Dankjullie!
Trots zijn we zeker!!
Zoals beloofd, hier mijn verhaal over gisteren. Veel dingen zijn niet in woorden te beschrijven, maar ik doe mijn best het zo goed mogelijk weer te geven. Het wordt een heel verhaal...
Om te beginnen, hebben mijn moeder en ik ons behoorlijk verslapen. Ik schrok om 08.30 uur wakker van de telefoon en om 09.00 uur zouden ze papa naar zijn werkplaats brengen. Dat was even heel vervelend. Gelukkig waren mijn broer en zijn vriendin er al, dus papa zou niet voor een gesloten deur staan (alhoewel dat wel weer echt iets voor ons zou zijn). Niet veel later konden we er dus alweer om lachen. Iets voor 10.00 uur kwamen de eerste mensen en tegen het einde van het 'eerste deel' (afscheid nemen van papa in de werkplaats) stond de hal behoorlijk vol, minstens zo'n vijftig mensen. Behoorlijk wat, aangezien papa de laatste paar weken en zeker de laatste dagen zó erg achteruit was gegaan dat we ons konden voorstellen dat veel mensen hem liever herinneren als 'vroeger'. Papa lag opgebaard op de plek waar hij altijd gewerkt heeft; bij de ketel waar hij kaarsen dompelde. Hij lag in een kist van steigerplanken, gebruikt hout met stof, splinters en al. Echt geweldig en precies wat papa wilde. Ik heb zijn sigaartjes en flesje (Grieks) water bij 'm gestopt.
Van tevoren hadden we min of meer afgesproken dat we de kist zouden sluiten als we alleen waren. Maar op een geven moment vroeg mijn broer iedereen om aandacht. ''Who pays the ferryman?'' is een oud Grieks gebruik. Om de overtocht naar de andere wereld te kunnen maken moet (in dit geval) papa twee gouden munten betalen aan de veerman die hem overbrengt. Deze twee gouden munten leg je op de ogen van de overledene. Dat hebben mijn broer en ik gedaan. Iedereen stond 'doodstil' te kijken, nog geen kuchje was er te horen. We namen afscheid van papa en de deksel ging op de kist. Terwijl iedereen toekeek. Het gebeurde vanzelf, het was zo mooi. Toen pakte in de stift en schreef de tekst erop. ,,Hello hello, I don't know why you say goodbye, I say hello.'' Ook toen bleef iedereen in stilte toekijken. Normaal zou ik hier de zenuwen van krijgen maar ik was enorm kalm. De stift had ik nieuw gekocht maar het schrijven lukte amper vanwege het soort hout. Ik moest het stof telkens wegblazen, maar het was prachtig. Alles was gewoon mooi op dat moment. Ik zei ,,het lukt niet''. ,,Ga maar door'', zeiden mijn broer en beste vriend van mijn vader. Ik: ,,het lukt echt niet.'' ,,Gewoon doorgaan'', zeiden ze weer heel geruststellend. En toen stond het er. ,,Ik heb nog nooit zo slordig geschreven'', zei ik. Maar dat was juist heel mooi, beter kon eigenlijk niet! Papa wilde het ook helemaal niet netjes geschreven hebben. Nou, dat is zeker gelukt!
Daarna hebben mijn broer en zijn beste vriend, mijn schoonvader en de drie beste vrienden van mijn vader, papa naar de lijkwagen gebracht. Een zilverkleurige Mercedes. We zijn in een stoet naar het crematorium gereden en ik reed voorop, samen met papa. Ik ben in de lijkwagen meegereden. Ook al is het alleen nog papa's huisje dat daar in kist lag, ik moest en wilde hem bij het laatste ritje begeleiden. Het werd werkelijk de mooiste autorit in mijn leven. Het was -zeker voor een zaterdag voor kerst- heel rustig op de weg, constant de weg voor ons vrij. En het was buiten zo vredig. Alles wit en het zonnetje scheen. In een wei stond een grote kudde schaapjes. Af en toe schoof er wat ijs van de takken op de auto. De hele weg leek wel een erehaag, speciaal voor papa. Iedereen had het ook over hoe bijzonder weer het was. Zelfs de begrafenisondernemer en de chauffeur waarbij ik in de auto zat, hadden zoiets zelden meegemaakt. De dagen voor de crematie was het ook overal wit, maar ook een beetje grauw. Op de dag van de crematie was het nog witter én zonnig met een strakblauwe lucht en aan het einde van de dag had de zon het meeste ijs laten smelten. Hoe speciaal...
Aangekomen bij het crematorium kwamen familie en hechte vrienden in de familiekamer bijeen. De overige vrienden werden in een andere ruimte opgevangen. Ook papa was in de familiekamer. De kist werd er gewoon bijgezet, da's toch super! Ik heb mijn laptop aangesloten op het plasmascherm in de aula en gekeken of alles werkte voor de fotopresentatie; 50 foto's van papa werden tijdens de dienst getoond. Hier had ik de afgelopen werk hard aan gewerkt. Foto's van vroeger ingescand, van papa tijdens het werk, van ons als gezin, maar ook van papa met zijn beste vrienden. Achteraf hebben we hier ontzettend veel positieve reacties op gehad. De mensen vonden het geweldig dat ze deze mooie foto's konden bekijken tijdens de dienst, maar ook tijdens het laatste afscheid bij de kist konden ze nog even omhoog naar het scherm kijken en het laatste beeld van papa in hun herinneringen opslaan.
Hetzelfde groepje dat papa naar de auto had gebracht, heeft papa ook de aula binnengedragen tijdens de dienst. Het zat helemaal vol, er waren zo'n 150 mensen. Iedereen ging staan en de muziek begon. Toen kwam papa. Ooo, wat was dat indrukwekkend. En de muziek... dat is niet uit te leggen. Dat moet je horen (kan evt op mijn hyves bij gadgets, ghehe...). Nee maar het is echt de moeite waard, ik kan het niet uitleggen. Papa wilde het zo. Het nummer duurt bijna zes minuten en al die tijd bleef iedereen staan. Wat een respect... Kan de woorden gewoon niet vinden, zo mooi!
Na het welkomstwoord kwam een heerlijk Grieks nummer, dat papa ALTIJD speelde op zijn gitaar en daarbij zong. Daarna kwam ik. Ik heb mijn gedicht voorgelezen en gezegd dat we nu 'ons' liedje gingen luisteren, dat papa en ik het kort geleden nog samen hadden geluisterd. Ik sloot af met ''tot ziens'' en een handkus naar papa. Dat deed ik altijd als ik bij papa wegging, een handkus.
Even een sprongetje... als laatste nummer werd ''Hello, goodbye'' van de Beatles gedraaid. Ook de keuze van papa. Tijdens dit nummer nam iedereen afscheid. Ieder persoon/gezin/groepje kwam één voor één voor de kist en deed een laatste groet. Velen raakten de kist even aan, gaven een klopje of zelfs een kus. Ik vond dit zeer indrukwekkend en ontroerend om te zien. De hele dienst zat mijn beste vriendin naast me en daar heb ik echt heel veel aan gehad. Onze vriendschap is heel bijzonder. Dat is een lang en mooi verhaal, ze begrijpt me heel goed omdat zij haar moeder is verloren. Ik was tijdens de dienst eigenlijk heel kalm en moest regelmatig gewoon lachen. De andere mensen ook als er een grappige foto van papa voorbij kwam. Alleen toen ik mijn gedicht had gedaan een aansluitend mijn liedje (Katie Melua - I cried for you) werd gedraaid kwam er even kort een ontlading zeg maar. Ik was van tevoren namelijk behoorlijk zenuwachtig. Niet zozeer voor de dienst, maar voor mijn 'toespraak'. Daarom wilde ik ook in het begin.
Op het laatste bleef een hechte groep vrienden en familie over. Ik heb toen met mama besloten dat we tot het laatste moment bij papa wilde blijven. We dachten namelijk dat de kist naar beneden zou gaan (dit is bij sommige crematoria) maar dit was niet het geval. De kist zou gewoon naar de 'ovenruimte' gereden worden. Voor mijn gevoel had ik het daarom nog niet helemaal afgesloten. Ik wilde papa daar niet zo in die ruimte achterlaten.
We zijn even weggegaan zodat medewerkers de bloemen e.d. konden opruimen. Ze hebben papa toen naar de 'ovenruimte' gebracht. Daarna zijn mama en ik erbij gehaald. Het was een hele gewone ruimte, niet zoals ik had gedacht. Beetje klinisch wit, meer niet. En de kist van papa stond er, met daarop mijn bloemstukje (ik wilde dat dit meeging), zijn foto en nog wat losse rozen. Ik maakte nog snel een foto van de kist met tekst, omdat ik dit nog niet had gedaan. We mochten kiezen voor een korte of uitgebreide uitleg. ''Doe mij maar de uitgebreide'', zei ik. De aardige meneer vertelde hoe het allemaal in zijn werk ging, qua aanvraag van een crematie e.d. Ik mocht een steen op de kist leggen met daarom een nummer. Deze steen verbrandt niet en vinden ze later terug. Zo weten ze zeker welke persoon het was. Toen vertelde hij wat er ging gebeuren. Hij liep naar een andere ruimte om aan te geven dat de crematie kon beginnen. Er ging een groene lamp branden en de meneer kwam weer terug. Daarna ging een metalen schuifluik open. Er waren geen vlammen, alleen een stenen muur en een rode gloed. Heel mooi eigenlijk. De kist werd erin geschoven en het luik ging weer dicht. Dat was het. Het was heel bijzonder. Wat een ervaring heeft papa me weer gegeven. Ik ben hem enorm dankbaar en ik ben heel, heel bij dat ik er tot het laatste moment bij ben gebleven. Ik heb het helemaal af kunnen sluiten.
Hierna zijn mama en ik met mijn tante en neef terug naar papa's werkplaats gereden. De andere mensen waren er al. We hebben daar nog tot een uur of vijf een heel fijne middag gehad. Het was bomvol, ik had na een uur nog niet de koffietafel bereikt omdat er zoveel mensen waren die me wilde spreken. Ik was op het laatste dan ook helemaal kapot, maar zo tevreden. Ik ben door de drukte helemaal vergeten foto's te maken. Alleen op het laatst nog even snel gedaan. Wel jammer, maar als herinnering vergeet ik het nooit. Een heel goede, Griekse vriend van mijn vader had mooi aangeklede staantafels geregeld en er was een lopend buffet met heerlijk Grieks eten. Gemaakt door diezelfde Griekse vriend. En natuurlijk ontbraken de Griekse muziek, de wijn en de ouzo niet. Het was een zeer geslaagde... ja... je zou het bijna feest noemen. Want zo wilde papa het! Yamas!! (proost)
Ik heb nog wat foto die ik hier graag plaats. Jullie hebben ten slotte al die tijd zo ontzettend meegeleefd. De afscheidsdienst hebben we op dvd. Van tevoren kon je dit aangeven en de keuze was zo gemaakt. Je kan 't maar beter hebben, we hoeven er natuurlijk verder niets mee te doen.
Speciaal weer voor een speciaal persoon...

Buiten, bij papa's werkplaats...
Een foto van de kist met daarop de tekst die ik erop geschreven heb. Ook zie je mijn bloemstukje. Heel symbolisch, mijn leeftijd in rozen; 20 witte en 1 rode in het midden. Je ziet verder niets engs.
Buiten, de omgeving van het crematorium (in het bos)

Wat ook heel bijzonder was en wat ik nog even moet vertellen... De dag voor de crematie, vrijdag, was ik even met mijn broer bij het crematorium gaan kijken. We wilden er alvast even geweest zijn. Mijn broer zat alweer in de auto toen ik nog even buiten liep, ik maakte wat foto's van de omgeving. Zie ik ineens een zwarte kat in het bos zitten. Heel rustig en lief. Ik vond het mooi en maakte een foto: http://img88.imageshack.us/img88/8865/k ... derer2.jpg
Toen ik een dag later, na de crematie, naar buiten liep met mijn moeder, tante en neef... zat die kat pal voor mijn neus, bij de uitgang. Ik wist niet wat ik moest zeggen. Ik pakte snel mijn camera en maakte weer een foto. Daarna stak ik mijn hand voorzichtig uit en toen mauwde hij en snuffelde wat aan mijn hand. Ik was er stil van... http://img88.imageshack.us/img88/9574/pc220031sr9.jpg
[edit]typfout...
Laatst bijgewerkt door Toekie op 23-12-07 22:24, in het totaal 3 keer bewerkt