Bokt.nl

**Geplaatst**: 11-07-07 15:16

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 11-07-07 15:16

Ik heb nog even mijn Van Dale erbij gepakt:

Iemand te paard helpen - hem vooruit helpen, begunstigen, ondersteunen - uitdrukking
Onder het paard zijn buik geraken - uit het oog verloren, vergeten geraken - uitdrukking
Van zijn paard vallen - zijn positie verliezen - uitdrukking
Met de paarden van Sint Franciscus - te voet, op zijn apostelpaarden - uitdrukking
Een ziekte komt te paard en gaat te voet - een zware ziekte komt meestal spoedig aan, maar men herstelt er langzaam van - uitdrukking
Man en paard noemen - niets verzwijgen, precies zeggen om wie het gaat - uitdrukking
Anderhalve man en een paardenkop - een zeer gering aantal - uitdrukking

Dit staat letterlijk in de Van Dale en ook hierop zitten auteursrechten, dus misschien de omschrijvingen iets aanpassen? Maar ja, hoe kun je bijvoorbeeld 'zijn positie verliezen' anders omschrijven?

**Geplaatst**: 11-07-07 15:32

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 11-07-07 15:32

Een aantal staan er al tussen. Ik heb geen idee hoe dat zit eigenlijk met auteursrechten in dit geval. Het zijn namelijk al eeuwen oude uitspraken, die heeft Van Dale niet uitgevonden, alleen verzameld lijkt me.

**Geplaatst**: 11-07-07 15:52

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 11-07-07 15:52

De uitspraken zelf zal geen auteursrecht opzitten, want die heeft Van Dale inderdaad niet zelf bedacht. Maar de 'vertaling' is wel van Van Dale.

**Geplaatst**: 11-07-07 16:14

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 11-07-07 16:14

Het Genootschap Onze Taal geeft aan dat er 3 takken zijn:

1. Spreekwoord

www.onzetaal.nl schreef:
Kenmerkend voor een spreekwoord is de onveranderlijkheid van formulering en woordkeus. Een spreekwoord heeft altijd de vorm van een mededelingszin met de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd (als er een persoonsvorm aanwezig is). Het is een uitspraak met een algemene levenswijsheid, een bevestiging van de orde der dingen: zo gaat het nu eenmaal in de wereld. Voorbeelden van spreekwoorden zijn: 'Na regen komt zonneschijn', 'Boontje komt om zijn loontje' en 'Oost west, thuis best'.

2. Gezegde

www.onzetaal.nl schreef:
Een gezegde is een vaste verbinding van woorden met figuurlijke betekenis, die geen werkwoord bevat en dus op zichzelf nooit een zin vormt. Bijvoorbeeld: 'met hart en ziel', 'een open deur', 'een vrolijke Frans'.

3. Zegswijze

www.onzetaal.nl schreef:
Er bestaat ook nog een derde categorie: de zegswijzen. Deze kunnen wel een zin vormen (in tegenstelling tot gezegden), en het onderwerp en de werkwoordstijd kunnen aangepast worden (dit in tegenstelling tot spreekwoorden). Een zegswijze is bijvoorbeeld 'Het loopt de spuigaten uit', of in 'aangepaste' vorm: 'Het lawaai liep de spuigaten uit.'

Dit maakt het wel een stuk duidelijker vind ik.

Edit: Ik zou dan zeggen dat 'zo sterk als een paard zijn' een zegswijze is, immers: Peter/Petra is/was zo sterk als een paard. Je kunt het onderwerp veranderen en zowel tegenwoordige tijd als verleden tijd gebruiken voor het werkwoord. Dit in tegenstelling tot een spreekwoord. Maar het werkwoord is wel altijd een vervoeging van 'zijn'. Dit in tegenstelling tot een gezegde.

**Geplaatst**: 12-07-07 07:12

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 12-07-07 07:12

http://www.bokt.nl/wiki/Spreekwoord
en
http://www.bokt.nl/wiki/paardengebed

**Geplaatst**: 12-07-07 08:27

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 12-07-07 08:27

Is het niet mogelijk om spreekwoorden en gezegden bij elkaar te houden?
Mensen zullen weinig geven om het verschil er tussen, lijkt mij. En dan nog apart de uitspraken.

**Geplaatst**: 12-07-07 09:00

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 12-07-07 09:00

Dat is gebeurd hoor MarrieLeen, kijk maar hoe het uiteindelijk is ingedeeld. Denk dat het zo het eenvoudigst is.

Ik ken alleen geen uitspraken die ik aan een bekende ruiter kan toekennen.
Iemand?

**Geplaatst**: 12-07-07 22:21

Re: Spreekwoorden

Geplaatst: 12-07-07 22:21

Ja ik zag het net, toppie zo.

En uitspraken weet ik ook zo 123 niet, zal even onderschriften in de gaten gaan houden, daar staan er vaak veel.