Bokt.nl

Judith_ schreef:

Energiesystemen.

Als het paard energie nodig heeft, haalt het de energie uit adenosine-trifosfaat (ATP P staat voor het Engelse woord voor fosfaat namelijk phosfate) wat in de spiercel aanwezig is. ATP is een energierijk fosfaat, in de cellen ligt energie opgeslagen in de vorm van ATP wat direct gebruikt kan worden.
Als de energie nodig is word er van de ATP een fosfaat groep afgebroken wat er dan overblijft is adenosine-difosfaat (ADP).
Het afsplitsen van de fosfaatgroep is de enige manier om direct over energie te beschikken. De hoeveelheid ATP in een spier is echter maar genoeg voor een paar seconde, daarom is er nog een energierijk fosfaat in de spiercellen aanwezig. Namelijk creatinefosfaat (CP) ook deze is direct te gebruiken en valt in als het ATP in een spier op is.
De voorraden ATP en CP zijn de fosfaatpool. Deze fosfaatpool kan energie leveren voor de eerste paar seconde van maximale inspanning tot bijna een minuut bij lichte inspanning.

Op het moment dat het lichaam van het paard ATP gaat afbreken tot ADP wordt er voor gezorgd dat de twee andere energiesystemen worden ‘aangeschakeld’ voor de resynthese van ATP. Bij deze resynthese wordt van ADP weer ATP gemaakt.

De andere twee energiesystemen zijn: het melkzuursysteem en het zuurstofsysteem.
Het melkzuursysteem is vrij bekend, althans het melkzuur. Dit systeem heeft even nodig om op gang te komen. Tegen de tijd dat het paard door zijn fosfaatpool heen is kan er gelijk worden overgeschakeld op het melkzuursysteem. De naam komt van melkzuur, dit wordt tijdens het proces gevormd en is een restproduct van verbranding zonder (voldoende) zuurstof. Het melkzuursysteem is dus samen met het fosfaatpoolsysteem een anaeröbe systeem (an is zonder zuurstof)
Het melkzuursysteem is goed voor korte tijd, ruim een minuut bij lichte inspanning.

Het zuurstofsysteem heeft ook even tijd nodig om op gang te komen evenals het melkzuursysteem. De ademhaling, hartslag en bloedsomloop van het paard heeft tijd nodig om zich zo aan te passen dat er genoeg zuurstof in de cellen terecht kan komen. Het paard gaat vaker ademen en heeft een groter teugvolume per keer, ook gaat zijn hartslag om hoog om het zuurstofrijke bloed sneller te kunnen rondpompen. Hierdoor worden de cellen van de spieren voorzien door genoeg zuurstof.
Na een aantal minuten draait het zuurstofsysteem op volle gang en neemt het volledig de resynthese van de energierijke fosfaten over.

Met behulp van deze systemen kan de resynthese van energierijke fosfaten plaats vinden. De cellen hebben naast deze systemen energie nodig, en kunnen daar alleen aan komen door de afbraak van brandstoffen. Bij de afbraak hier van komt energie vrij die kan worden gebruikt bij de resynthese van de fosfaten. De meest bekende en gebruikte brandstoffen zijn koolhydraten.

Spierpijn.

Er zijn twee soorten spierpijn, direct en indirect. Directe spierpijn is een gevolg van verzuring, vaak merk je dit als je paard stijf word tijdens het rijden. Verzuring van de spiercel komt door melkzuur dat zich op hoopt in de cel en het weefselvocht. Deze vorm van spierpijn is vaak maar van korte duur en gaat over bij het staken van de inspanning. Op deze manier komt de doorbloeding van de spier weer voldoende op gang en kan het op gehoopte melkzuur weer af worden gevoerd. Belangrijk is wel om te blijven stappen, dit bevordert de doorbloeding het meeste.
Deze vorm van spierpijn komt niet vaak voor aangezien bij de paarden zelf aangezien de oorzaak vaak is dat de vaak en lang achter elkaar de spier word aangespannen. Het paard blijft tijdens de oefeningen in beweging waardoor de doorbloeding meestal goed op gang blijft.

In direct spierpijn komt vaker voor. De oorzaak hier van is nog niet helemaal duidelijk maar een aantal aanwijzingen brengen ons dichter bij de oorzaak van de pijn. Nog niet zo lang geleden dacht men dat dit ook nog een gevolg was melkzuur. Melkzuur wordt echter na een paar uur al afgebroken terwijl de echte spierpijn pas na 24 uur begint.

De oorzaak lijkt eerder bij kleine beschadigingen te liggen, zoals het in scheuren van de spiervezels en aanhechtingen aan de pees. Even eens liggen de structuren binnen de cel niet netjes. Tevens is bij dit soort spierpijn stoffen in het bloed te vinden die duiden op beschadigingen van het bindweefsel in de spier. De uiteindelijke pijn zelf word veroorzaakt door een oedeem ( vochtophoping), dit oedeem wordt weer veroorzaakt door de vrijgekomen stoffen. Het oedeem zorgt voor verharding van de spieren en verklaart dat de pijnlijke spieren soms opgezwollen kunnen zijn, tevens drukt het oedeem op de vrije zenuwuiteinden in de spier.

Omdat de spieren bij indirecte of vertraagde spierpijn licht beschadigt zijn is het van groot belang om het paard en zijn spieren de tijd te geven om te kunnen herstellen. Intensief rijden en massage van de pijnlijke spieren worden juist af geraden. Bij directe spierpijn is licht masseren aan te raden, op deze manier word de doorbloeding ook gestimuleerd en kan het melkzuur worden af gevoerd.
Bij vertraagde spierpijn blijkt uit ervaring dat licht bewegen wel kan helpen de pijn te verlichten. Het oedeem wordt langzaam minder door de beweging, hierdoor neemt de druk af en worden de spieren soepeler. Stappen aan de hand of onder het zadel is aan te raden. Bij lichte spierpijn en dus weinig beschadigen kan draf ook, maar het belangrijkste is om je paard in de gaten te houden. Hij is de enige die zijn spierpijn voelt.