Bokt.nl

**Geplaatst**: 16-04-06 20:05

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:05

Het Friese paard: koudbloed of warmbloed?

Is het Friese paard een warmbloed of een koudbloed? Dit is een zeer vaak gestelde vraag waarbij bijna even dikwijls geen klaar antwoord op volgt, ofwel een nietszeggende ontwijking dat de Fries een warmbloed onder de koudbloeden is, wat de verwarring van de vraagsteller nog vergroot.
Om een duidelijke bepaling te kunnen geven moeten we noodgedwongen terug gaan in de geschiedenis van het paard.
Het huidige moderne paard stamt af van de Eophius. Die was 4-5 tenig en slechts 30 a 40 cm groot. Het was een bladeter met een daaraan aangepast gebit. Ongeveer 22-25 miljoen jaar geleden (de Mioceen tijd) was de grasontwikkeling aanzienlijk en alle grasetende dieren ondergingen drastische veranderingen. De belangrijkste verandering, die voor de verdere evolutie bepalend is geweest, was dat de ledematen langer werden en dat er alleen nog op de middelste teen gesteund werd. De twee buitenste tenen werden herleid (geatrofieerd) tot rudimentaire overblijfselen waar we nu nog de restanten van zien, namelijk de 2 griffelbeentjes aan de achterzijde van de pijp en de sesambeentjes. Uit deze soort ontstaan 8 andere soorten Equus waarvan alleen de Equus Ferus het overleeft. De anderen sterven uit tijdens de karige voedselvoorziening in het ijstijdperk. Survival of the fittest! Deze Equus Ferus is het eerste paard, lees “bijna paard”, dat door de mens wordt gebruikt, in het begin slechts als vleesdier. Geleidelijk aan begint de mens meer vertrouwd te geraken met dit dier waardoor de evolutie nu veel sneller gaat: door alleen met de grootste en meest gespierde exemplar en te fokken. Het enige doel was toen de meerproduktie van vlees. Tot 4000 jaar voor Christus werden alleen runderen geschikt geacht als trekdier, maar nu bleek dat het paard twee maal sneller was. Dat was het signaal om paarden te domesticeren, niet alleen als vleesdier maar ook als lastdier. De eerste grote domesticatiehaard bevond zich in Zuid-Oekraïne, om zich te verspreiden naar Zuid-Oost Europa.
Rond 2000 v. Chr. verschenen de eerste bereden paarden en vanaf dan splitste het paard zich in twee grote groepen. Een groep in Centraal en klein Azië, de kleine pony-achtigen die afkomstig zijn van de Tarpan en van het Przewalskipaard. Zij zijn de voorlopers van de huidge volbloeden.
Een tweede groep ontwikkelde zich in Zuid-Oost Europa tot het hoogbenige lymfatische bospaard. Hieruit groeiden de zware ruiterij- en wagenpaarden van de Romeinen en zo ook de meer recente trekpaarden.

In de huidige tijd kan men de paarden indelen in 4 grote groepen:

1. De wilde paarden:
Er zijn thans nog 2 soorten wilde paarden nl. de Tarpan en het Przewalskipaard. De Tarpan is dan nog een terugkruising van Konikpony’s zodat hij nu veel rustiger en handelbaarder is dan oorspronkelijk. Alleen het Przewalskipaard bestaat dus nog in zijn oorspronkelijke vorm en wordt ingezet voor grote grasvlaktes in reservaten te laten begrazen.

2. De volbloeden:
Het begrip volbloed berust op een zeer grote raszuiverheid en drukt steeds een stempel op een gekruiste nakomeling. Bijvoorbeeld in de rassen waar de Arabische volbloed is binnengehaald als rasverbeteraar is al vrij vlug een duidelijk resultaat te zien. Volbloedpaarden zijn bijvoorbeeld de Arabische volbloed (veel ingezet als rasverbeteraar), de Berber (heeft een belangrijk aandeel in het ontstaan van onze Fries) en dan nog de Engelse volbloed (XX of Thoroughbred). De Engelse volbloed is het allereerste voorbeeld van een ras dat kunstmatig is opgebouwd, uitgaande van een heterogene basis werd uiteindelijk een grote homogeniteit en specialisatie bekomen ten gevolge van een meedogenloze selectie op renprestaties in galop. Sinds 1791 is dit een gesloten populatie. Hier zit wel een beetje verwarring. De Engelse volbloed wordt vaak gekruist met Arabieren, maar de producten hiervan zijn Angelo-Arabieren en helemaal geen volbloeden meer.

3. De halfbloeden of warmbloeden:
Deze kunnen nog eens onderverdeeld worden in 2 groepen, namelijk in harddravers of halfbloedrenpaarden en in halfbloed niet-renpaarden. De term warmbloed geeft aan dat het paard Oosters bloed in zijn stamboom heeft, voornamelijk door toevoeging van Arabisch bloed. Afhankelijk van de hoeveelheid Arabisch bloed spreekt men van weinig of veel adel. De half- of warmbloedpaarden zijn een overgang tussen volbloeden en koudbloeden: allen zijn kruisingsproducten. De eerste werden vooral aangehouden voor het dragen van leger-ruiters en voor lichte trekkracht en vervolgens voor ontspanningsdoeleinden en sport. In de economisch meest welvarende landen ging de afname van de trekpaardenstapel samen met een toename van de halfbloedpaarden. Thans maken niet-renpaarden halfbloeden het grootste aantal uit van de wereldpaardenstapel, denk maar aan BWP (Belgisch Warmbloedpaard), KWPN (Koninklijk Warmbloedpaardenstamboek Nederland), SF (Selle Francais)….

4. De koudbloeden:
Deze stammen af van het zwaar gebouwde paard dat in de wouden van Midden-Europa leefde. Koudbloedpaarden zijn meestal zware trekpaarden met een specifieke bouw geschikt voor de trekarbeid.

Besluit:

De Fries is dus zeker een warmbloedpaard, het is immers deels afkomstig van Oosters bloed, via de Arabier en de Berber. Het is weliswaar een zware warmbloed, maar zo zijn er meer, denk maar aan de Knapstruper, de Lippizaner, de Kladruber, de Freiberger…
Zelfs op het gebied van morfologie leunt de Fries veel korter aan bij de warmbloeden dan bij de koudbloeden; het gewicht van de gemiddelde Fries ligt zeker onder de 900 kg. In de hals ligt weinig onderhuids vet zoals bij de koudbloeden wel het geval is. De schouderligging is schuiner en de rug en lendenen zijn zeker niet zo kort dat zij ideaal zouden zijn voor de trekarbeid.

Bert Gijbels

**Geplaatst**: 16-04-06 20:05

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:05

imhotep schreef:
snowdon, wat moet ik verklaren dan, ik heb in dit topic een verhaal neergezet en ben nou eens benieuwd wie er nou hier meer weet van heeft, ik ieder geval niet.

welke koudbloeden bijvoorbeeld

@ wendely, nu zeg je eigenlijk dus heel wat anders

(zie Sfieke's reactie hierboven)

**Geplaatst**: 16-04-06 20:07

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:07

babsjetrala schreef:
Kijk eens op deze site:

http://www.demeulebossen.be/html/warmbl ... bloed.html

Barbara

Dat stuk was dus al ter sprake gekomen, wendely!

**Geplaatst**: 16-04-06 20:09

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:09

Haha Wendely wel een beetje bij blijven he

**Geplaatst door de TopicStarter** : 16-04-06 20:11

Re:

Geplaatst door de TopicStarter : 16-04-06 20:11

Waar dikwijls geen klaar antwoord op volgt? Dit zegt dus alweer het zelfde als in alle andere boeken en site's. Als je mijn eerste verhaal herleest in dit topic dan weet je waar ik naar toewilt omdat niemand een antwoord kan geven op het verhaal van de koudbloedigen met inlandse paarden hoe dat in zijn werk is gegaan.

**Geplaatst**: 16-04-06 20:13

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:13

Nee dat klopt!

**Geplaatst**: 16-04-06 20:13

Re:

Geplaatst: 16-04-06 20:13

Iemand die weet hoe het zit mag het zeggen!

Ben nu ook wel heel benieuwd

**Geplaatst**: 17-04-06 09:09

Re:

Geplaatst: 17-04-06 09:09

Sfieke schreef:
Iemand die weet hoe het zit mag het zeggen!

Ben nu ook wel heel benieuwd

Er zijn al zoveel die het denken te weten.. Maar dan wordt het toch een welles nietes spelletje

**Geplaatst**: 17-04-06 09:11

Re:

Geplaatst: 17-04-06 09:11

ik heb geen iddee maarja.. vol dit nogh wel ff

**Geplaatst**: 17-04-06 09:43

Re:

Geplaatst: 17-04-06 09:43

wendely schreef:
Sfieke schreef:
Iemand die weet hoe het zit mag het zeggen!

Ben nu ook wel heel benieuwd

Er zijn al zoveel die het denken te weten.. Maar dan wordt het toch een welles nietes spelletje

Ligt eraan... als iemand betrouwbare bronnen heeft dan wordt het niet zo heel gauw een welles nietes spelletje

Het punt is alleen dat de betrouwbare bronnen ver te zoeken zijn! Dus ja....

**Geplaatst door de TopicStarter** : 03-05-06 22:11

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst door de TopicStarter : 03-05-06 22:11

Betrouwbare bronnen is natuurlijk wel vergezocht, maar een beetje discuseren over deze topic is wel interresant, maar om dan gelijk te zeggen dat het wel een warmbloed is dan moet je ook erover vertellen, en alleen ja of nee is ook weer zo nietszeggend.

**Geplaatst**: 04-05-06 02:47

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 04-05-06 02:47

De fries is het paard wat vroeger langs de hele noordzeekust van Frankrijk tot Denemarken gefokt werd. De huidige fries is de meest authentieke nakomeling van het inlandse paard. Als je naar foto's kijkt van bijvoorbeeld zeeuwse boerenpaarden uit het begin van de vorige eeuw dan zie je een paard wat sprekend op een fries lijkt. Uit verslagen blijkt ook dat het inlandse paard zwart of donkerbruin was.

De fries is echter nooit echt als rijpaard gefokt. De ridderpaarden waren veel zwaardere koudbloeden (vind je het gek als je een kerel in een ijzeren pak moet dragen) en als rijpaarden had men liever tölters en later gallopeurs. Nederland is altijd een land van tuigpaardenfokkers geweest en friesen waren bijzonder geliefd als tuigpaarden voor statiekarossen.

Een bijzonder interessant boek met aardig wat informatie is de geschiedenis van het nederlandse paard van Wouter Slob.

Trouwens friesen zijn wel (zware) warmbloeden, naast spaans bloed zit er ook russisch draversbloed in.

**Geplaatst**: 04-05-06 06:20

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 04-05-06 06:20

imhotep schreef:
Betrouwbare bronnen is natuurlijk wel vergezocht, maar een beetje discuseren over deze topic is wel interresant, maar om dan gelijk te zeggen dat het wel een warmbloed is dan moet je ook erover vertellen, en alleen ja of nee is ook weer zo nietszeggend.

Ja en hoe je aan die informatie komt is ook best fijn, anders kan iedereen wel een end weglullen

Betrouwbare bronnen van je informatie komen hier dus wel degelijk van pas

Mij overtuig je iig niet door zomaar wat te roepen en dan te zeggen: ja dat heb ik geloof ik ergens gehoord/gelezen....

**Geplaatst door de TopicStarter** : 04-05-06 12:13

Re:

Geplaatst door de TopicStarter : 04-05-06 12:13

Yep, maar betrouwbare bronnen lijken mij mensen die ervoor zorgen dat de "waarschijnlijkheid" die in elk boek of site vermeld staat definitief verwijderd word of word aangepakt, maar die zijn er helaas niet. (misschien ooit)
Lijkt mij dat jij er helemaal achterstaat dat een fries een warmbloed is en de rest onzin, maar waarom zetten ze er in elk boek of site bij dat het niet zeker is. Ik weet ook dat friezen nu eenmaal onder de catarogie warmbloed horen maar neemt niet weg dat dat misschien niet helemaal met de waarheid opgaat. En dat jij niet te overtuigen bent dat de fries misschien wel van koudbloed komt sta ik niet "helemaal" achter vandaar dit topic om hier over te kletsen.
Als je het Stamboek een mailtje stuurt betreft oorsprong kunnen zij zelfs geen antwoord geven op de vraag waar ik naar toe wilt met het verder fokken van die betreffende boeren toen de tijd. Ze sturen je om aardig te zijn een hele waslijst met info over wat al op hun site staat omschreven, en dat met "waarschijnlijkheid" kunnen ze geen antwoord op geven want dan sturen ze je weer ander info rommel op. Dus ja..............

**Geplaatst**: 04-05-06 21:20

Re:

Geplaatst: 04-05-06 21:20

Ow maar ik heb ook helemaal niet beweert dat ik voor een volle 100% zeker weet dat het een warmbloed is

Enkel dat ik de kans vrij hoog acht, net als het KFPS

**Geplaatst**: 05-05-06 17:38

Re:

Geplaatst: 05-05-06 17:38

Ik denk dat als een Fries een koudbloed zou zijn, de draf niet de belangrijkste gang zou zijn.

**Geplaatst**: 05-05-06 17:52

Re:

Geplaatst: 05-05-06 17:52

cindysponys schreef:
Ik denk dat als een Fries een koudbloed zou zijn, de draf niet de belangrijkste gang zou zijn.

Wat dan wel, de stap, de galop???
Bij ieder ras zijn de gangen belangrijk.

**Geplaatst**: 05-05-06 17:59

Re:

Geplaatst: 05-05-06 17:59

Inderdaad, maar de draf staat toch wel bekend als de meest ontwikkelde gang van het Friese paard. Omdat ze (de meeste, je moet niet kijken fries=fries en 'ander paard'= ander paard, maar over het algemeen) in de draf alles eruitgooien, zweven en hele grote passen maken. Lijkt me allemaal niet nodig voor de ploeg.

**Geplaatst**: 05-05-06 19:35

Re:

Geplaatst: 05-05-06 19:35

Friezen behoren ook tot de draver groep....
Ik zeg nog steeds warmbloed!
De reden Koudbloedxvolbloed=Warmbloed

**Geplaatst**: 14-05-06 10:15

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 14-05-06 10:15

Dus als ik het goed begrijp is een paard met een kleiner percentage volbloed een koudbloed?

Dan was de Peter Pan merrie die ik gereden heb ook een koudbloed

Die had maar 28% volbloed.

Friese paarden zijn vroeger met Iberische paarden gekruist, heeft volgens mij te maken met de Spaanse bezetting. Vandaar dat een fries dus tot de warmbloeden gerekend wordt.

En om mensen die beweren dat je met een fries geen dressuur kan rijden lach ik.

**Geplaatst**: 14-05-06 10:36

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 14-05-06 10:36

Lisjuh87 schreef:
Als ik zo om mij heen kijk durf ik zelfs te zeggen dat het friese paard het meest moeilijke paard is dat er is.

Nou het zijn zeker geen moeilijke paarden hoor!
Vaak zijn het redelijke koele kikkers.
Ja, ze worden steeds heter gefokt net als het KWPN maar dat terzijde.
Op stage, zijn veeeel friezen. Maar het moeilijste paard?
Nee..echt niet!

**Geplaatst**: 14-05-06 10:42

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 14-05-06 10:42

Lisjuh87 schreef:
Duidelijk warmbloeden. Veel mensen zeggen ook friezen zijn zo rustig, makkelijk en nuchter. Ja nuchter misschien wel maar als je ziet wat een pit erachter zit. En friezen zijn over het algemeen allemaal paarden met een eigen omschrijving, allemaal op hun manier moeilijke paarden door dat eigenwijze en die pit die erin zit. Als ik zo om mij heen kijk durf ik zelfs te zeggen dat het friese paard het meest moeilijke paard is dat er is.

hier ga ik in mee. Mijn paard is op stal rustig, in omgang, totdat je erop gaat zitten. altijd druk, wil altijd snel. snel zenuwachtig etc. vind dat niet pure tekens van een koudbloed.

**Geplaatst**: 14-05-06 12:39

Re:

Geplaatst: 14-05-06 12:39

Bij ieder ras en type paard zie je hete en koele paarden. Je hebt ook nakomelingen van Jazz die echt ontzettend braaf en lief zijn. En ik geloof ook best dat er koudbloedpaarden zijn die in de kop echt alles behalve sloom zijn! Om maar even een voorbeeld te noemen.

Wel denk ik dat Friese paarden onder het zadel moeilijker te rijden zijn, want dat gaat meestal niet vanzelf. Maar dat is een ander punt van discussie

**Geplaatst**: 14-05-06 14:08

Re: Zijn friezen werkelijk warmbloed?

Geplaatst: 14-05-06 14:08

friezen zijn koudbloeden ! het zijn in feiten eigenlijk werkpaarden!

**Geplaatst**: 14-05-06 15:49

Re:

Geplaatst: 14-05-06 15:49

ik d8 ook dat ut koudbloeden waren