Angelique van Nederpelt
Net als elk jaar maar weer de Placenta Previa of Red Bag Delivery want elk veulen dat dit stukje tekst redt is er één!!
"Zo aan het begin van het veulenseizoen maar weer even het stukje over de Reg Bag Delivery of wel de Placenta Previa. Een bevalling die heel verdrietig zal aflopen als er niet tijdig wordt ingegrepen.
Je merrie gaat liggen en ze begint te persen, zoals bij de meeste bevallingen ligt ze op haar zij. Maar het duurt lang, langer dan normaal, de merrie perst en er zijn geen vorderingen. De pootjesblaas had er al lang moeten zijn. Je hart gaat sneller kloppen. En dan opeens is daar niet een witte pootjeszak maar een donker bloedrode zak met adertjes en bobbetjes en bultjes!
Vanaf nu telt elke seconde, dit is namelijk een Placenta Previa!!
Wat is een Placenta Previa nu precies? Het is een te vroege, premature, scheiding van de placenta en vanaf dat moment heeft het veulen geen zuurstoftoevoer meer via de navelstreng, het veulen’s jonge leven zal in enkele minuten eindigen als je niet snel ingrijpt. En zelfs ervaren fokkers die al meermaals een Placenta Previa hebben gezien en meegemaakt zullen telkens weer de rillingen krijgen bij het zien van deze ellendige rode zak.
De merrie zelf is overigens niet in groot gevaar, tenzij het veulen uiteraard in een verkeerde positie ligt. Normaal gesproken zal het veulen met placenta en al op de wereld komen, echter het veulen zit verstikt in de dikke zak en zal niet in staat zijn de zak te breken en dus een verstikkingsdood sterven. Als je echter weet wat je moet doen, kun je het veulen’s leven normaal gesproken redden.
Het meest belangrijke dat je voor ogen moet houden is dat er bij een Placenta Previa GEEN MINUUT TE VERLIEZEN is. De Placenta die het veulen gedurende de dracht in leven heeft gehouden door het veulen o.a. zuurstof te geven doet het namelijk niet meer. Het veulen zal nu proberen te gaan ademen, maar er is geen lucht, alleen maar vruchtwater, dit slikt het veulen in en het stikt, het verdrinkt als het ware…
Om het veulen een overlevingskans te geven moet het zo snel mogelijk uit deze benaderde situatie worden gered.
Een van de moeilijkste dingen bij een Placenta Previa is het breken van de placenta. Hij is taai en glad en is dikwijls onmogelijk om open te scheuren met je blote handen. Een mes zou een optie zijn, maar dat is te gevaarlijk, je zou de merrie of het veulen kunnen beschadigen. Ikzelf heb altijd een pollepel in mijn bevallingstas zitten en als het niet lukt om de Placenta open te scheuren, dan gebruik ik de achterkant van de pollepel om een begin te maken, daarna scheur je verder met je handen.
Zodra je bij een barende merrie de rode zak ziet maak je hem open. NOGMAALS ER IS GEEN MINUUT TE VERLIEZEN!!! ELKE SECONDE TELT. Je hebt geen tijd om de dierenarts te bellen en op hem / haar te wachten. Je MOET dit klusje zelf klaren. Als je de Placenta gescheurd hebt ga je met je ontsmette handen naar binnen in de merrie en zoek je de pootjesblaas. Zodra je beentje en een neusje in de goede positie voelt trek je het veulen in de persweeën en in de richting van de hakken van de merrie (dus nooit recht naar achteren) uit de merrie. Zodra ik een stukje neus heb en uiteraard 2 voorbeentjes maak ik de pootjesblaas open en het neusje schoon zodat het veulen kan ademen. Zorg wel dat het veulen nu niet meer terugzakt in de merrie. Wees wel alert, trek alleen in de persweeën om te voorkomen dat je je merrie beschadigt. Onthoud goed dat het veulen GEEN zuurstof krijgt op dit moment.
Zodra je het veulen er tot en met de borst uit hebt, zorg dat het veulen ademt, maak met je handen de neus en het mondje vrij van vruchtwater. In de meeste gevallen zul je gorgelende geluiden horen omdat het veulen toch wat vruchtwater binnengekregen zal hebben. Druk voorzichtig het vocht uit het veulens neus door zachtjes de neusbrug tussen duim en wijsvinger te nemen en van boven naar beneden je hand naar de neusgaten van het veulen te bewegen. Je kunt dit eventueel ook doen met een handdoek. Stimuleer het veulen door hem op zijn rug te krabbelen, zoals de moeder zal doen bij het drooglikken.
Mocht het veulen nu niet regelmatig ademen bel dan de dierenarts. Het kan zelfs nodig zijn dat er zoveel vocht in het neusje van het veulen is gelopen dat je het veulen aan zijn of haar achterbenen moet optillen en korte tijd op de kop moet laat bungelen zodat het laatste vocht uit de longetjes kan lopen.
Blijf met het veulen bezig tot de dierenarts er is. GEEF NIET OP!!! Blijf het veulen stimuleren. Veulens die bijna dood lijken kunnen het hele gebeuren met de goede behandeling gewoon overleven.
Mocht het veulen proberen op te staan til het dan voorzichtig op (borst / kont, nooit onder het buikje) en leg het voor de merrie neer zodat zijn het veulen gaat drooglikken, ook dit zal het veulen stimuleren. Wil de merrie het veulen niet drooglikken pak dan zelf een handdoek en stimuleer het veulen met de handdoek door het te drogen, ga door tot de dierenarts er is.
Gelukkig komt een Placenta Previa niet dikwijls voor. Maar het kan wel degelijk gebeuren. Bereid jezelf voor, zorg dat je veulenkit in orde is, op deze manier kun je een hoop verdriet voorkomen."
