Bokt.nl

**Geplaatst**: 02-03-09 20:51

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 02-03-09 20:51

Ook ik erger me eraan

het ergste is, dat je er niets mee opschiet. Er is in NL genoeg te redden, daarvoor hoef je geen buitenlandse honden naar hier te halen.
Maar ik vind dat lang niet het ergste, ik heb meer problemen met mensen die een "zielig" broodfokhondje "redden" of zo'n schattige bastaardpup van 3 huizen verderop van iemand die het zo leuk vond, die puppies, zo schattig voor oma en tante..... ze vergaten even dat mama-hond er geen 2 brengt, maar zeker een stuk of 6 :roll:

overigens geldt hetzelfde voor katten.

Zorg dat díe mensen de honden aan de straatstenen niet meer kwijtraken...... en ja, ik weet hoeveel jonge honden er dan afgemaakt zullen worden. Helaas is dat de enige manier om die ellende te stoppen. Ja, dan zitten de asielen nog veel voller, dat weet ik ook. Maar al dat "redden" houdt de ellende wel in stand. Zolang die mensen die puppen kunnen kwijtraken, zullen ze doorgaan met vermeerderen....... want al die goedbedoelende (maar imo niet zo slimme dierenliefhebbers) helpen ze wel weer uit de problemen......

**Geplaatst**: 02-03-09 20:58

Geplaatst: 02-03-09 20:58

randie schreef:
weetje waar ik me aan erger..aan die zielige honden die in het buitenland "gered" worden. Hier naar Nederland gehaald worden waar de asielen stamvol zitten met leuke dieren, en uiteindelijk blijkt dat die buitenlandse dieren vaak niet goed gesocialiseerd zijn en waar komen ze terecht...Juist asiel. Deze buitenlandse dieren verpesten het voor de dieren die hier zitten te smachten op een huisje.

ik zal wel een ladingcommentaar over me krijgen aangezien ik weet dat sommige bokker zich ook hier voor inzetten

ik ben het hier opzich wel met je eens.
moet helaas bekennen dat ik als een tijdje weer opzoek was naar een hondje, op www.dierenasiels.com
het juiste hondje gevonden, bleek ook uit griekenland gehaald te zijn.
uiteindelijk het hondje wel in huis gehaald, past super bij ons.
maar ben wel met je eens, dat we niet andere honden moeten gaan redden als in ons eigenland nog genoeg honden te redden zijn

**Geplaatst**: 02-03-09 21:10

Geplaatst: 02-03-09 21:10

randie schreef:
weetje waar ik me aan erger..aan die zielige honden die in het buitenland "gered" worden. Hier naar Nederland gehaald worden waar de asielen stamvol zitten met leuke dieren, en uiteindelijk blijkt dat die buitenlandse dieren vaak niet goed gesocialiseerd zijn en waar komen ze terecht...Juist asiel.

goh ik heb al heel lang met deze gedachte rodn gelopen dit te vertellen maar wist nooit de woorden te vinden. Ik snap ook niet waarom we honden uit Spanje gaan trekken terwijl hier de asielen uitpuilen,
zou er niet rouwig om zijn als hier een verbod op zou komen het voegt ook geen enkele verbetering aan de honden populatie toe, zie liever dat er grote sterrilisatie acties op touw worden gezet.

Yamcha schreef:
en ja, ik weet hoeveel jonge honden er dan afgemaakt zullen worden. Helaas is dat de enige manier om die ellende te stoppen. Ja, dan zitten de asielen nog veel voller, dat weet ik ook. Maar al dat "redden" houdt de ellende wel in stand.

Ik hoop dat er ooit een dag komt dat het verboden wordt dat er nog nutteloos vermeederd wordt voor de portemonaie van de baas, of dat het zo genant is dat men de ogen uit het hoofd schaamt en het wel laat om zijn stamboekloze nog te laten dekken.

**Geplaatst**: 02-03-09 21:13

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 02-03-09 21:13

Ik hoop het ook Chiqa

Het is niet om aan te zien, die ellende die die jonge honden moeten doormaken omdat iemand het zo leuk vond zijn rasloze reu op een waardeloze teef te zetten

**Geplaatst**: 02-03-09 21:20

Geplaatst: 02-03-09 21:20

Yamcha schreef:
Het is niet om aan te zien, die ellende die die jonge honden moeten doormaken omdat iemand het zo leuk vond zijn rasloze reu op een waardeloze teef te zetten

Ik zie het nut er ook niet van in, laat staan de meerwaarde...En dwepen achter het excuus dat te zo'n lieve mamma of pappa is hangt mij eerlijk gezegd de keel uit.
Wees dan eerlijk en zeg dat gewoon dat je rekenmachientje overuren draait, kijk 20 jaar geleden leeften we in een andere wereld, toen waren de honden ook veel gezonder.
Nu moet je je ogen uit je hoofd schamen wil je kansloos twee honden laten kruizen, hoeveel verdriet je een gezin op de hals haalt omdat het hondje een erfelijke afwijking blijkt te hebben of omdat er 10 honden voor moeten worden afgemaakt omdat er echt geen plek voor is.
De tijden zijn drastisch veranderd.

**Geplaatst**: 02-03-09 21:58

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 02-03-09 21:58

Totaal eens

**Geplaatst**: 03-03-09 01:16

Geplaatst: 03-03-09 01:16

Chiqa schreef:
Ik zie het nut er ook niet van in, laat staan de meerwaarde...En dwepen achter het excuus dat te zo'n lieve mamma of pappa is hangt mij eerlijk gezegd de keel uit.
Wees dan eerlijk en zeg dat gewoon dat je rekenmachientje overuren draait, kijk 20 jaar geleden leeften we in een andere wereld, toen waren de honden ook veel gezonder.
Nu moet je je ogen uit je hoofd schamen wil je kansloos twee honden laten kruizen, hoeveel verdriet je een gezin op de hals haalt omdat het hondje een erfelijke afwijking blijkt te hebben of omdat er 10 honden voor moeten worden afgemaakt omdat er echt geen plek voor is.
De tijden zijn drastisch veranderd.

perfect bewoording!!

**Geplaatst**: 03-03-09 01:27

Geplaatst: 03-03-09 01:27

Yamcha schreef:
Hoe kan een bastaard waar niet eens mee is gefokt, maar gewoon lukraak vermeerderd omdat het zo schattig is, die puppen, nu gezonder zijn dan een rashond met goede bloedlijnen?

Dat kan onder allerlei omstandigheden prima. Net zoals het omgekeerde ook kan, mits een stamboek waar ze hun ogen niet in hun zak hebben.

Volgens mij is de essentie dat er van alles minder wordt gefokt. Er is geen probleem met verantwoord geselecteerde rasdieren gekruist door fokker x en y en op de wereld gezet in sociale omgeving, en er is ook geen probleem met een nestje gewenste bastaards dat van buren x en y ter wereld komt in een liefdevol gezin. Liefhebbers genoeg voor beiden. Het probleem is zo ongeveer alles wat daar buiten valt..

**Geplaatst**: 03-03-09 01:44

Geplaatst: 03-03-09 01:44

Yamcha schreef:
Maar ik wil al die ellende voor een hond niet, het enige wat ik kan doen is het iig niet stimuleren, en als ik een broodfokker vermoed het doorgeven aan de RvB. Ik kan het proces zelf niet stoppen, ik kan wél voor mezelf de (in mijn ogen)goede keuzes maken.
Maar als de goede fokkers stoppen, kan ik ook dat niet meer. De slechte fokkers zullen namelijk zeker níet stoppen zolang er nog mensen die hondjes "redden".

Maar in de goede keuze in jouw ogen, is voor mij dus weer de verkeerde. Ik help wel graag dieren, want als iedereen zou denken als jij, dan zou er meer dierenleed zijn. Yup, sommige mensen moeten andermans rommel opruimen, maar vergeet niet... we doen het voor de dieren!

randie schreef:
weetje waar ik me aan erger..aan die zielige honden die in het buitenland "gered" worden. Hier naar Nederland gehaald worden waar de asielen stamvol zitten met leuke dieren, en uiteindelijk blijkt dat die buitenlandse dieren vaak niet goed gesocialiseerd zijn en waar komen ze terecht...Juist asiel. Deze buitenlandse dieren verpesten het voor de dieren die hier zitten te smachten op een huisje.

ik zal wel een ladingcommentaar over me krijgen aangezien ik weet dat sommige bokker zich ook hier voor inzetten

Geen commentaar hoor, lees hier een kortzichtige reactie door gebrek aan kennis

**Geplaatst**: 03-03-09 01:49

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 01:49

Tuurlijk doen we het voor de dieren, en als ik een leuke herplaatser krijg aangeboden, zeg ik geen nee.

maar een hondje uit Spanje? Ik niet. Een hondje uit een puppyfarm? Komt er hier niet in. Net als dat ik geen "ras"honden van Marktplaats koop......

Ja, het is heel sneu. Maar de gevolgen van zo'n zielig hondje opnemen, is dat ik de broodfok steun, en wie draaien daar dan voor op? Juist...... de honden!

**Geplaatst**: 03-03-09 02:01

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 02:01

Je kunt het meerdere kanten op bekijken. Natuurlijk moet er (inter)nationaal gepromoot worden om dieren te laten helpen en in sommige landen moet eens duidelijk gemaakt worden hoe met dieren om te gaan. Maar zolang dat niet gebeurt, hebben de dieren er niets aan. Je kunt wel zeggen dat je geen dieren opvangt omdat je wilt dat de wanpraktijken stoppen, maar dat zal niet 123 gebeuren en tot die tijd geven sommige mensen een helpende hand.

Ik zou dus nooit een dier met stamboom aanschaffen, die komen wel goed terecht, daar ben ik van overtuigd (een paard met super afstamming heeft ook minder kans om als boterhambeleg te eindigen).

Vroegah stond ik ook zo tegenover buitenlandse dieren, absoluut. Tot er eentje op je pad komt, die jou uitkiest, dan zit je niet meer in het schuitje van 'kiezen'. Buiten dat ben ik ervan overtuigd dat de dieren hier in het asiel 100 keer beter af zijn dan honden die worden mishandeld, gemarteld etc. in het buitenland. Dierenliefde hoeft niet te eindigen bij de grens.

**Geplaatst**: 03-03-09 02:02

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 02:02

Maar de liefde voor Bloempje houdt ff op nu ze net een verse flats heeft neergelegd in de bak

**Geplaatst**: 03-03-09 02:19

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 02:19

Oh, dat geloof ik zeker wel, als een dier jou uitkiest, heb je immers weinig meer te vertellen

Ik wil idd altijd dieren met stambomen, de hele papierwinkel erbij. Als ik kijk wat sommige mensen een geld aan hun bastaard uitgeven, daar had je een fraaie rashond van kunnen kopen zonder problemen

En daar gaat het mij niet eens om, maar als ik hier lees hoe sommige mensen kruisingen die op de wereld zijn gezet omdat de eigenaar het zo schattig

vind, dan houdt het voor mij even op.
Kruisingen zijn niet gezonder, worden niet ouder, en je kunt er niet meer mee.

Als je een kruising neemt, doe het dan zoals Quellian, dan kan ik het snappen. Omdat je dieren wilt helpen. Maar doe het niet omdat je denkt dat ze gezonder/beter/ zijn, wat dan ook, dat is gewoon niet waar.

**Geplaatst**: 03-03-09 05:12

Geplaatst: 03-03-09 05:12

Hmm heb ook wel eens bij somige mensen van goh jah joh.. neem nog maar een kind..
Terwijl er zoveel mensen moeite moeten doen..
Dus van bovenstaande mensen denk ik ook wel eens "laat jezelf helpen.."

Ik denk dat je iedereen in hun waarde moet laten en als er inderdaad in een topic 1 keer iets wordt benoemd, herhaal het dan maar niet.
Want als ik een topic door lees en ik zie tig keer hetzelfde staan heb ik ook zoiets van

Je weet nooit wat de achtergrond van iets is.
Tuurlijk heb je mensen, overal wel, waarbij je denk "goh heb je die weer" maar denk maar zo die vragen om aandacht dus als je niet reageer zullen ze vanzelf wel een keer stoppen.. hoop ik maar.

Ikzelf help trouwens ook mee aan het overschot van dieren...
Ben een beginnende Cavia fokster en heb vorig jaar 2 nestjes gehad bij mijn 2 katten ("voordeel" is dat 1 van de poezen direct na de keizersnede is overleden, ik zelf daarvan een zoon hebt gehouden en een ander uit dat nest is vorige maand overleden.. zo toch weer 2 katten minder... maar zonder dolle alle overige 4 hebben een goed tehuis gevonden en ik heb er niets aan verdiend.)

Dit alles compenseer ik met het feit dat ik ook geen kinderen op de wereld zal zetten.

Ik ben trouwens groot gebracht met kruizings honden en 1 met papieren (jack russel) van alle 7 de honden zijn er 4 overleden aan ouderdom (of de problemen daar bij komend) 2 bastaards nog in goede gezondheid (waarvan er 1 uit Griekenland komt) en ja de Jack..
Die heeft al 4 jaar problemen met artrose en dergelijke terwijl ze nog maar net 11 is...
Verder in mijn gehele leven meer problemen gezien bij rashonden dan bij bastaards...

Denk dat het een kwetsie is van geluk hebben en nou net niet een ras uitzoeken wat in de mode is...
Verder denk ik dat het het belangrijkste is dat je een dier uitzoekt wat bij je past en waar je een klik mee hebt.

Maar waar ik me nou wel aan kan ergeren...
Zijn die mensen de menen dat ze "verstand" hebben van fokken en op "normale/simpele" merrie's (vb/stmboek) een hengst zetten die toevallig kampioen is geworden tijdens de HK en er dus maar op los fokken.
Dit zie je in de Haflingers, Friezen, Tinkers enz.
Op zo'n moment moet je gewoon heel eerlijk zijn.
Is mijn dier wel goed genoeg, zowel wat betrefd beweging/rastype als papier, om er mee te fokken.
Zoniet dan zie ik het 9 van de 10 keer als vermeerderen, en helaas vaak voor de verkoop.
Zie zoveel paarden aangeboden worden zonder papier, of met papier waarvan ik denk wat is daar het fokdoel van geweest?
Wat is de achterliggende gedachte dat die "top"hengst zo'n merrie (ouderwets type/onpraktisch exterieur/vb papier/papierloos) kan verbeteren??
Tuurlijk kan je er iets voor jezelf uit fokken maar zeker met een groot dier als een paard kunnen er altijd momenten zijn dat je moet besluiten om zo'n dier te verkopen, dus fok dan ook iets wat beter voor de populatie is en verbeterend is en zogeheten comercieel aantrekkelijk is.
(of dat al dan niet lukt is altijd een gok maar doe dat dan wel met de best mogenlijke kans op succes)

**Geplaatst**: 03-03-09 05:37

Geplaatst: 03-03-09 05:37

Toch nog verder een reactie omtrent de vergelijking tussen mensen en dieren...

Stel even grof genomen hoor dus neem me niet al te serieus...

Persoon A: Ik heb een hond die door mijn "hebberigheid" ( of voor de pret) een nestje krijgt uit een niet al te beste combinatie.
1 pup is niet aan de straatstenen kwijt te raken dus komt in een overvol asiel terecht, 1 komt er op de verkeerde plek terecht en 3 hebben via via een goed plekje gevonden.
Door mijn verkeerde keuze zijn het niet allemaal gezonde dieren en worden er 3 uiteindelijk ingeslapen.
2 van mijn nestje hebben het goed getroffen, zijn goed gezond en worden 12 jaar oud en zonder voor nakomelingen te zorgen.
Uiteindelijk ben ik 15 jaar verder en is mijn onbezonnen gedrag uitgedoofd (teef is na haar eerste en enigste nestje 10 geworden).

Persoon B: mijn kinders.. heb er 2 en bleh... jeugdzorg is altijd maar over de vloer en kan ze niet aan.
Ze drinken met 13 jaar, roken, blowen en krijgen dus echt niet van mij het voorbeeld hoe je je in deze maatschappij moet gedragen.
Werken kennen ze niet, hebben er ook een houtje naar gegooid op school, en ja door alle drukte bij de jeugdzorg en de strakke regels waaraan ze moeten voldoen is er nooit ingegrepen om mijn 2 jongens op te vangen en het juiste te leren.
Uiteindelijk hebben ze beide voor hun 20e een meisje zwanger en kan het hele verhaal weer opnieuw beginnen...
We zijn dan ondertussen 20 jaar verder en er komen nog door de kids van de 2 jongens weer een herhaling aan, immers de jongens hebben geen goed voorbeeld gehad en de tienermoeders kunnen het ook niet aan..

Dit is dus wel heel negatief neer gezet maar beide komt voor.
En de nasleep van de verkeerde keuze's van het fokken met een dier heeft uiteindelijk minder impact (er zijn immers genoeg instantie's/mensen die kunnen ingrijpen zonder strenge regeltjes) dan de kinderen die geboren worden bij ouders die daar niet voor kunnen zorgen.

Wat is dan erger?
En kind op de wereld zetten of een dier?

Hmm dit is wel weer genoeg voor nu...
Gooi het maar op het gebrek aan slaap.

**Geplaatst**: 03-03-09 08:16

Geplaatst: 03-03-09 08:16

Woestein schreef:
Wat is dan erger?
En kind op de wereld zetten of een dier?

Ik snap echt niet waarom mensen met dieren worden vergeleken, beetej appelen peren

Of heb jij ooit een kind dood langs de weg zien liggen of vastgebonden aan een boom? Ik niet.

Yamcha schreef:
Als je een kruising neemt, doe het dan zoals Quellian, dan kan ik het snappen. Omdat je dieren wilt helpen. Maar doe het niet omdat je denkt dat ze gezonder/beter/ zijn, wat dan ook, dat is gewoon niet waar.

presies, of kom dr gewoon eerlijk voor uit dat je het geld er niet voro over heb om een knappe stamboomhond in huis te laten, alleen zo jammer dat je het dan weer drie bubbel en dwars terug moet betalen als het dier ziek wordt.
Nee ik zal de laatste zijn die tegen een algeheel fokverbod zou zijn, of beter verwoord "vermeerderings verbod"

**Geplaatst**: 03-03-09 14:38

Geplaatst: 03-03-09 14:38

Tsja moet toch even terugkomen op het paard/pony zonder stamboom (papieren verhaal). Er worden idd veel geboren zonder, maar er zijn evenveel beestjes die ze wel hebben, maar waarvan ze kwijtraken.

En wat dat aangaat heb ik een hele lieve,gezonde,brave,veelzijdige haflinger zonder papieren terwijl er bij ons op de manege een draak van een haflinger met papieren staat, die flink aangepakt dient te worden.

Maar ja uitzonderingen zal je altijd hebben, en bij honden/ katten zal het toch wel even iets anders zijn dan bij paarden.

**Geplaatst**: 03-03-09 14:41

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 14:41

Oh, krijgen we nu het verhaal dat alle rasdieren waardeloze karakters hebben en alle kruisingen lief zijn? Of bedoelde je het niet zo?

**Geplaatst**: 03-03-09 14:46

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 14:46

Lous, daar heeft papier totaal niets mee te maken hoor. Ik heb twee paarden met papier, de ene een poppetje, de ander een draak, dus dat zegt helemaal niets.

**Geplaatst**: 03-03-09 14:46

Geplaatst: 03-03-09 14:46

Yamcha schreef:
Oh, krijgen we nu het verhaal dat alle rasdieren waardeloze karakters hebben en alle kruisingen lief zijn? Of bedoelde je het niet zo?

Nee nee dat bedoel ik niet. Wat ik bedoel te zeggen is dat bij paarden veel papieren ook kwijtraken net als dat er zonder wordt gefokt. Mijn haflinger is geen kruising, dat is duidelijk te zien...

Maar honden/katten zijn vaak gevoeliger voor erfelijke afwijkingen. En bij kruisingen daarbij heb je vaker dat ze zwakker zijn.

**Geplaatst**: 03-03-09 15:34

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 15:34

Oké, dan begrijp ik je, en ik ben het ook met je eens

**Geplaatst**: 03-03-09 15:51

Geplaatst: 03-03-09 15:51

Nou ik heb een Airedale met papieren... nou doffe ellende.. Al geopereerd aan zijn ogen omdat er te dicht bij zijn oog winpers groeien en hij heeft een soort van epilepsie waardoor hij gemiddeld 2x per week het hele huis bij elkaar loeit.. Voor mij nooit een rashond meer...

Ik durft wel te stellen dat rashonden over het algemeen meer gebreken hebben dan vuilnisbakkies.

Oja, en om ontopic te gaan.. Ik snap ook niet dat mensen nu nog kinderen op deze aarde durven te zetten.. We zijn met veeeeeel te veel, de aarde gaat eraan onderdoor.. De enige reden dat je nu een kind neemt is omdat je dat zelf wilt.. niet voor dat kind.. Die gaat een zware en moeilijke tijd tegemoet (overbevolking, olie raakt op, oorlogen, klimaatproblemen excaleren etc etc). Nee hoor, van mij mag het menselijke ras uitsterven..

**Geplaatst**: 03-03-09 16:06

Geplaatst: 03-03-09 16:06

Mariska_28 schreef:
Nou ik heb een Airedale met papieren... nou doffe ellende.. Al geopereerd aan zijn ogen omdat er te dicht bij zijn oog winpers groeien en hij heeft een soort van epilepsie waardoor hij gemiddeld 2x per week het hele huis bij elkaar loeit.. Voor mij nooit een rashond meer...

Ik durft wel te stellen dat rashonden over het algemeen meer gebreken hebben dan vuilnisbakkies.

Oja, en om ontopic te gaan.. Ik snap ook niet dat mensen nu nog kinderen op deze aarde durven te zetten.. We zijn met veeeeeel te veel, de aarde gaat eraan onderdoor.. De enige reden dat je nu een kind neemt is omdat je dat zelf wilt.. niet voor dat kind.. Die gaat een zware en moeilijke tijd tegemoet (overbevolking, olie raakt op, oorlogen, klimaatproblemen excaleren etc etc). Nee hoor, van mij mag het menselijke ras uitsterven..

omdat jij 1 slechte ervaring hebt met een rashond

en dat uitsterven is helemaal een uitspraak van l* m* V

**Geplaatst**: 03-03-09 16:13

Geplaatst: 03-03-09 16:13

ikdoemaarwat schreef:
Mariska_28 schreef:
Nou ik heb een Airedale met papieren... nou doffe ellende.. Al geopereerd aan zijn ogen omdat er te dicht bij zijn oog winpers groeien en hij heeft een soort van epilepsie waardoor hij gemiddeld 2x per week het hele huis bij elkaar loeit.. Voor mij nooit een rashond meer...

Ik durft wel te stellen dat rashonden over het algemeen meer gebreken hebben dan vuilnisbakkies.

Oja, en om ontopic te gaan.. Ik snap ook niet dat mensen nu nog kinderen op deze aarde durven te zetten.. We zijn met veeeeeel te veel, de aarde gaat eraan onderdoor.. De enige reden dat je nu een kind neemt is omdat je dat zelf wilt.. niet voor dat kind.. Die gaat een zware en moeilijke tijd tegemoet (overbevolking, olie raakt op, oorlogen, klimaatproblemen excaleren etc etc). Nee hoor, van mij mag het menselijke ras uitsterven..

omdat jij 1 slechte ervaring hebt met een rashond

en dat uitsterven is helemaal een uitspraak van l* m* V

Zegt iemand die zwanger is

En nee, niet omdat ik 1 slechte ervaring heb. Maar om wat ik zie en lees.

**Geplaatst**: 03-03-09 16:22

Re: 'jammer dat er weer nieuwe dieren op de wereld zijn gezet'

Geplaatst: 03-03-09 16:22

Likmevessie ikdoemaarwat?

Vind het ook een aparte opmerking, apart dat zulke mensen wel vinden dat ze zélf recht hebben op leven