DSLD, erfelijk?

Moderators: Essie73, Coby, balance, Firelight, Dyonne, NadjaNadja, Neonlight, Sica, C_arola

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 30-10-25 19:04

Ik treed niet teveel in details want ik wil geen enkele hengst openbaar zwart praten. Maar ik merk dat ik er mee in de maag zit.

Er is een hengst (in de lijn van mijn merrie) die een zeer kwalijke achterbeen stand heeft. Ik vermoed echt zeer sterk DSLD. Nog een zeer onbekende ziekte die best heftig is. Vraag je zoiets aan de hengstenhouder? Ik ben bang dat ik diegene echt keihard tegen de schenen ga schoppen om hun ‘droomhengst’ ‘de koning’ te vragen om een kwalijke beenstand. Of hij is super week gekoot/beervoetig. Maar het ziet er niet zo best uit. Ik heb niet het idee dat ze het zelf door hebben. Ze maken zelf vooral het stamboek zwart dat ze hun geweldige dier niet willen goedkeuren (is bij een ander stamboek wel ggk). Dus gok dat ze een beetje op een roze wolk zitten. Ik vind het erg lastig omdat het ook de gezondheid van mijn merrie danwel nakomelingen betreft.

Is DSLD erfelijk? Anders hoef ik het niet te vragen en hoef ik mij ook geen zorgen te maken. Merk dat ik er wat mee rond loop… En vraag mij af wat jullie zouden doen

Art_Ificious
Berichten: 14353
Geregistreerd: 30-06-13
Woonplaats: Belgisch Limburg

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:06


Ibbel

Berichten: 51505
Geregistreerd: 01-09-04
Woonplaats: West-Veluwe

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:09


Earth

Berichten: 11174
Geregistreerd: 09-04-20
Woonplaats: Ergens oost

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:14

Volgens mij is het nog niet 1 op 1 bewezen maar omdat het bij sommige rassen wel in bepaalde bloedlijnen zit, kun je er vanuit gaan dat het erfelijk is ja.

Het is lastig, ik spreek mensen er wel eens op aan, want niet iedereen kent het. De ene vind het fijn als je hen er bewust van maakt, de ander vind je een bemoeial :+ Maar als er met zo'n hengst gefokt wordt dan is het wel verstandig om er iets over te zeggen. Hoe lastig ook...

Elisa2

Berichten: 46675
Geregistreerd: 31-08-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:34

Ja het is erfelijk, heb een Peruaanse Paso gehad die het niet had en meegedaan aan een onderzoek er naar in Amerika door Sabina Brounts (als ik het goed schrijf).

Het komt helaas vaak pas tot uiting op latere leeftijd en dan is er vaak al gefokt met de paarden.

Ik zou het dus wel aankaarten en informatie er bij sturen over DSLD want zelfs met enige twijfel moet dit dier niet dekken.

Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 30-10-25 19:40

Bedankt voor alle informatie tot zover. Erg interessant ook. Ik ben alleen een beetje bang dat ik er wat van zeg ik de boeman ben die nergens verstand van heeft want hun parel mankeert niks. En het is wel ‘ons kent ons’ in het wereldje. Ik vind het lastig.

Kan ik dan mijn merrie hierop laten testen oid? Het is niet de vader of moeder die ik verdenk, maar de lijn daarna

Elisa2

Berichten: 46675
Geregistreerd: 31-08-04

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:48

Er is geen DNA test voor, er kan volgens mij alleen getest worden door middel van biopten. Ik zou dat alleen doen als je ook andere symptomen merkt. Doorzakken in de kogels, beervoetig, peesblessures e.d

Ik snap dat het moeilijk is om er wat van te zeggen. Misschien kun je eerst eens vragen of ze van DSLD gehoord hebben?

Marigold

Berichten: 13371
Geregistreerd: 11-03-05
Woonplaats: Noorden

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 19:59

Misschien kan je zeggen dat je je zorgen maakt om de afwijkende beenstand van de hengst. Omdat je zelf met een nazaat van de hengst fokt en geen paarden met erfelijke kwalen wil fokken.
Dan spreek je vanuit jezelf, dat komt wellicht vriendelijker over.
Je zou kunnen vragen of DSLD is uitgesloten bij deze hengst, vanuit je eigen zorgen ivm erfelijkheid.

Ik begrijp eigenlijk sowieso niet waarom een hengst met een afwijkende beenstand voor de dekdienst wordt ingezet.

Cioccolato

Berichten: 8260
Geregistreerd: 13-12-11

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 20:28

Ik zou het zoals hierboven ook brengen als vraag. Ik zie een afwijkende beenstand, of benoem wat je aan dat been ziet, en vraag of de ziekte is uitgesloten. Ik vind het een normale vraag..
En ergens moeten ze het dus wel weten als hij niet wordt ggk bij dat ene stamboek.....

suffie
Berichten: 5816
Geregistreerd: 06-04-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 20:38


Imaginaerum
Berichten: 3842
Geregistreerd: 24-05-08
Woonplaats: Regio Groningen

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 21:12

Ja, ik heb me meer in DSLD/ESPA vastgebeten dan ik had gewild..

Het onomstotelijk vaststellen van DSLD/ESPA kan alleen door een biopt te nemen uit peesweefsel. Een biopt uit een tussenpees wordt bij leven niet gauw gedaan omdat dit permanente schade kan opleveren aan het been. Ik heb bij de autopsie van mijn merrie ook een biopt uit de peesplaat in de hals laten nemen (DSLD/ESPA zit in de bindweefsels in het hele lichaam namelijk, niet alleen in de tussenpezen), dit levert in theorie minder schade op aan het paard (wat voor mijn paard niet meer uitmaakte door het inslapen helaas, maar het is blijkbaar ook makkelijker uit te voeren in de nek voor dierenartsen).
Let wel op, het nemen van een biopt uit de peesplaat in de hals gaat echt heel erg diep waardoor de dierenartsen die ik de autopsie heb laten uitvoeren, niet heel enthousiast werden van het "preventief" nemen van dit soort biopten. Ik heb hierdoor nog best even een afweging te maken bij de nakomelingen van de merrie, ik wil wel testen zodra ik het vermoedelijk heb dat er wat bij hen speelt, maar ze worden dan wel echt heel diep opengesneden en dat kan vervolgschade opleveren in bijvoorbeeld de halsspieren. Beetje jammer als je een negatieve DSLD/ESPA-test krijgt, en vervolgens met restschade in de hals blijft zitten. Die afweging moet eenieder voor zichzelf maken, ik heb dus ook nog wat te wikken en wegen hierin..

Ik blijf de genetische onderzoeken volgen, vooralsnog is een DNA-test niet mogelijk als de genetische basis van deze aandoening nog niet duidelijk is. Ik zie al wat links gedeeld worden hier naar onderzoek, hier is er nog eentje: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37645058/.
Als je in gedachten neemt dat de bindweefselaandoening WFFS om een puntmutatie gaat in één gen, vergelijk dan deze bevinding bijvoorbeeld met mijn link uit 2023 over DSLD/ESPA bij het vergelijken van het genoom van 183 Peruvaanse Paso's (genome wide association study heet dat, afkorting GWAS): na het bepalen van een mutatiedrempel ("permutation-based threshold") die genoombreed significant bleek, zijn er 151 puntmutaties ("single nucleotide polymorphisms (SNPs)") gevonden die risico geven op DSLD. Er zijn meerdere locaties gevonden in het genoom van regio's waarbij deze puntmutaties relatief dichtbij elkaar liggen ("regions of of enriched local heritability"), waaronder op chromosomen 1, 2, 6, 10, 13, 16, 18, 22 en X. (Een paard heeft ongeveer 22.000 genen, verspreid over 64 chromosomen (in 32 paren), dus deze chromosomen zijn niet heel makkelijk uit te pluizen met een commerciële test op DSLD :+ ). Bij nadere analyse in betreffend onderzoek bleken er 66 genen met een opmerkelijke variatie ("genes with a selection signature") te zijn in paarden met DSLD die de paarden in de controlegroep (gezonde individuen) niet hadden.
Het is nog niet duidelijk welke genen een essentiële rol spelen hierin, het is aannemelijk dat niet alle genen een variatie hoeven te hebben voor deze ziekte zich kenmerkt. In ieder geval is wel duidelijk dat er binnen die 66 genoemde genen variaties ontstaan in proteoglycaan metabolisme, extracellulaire matrix homeostase en signaaltransductieroutes (inclusief hedgehog signaling), maar we hebben er nog niets aan qua DNA-testen of behandeling van de ziekte.

Concreet kun jij pas je antwoord krijgen of betreffende hengst DSLD heeft als de eigenaren jou de uitslag van een biopt kunnen overhandigen. DSLD/ESPA kun je niet aantonen op een echo, want je ziet bij vordering van de ziekte weliswaar wel schade aan tussenpezen, maar je kan de ophoping van proteoglycanen niet zien met het blote oog. Om het onderscheid te maken tussen "gewoon" schade aan de tussenpezen door een blessure of deze biochemische aandoening DSLD/ESPA, heb je de kleuring van het biopt nodig.
Mocht je verder nog vragen hebben, je mag me altijd PB'en (geldt voor iedereen :) )!

Jet

Berichten: 12840
Geregistreerd: 31-01-01
Woonplaats: Anna Paulowna

Link naar dit bericht Geplaatst: 30-10-25 22:55

https://www.horses.nl/fokkerij/kantelpu ... ese-paard/ . Dit is specifiek op Friese paarden gericht, hier hebben ze het over allerlei bindweefselproblemen, maar niet specifiek over DSLD. Wel over een probleem met het collageen, wat hyperflexibele pezen tot gevolg kunnen hebben, en dan met name de diepe en oppervlakkige buigpees. Als die pezen hyperflexibel zijn, zakken de kogels ook door. Het wordt dan geen DSLD genoemd, ik vermoed omdat het geen probleem lijkt te zijn van de tussenpees. Je moet wel een stuk naar beneden scrollen om bij het betreffende gedeelte te komen. 'Bindweefsel en collageen: houdt alles bij elkaar' is het eerste kopje, ‘Bindweefselproblematiek wordt onderschat’ is het vervolg.
Je zou eens contact op kunnen nemen met Marco de Bruijn van Paardenkliniek Wolvega om te vragen hoe hij denkt over DSLD in de lijn van jouw merrie. Hij is aardig in deze materie ingevoerd.
Ik vind dit sowieso wel een uitgebreid en interessant artikel trouwens.

Ibbel

Berichten: 51505
Geregistreerd: 01-09-04
Woonplaats: West-Veluwe

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 08:01

Jet schreef:
Als die pezen hyperflexibel zijn, zakken de kogels ook door. Het wordt dan geen DSLD genoemd, ik vermoed omdat het geen probleem lijkt te zijn van de tussenpees.


DSLD is geen tussenpeesaandoening as such. De eerste manifestatie is vaak in de nek en rug (vandaar ook dat biopt van de peesplaat in de nek) met als uiting paarden die gaan staken onder het zadel en het zijn de ligamenten in de benen (de S en de L staan niet voor niets voor 'suspensory ligaments') die daarna de geest gaan geven. Als ook de pezen betrokken zijn ben je in het eindstadium beland.

DSLD is 'versuikering' van het collageen. Het beperkt zich bij lange na niet tot de tussenpees.

Eigenlijk, heel simpel gesteld, krijg je het omgekeerde proces van artrose. Bij artrose verdwijnen de proteoglycanen ('suikers') uit het collageen van het kraakbeen, waardoor het kraakbeen niet meer veert, bij DSLD krijg je proteoglycaanophoping in het collageen van het peesweefsel waar het juist absoluut niet thuishoort, waardoor dat gaat veren.

Elisa2

Berichten: 46675
Geregistreerd: 31-08-04

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 08:45

Als de ziekte in een wat verder stadium is dan is het meestal echt vrij duidelijk te zien aan de achterbeenstand. Beervoetig/ doorzakken in de kogels etc.

Jet

Berichten: 12840
Geregistreerd: 31-01-01
Woonplaats: Anna Paulowna

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 14:19

Elisa2 schreef:
Als de ziekte in een wat verder stadium is dan is het meestal echt vrij duidelijk te zien aan de achterbeenstand. Beervoetig/ doorzakken in de kogels etc.


Dat tonen Friezen dus ook, maar daar is het geen DSLD. Die collageenverandering vindt ook plaats o.a. in de slokdarm en dat is bij DSLD niet het geval.

Ibbel, ik weet dat DSLD an sich geen tussenpeesprobleem is, maar het komt wel vaker voor bij paarden met DSLD. En dus niet bij de collageenaandoening bij Friezen zo te lezen.

Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 31-10-25 14:23

Het gaat hier om een kruising Fries. Foto’s delen durf ik niet omdat ik denk dat hij best herkenbaar is.
Denk dat ik maar de moed moet verzamelen om te vragen naar z’n achterbeen. Het is voornamelijk linksachter. En als jong paard had hij dat niet. Toen had hij een hele nette beenstand en was hij niet week

Dankje voor alle antwoorden! Het is een erg moeilijke ziekte zo te horen.. lastig

Elisa2

Berichten: 46675
Geregistreerd: 31-08-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 14:44

Jet schreef:
Elisa2 schreef:
Als de ziekte in een wat verder stadium is dan is het meestal echt vrij duidelijk te zien aan de achterbeenstand. Beervoetig/ doorzakken in de kogels etc.


Dat tonen Friezen dus ook, maar daar is het geen DSLD. Die collageenverandering vindt ook plaats o.a. in de slokdarm en dat is bij DSLD niet het geval.

Ibbel, ik weet dat DSLD an sich geen tussenpeesprobleem is, maar het komt wel vaker voor bij paarden met DSLD. En dus niet bij de collageenaandoening bij Friezen zo te lezen.


Ik heb eigenlijk zelf nog weinig Friezen gezien met DSLD, het geeft altijd een wat typische stand vind ik..net even iets anders dan beervoetig maar lastig uit te leggen.

Als de beenstand echt veranderd naarmate het dier ouder wordt dan is het inderdaad wel een teken aan de wand.

Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 31-10-25 14:49

Deze Fries van een bekend account op Instagram is ingeslapen wegens DSLD
Afbeelding
Afbeelding

Elisa2

Berichten: 46675
Geregistreerd: 31-08-04

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 14:54


mce
Berichten: 1971
Geregistreerd: 19-12-22

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 15:01

Kabayo schreef:
Bedankt voor alle informatie tot zover. Erg interessant ook. Ik ben alleen een beetje bang dat ik er wat van zeg ik de boeman ben die nergens verstand van heeft want hun parel mankeert niks. En het is wel ‘ons kent ons’ in het wereldje. Ik vind het lastig.

Kan ik dan mijn merrie hierop laten testen oid? Het is niet de vader of moeder die ik verdenk, maar de lijn daarna



er is wel veel aandacht voor, er zijn laboratoria die aan de hand van haarzakjes een DNA test kunnen doen, hoe betrouwbaar dat is even overleggen met je DA of de DA deze test kent en wil doen.

Wel kunnen ze een genetische component aantonen bij een paard en dat is al voldoende om geen risico's te willen nemen, denk ik.


Stamboeken zouden het net zo aan moeten geven als het WFFS, genetische - en mogelijk erfelijke aandoeningen - willen we niet mee fokken.

Veel informatie al in de links eerder in dit topic
Samengevat is de consensus dat DSLD een erfelijke basis heeft, maar de precieze genetische mechanismen worden nog onderzocht.
Laatst bijgewerkt door mce op 31-10-25 15:25, in het totaal 5 keer bewerkt

Ibbel

Berichten: 51505
Geregistreerd: 01-09-04
Woonplaats: West-Veluwe

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 15:03

Nee, er is geen gentest voor DSLD. Er is domweg niet 1 gen aan te wijzen - zie alle links naar wetenschappelijk onderzoek die hier gepost zijn.

Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 31-10-25 17:55

Ik loop er gewoon nogsteeds tegen aan het te vragen… Heb helemaal geen zin in discussie. Misschien heb ik morgen meer moed := Pff wat vind ik dit stiekem lastig. En eigenlijk moet ik denken boeie. Maar ergens weet ik dat het toch ontkent gaat worden
Als een ander het wil doen? _O-

Ibbel

Berichten: 51505
Geregistreerd: 01-09-04
Woonplaats: West-Veluwe

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 18:16

Hoe ver weg zit die hengst in de afstamming van jouw paard?
Anders gezegd, hoe staan de vader en moeder van jouw paard erbij? Als die goed staan, zou ik me niet echt druk maken...

Kabayo

Berichten: 16120
Geregistreerd: 30-05-12

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 31-10-25 18:36

Ibbel schreef:
Hoe ver weg zit die hengst in de afstamming van jouw paard?
Anders gezegd, hoe staan de vader en moeder van jouw paard erbij? Als die goed staan, zou ik me niet echt druk maken...

Het is de opa
Moeder van m’n paard is ook in mijn eigendom, daar is niks mis mee. Vader van m’n paard was op jonge leeftijd ook gewoon goed. Die vloog wat onder de radar en is nu op een onbekende plek in Mexico. Dus geen idee of die ook DSLD ontwikkeld of niet

Ibbel

Berichten: 51505
Geregistreerd: 01-09-04
Woonplaats: West-Veluwe

Re: DSLD, erfelijk?

Link naar dit bericht Geplaatst: 31-10-25 18:48

Opa van vader's kant dan denk ik?
Wat er nu bekend is van de vererving is dat je meerdere SNPs moet hebben op meerdere genen die afwijken. De hoeveelheid SNPs bepaalt vermoedelijk hoe vroeg de klachten beginnen.
Het is uit de Paso-wereld bekend dat twee DLSD-vrije paarden tóch DSLD veulens kunnen geven (waardoor men vroeger wel eens dacht dat het een recessief gen moest zijn), maar later bleek dus dat het ene paard dan bv het BMP-gen met afwijkende SNPs had, en het andere paard het FOS-gen met afwijkende SNPs had. De losse afwijkende genen waren dan geen probleem, maar de combi was dan teveel om nog normaal collageen te kunnen hebben.

Lang verhaal kort: als opa een setje verkeerde SNPs heeft, maar oma totaal níet, dan kan de vader nog wel (in principe de helft minder) verkeerde SNPs hebben, maar dat zal meestal niet tot klinische klachten leiden.
Zitten dan aan de kant van jouw merrie ook totaal geen verkeerde SNPs dan is de kans nihil dat het veulen DSLD zal krijgen.

Het moet echt wel van twee kanten komen, tenzij een hengst zóveel verkeerde SNPs heeft, op meerdere genen, dat-ie altijd teveel verkeerde SNPs vererft. En dat is ook nog wel mogelijk, maar dat zijn de gevallen die al met 4-5 jaar kats kreupel zijn. En zo klinkt het verhaal dan ook weer niet.

Maar als oma van vaderskant geen afwijkend beeld laat zien, dan klinkt het ver genoeg weg.

Had je Peruaanse Paso's, dan was ik minder optimistisch, omdat daar zo ongeveer ieder dier, ook al is het gezond, wel afwijkende SNPs heeft. Waar ze geen last van hebben - tot je met de verkeerde partner kruist.