Bokt.nl

Marlies1 schreef:

Ik heb jouw stuk samengevoegd met het bestaande artikel (http://www.bokt.nl/wiki/Isoerythrolysis_neonatalis) en kopjes tussengevoegd. Klopt het zo?

Citaat:

Isoerythrolysis neonatalis is een ziekte die bij veulens van enkele dagen oud voorkomt.
Door antilichamen in de biest van de merrie tegen de rode bloedcellen van het veulen, wordt het veulen ziek. Het veulen drinkt de biest, maar de antilichamen breken de rode bloedcellen van het veulen af. Het veulen krijgt hierdoor steeds minder rode bloedcellen en zal steeds zwakker worden.

==Ontstaan==
Isoerythrolysis neonatalis kan voorkomen wanneer de hengst een andere bloedgroep heeft dan de merrie. De ziekte ontwikkelt zich meestal niet bij het eerste veulen van een merrie (omdat het immuunsysteem van de merrie dan nog niet gesensibiliseerd is, de reactie is nog te langzaam), maar dat kan wel. De merrie heeft ooit contact gehad met de andere bloedgroep waardoor de merrie antilichamen is gaan aanmaken. Alleen bij de bloedgroepen Aa en Qa komt dit voor. Doordat er bij het paard veel meer variatie is in bloedgroepen dan bij de mens is Neonatale icterus zeldzaam.
Als voorbeeld word een Aa- merrie genomen die een veulen draagt met Aa+.
Wanneer Aa+ rode bloedcellen van de foetus in de maternale circulatie van een Aa- merrie dringen worden er door de merrie anti Aa gemaakt. Deze antistoffen worden uitgescheiden naar het collostrum. Het veulen word normaal geboren want de antistoffen (anti Aa) kunnen niet door de placentabarrière. Als het veulen van de biest drinkt zullen de antistoffen via de darmbarrière in het bloed komen. Hierdoor worden de rode bloedcellen vernietigd. De ernst van de Isoerythrolysis neonatalis hangt af van de concentratie graad van de antistoffen in het collostrum.

We onderscheiden 2 vormen:
1. Hyperacute vorm, Veulens gaan binnen 6-8 uur dood en ontwikkelen geen symtomen.
2. Acute vorm, er verschijnen symptomen na 48 uur tot 5 dagen. Deze vorm komt vaker voor.

==Symptomen==
De eerste verschijnselen vertonen zich meestal op de 2e levensdag. Het veulen wordt suf en sloom en de toestand van het veulen gaat steeds verder achteruit. Door afbraak van rode bloedcellen kan er geelverkleuring (icterus) optreden. Dit kan gezien worden bij de slijmvliezen van het veulen. Ook treed er vaak hemoglobinurie op waarbij de urine rood kleurt, (afbraak producten van het bloed worden uitgescheiden).

==Behandeling==
Dit is een absolute spoedsituatie, dus als het veulen wat slomer is dan de eerste dag of andere veulens, is het zeer belangrijk om direct de dierenarts te bellen.

Behandeling kan via:
• Bloedtransfusie met bloed van een geschikte donor (Aa-, die dus geen antistoffen beschikt). De vader (Aa+) is dus geen geschikte donor, want dit bloed word ook afgebroken. Het bloed van de moeder kan ook niet gegeven worden, want deze bezit teveel anti Aa+ en zal alsnog de bloedcellen van het veulen afbreken.
Aa- kan wel gegeven worden, doordat hier tegen de matternale antistoffen niet actief zijn. De afweer van het veulen vormt geen probleem, omdat het immuunsysteem nog niet voldoende ontwikkeld is (belang van collostrum).
• Ook kan er gewassen bloed van de moeder gegeven worden wat bestaat uit een fysiologische zoutoplossing en de rode bloed cellen van de moeder. Dit kan omdat niet de bloedcellen van de moeder, maar de antistoffen in het plasma het probleem vormen.
• Het veulen mag ook 24 tot 36 uur geen collostrum van de moeder. Hierna is de darmbarrière gesloten. Wel moet er gezorgt worden voor collotrum van een andere moeder (zonder anti-Aa+).
• Door het controleren van de bloedgroepen van de ouders voor het dekken kan Nsoerythrolysis neonatali voorkomen worden.

==Bronnen, referenties en/of voetnoten==
* Prof. L. Peelman, Universiteit Gent, faculteit Diergeneeskunde, colleges en cursus “Algemene en moleculaire genetica van de huisdieren”