
De basis van gezond eten:
In onze moderne Westerse voeding zitten allerlei stoffen die niet in ons eten thuis horen. Denk hierbij aan E-nummers, hoge sodium/natrium gehaltes, suikers/fructose-glucose stroop, smaakversterkers, vetten met rare namen, gemodificeerd zetmeel en ga zo maar door.
Om dit binnen de perken te houden is het verstandig om niks uit pakjes, zakjes, blikjes en potjes te eten. Ga vooral voor voedingsmiddelen die je vers moet kopen, snijden en bereiden. Met andere woorden: voedingsmiddelen waar je de tijd voor moet nemen.
Er zijn uitzonderingen, zoals bepaalde diepvriesgroenten en blikjes tomatenpuree. Let hierbij wel weer op het etiket.
Vitamines en mineralen:
We kunnen natuurlijk nog een stapje verder gaan! Door overbemesting en het vele planten/oogsten van groenten en fruit is ons akkerland nogal arm geworden aan de stoffen die nodig zijn om gezond voedsel te verbouwen. Grofweg hebben onze groenten en fruit 50% minder vitamines en mineralen dan, laten we zeggen, in de jaren '50.
Dit kun je enigszins opkrikken door biologisch voedsel te kopen. Hier zijn ook geen pesticides op gespoten, dus die kun je dan weer lekker in je zak steken

Biologisch voedsel is meestal te vinden bij de betere supermarkt, of speciale biologische supermarkten zoals Ekoland.
Ben je een vleeseter, dan doe je er ook goed aan om bio vlees te kopen (idem wat betreft zuivel). Deze dieren hebben een beter leven gehad dan de gemiddelde biefstuk en krijgen ook voedsel dat beter past bij hun natuur, wat resulteerd in gunstige vet/proteine verhoudingen in hun vlees/melkproductie. En dát is weer goed voor ons!
Betere voedselkeuzes:
Ons Nederlandse dieet staat stijf van brood, suiker, transvetten en E-nummers.
Brood is een leuk discussie punt, aangezien vrijwel iedereen denkt dat brood ontzettend gezond voor je is. We weten allemaal wel dat witbrood volledig gestript is van voedingswaarde, maar hoe zit dat dan met volkoren en meergranenbrood?
We verbouwen met z'n allen al heel erg lang tarwe. De tarwe die we nu eten is door zoveel manipulatie en kruisteelt gegaan dat er een extra DNA-keten bij is gekomen (ikzelf noem het Frankensteintarwe). De theorie is dat het deze DNA-keten is die bij zoveel mensen voor problemen zorgt. Denk aan glutenallergie, tarwe allergie en onverklaarbare gewichtstoename.
Gelukkig is er een oergraan, genaamd spelt. Spelt valt heel moeilijk te cultiveren en groeit voornamelijk in het wild. Steeds meer supermarkten en bakkers bieden speltbrood aan. Dit is het graan waar onze voorvaderen mee zijn opgegroeit en zorgt bij veel mensen voor een afname van hun fysieke problemen. Er zijn zelfs rheuma patiënten die baad hebben bij het eten van speltbrood, in plaats van volkorenbrood!
Bij onverklaarbaar overgewicht raad ik zelf roggebrood aan, maar je kunt altijd eerst nog spelt proberen.
Gezonde vet keuzes zijn: Kokosolie, extra virgine olijfolie en roomboter (nee, verzadigd vet is niet slecht voor je).
Kokosolie en roomboter bestaan voornamelijk uit verzadigde vetzuren en zijn vooral geschikt voor bakken en braden. De moleculen van deze vetzuren blijven stabiel bij langdurige hoge verhitting (geen oxidatie), waardoor jij minder slechte stoffen (carcinogenen) in je mondje stopt. Extra virgine olijfolie is bij koud gebruik ook heel erg goed voor je lijf.
Alle andere oliën kun je beter in het schap laten staan. Deze oliën (en margarines) zijn zo ontzettend bewerkt dat je het eigenlijk geen voeding meer kunt noemen.
De praktijk:
Hoe doe je dat dan in het dagelijkse leven? Hoe maak je een gezond eetschema?
Het is makkelijker dan de meeste mensen denken. Wel zijn er een aantal richtlijnen:
Koolhydraten: Koolhydraten, zowel 'langzame' als de 'snelle', laten je bloedsuiker stijgen. Hierdoor krijg je snel energie, wat heel fijn is bij sporten en als je net je bed uit komt. De snelle koolhydraten (suiker, glucose, dextrose, lactose, fructose, witte producten) laten je bloedsuikerspiegel helaas ook heel erg snel weer dalen. Hierdoor kun je last hebben van zogenaamde suikerdipjes. Je voorkomt dit door koolhydraten vooral te consumeren aan het begin van de dag, ook de snelle. Naarmate de dag vorderd is het verstandig om steeds minder koolhydraten te eten, aangezien je steeds minder actief bent (over het algemeen) hoe later het wordt.
Dit geldt ook zeker bij overgewicht. Vuistregel: Veel koolhydraten bij het ontbijt en voor en na intensieve sport, minder bij de lunch, weinig/geen bij het avondmaal en 0,0 koolhydraten na dat avondmaal.
Voorbeelden van langzame koolhydraten: Havermout, spelt, boekweit, volkoren granen/pasta, zilvervliesrijst, zoete aardappel, bladgroenten, peulvruchten/bonen
Voorbeelden van snelle koolhydraten: Geraffineerde (tafel)suiker, honing, druivensuiker, fruit en fruitsap, melk en andere zuivelproducten, wit brood, witte rijst, witte pasta, doperwten, gekookte wortelen, bietjes.
Het meeste fruit en aardappelen vallen een beetje tussen de snelle en de langzame koolhydraten in.
Denk eraan dat we gewone suikers kunnen missen als kiespijn. Doe geen suiker in je koffie/thee, laat de lekkere cola staan en gooi snoep en koekjes maar in de vuilnisbak. Helemaal bij kinderen! Suikers ontdoen ons lichaam zelfs van vitaminen en mineralen. met andere woorden: als je net een op en top gezonde maaltijd heb gegeten en je eet als toetje iets met suiker, dan 'vreet' de suiker een groot gedeelte van je pitamientjes op.
Wees streng voor jezelf en zie het voor wat het is: vergif.
Eiwitten: Eiwitten zijn noodzakelijk voor gezonde spieren, haar, nagels, botten en eigenlijk wel je hele lijf. Ook is het een belangrijke energiebron. Een grove regel is dat je per kilogram lichaamsgewicht minstens 2 gram eiwitten nodig hebt, bij sporters wordt dit verhoogd naar 3 gr per kg lichaamsgewicht. Bijvoorbeeld: een actieve dame van 1,70m met een gewicht van 63 kg, heeft per dag 189 gr eiwitten nodig.
Hoogwaardige eiwitten zijn te vinden in vlees, vis en zuivel, en vleesvervangers (tofu, tempeh) en sommige granen (havermout).
Eiwitten met een minder compleet aminozuur profiel zijn te vinden in rijst, peulvruchten, granen, fruit en groenten.
Als je veganistisch eet is het van belang dat je je maaltijden goed combineerd om een compleet eiwitprofiel binnen te krijgen. Denk hierbij aan de combi van, bijvoorbeeld zwarte bonen en zilvervliesrijst.
Het is wat moeizamer dan voor vleeseters, maar zeker te doen!
Vetten: De meeste mensen geloven nog steeds dat verzadigde vetzuren slecht voor ons zijn. Niets is minder waar: veel organen in je lichaam hebben verzadigde vetzuren keihard nodig. Je hersenen zijn bijvoorbeeld opgebouwd uit water, cholesterol en, jawel, verzadigd vet! Net zoals dat je veel water moet drinken, moet je ook gewoon verzadigd vet eten. Dit is helemaal van belang bij kinderen in de groei. Onthou je kind niet van roomboter, volle melk en vet vlees!
Een tekort aan vet zorgt voor diverse problemen, te talrijk om hier op te noemen. Van neurologische problemen, tot de meer zichtbare problemen als haaruitval en een onzuivere huid.
daarnaast zijn sommige vitamines en mineralen alleen oplosbaar in vet, wat betekend dat als je bijvoorbeeld 0% vet melk drinkt, je lichaam niets doet met calcium en vitamine D en E. Die plas je gewoon weer uit.
Vette vis verdiend een ere plaats! Van alle vetzuren bevat vette vis de beste en de meeste. Eet minimaal 2x per week vette vis.
Transvet verdiend een ere plaats op de lijst van Vreselijke Voedingsmiddelen. Je lichaam kan helemaal niets met de moleculen van transvetzuren, het kan ze namelijk niet eens uitscheiden. In plaats daarvan nesteld je lichaam het fijn op je heupen, dijen en buik en het gaat niet meer weg. Ook bevat transvet 0,0 voedingswaarde.
Goede vetbronnen zijn: olijfolie, roomboter, kokosolie, alle soorten vlees en (vette) vis, avocado, (suikervrije) pindakaas en andere notenpasta's.
Transvet bronnen zijn: veel plantaardige oliën, margarines, halvarines en dieetmargarines, Becel, koek, snoep en ga zo maar door. Op etiketten is 'geharde plantaardige oliën' altijd een mooie aanwijzing voor de aanwezigheid van transvet.
Let op: Als er minder dan 0,5 gr transvet per 100 gr product is gebruikt, hoeft de fabrikant niet te vermelden dat er transvetten in het product zitten. Dit lijkt niet zo erg, maar op jaarbasis verstouw je zo toch nog heel wat transvetten.
En als klap op de vuurpijl: Het gezonde voedings-ABC

A: Amandelmeel/amandelmelk, amaranth, ahornsiroop, avocado, acaji-bessen
B: Biologische producten, boekweitmeel, boekweitpaste/noedels, biogarde (soort yoghurt)
C: Chiazaden, chlorella, cranberries
D: Dadels
E: Eieren, extra virgin olijfolie
F: Fruit (liefst in combinatie met eiwitten of gezonde vetten, zoals een gekookt ei of ongebrande noten)
G: Gojibessen, groenten (zoveel mogelijk), groene thee, gember, gedroogd fruit, granaatappel
H: Havermout, hutekase, hennepzaden
I: Incabessen
J:
K: Kaneel, kokosolie, kokosmelk, kiemen, kruidenthee, kurkuma, kidneybonen, kikkerwten
L: Lijnzaad (ongebroken of gebroken), linzen, lucuma
M: Manukahoning, mesquite
N: Notenboters
O: Ongebrande noten (zoals hazelnoten, paranoten, onbehandelde cashewnoten, pecannoten)
P: Pompoenpitten, pijnboompitten
Q: Quinoa
R: Rauwe cacao, roomboter, roggeproducten
S: Spelt (zoals speltbrood, speltkoekjes, speltcrackers enz.), smoothies, spirulina
T: Tofu, tarwekiemolie
U:
V: Vette vis, venkel
W: Water
X:
Y:
Z: Zemelen, zilvervliesrijst, zoete aardappelen, zonnebloempitten, zuurdesembrood
Kom maar op met de recepten
