het niet dat ik daar de zelfdiscipline niet voor heb

Facebook wel al verwijderd enige tijd terug omdat ik dat wel echt tijdverspilling vond, maar Instagram zou ik echt moeten verwijderen van mijn telefoon dan O:)

Al moet ik zeggen dat motivatie op zich niet zo het probleem is, als ik eenmaal aan het werk ben ga ik ook wel door.

@Mjelleke klopt het dat studysmartwithchris een soort abonnement is? maak je daar ook de mindmaps in?

@pateeke haha, wat een grappig verband, hoe minder doen hoe beter de cijfers

Ik ben nu denk ik 2 weken op een andere manier bezig naar aanleiding van de tips hier

ik ben alle colleges van dit blok terug gaan kijken en deze keer in Anki vragen gaan bedenken bij de stof. in eerste instanties van de collegeslides en daarna het boek erbij om aan te vullen wat er minder aan bod kwam in het college. Hele fijne manier en ik merk dat ik 'anders' luister naar colleges!
Ik merk wel dat mijn vragen soms wat beperkt zijn, bijv. als er een slide is met 'kenmerken van bepaald soort onderzoek' met daaronder een opsomming, dat mijn vraag in Anki dan wordt; wat zijn de kenmerken van dit soort onderzoek? Daar twijfel ik soms of dat dan de juiste soort vragen zijn, maar aan de andere kant kan je het wel gemakkelijk leren op die manier.
Weet niet meer wie het zei, maar met lezen onderstreep ik nu ook in mijn boeken

ook erg fijn, helpt om bewuster te lezen en het plaatje te blijven zien

Ik heb van afgelopen blok 1 herkansing, dat was mijn eerste statistiek vak. Nu twijfel ik een beetje of ik dus al die colleges wéér ga terugkijken en dan de stof in Anki zet, of dat ik beter met samenvattingen kan gaan leren en oefeningen moet maken

Ik had een 5 dus het was niet dramatisch slecht, vooral detail dingen die ik niet wist. 1 extra meerkeuzevraag goed en ik had wel een voldoende zegeaar :')

**Geplaatst**: 14-12-21 15:49

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 14-12-21 15:49

Ik heb een vergelijkbare opleiding gedaan aan de universiteit en ik heb alles in 1x gehaald. Voor statistiek zorgde ik er vooral voor dat ik elke week voldoende oefende met de sommen die bij de stof van die week hoorde. De tentamens waren voor die vakken (bij mij althans) voornamelijk toepassingsgericht.
Voor de andere vakken typte ik woordelijk mee tijdens de hoorcolleges en werkte ik dat dictaat later uit naar een samenvatting. Ik kocht dan vaak nog een samenvatting van het boek via Stuvia omdat ik zelf geen tijd had om dat voor alle vakken te doen, en uiteindelijk leerde ik mijn college-samenvatting en las ik 1 of 2 keer de boek-samenvatting door. De nadruk ligt vaak toch wel op wat in de colleges komt.
Daarnaast zou ik ook echt aanraden om oude tentamens op te zoeken via internet. Ze waren vaak behoorlijk lui met het verzinnen van vragen dus zeker bij meerkeuze-tentamens werd er nog wel eens wat gerecycled

**Geplaatst**: 25-01-22 19:51

Geplaatst: 25-01-22 19:51

Mag ik hier even vragen hoe jullie die flashcards of andere geheugensteuntjes maken ?

Ik ben iemand die nooit echt geleerd heeft om te studeren en mijn laatste herinnering aan studeren is geleden van mijn theorie rijbewijs meer als 15 jaar geleden

De leerstof die ik nu dien te leren tikt per vak al meer als 350 slides aan en hiervoor heb ik al bijna 2 dagen nodig om ze begrijpend/geconcentreerd te lezen. Hopelijk kunnen jullie mij hier wat advies geven, want ik word er zo een beetje moedeloos van

**Geplaatst**: 25-01-22 20:27

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 25-01-22 20:27

Wat voor leerstof heb je betadine, en hoe wordt het ge-examineerd?

Ik doe zelf de studie diergeneeskunde en vind flascards vooral fijn voor korte concrete zaken die je echt uit je hoofd moet stampen (begrip niet nodig, je moet het gewoon kennen). Denk hierbij bijvoorbeeld aan begrippen, anatomie spieren (bijvoorbeeld aanhechtingsplaatsen en bezenuwing), bacteriën (type bacterie, meest voorkomende aandoeningen, etc), medicatie (klasse, belangrijkste (contra) indicaties etc)

Voor vakken als fysiologie vind ik flashcard dan weer te beperkt. Ze zorgen dan wel dat ik de parate kennis vergaar, maar zorgen niet dat ik een goed overzicht krijg van hoe de systemen samenhangen (waardoor ik voor een dergelijk vak bijvoorbeeld liever met schema's werk dan met flashcards). Kortom, naar mijn mening is het zeer afhankelijk van de leerstof (en de bijbehorende examinering) of flashcards al dan niet nuttig zijn

**Geplaatst**: 25-01-22 20:58

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 25-01-22 20:58

Ik heb zowel pure theorievakken zoals materialenkennis en plantkunde. Alsook toepassingen op bepaalde kennis zoals bodem en ecologie.
Voor flashcards vond ik net Anki, super handig in gebruik. Ik heb wel de neiging om van iedere zin een flashcard te maken wat voor een grote cursus nogal tijdrovend is. Waarschijnlijk moet ik echt wel nog leren verschil maken tussen wat belangrijk is en wat niet

Voor de schema's. Hier heb ik helemaal geen ervaring mee. Maak je deze op papier of laptop zonder programma ?

Bedankt voor je antwoorden alvast. Pittige studie doe je. Mijn broer is net van diergeneeskunde overgestapt op biologie. Hij had een bloedhekel aan anatomie en is blij dat hij daar nu van verlost is

Hij wou sowieso al bioloog worden, maar er werd hem eerst diergeneeskunde aangeraden.

**Geplaatst**: 25-01-22 21:05

Geplaatst: 25-01-22 21:05

Kijk vooral naar wat er voor jou werkt.

Voor mij werkte het om online een samenvatting te downloaden, hier de kern te onderstrepen/ kort samen te vatten (nog korter

) en de slides en werkcolleges een keer door te nemen.
Ik deed zo goed als geen lees huiswerk. Uiteraard wel afhankelijk van type toets, meerkeuze was ik minder grondig, waarbij je hij open toetsen vaak wel de hele rijtjes moet kennen. En oefentoetsen maken

**Geplaatst**: 25-01-22 21:12

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 25-01-22 21:12

Waar vind je die samenvattingen ? Ik studeer landschaps en tuinarchitectuur en weet niet zeker of er echt officiele cursussen voor zijn. Zou wel handig zijn.

**Geplaatst**: 25-01-22 21:34

Geplaatst: 25-01-22 21:34

Ik studeerde diergeneeskunde en wij hadden ‘vetserieus’ de website

**Geplaatst**: 26-01-22 15:55

Geplaatst: 26-01-22 15:55

De allerbelangrijkste stap met studeren is het bestuderen van de inhoudsopgave en die stap slaan zo veel studenten over.
Probeer ook heel goed te bedenken hoe de stof van toepassing is op jouw eigen leven, is er in je omgeving iets gebeurd wat betrekking heeft op de stof? Bedenk ook wat je al reeds weet over het onderwerp. Zo zorg je voor een goede fundering waarop je de kennis gaat opbouwen, zo blijft de kennis ook hangen en wordt het geen trucje van snel leren en oplepelen op het tentamen om het daarna direct weer te vergeten.

Voor mij werkten mindmaps en flashcards heel goed maar het maken van een goede flashcard is ook weer een kunst op zich. Je moet zorgen dat in de vraag al voldoende essentiële onderdelen zitten waarop de antwoorden berustten.
Dus stel: Je moet vier steden leren die hoofdsteden in Europa zijn met minimaal 800.000 inwoners.
De flashcard die veel studenten daarvoor maken is als volgt:

Vraag: 4 steden
Antwoord: stad 1, stad 2, stad 3, stad 4.

Dat is geen goede flashcard.

Beter zou zijn:

Vraag: 4 Europese hoofdsteden
Antwoord: stad 1, stad 2, stad 3, stad 4.

Maar het beste zou zijn:

Vraag: 4 Europese hoofdsteden met minimaal 800.000 inwoners
Antwoord: stad 1, stad 2, stad 3, stad 4.

Zo heb je alle essentiële informatie in de vraag verwerkt en worden de verbindingen in de hersenen sterker en zul je de informatie ook later nog kunnen reproduceren.

Maar begin altijd met de inhoudsopgave. Waarom is die zo opgebouwd, waarom zit paragraaf 4.1 in hoofdstuk 4?

**Geplaatst**: 26-01-22 16:44

Geplaatst: 26-01-22 16:44

betadine schreef:
Ik heb zowel pure theorievakken zoals materialenkennis en plantkunde. Alsook toepassingen op bepaalde kennis zoals bodem en ecologie.
Voor flashcards vond ik net Anki, super handig in gebruik. Ik heb wel de neiging om van iedere zin een flashcard te maken wat voor een grote cursus nogal tijdrovend is. Waarschijnlijk moet ik echt wel nog leren verschil maken tussen wat belangrijk is en wat niet

Voor de schema's. Hier heb ik helemaal geen ervaring mee. Maak je deze op papier of laptop zonder programma ?

Bedankt voor je antwoorden alvast. Pittige studie doe je. Mijn broer is net van diergeneeskunde overgestapt op biologie. Hij had een bloedhekel aan anatomie en is blij dat hij daar nu van verlost is Hij wou sowieso al bioloog worden, maar er werd hem eerst diergeneeskunde aangeraden.

Schema's maak ik gewoon op een leeg A4 papier, en zijn vergelijkbaar een combinatie van tekeningen en mindmaps. Ze focussen vooral op het grote geheel en de samenhang van verschillende zaken (soms binnen 1 vak, soms tussen verschillende vakken).

**Geplaatst**: 26-01-22 16:50

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 26-01-22 16:50

Ik lees hier allemaal prachtige iedeen en strategieën haha. Uiteindelijk komt het er toch op neer dat ik mij voor de tentamen weken een week lang de hele dag opsluit in de bieb. Thuis kan ik niet studeren. In de bieb geen afleiding

**Geplaatst**: 26-01-22 17:31

Re: Effectief/slim studeren?

Geplaatst: 26-01-22 17:31

Afleiding is bij mij ook een groot probleem. Tegenwoordig los ik het op door de kamer donker te maken door de verduisteringsgordijnen te sluiten en mijn Apple Airpods pro in te doen met noise cancelling, zo kan ik me veel beter afsluiten voor alles in mijn omgeving. Als ik dat niet doe dan kan ik je aan het eind van de dag vertellen hoeveel mensen hun hondje hebben uitgelaten, hoeveel vliegtuigen laag zijn overgekomen enz. maar wat ik nu gelezen heb weet ik dan weer niet.