Als een paard met de achterbenen omhoog gaat, noem je het al bokken. Daar zijn verder veel varianten op. Als een paard bokt zal hij zijn rug omhoog duwen en zijn hoofd tussen de voorbenen steken en zijn staart intrekken. Maar er zijn genoeg paarden die hun hoofd omhoog houden als ze bokken. Deze bokken zijn over het algemeen veel makkelijker uit te zitten.

En ja, alle paarden en pony’s kunnen bokken. Zelfs de hele oude paarden. Paarden die niet gezond zijn kunnen soms niet bokken. Denk bijv aan ernstige kreupelheid.
[img]http://www.denieuweark.nl/images/weetje_week/k932.jpg [/img]

Waarom bokt hij?

Er zijn veel redenen om te bokken. De pony kan heel blij zijn of misschien vindt hij bokken een goede grap. Sommige (manege) pony’s weten dat je door te bokken even niet zo hard hoeft te werken, en dat scheelt weer. Een pony kan ook bokken omdat zijn tuig of zijn ruiter niet lekker zit of ergens pijn heeft.

Het kan ook zijn dat het paard te lang heeft moeten stilstaan en behoefte heeft aan beweging (Dat noemen ze stalmoed). Een paard kan ook teveel voer krijgen waardoor hij teveel energie heeft wat hij zo kwijt wil raken.

Vaak bokt een paard omdat een ruiter hem niet begrijpt. En hem een tik met de zweep geeft of aanspoort terwijl een paard dat niet verdient.

Een paard kan ook gaan bokken omdat hij daar in zijn ogen in het verleden door beloond is. De ruiter is door te bokken van het paard gevallen en is daarna niet meer opgestapt en heeft het paard op stal gezet. De keer daarop lukt het hem een andere ruiter zover te krijgen en kan hij hierdoor het idee krijgen dat bokken de ideale manier is om de les vroegtijdig te stoppen en terug naar de warme stal te kunnen gaan.

Een paard probeert door het bokken de ruiter iets duidelijk te maken. Het is aan ons om het paard dan te gaan begrijpen. Een paard doet namelijk nooit zomaar iets. Tenzij het paard bijv een gezwel heeft in de hersenen.

Wat als je paard wil gaan bokken?

Als een paard aanvoelt alsof hij wil bokken, zet hem dan in een stevige draf, rijd hem voorwaarts en ga veilig achter de beweging zitten met je onderbeen naar voren. Paarden voelen vaak aan als gespannen veren bij deze gelegenheden, vooral als het koud is. Het slechtste wat je kan doen, is hem terugnemen, omdat dit hem over het algemeen aanzet tot meer streken. Dus rij hem goed voorwaarts en houd hem in beweging tot je voelt dat zijn rug naar beneden komt en het paard zich ontspant. Controleer de singel zodra hij rustig is.




Onderstaand stuk is geschreven voor de Hoefslag.

Bokken kan heel veel oorzaken hebben. Wel zijn er drie hoofdoorzaken: onvermogen, ongenoegen en pijn. Bij bokken door onvermogen wordt een paard een ‘kunstje’ gevraagd waar hij qua spierkracht of spierbeweging niet aan kan voldoen. Ruiters verkijken zich gemakkelijk op het vermogen van het paard, omdat zij het dier in de wei of paddock dezelfde bewegingen zien maken als die de ruiter vraagt. Hierbij wordt vergeten dat het heel iets anders is om deze bewegingen te maken met ballast op zijn rug. Met andere woorden: het paard moet getraind worden in spierkracht en spierbeheersing om datzelfde te kunnen met ruiter. Het zijn de wat krachtigere karakters onder de paarden die hun ongenoegen kunnen uiten door bokken. Veel zullen dit er niet zijn, want zoals gezegd is een paard van nature een zeer gezeglijk dier. Als een paard bokt door ongenoegen, is dat soms omdat hij op een andere manier met zijn lijf wil omgaan dan de ruiter vraagt. Het paard heeft bijvoorbeeld zin om te rennen, maar moet piafferen. Ruiter ken uw paard, dus. Ook kan een paard ongenoegen uiten omdat hij meent dat de ruiter onheus handelt. Teveel spoor bijvoorbeeld op een moment dat het onnodig is. Of een te harde hand zonder reden of een onterecht afstraffing. Met name dat laatste maakt de wat onafhankelijker types aan het bokken uit ongenoegen. Helaas, het moet gezegd: heel veel paarden hebben min of meer permanent pijn in hun rug als ze onder het zadel zijn. De meeste trainers van jonge paarden gaan er vanuit dat een paard zelf weet hoe hij moet dragen. Dit is in veel gevallen niet zo. Veel paarden moeten, zoals veel mensen, worden geleerd hoe ze moeten dragen. Hen moet worden geleerd hoe ze hun buikspieren moeten aanspannen om de rug goed het gewicht van de ruiter te laten verdelen. Wordt dit niet aangeleerd of op zijn minst gecontroleerd, dan kan een paard verkeerd gaan dragen. Dit kan leiden tot een slechte houding, slecht ruggebruik, spierspanning en uiteindelijk slijtage. Het is dus van belang uit te zoeken wat de hoofdoorzaak van het bokken is. Heb je de indruk dat pijn een oorzaak kan zijn, dan is een controle van het gehele bewegingsapparaat door een dierenarts en/of fysiotherapeut van groot belang.