Geplaatst: 09-08-16 17:38 Precies een jaar geleden deed ik dat waar mijn innerlijke Penny al jaren van droomde: ik kocht een paard!
Na vele jaren grondwerk met mijn eigen pony's en clinics geven in clickertraining & vrijheidsdressuur aan anderen wilde ik toch ook weer eens een eigen paardje om alles wat ik op de grond aanleerde ook onder het zadel na te kunnen rijden. Het doel: een netjes beleerde, ongecompliceerde, gezonde Andalusier/Lusitano/PRE van een jaar of 6.
Meet [***]:
Op een handelsstal stonden twee paarden die geschikt voor mij zouden zijn: de ene werd de avond voor ik kwam verkocht en de ander, een 4jarige Cruzado (kruising PRExMangalarga Marchador) was de ochtend dat ik langs zou komen ineens kreupel. Ik zou een paar daagjes wachten en dan alsnog komen, maar de kreupelheid werd alleen maar erger: twee weken later ging het zo slecht met [***] dat hij van de dierenarts de diagnose hoefbevangenheid aan beide achterbenen kreeg. Ik wilde toch langskomen en zag een ontzettend lief skeletje dat 200 kilo ondergewicht had met een ruggengraat die zo ver omhoog stak dat deze ingeklemd zat tussen de kussens van het (niet passende) zadel. Hij was een interessante les in de anatomie van een paard: je kon elke wervel afzonderlijk vastpakken, zo hoog staken zijn doornuitsteeksels uit.
[***] liep stokkreupel, maar toen ik toch maar zijn voetjes vroeg om uit te krabben gaf hij ze allemaal, ookal stond hij daarbij te trillen op zijn achterbenen.
Toen dacht ik: hij is bijna alles wat ik niet wil, maar hier wordt hij nooit meer beter (ik mocht namelijk ondanks de kreupelheid, de uitstekende ruggengraat en niet passende zadels wel een proefritje maken als ik maar niet teveel zou draven...
), en als hij nog steeds zo braaf was terwijl hij echt pijn heeft dan wil ik hem wel een kans geven. En dus heb ik deen paard gekocht, ongekeurd en zonder proefrit. Precies wat ik niet wou.
Een paar weken later en al iets dikker:
Op de handelsstal kreeg hij als vetmestdieet onbeperkt kuil, een dubbele dosis merriebrok en 2x per dag een kilo maismix - propvol suikers en eiwitten waar hij als halve Andalusier totaal niet tegen kon (zijn hele hals was opgezwollen) en waar hij dus alleen maar verder door afviel. Daar zijn we dus meteen mee gestopt: paardenbeest kreeg alleen nog een vitaminebrok en grasbrok omdat daar een flinke dosis lijnzaadolie doorheen gemengd kon worden: de beste dikmaker die het systeem verder niet belast. En verder hooi en gras.
Dat laatste was wel een verrassing, want nadat we 2 uur gevochten hadden om kreupele [***] op de vrachtwagen te krijgen (ideaal met een 'hoefbevangen' paard
), kwam hij in één sprong op zijn nieuwe plek van de vrachtwagen af en alle kreupelheid was weg. 
Het vetmesten met beleid sloeg aan, want hij werd steeds iets minder botterig. Na twee weken zag hij er al uit als een iets te lichte tweejarige. Alleen was [***] in het echt 4.
De osteopaat
Omdat [***]'s kreupelheid zo abrupt na de transportworstelingen (steigeren, bokken, alles wat je in een vrachtwagen kunt verzinnen) verdwenen was, begon ik te vermoeden dat de kreupelheid misschien wel voortkwam uit zijn rug. De dierenarts en smid konden namelijk niets afwijkends in zijn hoeven vinden, maar toch liep hij na elke bekapbeurt (zodra de stand iets veranderd was) weer een paar dagen kreupel, of zwalkend, of gewoon raar.
Toen de osteopaat kwam was ze in shock door hoe slecht en mager [***] eruit zag. Ik ietwat beledigd, want hij was al een stuk dikker dan eerst.
Haar oordeel: [***] zat van staartwortel (die hield hij tussen de benen) tot tongbeen volledig vast, verdraaid en geblokkeerd. Geen twee wervels stonden op de juiste plek. Haar oordeel: zijn bocheltje in de lendenwervels was misschien aangeboren, maar voor de rest was [***] was zo in de prak gereden dat ik pas na 3/4 jaar tot een jaar er weer op zou kunnen stappen. Ik vond [***]'s rug er vrij prima uitzien, maar toen ik de foto's naast elkaar zette van hoe hij was toen hij kwam, en hoe hij er driekwart jaar en 5 osteopatische/craniosacrale behandelingen uitzag, zag ik pas wat ze bedoelde: [***] is 10cm langer geworden! 
De eerste problemen...
[***] werd dikker, maar daarmee ook onvoorspelbaarder. Ik was al clickerend met hem begonnen om mensen en trainingen weer leuk te vinden, maar hij werd steeds hectischer, kon tijdens het trainen (en zelfs het eten van beloningen!) ineens loodrecht omhoog komen en is ook een paar keer bijna achterovergeklapt. Niet echt handig als je ernaast staat, waardoor ik grote delen van de trainingen met een hek tussen ons in deed. Dat is het voordeel van clickertraining; je hoeft er niet naast te staan om ze iets te kunnen leren, maar ideaal is het niet. Toen ik hem kocht had hij bovendien een traanoog. Eerder een huiloog, want tijdens het trainen met beloningen biggelden de tranen echt over zijn wangen.
Het gedrag werd iets beter toen ik hem kalmerende kruiden ging voeren: kamille en valeriaan. Ook zijn oog traande grappig genoeg iets minder erg, maar ideaal was het nog steeds niet...
Toen kwam de tandarts en wat bleek: [***] (die volgens de handelsstal drie maanden eerder nog naar de tandarts was geweest) had twee ontstoken doppen zitten en over de hele rechterkant van zijn kiezen haken plus de bijbehorende wondjes. Alles is rechtgevijld en wat bleek: een dag later stopte zijn oog met tranen het hectische gedrag en gesteiger stopten meteen.
Omdat de handelsstal [***] kwijt wilde en er haast achter zat heb ik hem gekocht zonder keuring. Wijze les voor de toekomst: meteen na aankoop een osteopaat en tandarts erbij, ook als dat volgens de verkoper allemaal al gedaan is.
Vriendjes
Toen de osteopaat en tandarts alles recht hadden gezet vlogen de kilo's er ineens aan en zo werd [***] toch nog dik en gelukkig.
Tenminste, bijna gelukkig, want [***] bleek een beetje een gecompliceerd karakter te hebben als het om andere paarden ging: hij haatte alleen staan, raakte helemaal gestresst als hij in een box moest (bleef net zo lang rondjes draaien tot hij doorweekt was) en wilde per se samen met andere paarden staan. Maar stónd hij eenmaal bij die andere paarden, dan was hij chronisch gestresst omdat hij als ranglaag paard continu in de gaten hield wie wat waar deed - en al wegstoof zodra een paard ook maar één stapje in zijn richting zette. Hij kon niet met ze en niet zonder ze, nogal ingewikkeld.
Uiteindelijk heb ik besloten om toch maar weer met de kamille en valeriaan te beginnen, nu niet meer voor de training (want na de tandartsbehandeling ging het trainen perfect), maar voor zijn sociale leven: iets meer rust in zijn hoofd zodat hij bij zijn vriendjes kon staan zonder continu overprikkeld te raken. En wat bleek: het hielp! Waar [***] eerst nog continu pirouettes draaide op de paddock en in galop door de paden wegstoof zodra er een pony naar hem toe liep (waardoor de andere pony's helemaal gestoord raakten van stresskip [***]), at hij nu ineens samen met ze uit 1 hooinet, en werd er zelfs samen gekriebeld!
Bijna dood...
Alles gaat goed, je hebt [***] verhuisd naar een super stal waar hij niets meer tekort komt, de fabrikant van je grasbrok verzekert je er per mail van dat je zijn brok ook droog kunt voeren, en halverwege een bak voer (droog, omdat je hem bij wijze van uitzondering een keer niet hebt geweekt..) ligt je paard ineens plat op de grond en kan niet meer overeind komen omdat een prop zijn luchtpijp zover blokkeert dat er door een neusgat helemaal geen adem meer komt en uit de andere nog maar een klein beetje met veel gepiep.
Het wachten op de dierenarts met een plat op de grond liggend paard was het langste half uur dat ik tot dusver heb meegemaakt met [***].
Uiteindelijk loste de prop net op voor de dierenarts er was en is hij helemaal volgespoten om een longontsteking tegen te gaan. [***] heeft het overleefd en ik ben meteen van grasbrok geswitcht. Nooit meer! ... en kreupel
[***]'s rug herstelde zo ontzettend snel dat de osteopaat echt verbaasd was, en dus zei ze begin maart dat ik eigenlijk al aan rijden zou kunnen denken. Ik blij, [***] skeptisch want hij had het niet meer zo op zadels en hoofdstellen, maar dat viel natuurlijk te trainen. Behalve natuurlijk als je paard net als je je omdraait met zadel en al begint te rollen, het zadel onder zijn buik schuift, hij in blinde paniek op hol slaat, met beide achterbenen in rengalop in de beugels verstrikt raakt en deze uiteindelijk doormidden breekt.
Ik vermoedde al dat dat niet goed was voor de werveltjes en zijn rugspieren voelden ineens heel raar en gerafeld,
maar gelukkig hadden we voor twee weken later nog een laatste check van de osteopaat staan. Alleen [***] was [***] niet als hij niet in de week dat de osteo zou komen tijdens het uit de wei halen vast zou raken in drijfzand en de boel daarmee nog verder ontwrichtte. Wat bleek: de boer had vier weken eerder een nieuwe laag grond gestort in een kuil. Die was inmiddels zo hard dat mensen en kleine pony's er overheen konden lopen, maar [***] zonk er met zijn voorbenen in weg, wist er nog net op tijd uit te klauteren en stapte er vervolgens tot over zijn voorknieen weer in. [***] was kreupel en ik had het idee van het herinrijden meteen opgegeven: na zoveel ongelukken in zo'n korte tijd zou ik het een wonder vinden als hij uberhaupt al weer helemaal gezond zou worden...
Van kreupele Cruzado tot... kreupele Cruzado?
Toen [***] na twee maanden nog steeds continu door zijn schouderblessure heen rende,
kreeg hij weer de maximale dosis kamille en valeriaan en toen kreeg zijn schouder eindelijk tijd om te genezen. Intussen hebben we ons niet verveeld, want ook al konden we niets meer in draf doen en waren vrijheidsdressuurkunstjes uit den boze, we hadden door mijn stalgenootje een nieuwe hobby ontdekt: Horse Agility videocompetities! Mijn doel was om lekker lang in de beginnersklasse te blijven hangen zodat we niet hoefden te draven. [***] had andere plannen en scoorde meteen 2x een 3e plaats waardoor meteen naar de moeilijkere klasse doorgeschoven werden.
Een ander voordeel van dat ik er niet op kon was dat we alle tijd hadden om zadel en hoofdstel in grondwerk te verwerken zodat [***]'s nare ervaringen daarmee steeds verder op de achtergrond kwamen te liggen.
Erop!
Ik was eigenlijk alleen nog maar bezig met [***]'s Horse Agility rozet en hoe we konden voorkomen dat dat er meer zouden worden,
toen de chiropractor tijdens haar laatste check ineens zei dat [***]'s schouder helemaal genezen was en dat ik er na een weekje wel weer op kon. Eh, er weer op kon? Ik had nog nooit op [***] gezeten! Geen idee hoe hij daarop zou reageren!
Gelukkig had ik van een osteopaat een schema gekregen voor het op een verantwoorde manier (her)inrijden van paarden, dus dat was een houvast: een keer in de drie dagen 1 minuut erop, en vóór die eerste minuut een week wakkerliggen. Dat laatste stond niet in het schema, maar kreeg ik er gratis bij.
Een stabiel opstapblok gekocht, hem aangeleerd om zichzelf zijwaarts in vrijheid naast het blok te parkeren, de teugelhulpen met behulp van targets opnieuw aangeleerd en toen zat ik voor ik het wist voor het eerst op [***]...
Pas toen ik de foto's terugzag kwam ik erachter dat we echt middenin een stortregen hadden gezeten: niets van gemerkt, ik was in de wolken: na een jaar revalideren voor het allereerst op mijn eigen paard!
Maar dan met zadel...
Natuurlijk is niets met [***] makkelijk: er zonder zadel op zitten in halt ging prima, maar zat ik er met zadel op, dan beet hij in mijn tenen. Ook tijdens het grondwerk was er een duidelijk verschil: zonder zadel draafde en galoppeerde hij vrolijk mee, met zadel kon hij alleen in stap.
Hij had natuurlijk alleen maar slechte ervaringen met zadels opgebouwd; eerst toen hij ondervoed en kreupel was op de handelsstal, vervolgens doordat hij met zadel onder zijn buik op hol sloeg en de beugels kapottrapte. Omdat het zadel zelfs zonder ruiter al stress veroorzaakten, oefenden we het opstijgen en eropzitten dus eerst zonder zadel. Ik vond het super om te zien hoe makkelijk hij dat oppakte, maar twee zitbeenknobbeltjes die in zijn rugspieren prikten leken me ook niet echt bevorderlijk voor zijn rug: hij wilde met mij op zijn rug zonder zadel ook niet echt in stap, wat daar best wel mee te maken kon hebben.
Het zadel werd speciaal voor hem aangepast en gisteren was de eerste dag waarop we het voor het eerst écht met het zadel zouden proberen... Zonder dekje zodat die de kamer niet kon versmallen en ik precies kon zien hoe het zadel met/zonder ruiter lag. En toen er maar op!
Mijn idee was om er net als zonder zadel gewoon even op te gaan zitten in ho, er dan weer af te gaan en het nog een of twee keer te herhalen zodat zadel+ruiter in [***]'s hoofd minder negatief zouden worden. Na flink belonen voor op het zadel kloppen, eroverheen hangen en met de stijgbeugels klooien was het dan zover: ik klom erop!
[***] vond het met zadel duidelijk spannender dan zonder: ik had hem geleerd om zijn hoofd omlaag te doen als ik opstapte zodat ik niet op een holle rug stapte. Dat was nu dus even niet mogelijk: [***] vond het dat gedoe met het zadel best eng..
Maar nadat ik nog twee keer was opgestapt, hem handenvol beloningen had gevoerd en er weer afgesprongen was ging er opeens een lampje branden: hij ontspande.
Mijn idee was om er gewoon een paar sessies in halt op te zitten en dat dan langzaam uit te breiden met stap richting een target. De target stond er nog van het grondwerken, een paar meter van het opstapblok, en ineens besloot [***] met mij op zijn rug naar de target te lopen. De eerste keer! Voor mij best wel een schok, want ineens stapte hij weg, maar hij liep keurig naar de target en bleef daar staan. Het waren nog wel echt babypasjes met vier benen aan de grond en nul balans, maar ik was in de wolken: [***] koos er zélf voor om met mij te lopen!
Hij bepaalde de richting, maar ik mocht meebeslissen over het tempo: zei ik 'ho' dan stond hij weer stil. Meer kan een mens niet verlangen tijdens het eerste ritje.
Sterker nog, toen [***] eenmaal bij de target was en zijn mond vol voer had, liep hij alweer door naar de volgende target, en toen we daar genoeg beloond hadden, draaide hij zich weer om naar mijn vriend en liep samen met hem weer terug naar target nummer 1.
[***] vond het leuk!
Na een jaar revalideren had ik het eigenlijk niet meer verwacht, maar [***] is dus toch van kreupele cruzado naar rijpaard gegaan.
Hij lijkt eindelijk door te hebben dat zadels en ruiters niet de vijand zijn, maar dat je er juist heel erg dik en gelukkig van wordt, en ik ben natuurlijk supertrots op hem, mijn eerste echte volledig met de clicker heringereden paard.
Hoewel wat mij wat betreft het komende jaar alle ongelukken en bijnadoodervaringen achterwege gelaten mogen worden, was hij het allemaal 100% waard.
Na precies een jaar met [***] weet ik het 100% zeker: superpaard.
hopelijk wordt het voor mij ook zo'n succesverhaal, uiteindelijk 
