MusicIsLife schreef:Waarom de muggen in het buitenland ziektes als gele koorts, zika en malaria kunnen overbrengen en je hier in Nederland nooit iets over muggen en ziektes hoort (ik niet in elk geval), terwijl ze in feite toch eigenlijk ook ziektes als lyme over moeten kunnen brengen en nog wel meer ziektes... Zijn wel wat theorieën over maar vooral in Duitsland. Ik geloof ook dat dit best moet kunnen...
Voor het overbrengen van ziektes moet je een vector (mug/teek/...) zien als iets meer dan alleen een vliegende (kruipende) injectiespuit waar spul in- en uitgaat.
De ziekteverwekker moet namelijk vanuit de darminhoud (waar het gegeten bloed zit) in de speekselklieren komen en zich daar handhaven tot de volgende bloedmaaltijd. Vaak ondergaat de ziekteverwekker daarbij nog allerlei veranderingen, en is de vector dus een wezenlijk onderdeel van hun levenscyclus.
Virussen als West-Nijl en Zika moeten cellen van de mug kunnen binnendringen en zich daarin actief laten vermeerderen. Bacteriën als Borrelia (lyme) moeten kunnen overleven in hun tussengastheer, de speekselklieren opzoeken en zich daar vermenigvuldigen.
Plasmodium (malariaparasiet) heeft een nogal ingewikkelde levenscyclus, maar het seksuele stadium (waarin mannetjes en vrouwtjes met elkaar paren) vindt alleen plaats in de mug.
Hele verschillende ziekteverwekkers dus, maar allemaal doen ze een heel stuk meer in hun mug of teek dan alleen opgezogen worden, bewaard blijven en weer uitgespuugd worden. Juist omdat de vector zo'n belangrijke rol speelt in de levenscycli van de ziekteverwekkers, is de keuze daarvan meestal vrij specifiek. Plasmodium plant zich voornamelijk voort in Anophelesmuggen*. West-nijl, Gele koorts, Dengue en Zika laten zich vermeerderen in muggen uit het geslacht Aedes.
In het geval van malaria is de vraag waarom dat hier niet endemisch is wel een interessante. Het is dat namelijk wel lange tijd geweest, en wij hebben hier in Nederland nog tot in de jaren '50 of '60 inheemse malaria gehad. Dat we dat nu niet meer hebben, is vooral te danken aan de combinatie van ontwateren (vooral in de zomer houden/hielden we de waterstand in het westen kunstmatig laag), bestrijding van muggen (destijds vooral met DDT) en behandeling van patiënten/dragers van de ziekte.
Dat de ziekte niet meer voorkomt wil nadrukkelijk níet zeggen dat wij hier geen muggen meer hebben die malaria kunnen overbrengen. Het betekent alleen dat de cyclus zodanig doorbroken is dat de gemiddelde mug geen geïnfecteerde mensen meer tegenkomt, dat de gemiddelde geïnfecteerde mug niet meer de kans krijgt om daarna nog vatbare mensen te bijten, en dat de gemiddelde malariapatiënt niet meer door een mug gebeten wordt voordat hij genezen is.
In het geval van lyme zal het best kunnen dat muggen een paar bacteriën kunnen opzuigen en bij een volgende gastheer weer inspuiten, maar bij mijn weten vermeerdert Borrelia zich niet (zo goed) in muggen als dat ze dat in teken doen.
* Dit heeft betrekking op de Plasmodiumsoorten die malaria veroorzaken in mensen. Er zijn bijvoorbeeld ook soorten die vogels infecteren en die vooral muggen uit het geslacht Culex (de gewone steekmug) als vector hebben.