Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Moderators: Coby, balance, Dyonne, Sica, C_arola, Neonlight, Firelight

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 19-10-12 20:13

Luzidream, vervelend dat hij steeds van die lichte koliekaanvallen heeft. Pas je wel op met maagzweren. Die van mij had het laatste half jaar ook steeds van die lichte vage kolieken. Met wat colosan en wat stappen was hij er altijd weer snel. Achteraf bleek dat hij maagzweren had en daardoor die koliekjes had. Daar kunnen ze ook koliekerig en sloom van worden. Je zou eens een pot Maagcompositum kunnen proberen. Het is ook erg vervelend om steeds te moeten zoeken wat voor jouw paard werkt. Ik hoop dat wij nu een beetje uitgedokterd zijn, want je wordt er moedeloos van. Want waarom ben jij overgestapt op hooi? Kuil passeert wel makkelijk door de darmen (voor die van mij ideaal), maar daar reageerde hij weer niet zo goed op. Zijn hooi stop ik wel in een fijnmazig hooinet. Omdat die van mij wel eens de neiging had om vast te lopen (darmpassage vertraagd en daardoor raakte de darmflora verstoord) heb ik een deel van zijn hooi vervangen door seniorenslobber (merendeels bietenpulp). En sindsdien gaat hij super goed af. En waar het nu aan ligt, ik heb geen idee.

Ik voer nu:
5 kilo hooi
1 kilo luzerne (puur, geen melasse met alleen met wat olie, verdeeld over drie keer bij zijn meusli)
2,5 kilo senoirenslobber (seniores priores van Sublie), lekker nat.
1 kilo Sanequi colon (verdeeld over drie keer)
150 ml zonnebloemolie (verdeeld over drie keer)
Probiotica van puur natuur
Maagcompositum van groene os (iedere 8 weken een stopweek)

Het is even een gedoe, maar het wendt. En ik moet zeggen, ik heb een totaal ander paard. Het is niet meer een suf boomproof paard. Het is echt een wakkere jonge puber (hij is vijf) met echte puber streken.

spannend Fargo een clinic. Maakt er nog iemand foto's van jullie???????? Ben wel benieuwd.

Sandra, lekker dan Wynn weer aan de slag kan.

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 24-10-12 10:33

Hallo allemaal, Hoe gaat het met jullie paarden? Hier gaat het allemaal goed. Heb zelfs afgelopen zondag een hele leuke dressuurclinic gedaan met Whizz waarin we hard aan het werk zijn geweest!

Wilde toch even iets met jullie delen, misschien zijn er meer mensen die probiotica aan hun paard geven. Eerder was de probiotica van Primeval al van de markt gehaald omdat de regelgeving gaat wijzigen per 13 december a.s. Nu blijkt dat ook Probio Forte van de Groene Os niet meer verkocht mag worden wegens de gewijzigde regels.
Ik heb contact gehad met de Groene Os en wilde jullie de volgende informatie niet onthouden:

Acidophilus complex extra heeft inderdaad precies dezelfde samenstelling als Probio forte van De Groene Os. Het wordt verkocht (door drogisterij Van der Pigge) in potjes van 50 gram €19,80 (deze is momenteel niet leverbaar) en 100 gram €33,40.
Producten kunt u bestellen per mail via info@vanderpigge.nl of telefonisch via nummer 023-5312454. Verzendkosten voor particulieren binnen Nederland bedragen €5,50. Bestellingen van €50,= of meer worden gratis verzonden binnen Nederland.

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-10-12 10:37

Fargo, Thanx!!

_Luziream
Berichten: 3469
Geregistreerd: 10-06-05

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-10-12 12:11

Hooi zou beter zijn dat kuil ivm gasvorming maar ja hooi gaat weer lastiger door de darmen....
Nu maar weer kuil en hooi door elkaar. Idd maagzweren heb ik ook nog aan lopen denken ivm zuigen ook.
Ik wordt er een beetje simpel van nu.

Amelii
Berichten: 217
Geregistreerd: 16-06-07

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 26-10-12 09:56

Hallo! Ook ik meld me weer. Die van mij was op nieuwjaar geopereerd aan kolieke, héél moeilijk terug op gang gekomen nadien. Terug alles goed, maagzweren gehad en sinds juni tot nu eigenlijk alles zeer goed geweest. Geen kleine koliekjes meer gehad, maar nu lijkt het precies weer te beginnen. Dinsdag had hij weer een gaskoliek. Nu ik luister altijd wel naar zijn darmen en hoorde de laatste tijd ook wel steeds meer gas zitten. Met buscopan en wat wandelen was alles gelukkige weer goed. Ik vind het eigenlijk raar dat hij een gaskoliek gehad heeft, want dit krijgt hij meestal van teveel gras en dat is nu net niet het geval.

Maar zijn mest baart mij eigenlijk zorgen... :) Hij mest sinds zondag beangstigende mooi, echt droge bolletjes, terwijl hij eigenlijk nooit zo mest of ooit gemest heeft. Als hij zo blijft mesten heb ik bang voor een nieuwe verstopping. Veel is er niet veranderd in zijn voer, alleen dat het gras in de wei nu wel duidelijk minder is. Zijn hoeveelheid hooi die hij krijgt is ook niet enorm veranderd. In de zomer kreeg hij ook altijd nog hooi naast het verse gras. Wat kan je doen om de mest 'vochtiger' te krijgen? We weten echt niet wat we moeten doen en ik voel gewoon dat als hij nog een keer koliek krijgt dat het dan wel eentje met fatale afloop zal zijn. We gaan nu terug slobber geven, maar ik weet niet of dat hier echt zal helpen. Wel krijgt hij al pulp.

Luzerne, helpt dat denken jullie? Echt experimenteren durf ik niet met hem. Heb na zijn operatie eens grasvlokken geprobeerd, maar hier reageerde hij toch effe op. Hoewel ik toch sterk overweeg om terug grasvlokken te willen geven, omdat hij net dat grassige mist in zijn mest. Ik weet het niet... Wat denken jullie?

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 26-10-12 10:04

Aemlii de mijne heeft ook gauw te droge en kleine mestballen. Doordat ik hem probio forte geef - een mini schepje per dag, heeft hij nu heel vaak hele mooie grote hopen mest - dat was echt niet iets wat ik van hem gewend was. Dit minischepje helpt hem ook gigantisch goed tegen gaskolieken. De slechte bacterien die extra gas veroorzaken worden namelijk vervangen door goede bacteriën waardoor er minder gasvorming plaatsvindt. Ook het verwerken en verteren van hooi en kuil produceert namelijk gas. Maar met ondersteuning met probiotica wordt dat een goede dosis gas die beheersbaar is!

Verder geef ik hem voor de vochtigheid op advies van DA een behoorlijke scheut zonnebloemolie door zijn mueslie (dan wel biks als je dat geeft). Die olie helpt ook heel erg dat de ballen niet zo droog worden. Ik heb een tijdje zowel 'smorgens als 'savonds olie door zijn eten gedaan. Je kunt dat opbouwen eerst maar een klein scheutje voor de gewenning en uiteindelijk kan je wel een koffiekopje vol erbij gooien bij wijze van spreken.

'snachts krijgt mijn whizz als avondhapje slobber van PAVO, dat vind ik fijn, zo krijgt hij extra vocht binnen en vezels en de lijnzaad die daar in zit is ook weer fijn voor zijn maag- en darmwand. Een keer daags slobber is wel een fijne ondersteuning qua vezels en vocht..

Amelii
Berichten: 217
Geregistreerd: 16-06-07

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 26-10-12 10:26

Die probio forte ga ik hier eens voorstellen. :) Olie krijgt hij altijd op zijn eten, zowel 's morgens als 's avonds. We zijn nu ook van plan om de pulp die hij 's avonds krijgt weg te nemen en hem rond 21u wat slobber te geven in de plaats. Slobber vindt hij echt zaaaaaaaaaalig lekker :) Gisteren had ik uit angst op een droog broodje een scheutje olie gedaan :p Niet dat dat klein beetje helpt, maar je voelt je zo machteloos als je niet weet wat doen. :)

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 26-10-12 10:57

@Amelii - Zie ook even mijn opmerking over Probio forte hierboven, DIE is vanaf nu dus onder andere naam verkrijgbaar, telefoonnummer en mailadres staan daar bij ;-)

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 26-10-12 12:02

Luzidreams, misschien zou je eens een emmertje Maagcompositum van Groene Os of de Puur maag van puur natuur kunnen geven. Jouw paard is toch al wat ouder? Zou het misschien niet komen omdat zijn darmen door de ouderdom minder beginnen te werken? Ik heb wel eens gelezen dat de darmwerking van oudere paarden minder wordt en dat ze daarom gevoeliger worden voor koliek. Ook hun kauwkracht wordt minder, waardoor ze ook minder goed verteren. Die van mij kauwt slecht omdat hij zo gulzig is (als ik zijn hooi niet in een fijnmazig hooinet doe, stikt hij ook regelmatig en propt zo alles zonder te kauwen naar binnen, gevolg: slechte vertering = gaskoliek). Daarom vervang ik een deel van zijn hooi door 2,5 kilo vloeibaar ruwvoer (seniores priores van subli). Dan krijg je de mest ook vochtiger. Lekker met veel water aanmaken.

Ik wou dat ik jullie kon helpen. Ciloy doet het momenteel zo goed, maar ik weet dus niet waardoor hij het goed doet. Ik zelf heb het idee dat het een combinatie tussen Luzerne, de probiotica en de maagcompositum komt. ik denk dat hij altijd al last heeft gehad van te veel maagzuur. Te veel maagzuur dood de bacterie in de darmen waardoor het verteringsproces ook niet goed gaat. Nu krijgt hij steun door de luzerne (maagzuurbindend), de probiotica en de maagcompositum (maagzuurverlangend).

Ik herken de resultaten van de probiotica. Ciloy mestte vroeger veel minder dan onze shet (soms gewoon een heel dagdeel niet) en nu wordt ik iedere voerbeurt (om de 3 uur) verblijdt met een hele grote boodschap. En zijn mest is ook veel beter verteerd dat voorheen. Ik geef trouwens net als Fargo, op advies van de dierenarts, ook zonnebloem olie. 3 x daags 50 milliliter.

Ik heb net drie potten puur natuur pribiotica besteld. Heb ik voorlopig even genoeg.

Amelii
Berichten: 217
Geregistreerd: 16-06-07

Link naar dit bericht Geplaatst: 26-10-12 12:03

Ok! Bedankt fargo!

Net nog met de kliniek gebeld voor wat advies. Ze zei dat het ook goed was om parafine-olie te geven in plaats van zonneolie op het voer. Want parafine-olie wordt niet opgenomen in de darmen en smeert dus het hele boeltje goed. :) Moet wel geleidelijk opgebouwd worden. Vezelrijk voer, veel beweging, liksteen, veel vocht opnemen... Ze zei: 'zie het als een uitdaging' Een uitdaging is het zeker! Liefst eentje waarin we slagen :)

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 27-10-12 10:40

Ik vind het een verschrikkelijke uitdaging omdat je nooit weet waarom het misgaat. Vanmorgen ging het hier weer mis. Vanmorgen had ie een deel van zijn hooi laten staan en was wat onrustig. We hebben hem colosan gegeven en buiten gezet. Ermee gelwandeld en daarna is hij een tijdje gaan liggen. Hij heeft daarna op stal geplast en nu staat hij weer buiten. Hij staat rustig, dus ik hoop dat we het weer hebben gehad. Hij heeft alleen nog niet gepoept. En net dat we dachten dat het zo goed ging gebeurd er dit. En waarom? Weersomslag? Of overgang naar een nieuwe partij hooi?

lieke_
Berichten: 170
Geregistreerd: 23-06-08

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 28-10-12 11:13

Hier gaat alles redelijk goed met Polleke! Hij eet terug normaal, staat terug op de wei overdag en stilletjes aan staat hij ook terug op meer stro.
Het enige probleem waar we tegenaan lopen is het terug opbouwen met bewegen!
De eerste twee weken ging het heel goed hij liep wel nog wat stijfjes, maar ik zag hem elke keer vooruitgaan. Nu een week geleden is hij met zijn rechterachterbeen ineens veel stijver gaan lopen, we hebben sindsdien alleen nog gestapt. Hij mankt niet echt, maar hij laat zijn been eigenlijk slepen. Het lijkt gewoon stijfheid en last van zijn spieren. Iemand van jullie die dit ook had in het begin?

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 29-10-12 13:04

He bah Damian, dat Cil toch weer even van slag is geweest. Het was ook wel heel vreemd en koud weer dit weekend. Moet zeggen ik had Whizz gereden en daardoor had ie later gegeten en er bleef ook kuil over en toen was ik ook even bezorgd. Alleen had ik eerder al wel gezien dat ie best een enorme hoop had gekregen. En hij was wel geinteresseerd in snoepjes, peen en zijn slobber - gelukkig
Zondag dus maar even niet eerst gereden en hem gewoon laten eten en routine van de dag gevolgd. Toen had ie ook nog een boel kuil aan het einde van de middag, dus kennelijk wordt- ie op het moment ruim voorzien en stopt hij dan gewoon als ie vindt dat hij genoeg heeft.. Wijs paard! Hij had gisteren wel een dikke kogel en een wondje aan de binnenkant van zijn been, daar is hij in het najaar dan weer extra gevoelig voor, dikke kogels. Dus maar even uitgebreid gewassen met betadine scrub..

Hoe staat Cil er vandaag bij??

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 29-10-12 13:55

Cil staat nu in de trailer want we zijn net naar de hoefsmid geweest. Zaterdag was hij er binnen 2 uurtjes weer. ik denk dat hij een lichte verstopping had door en baal te grof langstengelig hooi. Er zat bij de nieuwe partij hooi een baal met heel grof hooi en daar heeft ie wat van gegeten. De eerste mestdie eruit kwam had er nl te lang ingezeten. Was wat droog en er zat wat dik slijm op. De mest erna was dun en stonk enorm naar teer.

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 29-10-12 15:31

Gelukkig weet onze staleigenaar dat Whizz in principe mooie kwaliteit hooi/kuil moet krijgen, maar je kunt altijd een keer pech hebben. Kun je toch zien dat ze daar gevoelig voor blijven dat groffe hooi. Gelukkig is ie vandaag weer goed!

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 29-10-12 15:50

Het stomme was dat er dus maar een baal tussen zat die grof was. Prachtige voor sobere rassen, maar niet voor die van mij. De rest was mooi fijn hooi (had ik ook om gevraagd). En nog stommer vond ik eigenlijk dat toen ik de baal open maakte, ik al zoiets had van hmmm, die is te grof voor Ciloy. Maar ik dacht, dat als ik het meng met een andere baal dat het geen kwaad kon. Toch de volgende keer beter naar mijn gevoel luisteren. Maar gelukkig was hij er zo weer vanaf. Die grove baal is nu voor de shet, die daar niet blij mee is want die vind dat zachte ook veel lekkerder.

Hoe is het met Whizz zijn been?

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 29-10-12 16:04

Zie ik vanavond of einde van de middag pas.. Had vanmorgen even niet de puf om voor mijn werk nog langs te gaan en dan de combi met slecht weer, dan zou ik veel te laat op mijn werk komen... Heb gisteren het voordat ik er even opstapte gewassen en naderhand 2 x goed ingesopt, dat wil bij hem met dit soort akkefietjes vaak veel goeds doen. Ga zo uit het werk wel even kijken, kan ik hem indien nodig nog even extra in de betadine scrub zetten. Gelukkig deed het nog geen pijn gisteren, hij kan van hele kleine plekjes pijn hebben, soms zelfs van een mini lidtekentje dat in het najaar dan ineens ging werken en dat deed dan echt zeer!

Yellomofoon

Berichten: 2021
Geregistreerd: 09-09-07
Woonplaats: Antwerpen

Link naar dit bericht Geplaatst: 29-10-12 23:49

Ons paard is gisteren geopereerd aan een gaskoliek, ze stond op ontploffen, ocharme :(:)
Ze doet het relatief goed, vandaag nog vocht door de sonde gekregen maar ze heeft al wel een beetje hooi gekregen en ook al gemest vandaag.
Nu heeft ze 3 maanden stalrust (omdat ze haar darm ook een stukje hebben moeten opensnijden om een verstopping uit te spoelen).
Ze moet dan op houtkrullen staan, ik ben al van plan om haar hooi in een slowfeeder te geven en speelbal, likit, himalaya liksteen (vind ze heerlijk), gewone liksteen en nog bal met snoepjes.
Nu geven wij ook elke avond pulp met beetje olie, de olie wordt zowiezo meer.
Wortels moeten we halveren van de ene da, de andere zegt dat het geen kwaad kan...
Grasbrok, zou ze dat nog mogen of gist dat te hard?

De tip van probio forte ga ik hier thuis zeker bespreken, maagcompositum krijgt ze al omdat ze luchtzuigt.

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 30-10-12 00:23

Welkom yello, ach arm paard dat klinkt niet fijn.
Dat van de grasbrok zou ik even aan de kliniek vragen want zij kennen het geval en weten wat het probleem was en waar ze nu wellicht nog gevoelig voor is.. Daar zijn zeker in het begin niet zo zeer algemene regels voor maar meer de regels die de kliniek je in eerste instantie voorschrijft.. op basis van jouw paard en jouw operatie.

De houtkrullen is inderdaad wel algemeen ;-) ook wel fijn want dat eten ze niet zo gauw en als ze het wel eten is het heel licht verteerbaar.
Vaak is het wel zo dat je in het begin slobber geeft, vaak wel meerdere keren per dag en uiteindelijk liefst nog 1 keer per dag..
Ze staat nu nog op de kliniek denk ik? Sterkte in ieder geval!!

Update whizz: nu linkerbeen ook dik en eigenlijk dikker dan rechtsachter. Dus beide maar goed ingesopt en gestapt en gekoeld. Morgenochtend toch maar even extra langs om te wassen en te koelen. Toen ik wegging, zag het er toch al weer beter uit..

damian23
Berichten: 3305
Geregistreerd: 11-02-09
Woonplaats: noord-holland

Re: Paard koliekoperatie overleefd, baasje stress -wie ook??

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-12 14:48

Yello, welkom hier. Klinkt niet fijn. Was je paard trouwens eerst verstopt en kreeg hij toen gaskoliek (was zaterdag bij mij het geval) of eerst gaskoliek en daardoor verstopt?

Fargo, vervelend voor Whizz dat hij nu met twee dikke benen staat. Is het dan een soort van mok wat hij heeft of zijn het echt kleine wondjes?

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 30-10-12 14:50

Het is geen mok. Het zijn eerder aantikwondjes of lidtekens daarvan die dan weer opspelen ;( Eerst was rechtsachter het dikst, die lijkt nu al dunner en nu is linksachter dik.. grrrrrr. Vanmorgen beide benen uitgebreid gewassen, eerst betadine scrub en daarna badedas (heel goed voor vochtafdrijven en ook ontsmetten). Nu maar hopen dat het vanavond weer wat beter is, anders ter ondersteuning in de animalintex denk ik.
Het zou ook door het kuil kunnen komen en het meer binnen staan..

Yellomofoon

Berichten: 2021
Geregistreerd: 09-09-07
Woonplaats: Antwerpen

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-12 13:55

Hallo, ze moet nog in de kliniek staan tot ten minste maandag, maar gisteren deed ze het zo goed, ze had weer honger en was weer bijna terug de oude qua karakter! Ook mest en drinkt ze goed, dus tot nu toe lijkt alles goed te gaan. Ons paard had waarschijnlijk eerst een verstopping en daardoor kon het gas niet meer weg. En ja de veearts van de kliniek kende grasbrok niet :+

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 31-10-12 20:29

Dat schiet lekker op dat hij geen grasbrok kent ;-) En heb je andere voorschriften gekregen voor zaken die je wel of niet mag geven, dan kun je het daar misschien uit op maken? Mag je paard gewoon biks hebben bijvoorbeeld? Of krijgt ie nog slobber oid?

Yellomofoon

Berichten: 2021
Geregistreerd: 09-09-07
Woonplaats: Antwerpen

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-12 22:18

fargo schreef:
Dat schiet lekker op dat hij geen grasbrok kent ;-) En heb je andere voorschriften gekregen voor zaken die je wel of niet mag geven, dan kun je het daar misschien uit op maken? Mag je paard gewoon biks hebben bijvoorbeeld? Of krijgt ie nog slobber oid?

Ze moet 3-4x per week slobber, en voor de rest van haar leven probiotica, veel hooi en krachtvoer mag ook... Voor we vertrekken gaan we alles nog eens navragen, was van plan om de verpakking van grasbrok mee te nemen!

fargo
Berichten: 11918
Geregistreerd: 24-11-05
Woonplaats: Den Haag

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 03-11-12 21:52

Nou we konden er een beetje op wachten met dit rare weer vandaag, al die wind en kou. Vanmiddag had whizz gaskoliek. Niet echt naar, 2 keer colosan gegeven en hij stond weer, oortjes naar voren maar nog niet eetlustig. Dus toch DA gebeld, hij was een vat vol bubbels aldus DA, ja dat had ik aan beide kanten al gehoord, vandaar dat ik toch maar gebeld had. inmiddels wilde Whizzeman toch al weer eten ;-) DA heeft prikje gegeven en hij mocht eten, maar dan de helft van alles. Nog een beetje gestapt maar hij was er verder goed aan toe.
Er waren veel paarden met koliek vandaag zei de DA. Toen ie er was, kwam er bij ons op stal nog eentje bij met lichte koliek.

Hoop dat de rest niet te veel last heeft gehad hier?