Info van de site van de Paardendrogist:
Virusinfecties en verkoudheden
Wanneer het paard een natte hoest en/of een loopneus heeft en andere paarden op stal ook hoesten, is de kans groot dat u te maken heeft met een virusinfectie. (Griep)virus-infecties komen veel voor. Paarden worden regelmatig aan infecties blootgesteld, bijvoorbeeld door deelname aan wedstrijden of de komst van een nieuw paard op stal. Infectieziekten worden meestal veroorzaakt door een virus en soms door een bacterie. In enkele gevallen kan de infectie worden veroorzaakt door longwormen of schimmels.
Hoewel een verkoudheid nooit helemaal is te voorkomen, kunt u wel een aantal maatregelen nemen om een verkoudheid te voorkomen. Zet uw paard na het rijden niet nat weg, stap lang uit (droog uw paard desnoods af!) en stem de dikte van de deken af op de temperatuur. Met een te dunne deken wordt een grote aanslag gedaan op de energiehuishouding van het paard en met een te dikke deken wordt uw paard te nat van het zweet. Vermijd bovendien in alle gevallen tocht! De allerbelangrijkste preventieve maatregel is goed vaccineren.
Is uw paard desondanks toch verkouden, zorg dan dat uw paard goed en volledig kan herstellen. Hiermee kunt u op de langere termijn chronische problemen, zoals een luchtwegallergie of dampigheid, helpen voorkomen.
Herstel bij verkoudheden
Ondanks een goed vaccinatieschema, kan uw paard nog wel een virusinfectie oplopen. Vaak gaat het hierbij om onschuldige virussen of varianten van bestaande virussen, die nog niet door de wetenschap zijn ontdekt. Een griepvirus uit zich meestal in koorts, een natte neus, een loszittende hoest en/of sloom gedrag. Als de hoest niet binnen 3 tot 4 dagen over is, is het raadzaam uw dierenarts te waarschuwen. Van een simpele, ongecompliceerde, verkoudheid herstelt een gezond paard meestal binnen één week. Een goed en volledig herstel is een absolute voorwaarde voor het voorkomen van nare en langdurige complicaties. Het virus tast namelijk het slijmvlies in de luchtwegen aan en maakt de weg vrij voor bacteriën, met als mogelijk gevolg een longontsteking. De bacteriële infectie veroorzaakt vaak veel schade en uit zich onder andere in groene en gele snot. Door de ontstekingsreactie raken de luchtwegen vol met slijm, verdikken de wanden van de bronchiën zich en wordt de toevoer van zuurstof naar de longblaasjes verminderd. Een combinatie van factoren zoals ziekteverwekkers, stalklimaat en erfelijke aanleg kunnen leiden tot een overreactie van het lichaam. Indringers van buitenaf die voorheen geen problemen gaven, zoals stof, schimmelsporen en stuifmeel, leiden nu tot een allergische reactie, met als belangrijkste symptomen benauwdheid, een waterige neus en soms ook waterige ogen. Met een longspoeling kan uw dierenarts goed aantonen of er sprake van een allergische reactie
Er zijn een aantal belangrijke maatregelen die u in acht moet nemen bij een paard met een verkoudheid.
Maatregelen bij een verkoudheid
Raadpleeg tijdig uw dierenarts
Bij hoge koorts die langer dan 24 uur aanhoudt is het raadzaam uw dierenarts te raadplegen. Doe dat ook als u ziet dat de kleur van de neusuitvloeïng niet meer blank of wit maar geel of groenig is. Als de hoest niet binnen 4 dagen over is, is het eveneens raadzaam uw dierenarts te waarschuwen.
Rust
Geef het verkouden, zieke paard de eerste 2-3 dagen volledige rust in een goed geventileerde stal of een buitenstal.
Voldoende frisse lucht
Zowel tijdens als na de acute fase is frisse lucht het allerbelangrijkste. Laat paarden die herstellen van een verkoudheid dan ook zoveel mogelijk buiten. Als dat niet mogelijk is, is een buitenstal het beste alternatief. Vermijd echter tocht!
Een schone stal
Houd de stal zo vrij mogelijk van stof en ammoniak. Verwijder regelmatig stof (ook van de balken) en spinnenwebben. Strooi de stal op als uw paard niet in de buurt is en verwijder dagelijks de mest en urineplekken.
Stofvrij hooi
Schimmelsporen in het hooi vormen de ergste bedreiging voor het ontwikkelen van een allergische reactie. Gebruik uitsluitend hooi van de allerbeste kwaliteit. Dit kunt u, voordat u het geeft, weken in water of u kunt er Hooispray over vernevelen. Een groot voordeel van Hooispray is, dat alle voedingsstoffen in het hooi bewaard blijven, terwijl stof minder kans krijgt. Andere alternatieven voor tijdelijk of langdurig gebruik zijn gefermenteerd, verpakt hooi, kuilvoer of Le Brick.
Aangepaste arbeid
Geef het paard, ook als de uiterlijke symptomen voorbij zijn, in ieder geval 3-4 weken aangepaste arbeid; wel beweging maar zeker geen zware inspanning.
Weerstandsverhogende kruiden
Al sinds de Romeinse tijd wordt bij verkoudheid gebruik gemaakt van knoflook. Knoflook bevat stoffen die helpen bij de afvoer van slijm en verhoging van de weerstand. Verder hebben kruiden zoals foenegriek, heemst, anijs en tijm een positieve werking op de afvoer van het slijm in de luchtwegen. U kunt deze kruiden gerust de hele winter door blijven geven. Het meest bekende kruid voor een goede weerstand is echinacea. Een sterk extract van dit kruid zit in Immuforte; voor een effectieve ondersteuning van de weerstand bij een verkoudheid.
Luchtwegallergie
We spreken van allergie als er sprake is van overgevoeligheid voor bijvoorbeeld stof, stuifmeel en/of schimmelsporen. Deze overgevoeligheid kan al bestaan (aanleg), maar kan ook het gevolg zijn van een luchtwegontsteking of (langdurige en overmatige) aanwezigheid van ammoniak, stof, stuifmeel of schimmelsporen. De overgevoeligheidsreactie kan een samentrekken van de kringspiertjes van de bronchiolen veroorzaken (bronchiaal-kramp), waardoor de doorgang nog nauwer wordt. Bronchiolen zijn de kleinste luchtweggetjes die uitmonden in de longblaasjes. Hier vindt de uitwisseling plaats van afgewerkte koolzuurrijke lucht naar verse zuurstofrijke lucht. Dode cellen en slijm, ontstaan door de ontsteking, blokkeren de luchtwegen nog verder. Zodra de slijmvliezen in de kleinere luchtwegen beschadigd zijn, worden ze gevoelig voor invloeden van buitenaf. Dan ontwikkelt zich Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD) of op z'n Nederlands: dampigheid.
Dampigheid ontstaat zelden binnen een paar dagen, maar wordt meestal langzaam en helaas onomkeerbaar opgebouwd. Dampige paarden hebben een droge, korte, niet krachtige hoest en wijd openstaande neusgaten. Zeer kenmerkend is het ademen met de buik, waarbij u de anus ziet bewegen.
Wat kunt u doen bij een luchtwegallergie?
Hoewel de allergie bijna altijd zal blijven bestaan, kunt u uw paard wel degelijk helpen bij het verlichten van de gevolgen hiervan. Ter ondersteuning van de behandeling van de dierenarts, kunnen MSM zwavel en anti-oxidanten het lichaam helpen bij het onschadelijk maken van de gifstoffen, waardoor de reactie op de veroorzakende stof minder heftig is. Kruiden met een ontstekingsremmende en slijmoplossende werking kunnen bovendien helpen om de aanmaak van overtollig slijm te verminderen en de afvoer ervan te ondersteunen. Daarnaast is het uiteraard noodzakelijk om oorzaak van de allergie zo veel mogelijk uit de buurt van uw paard te houden. Kijk voor meer informatie over een allergie voor stuifmeel bij hooikoorts en voor allergie voor stof en schimmels op stal bij stofallergie.
Ondersteunende ingrediënten zijn o.a.: knoflook, foenegriek, anijs, berberis, oregano of heemst. Paarden die hier niet voldoende baat bij hebben, kunt u een combinatie van MSM zwavel, anti-oxidanten en vitamine C geven.
Aanhoudende hoest
De oorspronkelijke (virus)infectie kan allang overwonnen zijn en toch blijft het paard hoesten. Raadpleeg dan altijd uw dierenarts. Doe dat ook als u ziet dat de kleur van de neusuitvloeiing niet meer blank of wit maar geel of groenig is. In dat geval is er waarschijnlijk sprake van een bacteriële infectie en heeft uw paard een antibiotica-kuur nodig.
Aanhoudende hoest
De oorzaak van een blijvende hoest, kan een onschuldige hoestprikkel zijn of een ontsteking in de voorste luchtwegen Maar de hoest kan ook het gevolg zijn van vastzittend slijm. Door beweging komt dat losser, waardoor het paard gaat hoesten. Dat er nog slijm vast zit kan zich overigens ook uiten in neus-uitvloeiing na arbeid, licht hoesten voor, tijdens of kort na het eten, benauwdheid, mindere prestaties, minder uithoudingsvermogen en een langzamer herstel na zware inspanning. Dit vastzittende slijm kan het begin zijn van een chronische ontsteking. Stofdeeltjes die voorheen zonder probleem werden afgevoerd kunnen nu leiden tot een overreactie van het slijmvlies, waardoor er weer meer slijm wordt geproduceerd. Hierdoor ontstaat weer een grotere gevoeligheid. Er kan zich dan een chronische ontsteking ontwikkelen die niet zelden eindigt in een chronische bronchitis en of zelfs dampigheid. Geef het paard zo veel mogelijk buitenlucht en houdt de lucht in de stal schoon. De behandeling van de dierenarts kunt u ondersteunen met kruiden die het zelfreinigingsmechanisme van de luchtwegen ondersteunen en de weerstand verhogen.
Ondersteunende ingrediënten zijn o.a.: knoflook, foenegriek, anijs, berberis, oregano of heemst. Paarden die hier niet voldoende baat bij hebben, kunt u een combinatie van organisch zwavel, anti-oxidanten en vitamine C geven
Stofallergie
Bij paarden met een allergie voor stof (vaak gaat het overigens niet om echt stof, maar om schimmelsporen uit het hooi en stro) kunt u de symptomen verlichten door de lucht zo schoon en stofvrij mogelijk te houden; gebruik geen stro, strooi de stal op als uw paard er niet in staat en gebruik alleen de allerbeste kwaliteit hooi. Dit hooi kunt u, voordat u het geeft, weken in water en u kunt er Hooispray over vernevelen. Een groot voordeel van het laatste is dat alle voedingsstoffen in het hooi bewaard blijven, terwijl stof minder kans krijgt. Andere goede alternatieven voor hooi zijn gefermenteerd, verpakt hooi, zoals kuilvoer of Le Brick. Een buitenstal, veel weidegang en buiten rijden is vaak de allerbeste oplossing voor paarden met een stofallergie.
Het allerbelangrijkste is dat u er alles aan doet om de hoeveelheid prikkels op de luchtwegen te verminderen. Ook kunnen kruiden en voedingsstoffen die helpen bij het dun en vloeibaar houden van het slijm in de luchtwegen een belangrijke bijdrage leveren in het verminderen van de symptomen. Bovendien krijgen ontstekingen in de lcuhtwegen dan minder kans. Ondersteunende kruiden zijn o.a. knoflook, foenegriek, anijs, berberis, oregano en heemst.
Bij paarden met een stofallergie is een dunne, witte neusuitvloeing vaak het best bereikbare resultaat van uw inspanningen. Het helemaal verhelpen van de allergische symptomen lukt zelden.