Krakau is prachtig, echt waar. Zulke mooie gebouwen! Mooie brede straten, veel groen, en wij hadden dan ook nog eens 4 dagen volle zon en 22°c, ik ben serieus lichtjes verbrand thuis gekomen

Goed, ik heb gisteren een poging gedaan om foto's uit te sorteren, en heb er uiteraard véél te veel overgehouden



Dag 1, vrijdag.
Wij zijn vanuit Charleroi naar Krakau gevlogen. Meteen al 40 minuten vertraging en een overvolle terminal



Dag 2, zaterdag. The Royal Route, stadswandeling Oude stad, Schindler's List Tour.
Smeer jullie beentjes maar in, wij hebben een kleine 20km gelopen

De gids had een traditioneel Joods restaurant uitgezocht voor de lunch, Klezmer-Hois. Prachtig daar, echt waar! Ik heb er lekker gegeten, mijn mama minder (kwestie van smaak), dus hebben we van bord geruild, iedereen blij haha.


De Schindler's List Tour neemt je mee door Kazimierz (de Joodse wijk) en Podgórze (het Getto). Hier kregen we wat meer te horen omtrent de Joodse bevolking ten tijde van oorlog in Krakau - maar het was een vluggertje in vergelijking met de voormiddag. Ik vond het verschil heel groot, en jammer. Misschien lag het aan mij - misschien waren mijn verwachtingen te hoog. Ik ben naar Krakau vertrokken met het idee van "ik ga me onderdompelen in de Joodse geschiedenis en cultuur", en dat was niet echt het geval.

De Tour eindigt bij Schindler's fabriek. Wij hadden op voorhand al tickets gekocht voor Emalia, dus wij konden meteen verder. Deze rondleiding gaat niét om "Schindler's fabriek", maar om "de oorlog in Krakau".
En helaas: van hetzelfde laken een broek: opnieuw een gegidste tour die heel erg de nadruk legt op hoe de Polen de bezetting hebben ervaren. En dat uitgerekend in Pódgorze, het Joodse getto..
Natuurlijk werd er ook wel wat verteld over hoe de bezetting voor de Joden was, maar het was veel meer het algemene Poolse verhaal van de bezetting dan dat van de ervaring van de Joodse bevolking.
En ik kan er niets aan doen, maar ik vind dat echt zonde... Er werden 3000 Polen uit Podgórze gehaald (zij kregen ter compensatie de herenhuizen van de Joden in Kazimierz) en de Joden van Kazimierz werden massaal in Podgórze gepropt: 15000 Joden samengepakt in een wijk van 30 straten (320 gebouwen, 3167 kamers) waar voordien maar 3000 mensen woonden.
Hoe kan zo'n rondleiding niet véél meer hierover gaan? Ik snap het niet...
En druk, druk, druk. Zoals wij het zeggen: een toeristische uitgeperste citroen. Je liep daar hutjemutje op elkaar, had amper de tijd om alles te bekijken/fotograferen/in je op te nemen. Wij kwamen daar doodmoe buiten - en niet van de indrukken/de geschiedenis, maar van het gedrang en geduw. Erg jammer! De uitleg werd door de gids (van Emalia, niet onze NL gids) via een microfoontje gegeven, die ontving je via heel pijnlijke oortjes, en door de drukte en ruis heb ik de helft niet gehoord/verstaan.

Gekozen om te voet terug naar het Main Market Square te wandelen (geweldig mooi!), en wonder boven wonder daar nog een leeg tafeltje gevonden in het Hard Rock Café - er ging net een 42km marathon beginnen

Ik ben geschrokken van het antisemitisme in Polen..

Hoe ontzettend goed ik onze gids ook vond, het was overduidelijk dat zij Pools is, en de nadruk van de rondleiding omtrent de oorlog lag echt op "de Polen". Idem de rondleiding in Emalia. In vergelijking met de uitleg over "de ervaring van de Polen tijdens de bezetting" bijzonder en opvallend weinig uitleg gekregen over hoe het er voor de Joden aan toeging destijds.
Ik ken de geschiedenis - ik was zéér goed ingelezen en voorbereid. Ik wéét wat er destijds in Polen gebeurd is - zowel met de Polen als met de Joden. Ik vond het gewoon heel erg jammer dat die twee niet evenredig aan bod kwamen.. Misschien ligt die teleurstelling wel gewoon aan mij hoor. Ik ben met veel voorkennis op het vliegtuig gestapt, en hoopte die te verdiepen - en dat is eigenlijk niet gebeurd. Wél over Krakau en Polen - totaal niet over de Joodse vervolging. Ik heb tijdens de wandeling doorheen Kazimierz en Podgórze heel veel info lopen influisteren in mijn mama haar oor, dingen die gewoonweg niet aan bod kwamen in de rondleiding zelf.
En.. de souvenirwinkeltjes.. Je wilt niet weten hoeveel magneten en beeldjes wij gezien hebben waar een voorovergebogen Jood met een zak geld werd afgebeeld. Ik vond het walgelijk.
Dag 3, zondag. Auschwitz & Birkenau.
Héél vroeg moeten vertrekken, hier liet de organisatie steken vallen. Er was ons door de touroperator op voorhand meegedeeld dat wij een ontbijt zouden meekrijgen indien wij vroeger moesten vertrekken, dat de hotels waar zij mee samenwerken op de hoogte zijn van onze planning en dat zij hier qua ontbijt op inspelen. Mooi niet haha, wij waren op dag 3 rond 20u weer in het hotel en toen we voor de zekerheid aan de receptie doorgaven dat wij de volgende ochtend een meeneem-ontbijt nodig hadden, vonden zij dat wij dit te laat hebben gemeld.
Ook moesten wij een kwartier lopen (en zoeken) naar een ander hotel waar we zouden worden opgehaald, terwijl wij van de touroperator verstaan hadden dat de pick-up en drop-off aan ons hotel zou gebeuren. Wij dus om 6.15u zonder ontbijt de straat op, en op zondag is er zo vroeg echt niets open in Krakau

Klein anderhalf uur op de bus, en dan wordt je in de mallemolen van Auschwitz gegooid. En opnieuw.. Een uitgeperste citroen. Wel een hele lieve meneer bij de security (heel streng daar!) - hij zag dat ik een polaroid in mijn bakje gedeponeerd had, en haalde die er meteen uit omdat hij vreesde dat de xrays het toestel zouden beschadigen. Held!
De foto van de poort is een foto van een postkaart. Het was ZO druk aan die poort dat het me niet gelukt daar zelf een deftige foto van te maken. Ik baal hoor!

Ik ben huilend onder de poort door gewandeld. Maar ook hier kwam dit veel meer door mijn voorkennis dan door de inleiding van de rondleiding. Onze NL gids mocht de rondleiding geven, bijgestaan door een ENG gids van Auschwitz zelf. En ook hier ging de uitleg ruim 80% over de Poolse gevangenen.. Ik miste ook hier de evenredigheid weer.
Ik snap het ergens wel - je bent tenslotte in Polen!
Maar als je cijfers erbij neemt:
- 1.300.000 mensen kwamen in Auschwitz terecht
- 1.100.000 daarvan waren Joden
- 140.000 - 150.00 waren Pools
- 23.000 waren zigeuners
- 15.000 waren Sovjet oorlogsgevangenen
- 25.000 waren van andere etnische afkomst
Van die 1.300.000 stierven er 1.100.000, en 90% daarvan was Joods.
Dus dan zie je dat de overdonderende meerderheid Joods was, zowel in aantal gedeporteerden als in aantal dodelijke slachtoffers. De holocaust is "gewoon" de holocaust, en dat betekent nu eenmaal "de systematische Jodenvervolging en genocide door de nazi's en hun bondgenoten voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog".
Maar onze rondleiding ging dus véél meer over de Poolse slachtoffers, en veel minder over de Joodse slachtoffers.
En ik persoonlijk vond dat jammer. Mijn "passie" (oké, dat klink raar) ligt heel erg bij holocaust, en eens te meer omdat ik vandaag de dag nog steeds erg veel antisemitisme ervaar. Ik probeer in mijn eigen rondleidingen ook altijd met man en macht duidelijk te maken hoe érg die holocaust was, terwijl "mijn" fort vooral gebruikt werd voor politieke gevangenen. Ik schrik altijd heel erg als ik ondervind hoezeer er voorbij gegaan wordt aan de holocaust, en dat had ik uitgerekend in Auschwitz niet verwacht!

En ja, ook hier: geduw, gedrang, gehaast. Voor je het weet sta je weer buiten, heel vreemd vond ik dat.
Het terrein, de barakken, .. waren héél indrukwekkend, dat zou het ook zijn zonder een woord van uitleg, de enormiteit van de kampen alleen al is gruwelijk - maar.. ik had er meer van verwacht. En ik was niet de enige, bleek later. We zijn heel veel voorbij gelopen zonder daar binnen te gaan of uitleg over te krijgen, ik vond dat echt heel jammer!

Idem Birkenau. Stukje rijden met de bus, en dan wordt je uitgespuwd op het terrein van Birkenau. Wij hebben het linker gedeelte (eerst het gedeelte voor de Sovjet krijgsgevangen, later het vrouwenkamp) bezocht, het rechter gedeelde hebben wij niet bezocht. Heel jammer. Ik bedoel, ik ga niet meteen terug naar Polen, ik zal dit kamp waarschijnlijk nooit meer bezoeken, en nu ik er eindelijk was, heb ik niet alles gezien.

Anderzijds kan ik op bepaalde punten niet anders dan begrip opbrengen. Ik gids zelf, en neem mijn groepen ook niet in élke kamer mee, omdat daar a) geen tijd voor is en b) als je één kamer gezien hebt (ik heb het dan specifiek over de kazematten, de "slaapkamers"), je ze allemaal gezien hebt. Ik begrijp dat het een heel drukbezochte locatie is, ik begrijp dat zo'n gegidste tour zich aan de planning qua timing behoort te houden - maar ik vind het toch echt heel erg jammer.
Achteraf gezien had ik Auschwitz liever zonder gids bezocht.. Mijn voorkennis was méér dan voldoende om dit te kunnen doen, er staan genoeg info-borden, en het had me véél meer tijd gegeven om alles in me te kunnen opnemen, om alle foto's te maken die ik wilde maken, en om gewoon in het algemeen de indrukken veel beter tot me door te kunnen doen dringen. Onze rondleiding was erg gehaast, ik zit nu met het gevoel dat ik heel veel niet gezien heb, en door de rush van de rondleiding heb je gewoonweg niet de tijd om het allemaal tot je door te laten dringen. Zo jammer, echt waar...

We zijn daarna weer bij dat andere hotel afgezet, en zijn ergens random een restaurantje ingedoken. Opnieuw lekker (en belachelijk goedkoop) gegeten, en terug naar ons eigen hotel gestrompeld. Onze benen hebben echt ontzettend veel pijn geleden

We hebben eventjes uitgerust, en zijn toen opnieuw de Oude stad ingetrokken. Schilderijtje gekocht, winkeltje in, winkeltje uit. Koffietje gaan drinken.
De weg naar huis was spannend, op een onaangename manier. Het was ondertussen al donker, weekend, en er liepen toch een aantal dronken mensen rond, we zijn een gevecht gepasseerd en hadden heel erg het gevoel dat we onze handtassen goed in de gaten moesten houden. We zijn vanuit de Oude stad tot een meter of 100 voor ons hotel achtervolgd geweest door een kerel die onze handtassen duidelijk in de smiezen had. Eerst liep hij achter ons, ogen duidelijk op mijn mama haar handtas gericht. Wij zijn toen abrupt voor een etalage gestopt om zeker te zijn of hij ons effectief liep te viseren, en weg was die kerel. Via het Planty park richting ons hotel gegaan - brede laan, heel druk bevolkt, daar liep je vrij veilig. Goed opgelet, rond en achter ons gekeken, kerel niet meer te zien. Park uitgelopen, vandaag is het een minuut of 10 rechtdoor naar ons hotel. Ondertussen lopen wij flink te strompelen na de 2 dagen kilometers maken, ik ben regelmatig opzij gegaan om de actievere benen te laten passeren - en plots schoot die kerel voor ons langs op het moment dat ik een stap opzij zette omdat ik snelle benen hoorde. Wij hebben meteen de straat overgestoken om achter een groter groepje toeristen aan te lopen. Die kerel liep aan zijn kant langs een huis dat in de steigers stond - we hebben hem er niet meer van achter zien komen, hij stond daar duidelijk te wachten. Tot hij plots overstak en op ons afliep. Wij zijn gelijk opnieuw beginnen oversteken, hij draaide om. We zijn toen achter 2 mannen aan gaan lopen (ondertussen steeds nerveuzer, loopt die kerel hier alleen of drijft hij ons letterlijk naar een compagnon toe?), en hebben toen - zere benen of niet - een hogere versnelling aangenomen.
Niet leuk. Voelde heel onveilig aan. Wij waren overduidelijk toeristen, ik met dat schilderij in mijn handen. En we waren ook maar met 2, en ik en mijn moeder tikken beide de 1.60m nog niet aan. Die kerel had ons echt heel duidelijk in de gaten, en was verdomd snel. Dan zag je hem wel, dan weer niet. De ene keer liep hij voor ons, de andere keer achter ons. Eng, echt waar. Maar eind goed, al goed!
Dag 4, maandag. Vrije invulling.
Hoewel we graag de zoutmijnen wilden bezoeken, hebben we dit niet gedaan - onze benen konden dit echt niet meer aan. 800 trappen, mijnietbellen haha.
We hebben eerst het marktje over ons hotel bezocht en zijn daarna opnieuw naar Kazimierz en Podgórze gewandeld. Onderweg lekker gestruind, nog wat winkeltjes bezocht, koffie met hazelnoot en honing gedronken en daarna héérlijk gegeten in Ariel. Echt een prachtig pand! We hebben na het eten hun boekenwinkel bezocht, en ook de andere Joodse boekenwinkel aan datzelfde plein. Pas toen had ik het gevoel "nu heb ik gekregen waarvoor ik naar Polen ben gekomen". Ondertussen wel al beginnen bedenken "hoe krijg ik mijn 7 nieuwe boeken in mijn handbagage?"

Daarna sloeg het weer om, en zijn we opnieuw naar het winkelcentrum gereden. Daarna challah gekocht en dat in het hotel opgepeuzeld. Koffers ingepakt, en om 22u lagen we K.O., het drukke programma en de vele kilometers eisten hun tol


Dag 5, dinsdag. Terug naar huis.
Lekker ontbeten en om 9u stond de taxi voor het hotel, klaar om ons naar de luchthaven te brengen. Onderweg nog 2 andere passagiers opgepikt. Zij hadden de zoutmijnen wel bezocht, en dat was blijkbaar zoals de rest van de toeristische trekpleiters - gigantisch druk, een hoop gedrang, en heel gehaast.
Strenge luchthaven, mijn mama moest een drugstest ondergaan en ik ben op mijn sokken en zonder bril voorbij de security moeten lopen

Conclusie fijne citytrip. De tour van dag 2 was héél fijn, daar lag de druk niet zo hoog. Krakau is prachtig. Het antisemitisme is schrijnend. In het weekend moet je uit je doppen kijken als je door de stad wandelt. Auschwitz & Birkenau zijn aangrijpend - maar ik blijf wat die locatie betreft met een dubbel gevoel zitten, door de enorme haast waarmee de rondleiding gepaard gaat. Maar al bij al: een hele fijne citytrip, ik heb intens genoten, en voor mijn mama geldt gelukkig hetzelfde!
