Herpesvirus bij paarden
Er wordt aangenomen dat er van het herpesvirus 8 verschillende soorten zijn, waarvan er 5 bij paarden voorkomen en 3 bij ezels. De twee subtypen, EHV-1 en EHV-4 zijn de belangrijkste ziekteverwekkers bij het paard. EHV-1 is het subsoort dat gepaard gaat met ziekten op gebied van de ademhaling, voortplanting en neurologie, EHV-4 veroorzaakt alleen ademhalingsproblemen.
Symptomen:
Jonge paarden worden op de leeftijd van 1 jaar geïnfecteerd met EHV-1 of EHV-4. de incubatieperiode (periode waarin het paard al wel geïnfecteerd is maar de symptomen nog niet tot uiting komen) is ongeveer twee tot tien dagen. Het paard ontwikkeld eerst een hoge temperatuur en enige heldere neusuitscheiding.
De klieren van het hoofd en van de hals vergroten soms.
De heldere uitscheiding wordt slijmerig, etterig, dik, grijsgeel en geurig.
Het herpesvirus is een zwaar virus, en het duurt daarom soms drie wel drie maanden voordat het paard er weer bovenop is.
Drachtige merries die voor het eerst EHV-1 zijn, of merries die de ziekteverschijnselen opnieuw krijgen kunnen een abortus krijgen. De abortus kan zich voordoen tussen enkele weken tot maanden na de infectie. Abortus kan een enkelvoudige gebeurtenis zijn, of als er een hele groep merries aan het virus is blootgesteld, kunnen zich meervoudige abortussen voordoen. Men vermoedt dat de spontane abortus het gevolg is van het afsterven van de foetus; dit volgt op een vermenigvuldiging van het virus in de merrie met een daaropvolgende infectie van de foetus door de placentabarrière. Sommige veulens worden levend geboren, maar gaan snel achteruit en sterven als gevolg van beschadiging van de lever, nieren en longen door het virus.
Na infectie met EHV-1 kunne zich neurologische complicaties voordoen. Deze kunnen optreden als een geïsoleerd incident zonder aanwijzing van een voorgaande infectie of als meervoudige gevallen als er een hele groep paarden is geïnfecteerd. De klinische tekenen verschijnen snel en lopen uiteen van een lichte zwakte van de achterste ledematen, abnormale gangen tot volledige verlamming.
Oorzaak/diagnose:
Het herpesvirus wordt voornamelijk verspreid door lichtwegen, de overvloedige neusuitscheiding is een sterke bron van virusdeeltjes. De herpesvirussen van het paard EHV-1 en EHV-4 zin de Houdini’s van de viruswereld. Ze weten vastzetting en vernietiging door het immuunsysteem uitstekend te vermijden en kunnen zich schuilhouden in het lichaam, totdat ze zich vermenigvuldigen en op elk moment een recidief van de ziekte veroorzaken. Dus ondanks de vele beschikbare vaccins is de ziekte nog altijd instaat vernietigende economische schade aan te richten.
Behandeling:
Voor het herpesvirus is geen geneesmiddel. De enige manier om de ziekte onder controle te houden is door het verspreiden van de ziekte te voorkomen door alle geïnfecteerde paarden zo snel mogelijk te isoleren.
Zodra de infectie aanwezig is, zijn volledige rust, goed voer en schone lucht van groot belang.
Het gebruik van geneesmiddelen die het slijmvlies verdunnen dat de luchtwegen blokkeert, versnelt het herstel en is in samenwerking met antibiotica nuttig in geval van secundaire infectie.
Preventie:
In Groot-Brittannië is al enige tijd een vaccin verkrijgbaar, genaamd rhinomune; het heeft gezelschap gekregen van Duvaxyn EHV1,4. De geproduceerde immuniteit is van korte duur, dus het vaccin moet elke drie tot zes maanden worden toegediend. Hoewel de werkzaamheid van Duvaxyn EHV1,4 niet is getest op het voorkomen van herpesabortus, voorkomt het middel wel dat het virus in het lichaam vermenigvuldigd. Aangezien deze vermenigvuldiging van virusdeeltjes een belangrijke factor lijkt te zijn bij het veroorzaken van abortus, zou men kunnen stellen dat het vaccin bij vatbare merries abortus voorkomt. Voor het gebruik van het middel is in 1997 een vergunning verkregen.
Een ander vaccin dat kan worden gebruikt ter voorkoming van abortus is Pneumabort K; dit moet in de vijfde, zevende en negende maand van de zwangerschap worden toegediend.
Bron: handboek paardenziekten, Tony Pavord en Marcy Parvord, Veltman uitgevers