Bokt.nl

**Geplaatst**: 20-02-06 10:05

Re:

Geplaatst: 20-02-06 10:05

Nou zal ik velen wel weer voor het hoofd stoten, maar ik vind travers en schoudervoor e.d. helemaal niet zo erg voor een jong paard. Als ik een paard inrijd van 2,5 jaar en we zijn een 3/4 jaar verder en hij lijkt het aan te pakken, dan gaan we daar stilaan op oefenen. Dan niet op die manier dat het achterbeen compleet onder gaat treden, maar meer in de zin dat het paard leert op meer sporen te lopen, en aan de nakt gaat voor je been op de juiste manier. Iets anders vind ik verzamelde galop, en verzamelde draf. Dat is voor veel paarden erg zwaar, doe oud zo ook zijn, als je daar voor het eerst aan begint loopt het zweet er vaak in straaltjes van af. De concentratie en de inspanning is zo hoog dat ik zo iets niet eerder zou introduceren dan bij een paard van 4,5 liever nog 5 jaar. mits deze al lekker getrained is van te voren.

**Geplaatst**: 20-02-06 10:16

Re:

Geplaatst: 20-02-06 10:16

sherwood schreef:
Nou zal ik velen wel weer voor het hoofd stoten, maar ik vind travers en schoudervoor e.d. helemaal niet zo erg voor een jong paard. Als ik een paard inrijd van 2,5 jaar en we zijn een 3/4 jaar verder en hij lijkt het aan te pakken, dan gaan we daar stilaan op oefenen. Dan niet op die manier dat het achterbeen compleet onder gaat treden, maar meer in de zin dat het paard leert op meer sporen te lopen, en aan de nakt gaat voor je been op de juiste manier. Iets anders vind ik verzamelde galop, en verzamelde draf. Dat is voor veel paarden erg zwaar, doe oud zo ook zijn, als je daar voor het eerst aan begint loopt het zweet er vaak in straaltjes van af. De concentratie en de inspanning is zo hoog dat ik zo iets niet eerder zou introduceren dan bij een paard van 4,5 liever nog 5 jaar. mits deze al lekker getrained is van te voren.

Ik ben bang dat het er inderdaad veel mensen niet mee eens zijn, maar ik vind wel dat je gelijk hebt

Zelf heb ik een tijdje geleden een paard gekocht van nog geen 3jr dat al zadelmak was. Ik heb haar eerst een tijdje stilgezet en toen ze 3 was heb ik de boel weer opgepakt. We hebben zelfs een veearts naar haar laten kijken en ze had nergens last van. Ik bouw alles heel rustig op met haar, maar ben wel consequent en ik merk gewoon dat mijn paardje veel plezier heeft in haar werk.

**Geplaatst**: 20-02-06 11:24

Re:

Geplaatst: 20-02-06 11:24

Met een discussie los je niets op dat mensen hun paard niet meer gaan inrijden net voordat ze 3 zijn.
Iedereen rijd zijn paard in wanneer hij/zij denkt dat het paard er klaar voor is. Je kan een mens niet verbieden om zijn paard te gaan inrijden. Het paard is van hun, dus hun bepalen over het paard.
Zo denk ik.

**Geplaatst**: 20-02-06 11:49

Re:

Geplaatst: 20-02-06 11:49

Klopt. Via een discussie kun je mensen inderdaad niks verbieden. Dat is onze intentie ook helemaal niet. Die van niemand, neem ik aan.

Maar er wordt hier wel om onze mening gevraagd en door het geven van onze mening en het vertellen van ervaringen hopen we misschien wel mensen op andere ideeën te brengen.

Het is aan een ieder zelf om te bepalen wat ze doen met de aangereikte informatie.

**Geplaatst**: 20-02-06 12:01

Re:

Geplaatst: 20-02-06 12:01

Happiness schreef:
Met een discussie los je niets op dat mensen hun paard niet meer gaan inrijden net voordat ze 3 zijn.
Iedereen rijd zijn paard in wanneer hij/zij denkt dat het paard er klaar voor is. Je kan een mens niet verbieden om zijn paard te gaan inrijden. Het paard is van hun, dus hun bepalen over het paard.
Zo denk ik.

Uhm, de titel is dan ook een vraag en niet 'hoe kunnen we dat gaan verbieden'. Volgens mij is dat helemaal de intentie niet.

**Geplaatst**: 20-02-06 12:03

Re:

Geplaatst: 20-02-06 12:03

Okee dat snap ik ook wel maar dat is mijn mening

Hoe ik denk over van die discussie's..

**Geplaatst**: 20-02-06 12:22

Re:

Geplaatst: 20-02-06 12:22

ik ben het met je eens ik denk dat ze gewoon zo snel mogelijk een paard willen hebben die al snel op hoog niveau loopt denk ik

**Geplaatst**: 20-02-06 14:04

Re:

Geplaatst: 20-02-06 14:04

Is het ook niet een kwestie van na-apen:
Zij rijdt haar paard met 2 1/2 of 3 in, dus kan ik dat ook met mijn paard?
Als zij met een paard van 4 al in de L rijdt, dan moet dat toch ook wel lukken met mijn paard?
Zij heeft al ... winstpunten in de M met een 5 jarige, dan moet ik wel opschieten met mijn 4 jarige nog in de B

.

Ik denk dat er te veel naar andere wordt gekeken zonder te kijken hoe hun paard is of hoe ze zelf rijden.

Je moet elk paard de kans geven om lichamelijk en geestelijk te laten groeien. Veel kunnen dat niet zien of hun paard er al geschikt voor is.
Het kost tijd en dat hebben de meeste niet meer.

Haastige spoed is zelden goed.

**Geplaatst**: 20-02-06 14:50

Re:

Geplaatst: 20-02-06 14:50

Ik heb een 4 jarige die ik nu pas ga inrijden. Vind het een mooie leeftijd. Voordat we B gaan starten is ze zeker 5.

Verder vind ik dat een paard van 2 of 2.5 jaar nog lekker moet spelen. Ik kan me wel bepaalde situaties voorstellen waarbij een paard dat moeilijk leiding accepteerd dat je die eerder aan het werk zet dat een paard dat je makkelijk volgt. Maar dan heb ik het meer over grondoefeningen en zo nu en dan longeren.

**Geplaatst**: 20-02-06 15:42

Re:

Geplaatst: 20-02-06 15:42

PhiaBink schreef:
Is het ook niet een kwestie van na-apen:
Zij rijdt haar paard met 2 1/2 of 3 in, dus kan ik dat ook met mijn paard?
Als zij met een paard van 4 al in de L rijdt, dan moet dat toch ook wel lukken met mijn paard?
Zij heeft al ... winstpunten in de M met een 5 jarige, dan moet ik wel opschieten met mijn 4 jarige nog in de B .

Ik denk dat er te veel naar andere wordt gekeken zonder te kijken hoe hun paard is of hoe ze zelf rijden.

Je moet elk paard de kans geven om lichamelijk en geestelijk te laten groeien. Veel kunnen dat niet zien of hun paard er al geschikt voor is.
Het kost tijd en dat hebben de meeste niet meer.

Haastige spoed is zelden goed.

Dat is ook zo, niet vanuit jaloezie, maar vanuit gewenning.
Het is al jaren zo dus doen we het zo, verandering kost tijd. ( en geld)
En de reder dat een dierenarts vind dat er niets met een 3-jarige aan de hand is als je verzameld met hem rijdt, heeft hij het paard op röntgen gezet?
Anders kan hij dat helemaal niet zien!( en de da hoort ook te waarschuwen voor te jong belasten, maar nee hoor, deze da hoefde ik niet meer aan mijn paard te hebben iig!)
Het is natuurlijk verleidelijk, het líjkt of het paard het allemaal wel aankan, maar wáárom dat risico nemen?
Dát is dus de vraag die ik stel, maar wel vanuit mijn oogpunt, mijn vorige paard heb ik 20 jaar gehad, met deze schat wil ik mistens net zo lang plezier hebben!
Dus ik begin liever rustig, des te langer kun je er ook van genieten!

**Geplaatst**: 20-02-06 16:05

Re:

Geplaatst: 20-02-06 16:05

Het is heel jammer dat de maatschappij zo in elkaar zit. De zwakste, dit geval de paarden, zijn de dupe.

Wij hebben Andalusiers. Die moet je echt laten staan tot ze 4 zijn. 3 jarige zijn echt nog baby's. Veel rassenpaarden zijn laat rijp.

Ik heb ook KWPNers gehad. Die werden pas met 3 1/2 zadelmak gemaakt. Daarvoor een beetje longeren en wennen aan het zadel en bit. Als het paard een keer of 10 bereden was, dan gingen ze zeker 3 maanden 24/7 het land in. Als ze het land uitkwamen, waren ze al weer sterker en weer gegroeid.
De eerste weken op stal werden ze 3 x per week geloneert. Daarna ging er pas een zadel op. Ik reed dan 2 x per week onder begeleiding. Zo dan langzaam opbouwen na wat meer keren per week.

**Geplaatst**: 20-02-06 16:18

Re:

Geplaatst: 20-02-06 16:18

sommige paarden gaan snel en anderen langzaam. Als ze het opgelegde tempo maar goed vol kunnen houden. Ik vind vroeg inrijden niet zo erg. Maar vroeg intensief rijden vind ik erg. Dus lang rijden en vaak. Tot de 4 jaar moet je dat eigenlijk niet willen.

**Geplaatst**: 20-02-06 16:52

Re:

Geplaatst: 20-02-06 16:52

Desiree schreef:
sommige paarden gaan snel en anderen langzaam. Als ze het opgelegde tempo maar goed vol kunnen houden. Ik vind vroeg inrijden niet zo erg. Maar vroeg intensief rijden vind ik erg. Dus lang rijden en vaak. Tot de 4 jaar moet je dat eigenlijk niet willen.

Het wordt helaas vaak genoeg gedaan!
Een jongpaard inrijden is iets wat je onder begeleiding van iemand met ervaring daarin moet doen. Je gevoel kan heel anders zijn dan het plaatje. De begeleider kan zien of het paard het aankan, of de ruiter niet te snel van stapel loopt of het paard goed in balans loopt, of de ruiter in balans op het paard zit. Er komt best veel erbij kijken dan de meeste denken.
Wil je netjes en rustig een paard in rijden, dan kost dat tijd en geld. Het geld is er meestal wel, maar de tijd is soms heel beperkt.

**Geplaatst**: 20-02-06 17:11

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 20-02-06 17:11

Je kunt het haast noemen, maar ook puur verkeerde inlichting.
Ik heb het voor de gein eens aan dierenarts van een vriendin gevraagd en die zei ook dat 3 jaar voor ieder (!) paard de goede leeftijd is om te starten.
Natuurlijk kan dit niet, ieder paard is anders, net als ieder mens... De een loopt als hij 1 is en de anders als hij 2 is (bij wijze van spreken)
Maar ikzelf denk dat veel mensen gewoon verkeerd ingelicht worden

**Geplaatst**: 20-02-06 17:22

Re:

Geplaatst: 20-02-06 17:22

ik heb nu een 3,5 jarige die ook gewoon is ingereden toen ze net 3 was. Ik zeg niet dat ik het er mee eens ben, maar zo heb ik haar gekocht en daardoor ging ik haar niet laten staan. Ze lijkt het werken nog steeds hartstikke leuk te vinden en heeft het eerst half jaar niet meer dan 1x per week gelopen. Nu rijd ik haar 3x per week en toen ik haar net had 2x per week een half uur. Ze verzet zich totaal niet en ik weet dat ik niet te ver ga voor haar. Ze hoeft namelijk nog vrij weinig van mij en ze pakt alles juist heel erg goed op.
Ik denk wel dat je met het ene paard langer moet wachten dan met het andere. Mijn paard was op haar derde ook al veel verder ontwikkeld dan sommige andere paardjes daar, en die hebben ze dus ook al langer laten staan. Wachten totdat een paard zes jaar oud is zou ik eerlijk gezegd niet volhouden. Maar inrijden met 4 jaar vind ik eigenlijk een mooiere leeftijd dan 3.

**Geplaatst**: 20-02-06 17:37

Re:

Geplaatst: 20-02-06 17:37

Krumel, dat is ook de manier waarop wij het doen!
6 jaar is een leeftijd die bedacht is door iemand die het er niet mee eens is en dan lekker weet te overdrijven!
4 jaar=erop
5 jaar=beginnen met werken
6 jaar=normaal belasten
Dit is dan even heel globaal uitgelegd, maar zo ongeveer zou al een stuk beter voor het paard zijn, vooral gezien vanuit lichamelijk oogpunt.
De paarden zijn namelijk allemaal van binnen op dezelfde leeftijd volgroeid, alleen zie je dat niet.
Helaas zie je eerder deze volgorde:
nog geen 3=er al op en rijden, stelling, buiging vragen.
3=eerste wedstrijd, al verzameling vragen.
4=volop belast....
7=paard niet meer in orde, problemen met rug, halswervels, de hele rataplan, allemaal bij de fisio.
Tuurlijk zijn er paarden die het allemaal wel net aankunnen, maar het grootste gros niet.
Das toch zonde?

**Geplaatst**: 20-02-06 17:54

Re:

Geplaatst: 20-02-06 17:54

Ikm oet zeggen, ik heb geen problemen met het grondwerk op die leeftijd en evt. een zadeltje op. Alleen zelf erop dat is niet wat voor mij om het zo maar te zeggen.

Ik zal mijn jas ook regelmatig even over het veulen leggen straks. Puur zodat het alvast leert dat er wat op zijn rug kan leggen.

**Geplaatst**: 20-02-06 18:20

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 20-02-06 18:20

Hallo,

Ik rij Friso nu omdat hij op zijn 3e beleerd is, toen kende ik hem nog niet. Maar die mensen zochten een meisje dat op hem kan rijden en ik wil dat graag doen. Ik denk niet dat een paard te jong is als hij op zijn 4e rustig aan leert rijden. Ik doe het in ieder geval wel rustig aan, zo rustig aan dat ik nog nooit met hem heb gegaloppeerd (ohnee een keer toen ie schrok

) en het enige wat ik nu nog doe is figuren rijden in stap en draf, en hem aan de hand stappen en hem leren dat niet alles eng is.
Call me stupid maar is het echt zo fout wat wij doen dan?
Groetjes, Laura

**Geplaatst**: 20-02-06 18:37

Re:

Geplaatst: 20-02-06 18:37

Ik denk inderdaad dat het heel erg is dat mensen naar anderen kijken, wat al eerder gezegd is. "Die rijdt met zijn/haar vijfjarige in het M, dus ik ben niet goeg genoeg als ik met mijn vijfjarige 'nog maar' B rijdt."
Ik ben met mijn vorige haflinger ook "pas" gestart toen ze 5 was, maar die had ook niet echt een prettige voorgeschiedenis. Verder merk je dan wel echt dat het een heel verschil is als je met een 5jarige start dan al met een 3jarige; ze zijn er gewoon meer klaar voor, in de meeste gevallen.

**Geplaatst**: 20-02-06 22:13

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 20-02-06 22:13

Ik heb altijd geleerd dat je een normaal paard (dus geen lipizaner bv. die zijn pas met hun 4 jaar geschikt om in te rijden en met 7 jaar volwassen) waarin volbloed in zit, dus alle kwpn-ers, (zijn sneller volwassen) met 3 jaar mag beginnen met rijden. De eerste twee jaar bouw je de training op (basis) en daarna kan je het paard meer gaan belasten. Springenwedstrijden pas wanneer ze 6 jaar zijn (botten / pezen zijn dan sterk genoeg). Dit heb ik meer dan 2 jaar geleden al geleerd van mijn instructrice en de oude paardenmensen van de landelijke ponyclub.
Ik heb nu een eigen gefokte merrie die in maart 4 jaar wordt. Ben in december 2004 begonnen met longeerwerk en heb haar in mei 2005 laten inrijden. Ik heb tot december 2005 haar 3x per week (waarvan 2x onderbegeleiding van mijn instructeur) een half uur tot 45 min. gereden (met stappauzes). Heb de laatste twee maanden een rustpauze ingelast qua lessen en start binnenkort weer met lessen maar dan 1 x per week. Ook in haar 4e levensjaar zal ik haar maar 3 x per week rijden en dit richting haar 5e levensjaar gaan uitbouwen naar 4 x per week. Merries zijn eerder volwassen dan een hengst en een ruin. Deze laatste groeien nog tot hun 8/9 jaar. Met haar wachten om in te rijden totdat ze 4 jaar zou zijn geweest is vragen om moeilijkheden daar zij net als haar moeder erg dominant is. Door het werken is zij makkelijker in de omgang geworden. Ze is qua karakter erg lief maar dominant, ik ben van mening dat wanneer je met 3 jaar begint en dit in 2 jaar langzaam opbouwt het geen kwaad kan. Gote paarden boven de 1,70 met 3 jaar hebben een jaar langer nodig. Een normaal paard kan een voor zijn leeftijd uitgebalanceerde training best aan. Wat nog wel eens vergeten wordt is voor je jonge paard een goed passend zadel aan te schaffen en dit regelmatig te controleren of het nog past. Vaak wordt er maar een beschikbaar zadel op gegooid wat rugproblemen oplevert.
Juiste training zorgt ervoor dat de botten en pezen sterker worden. Niet voor niets wordt er aangeraden om vanaf dat ze veulen zijn iedere dag over de harde ondergrond te draven om de botten en pezen te versterken. Nu worden jonge paarden (tot hun derde jaar ) in de winter bijna niet buitengehouden en hebben ze geen kans om hun spieren, pezen en botten voldoende te ontwikkelen. Zit hier misschien ook niet een gedeelte van het probleem waardoor paarden zo snel versleten zijn?? Mijn jonge paard heeft altijd in de winter minimaal 8 uur per dag buitengestaan en heeft zeer veel bespiering, harde pezen en keiharde hoeven (hoeft geen ijzers) en loopt dagelijks over een harde ondergrond.
Wat ik met bovenstaand verhaal wil zeggen is gewoon je gezond verstand gebruiken met het inrijden van je paard en je niets aantrekken van mensen die vinden dat je paard met zijn 4 jaar al L moet lopen. Dit zijn mensen die gedreven zijn door ambitie, willen presteren over de rug van een paard zodat ze tijdens verjaardagen kunnen opscheppen over al hun prestaties. Helaas zijn er heel veel paarden die zo een eigenaar hebben. Triest ,heel erg triest.

**Geplaatst**: 20-02-06 22:42

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 20-02-06 22:42

foutje in mijn tekst hierboven :
2 jaar geleden moet 25 jaar geleden zijn (typefout)

**Geplaatst**: 21-02-06 15:19

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 21-02-06 15:19

Schangah, dit artikel is voor jou waarschijnlijk ook interessant:

Paarden worden meestal ingereden als ze drie zijn. Quarters -het grootste stamboek ter wereld- worden meestal ingereden als ze twee zijn. Op die leeftijd koersen de dravers al hun eerste wedstrijden. En toen ik ooit een jaarling A-ponytje te koop had, heb ik een potentiele koper buitengebonjourd omdat hij er al een zadel wou opleggen "omdat de kinderen erop gaan rijden". Wanneer is een paard "volwassen genoeg" om in training te gaan? En bestaat er zoiets als snel-volwassen rassen? Wel, het mag misschien een schok voor je zijn, maar Dr. Deb Bennett van het Equine Studies Institute - en met haar iedere zichzelf respecterende dierenarts - is absoluut duidelijk: geen enkel paard op deze aardbol, geen enkel ras, geen enkele uitzondering, is volwassen voor hij zes is - een half jaar meer of mindder, misschien.

Over kraakbeen en groeiplaten

Sommige mensen weten vaag dat "de groeiplaten moeten gesloten zijn" - en situeren die groeiplaten ergens in de knie'n. Die groeiplaten, die liggen eigenlijk onderaan het radius-ulna-been, net boven de voorknie - zie de anatomische tekening hierbij. Vandaar dat mensen wel eens zeggen dat "de knieën moeten gesloten zijn". Wat eigenlijk wil zeggen dat het glijdende, samendrukbare kraakbeen moet verbenen zodat de groeiplaten één geheel worden met het been.

Wat de meeste mensen zich niet realiseren is dat er een groeiplaat is aan het einde van ELK been - en dat sommige benen (zoals het heupbeen) zelfs meerdere groeiplaten hebben. Dat betekent niet dat je moet wachten tot elke groeiplaat is samengevoegd met z'n been, maar wel dat hoe langer je wacht, hoe beter het is voor het welzijn van je paard. Als je ongeveer weet wanneer, en in welke volgorde die groeiplaten sluiten, kan je daaraan je trainingsschema aanpassen - want hoe je paard er langs buiten uitziet heeft werkelijk niks te maken met hoe het daar vanbinnen zit. Er zijn rassen (zoals de Quarter Horses) die zodanig naar een bepaald exterieur zijn gefokt, dat ze er volwassen uitzien lang VOOR ze dat werkelijk zijn. Mensen die dan geen besef hebben van de anatomie van hun paard - of gewoon alleen oog hebben voor het zo snel mogelijk bereiken van een bepaalde klasse in hun discipline, brengen het welzijn van hun paard in gevaar.

Afbeelding

Van onder naar boven

Het sluitingsproces van de groeiplaten gebeurt van onder naar boven.

1. De enige groeiplaat die gesloten is bij de geboorte is die van het hoefbeen. Dat betekent om te beginnen al dat dat hoefbeen ook nooit meer groter wordt, alleen dikker rondom (maar dat is een ander groeiproces).

2. Tussen geboorte en zes maanden: kroonbeen

3. Tussen zes maanden en een jaar: kootbeen

4. Tussen 8 maanden en 1,5 jaar: pijpbeen

5. Tussen 1,5 en 2,5 jaar: voorknie

6. Tussen 2 en 2,5 jaar: radius-ulna

7. Tussen 2,5 en 3 jaar: ulna/femur, het gedeelte dat het gewicht draagt, bovenaan het radiusbeen, en de tibia

8. Tussen 3 en 3,5 jaar: humerus en de onderkant van de femur

9. Tussen 3 en 4 jaar begint het bekken te sluiten, te beginnen met de uiteinden van zitbeen, darmbeen en heligbeen .

10. Tussen 3,5 en 4 jaar: het onderste gedeelte (dat het gewicht draagt) van het schouderblad

11. ...en de bovenste halswervels.

12. Nu pas, vanaf 4-jarige leeftijd, begint de rest van het achterbeen te sluiten: spronggewricht eerst, dan de groeiplaat tussen fibula en tibia. Niet voor niets was het al in de 18de eeuwse literatuur verboden met jongere paarden te ploegen, door diepe modder te gaan (veldslagen), of te springen.

13....en het allerlaatste - de wervelkolom.

Tussen elke van de 32 wervels zitten groeiplaten - de belangrijkste groeiplaten zitten in het midden, om het centrum te overkappen. Die laatste groeiplaten worden ten vroegste gesloten op... 5 1/2 jaar oud. Meer nog: hoe groter je paard is, en hoe langer z'n nek, des te langer duurt het voor de groeiplaten sluiten. Voor een hengst tel je er nóg eens zes maanden bij, en dat brengt ons op een schokkend rekensommetje: een warmbloed ruin van 1.75 schofthoogte is pas volgroeid op z'n 8 jaar. Nog even stilstaan bij die ruggengraat...

Dat die wervelkolom zo laat sluit, is relevant voor ons trainingsschema omwille van drie redenen:

1. Geen enkel ander gewricht heeft 32 groeiplaten.

2. De groeiplaten in alle andere gewrichten liggen min of meer dwars op de richting van het te dragen gewricht - en kunnen dus beter tegen de last van dat gewicht; de groeiplaten van de ruggengraat liggen parallel, mee in de richting van het gewicht. Het is dus niet moeilijk om een paardenrug te verrekken (die groeiplaten te verplaatsen) - veel makkelijker dan de beengewrichten bijvoorbeeld.

3. De allerlaatste groeiplaat is die aan de basis van de hals - vandaar dat je in geen geval de nek van een jong paard mag omtrekken, of er veel teveel spanning opzetten (zoals veel te vroeg in een opgerichte houding rijden of 'm aanbinden zonder hem te leren wat hij moet doen als hij de neiging krijgt om te gaan tegentrekken).

Afbeelding

Eén van de standaardreacties die je waarschijnlijk krijgt van ongelovige mensen die "al jààààren in het vak zitten" is: "Hoe kan het dan dat m'n paard op 2 jaar ruim oud genoeg is om te dekken, maar niet oud genoeg om te rijden?" Simpel: omdat skeletrijpheid in zowat elke andere soort gewervelde dieren later is dan sexuele rijpheid. Denk maar aan een menselijke jongen van 14. Daarbij, moest de ongelovige Thomas écht iets weten van paarden fokken, dan zou hij weten dat het sperma van een tweejarige veel minder zaadcellen telt (bovendien van mindere kwaliteit) dan die van een volwassen hengst - zelfs de teelballen bereiken pas hun uiteindelijke grootte op zes jaar.
Hé - wanneer mag ik m'n paard dan starten?

Dàt hangt volkomen af van je definitie van "starten". Je kan honderdduizend dingen trainen met een paard, voor je erop kruipt - en dat doe je dus pas ergen tussen vier en zes.

Wat voor verschrikkelijke dingen gebeuren er met paarden als ze voordien worden bereden? Twee belangrijke dingen - maar niet dat waar je zo onmiddellijk aan zou denken.

- Groeiplaten in z'n benen beschadigen?
Het kraakbeen kan ingedrukt worden, maar het aantal gevallen van misvormde benen omwille van te vroeg gebruik is beperkt.

- Benen beschadigen?
De kans dat dat gebeurt door te vroeg aanrijden is veel kleiner dan wat écht veel te vaak de oorzaak is: overvoeren (je moet de ribben licht kunnen zien tot op tweejarige leeftijd).

Nee, wat je waarschijnlijk wél veroorzaakt is structurele schade aan de rug. Arabieren bijvoorbeeld vererven vaak zwakke tussenwervelligamenten, die dus sneller zullen meegeven zonder de bescherming van de verbeende groeiplaten. Maar alle paarden, van eender welk ras, hebben die groeiplaten (en al die andere tussenwervelverbindingen) die nu eenmaal met het gewicht mee-georienteerd liggen... Een jong paard weet vanuit z'n instinct dat ruitergewicht hem fysiek beperkt. Hij zal verstijven, en z'n rug met jouw gewicht erbij bij elkaar proberen te houden door z'n spieren en benen te spannen (én z'n adem in te houden). Zolang z'n skelet niet in staat is het gewicht te houden, zullen z'n spieren (die nog niet genoeg getraind zijn) dat in de plaats proberen te doen - gevolg: vroegtijdige spierschade. Want daar zijn ze niet voor gemaakt. En hoe minder die rugspieren kunnen ontspannen, hoe moeilijker het voor 'm is om tot ontspannen zelf-dragen te komen: een vicieuze cirkel die maar traag doorbroken kan worden.

Dus: maak 'm aan allerlei dingen en situaties gewoon vanaf de leefijd van twee, stap een paar keer op en af als hij drie is, leg 'm een zadel op en leer 'm de richting van de teugel volgen als hij vier is, begin een aantal basisdingen (vertrekken, stoppen, ruime wendingen) als hij vijf is - en begin 'm te werken als hij zes is.

Ook met bitten mag je best wel wat voorzichtiger zijn, net zoals de oude Spanjaarden dat deden - een bit komt pas op vijf-zes jaar. Rij je paard aan op bijvoorbeeld een halster. Niemand onder ons (enfin, het zou altijd kunnen) moet deelnemen aan de eerstvolgende Olympische Spelen. We hebben allemaal alle tijd van de wereld om een paard te starten - elk jaar dat er vooraan wordt gewacht komt er achteraan in drievoud bij.

Inspiratie

Moet je je dan zitten vervelen tot je paard vier-vijf-zes wordt? Welnee - dit is een minimumlijstje van de basis die je een jong paard kan meegeven.

1. Zich comfortabel voelen bij het overal aangeraakt worden. Comfortabel voelen, dat is niet hetzelfde als "verdragen", maar eerder blij-zijn-met.

2. Overal, dat betekent ook binnenkant van z'n mond, ogen, neus, oren, schacht/uier, staart, voor- en achterbenen. Die voor- en achterbenen moet hij trouwens zélf voor je omhoog willen houden (zie ook het artikel van Leslie Desmond in dit nummer).

3. Vrijuit leiden. Geen angst, geen onwil, geen traagheid.

4. Genoeg manieren om aan je schouder te blijven, stoppen en vertrekken wanneer jij dat doet, als hij schrikt: iet naar voor of bovenop je, en nooit je persoonlijke ruimte binnendringen tenzij je het hem specifiek vraagt.

5. Leidt door elke smalle doorgang, poort of stalopening zonder te versnellen, vertragen of zelfs te springen.

6. Kan aangebonden staan en weet wat hij kan doen en niet kan doen als hij aangebonden staat.

7. Kan een bitje dragen, neemt het zelf in z'n mond en geeft het ook weer terug, zonder rare dingen te doen met z'n hoofd.

8. Verdraagt plastic, zeildoek, touwen, doeken rondom z'n hele lijf - ook rondom z'n hoofd en benen.

9. Leer 'm (niet voor de leeftijd van drie en pas het gewicht aan!) iets te slepen: een tapijt, een band, een zandzak.

10. Tegen dat hij oud genoeg is om er voor het eerst op te stappen: parkeren naast een opstapje en zich schrapzetten.

11. Vrij longeren, kalm naar je toe en van je weg bewegen in de richting en de gang die je vraagt

12. Komt als je 'm roept

13. Weet wat aansingelen is

14. Kan achteruit gaan

15. Laadt in een trailer. ... en ontelbare andere dingen die andere mensen kunnen toevoegen aan deze lijst - zolang het paard fysiek en mentaal in staat is om te doen wat je'm vraagt. Waarom zou je bijvoorbeeld wachten met een paard verkeersmak is tot je erop zit? Zelf ben ik met m'n nu vijfjarige (die dit jaar de rijbasics "voorwaarts", "recht", "ritme" en stap-draf en draf-stap) meekrijgt) van kleinsaf aan gaan wandelen - als een hond aan de leiband. Zolang je focus niet compleet op rijden is gericht zijn er een heleboel dingen die je met een beetje creativiteit kan trainen zonder ervoor op z'n rug te zitten.

Inge Teblick, vrij naar een artikel van Deb Bennett.

**Geplaatst**: 21-02-06 16:29

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 21-02-06 16:29

ik vind het heel raar om paarden zo jong in te rijden. waarom moet alleen een shet of een ijslander pas op zijn 5e ingereden als ze een langere jeugd hebben zullen ze waarschijnlijk ook langer leven en dan waarschijnlijk ook met minder blessures ik vind 2,5/ 3 jaar echt te jong de meeste paarden weten dan amper nog waar ze hun eigen benen neer zetten.

**Geplaatst**: 21-02-06 18:54

Re:

Geplaatst: 21-02-06 18:54

Leuk topic!

Ik ben vorig najaar begonnen met een 3,5 jarige Friese merrie. Ik rijd nu om de dag een uur, en longeer dan de andere dag. Een dag in de week is ze vrij (loopt elke dag wel in de weide met andere paarden), en 1 dag in de week proberen we een buitenrit te maken. Een keer in de 2 weken heb ik les.
We zijn dus nu bijna een half jaar bezig, en proberen nu soms de galop. Omdat ze dat nog moeilijk vind, hangt dat grotendeels van haar af of we die proberen. We stappen erg veel, veel grote achten, stukjes draf, en soms nu dan eens een galoppoging (of als ze schrikt in galop dan gebruiken we die voor een rondje bijv.)

Ik kijk inderdaad veel naar anderen met even oude of jongere paarden, en krijg dan soms het gevoel dat mijn paard en ik wel super traag zijn. Aan de andere kant zie ik soms hoeveel moeite iets haar kost (dan raakt ze bijv. de balans kwijt , of is na het rijden echt even erg moe), en dan ben ik van mening dat we niet sneller kunnen.
Ik heb haar preventief laten controleren door een dierenarts en bottenkraker (Rodinde Hoogenraad), en wil proberen dat elk half jaar te blijven doen. Mocht er iets in de wervelkolom scheef gaan of verkrampen dan merkt zij dat als deskundige. Ik weet dat ik die ervaring/dat inzicht niet heb.
Ik ben ook erg blij met de instructrice, die wil mij bijv. niet vaker dan 1 keer per 2 weken les geven (meer kan het paard nog niet aan).

Als ik me niet vergis is een Fries pas met 5,6 jaar bottechnisch volgroeid. En mijn paardje is me erg kostbaar. Haar grootmoeder is 26 jaar geworden en ik mag hopen dat ik deze dame net zolang gezond mag houden!

Ons doel is Z-dressuur maar in de tijd die waarvoor nodig hebben. De instructrice denkt dat we daar met 3 jaar zouden kunnen zijn, zelf vind ik het ook prima als we er 10 jaar over zouden doen.

Nu maar zorgen dat ik ons doel voor ogen houdt (boven alles is dat nl. samen ervan genieten!) en me niet door prestaties van anderen laat opjutten.

**Geplaatst**: 21-02-06 19:28

Re: Waarom zo'n haast met inrijden van jonge paarden?

Geplaatst: 21-02-06 19:28

Ik ben ook vorig jaar februari met mijn 3,5 jarige begonnen. Eerst heel speels en rustig aan. Toen ze het gelijk heel goed begon op te pakken, ging ik steeds meer dingetjes uitproberen = fout!

Na een half jaar onder het zadel begon ze "vervelend" te worden en liep niet meer lekker. Gelukkig heb ik haar in maart ook gelijk laten dekken en nu moet ze dus veulenen (misschien wel vannacht!) Ze moest ook voor de keuring deze zomer dus heb ik haar nog wel iets doorgetraind, maar op een andere manier, meer vanuit de ontspanning en gewoon lekker rijden. Een keer door het bos, een keer wat lage sprongetjes (vind ze erg leuk) en lichte "dressuur"training. Ook ik was te veel gefocust op het zo snel mogelijk verder komen, gelukkig ben ik wel met mijn neus op de feiten gedrukt en ben ik al snel anders gaan "trainen". Ik heb haar nog nooit meer dan 4 keer in de week gereden en meestal maar een half uur tot drie kwartier op zijn hoogst. Nu kan ze lekker een tijdje van haar zwangerschap en veulen genieten. Straks ga ik haar weer oppakken maar begin weer overnieuw. Ik weet wel dat ik wil dat zij er ook plezier in heeft en het zowel lichamelijk als geestelijk aankan. Ze is straks 5 als ik haar weer ga rijden en ik hoop dat ze er dan ook meer klaar voor is, zo niet dan doen we het gewoon weer een stapje terug... ik heb mijn lesje wel geleerd. Ik kan nu alleen maar hopen dat ik op tijd ben gestopt met mijn gepruts.