Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-06-17 20:10

Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst door de TopicStarter : 24-06-17 20:10

Ik heb scoliose. Het is geen ernstige scoliose, een operatie was nooit aan de orde, maar het is van vorig jaar aan het licht gekomen dat ik een heupscheefstand heb. Van wat welk probleem komt, de dokters hebben geen idee, maar een been is dus langer dan het andere. De podoloog was ervan overtuigd (ik totaal niet echter) dat mijn scoliose vanuit mijn heupscheefstand kwam en dat die bijna volledig weg was als ik neerzat. Grappig, want dan zou ik ook geen rugpijn mogen hebben als ik neerzat. Kortom, ik geloofde de podoloog niet.

De zooltjes hebben maar miniem geholpen, ik heb iets minder kramp in mijn rechterbeen maar dat is het zowat.

Nu is mijn grootste dilemma dat ik een ruiter ben, door en door. Ik rij bijna elke dag als het kan, en de dokters moedigen me enkel aan omdat het mijn rug versterkt. Het probleem is dat ik mijn zadel scheeftrek met mijn rechterbeen. Mijn dressuurinstructrice maakte zich er al zorgen over, maar ik vrees dat ik mijn paard scheeftrek op deze manier. Mijn rechterbeen is mijn dragende been en doet ál het werk. Ik heb enorm veel moeite met dit been te ontspannen en ik kan het op het moment fysiek ook niet. Mijn been bibbert soms van de inspanning, omdat ik dat been zodanig prefereer. Ik heb geprobeerd anders te lopen (ongezond, ja), te stretchen, bewust mijn gewicht op mijn linkerbeen te zetten, maar het lukt maar niet. Het is ongelofelijk frustrerend en ik ben zo, zo bang dat ik mijn paard wat ga aandoen. Dat mijn lichaam precies uit de Ikea komt, oké, maar dat mijn paarden daar de neveneffecten van treffen... Dat gaat te ver.

Ik ga al regelmatig bij de osteopaat langs, de enige persoon waar mijn buikpijn mee weggegaan is (gerelateerd aan mijn rug, zat er al drie jaar mee), waardoor ik toch iets rechter ben gaan lopen, en waardoor ik niet meer in het midden van een bospad mijn trillende been naast mij moet leggen om de pijnspasmen uit te zitten als ik ben gaan wandelen.

Kinesitherapie heb ik ook gedaan. Ik ging er kapot aan, en aangezien er evenveel oefeningen werden gedaan met elk been bleef de asymmetrie. Ik kwam elke keer misselijk thuis. Zeker als hij gemasseerd had. Dat werkte dus duidelijk niet.

Ik weet het gewoon écht niet meer. Welke dokter moet ik lastigvallen, wat voor oefeningen moet ik doen? Mijn been is mijn grootste zorg, aangezien ik daar veel meer last van heb dan eender wat anders.

Hoe moet ik dat been toch ontspannen... Moest het mentaal geweest zijn had ik het zo gedaan, maar dit is een spier die onder spanning staat vanwege het ophouden en overcompenseren voor mijn heupscheefstand.

Heeft iemand, iemand ideeën? Man, ik wil alles proberen. Ik heb gewoon zoveel pijn, en ik kan niet meer ontspannen op mijn paard zitten. Ik vrees voor de dag dat mijn been begint te bibberen als ik gewoon op mijn paard zit...

**Geplaatst**: 24-06-17 20:21

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 24-06-17 20:21

Het klinkt als een zachte scoliose door een beenlengte verschil. Heb je een dikkere zool onder je korte been?
Mijn dochter heeft dat ook, een verschil van 2,5 cm en dus een zool met een verhoging in haar schoen.
Doordat de verhoging alleen onder de hak zit werkt die met paardrijden niet.
De oplossing is met ongelijke beugels rijden, dan zit je recht op je paard en hoef je het verschil niet in je houding te compenseren.

Als je altijd met een bocht in je rug loopt is het niet gek dat je rugpijn niet weg is als je zit. Je spieren moeten zich immers steeds aanpassen aan scheef-recht-scheef-recht. Door consequent het beenlengteverschil op te heffen met een dikke zool worden de klachten als het goed is minder doordat je spieren gelijkmatiger belast worden.

**Geplaatst**: 24-06-17 20:22

Geplaatst: 24-06-17 20:22

Ik zou eens naar een orthopedist gaan en desnoods eens kijken om spierontspanners te laten inspuiten... En dan onder die spierontspanners je been te laten loswerken.

Ivm het rijden: heb je het juiste zadel? Mss moet je je probleem een voorleggen aan een goede zadelmaker, mss ben je gebaat met aanpassingen aan je zadel.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-06-17 20:28

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst door de TopicStarter : 24-06-17 20:28

Bedankt om mee te denken! Aan spierontspanners heb ik nooit gedacht, aangezien ik als de dood ben voor naalden... Het juiste zadel heb ik wel, dat is meerdere keren gecheckt en is volledig aangepast op mijn paard. Het enige zadel tot nu toe waar in geen last mee heb van mijn rug.

De zolen die ik heb verhogen over de gehele zool aan mijn rechterbeen, maar het lost het probleem van de spierspanning in mijn rechterbeen absoluut niet op. Met ongelijke beugels rijden werkt niet, omdat ik sowieso mijn rechterbeugel naar beneden trek. Of ik die nu korter of langer zet, ik trek die uit volle macht naar beneden omdat mijn been weigert te ontspannen. Dat is dus al een busted mythe voor mij.

**Geplaatst**: 24-06-17 20:30

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 24-06-17 20:30

Ik heb heel veel gehad aan chiropractie bij mijn scoliose

**Geplaatst**: 24-06-17 20:37

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 24-06-17 20:37

Ik denk dat de prikken van de injecties niet te vergelijken zijn met de pijn die je nu hebt ;-)

...

**Geplaatst**: 24-06-17 21:03

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 24-06-17 21:03

Ik heb dat ook en rij gewoon heel vaak zonder beugels, dan kun je niet echt compenseren. Bij mij staat 1 kant ook wat meer naar voren wat het uitlokt om te draaien maar dan helpt het om de teugels los te laten en eerst eens 10 minuten alleen op zit te sturen, dan moet je wel goed zitten anders zal je paard niet afwenden

Verder helpt bij mij zo'n balanskussentje om op te staan thuis en een zitbal maar die is helaas gesloopt door de katten. Ook moet ik regelmatig strekoefeningen doen om mijn bovenbeen spieren niet te laten verkorten.

**Geplaatst**: 24-06-17 21:26

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 24-06-17 21:26

Je zou om wat spierspanning kwijt te kunnen raken eens een afspraak kunnen maken bij een body stress release praktijk. http://www.bsr-marknesse.nl/ dit is de site van de praktijk bij in de buurt maar daar kan je wel al veel info op vinden. En je hoeft niet geprikt ;-)

**Geplaatst**: 24-06-17 21:33

Geplaatst: 24-06-17 21:33

Skyefate schreef:
Bedankt om mee te denken! Aan spierontspanners heb ik nooit gedacht, aangezien ik als de dood ben voor naalden... Het juiste zadel heb ik wel, dat is meerdere keren gecheckt en is volledig aangepast op mijn paard. Het enige zadel tot nu toe waar in geen last mee heb van mijn rug.

De zolen die ik heb verhogen over de gehele zool aan mijn rechterbeen, maar het lost het probleem van de spierspanning in mijn rechterbeen absoluut niet op. Met ongelijke beugels rijden werkt niet, omdat ik sowieso mijn rechterbeugel naar beneden trek. Of ik die nu korter of langer zet, ik trek die uit volle macht naar beneden omdat mijn been weigert te ontspannen. Dat is dus al een busted mythe voor mij.

Vreemd dat de zool over de gehele zool verhogen, wij plaatsen normaliter alleen een 'hakje' eronder, dus echt alleen onder de hiel. Hoe groot is het verschil precies? Een podotherapeut kan ophogen tot ongeveer 8 a 10mm, grotere verschillen gaan toch beter via een orthopedisch schoentechnicus.
Een hakje zou er, in my podotherapeutische opinion, juist wel voor (let wel:) kunnen zorgen dat je spieren kunnen ontspannen... Het werkt namelijk toch net ff anders als een gehele zoolverhoging. Garanties kan ik je helaas nooit geven.

En podoloog is weer net ff iets anders als een podotherapeut, de podoloog heeft doorgaans een deeltijds mbo-opleiding, een podotherapeut een 4-jarige hbo. Podologen hoeven niet slecht te zijn, maar voor het lastigere werk toch net niet 'goed' genoeg.

**Geplaatst**: 24-06-17 21:36

Geplaatst: 24-06-17 21:36

Misschien een energiebehandeling.
Klinkt misschien heel raar, maar voor mij werkt het.
Die man zorgt dat alle bloedbanen weer open gaan en de doorstroming verbeterd. Daardoor krijgen je spieren ook meer bloed en zuurstof.
Ik ging er heen voor koude handen en voeten een hele lange tijd geleden en nu reset hij mijn hele lichaam.
Hij zorgt ervoor dat ik weer rustig ben in hoofd en dat de spanning uit mijn lijf is.
Als ik bijvoorbeeld een blessure heb, ga ik naar hem en dan gaat het gauw beter.

**Geplaatst**: 24-06-17 21:39

Geplaatst: 24-06-17 21:39

Ik denk ook,neem een aantal zitlessen zonder beugels.

**Geplaatst**: 24-06-17 21:50

Geplaatst: 24-06-17 21:50

interessant om dit te lezen. Zelf heb ik ook scoliose en herken het deels. Je paard scheef trekken dat kan, dat heb ik helaas ervaren (we wisten niet dat ik scoliose had). Mijn toenmalige pony is toen door een osteopaat behandeld en heeft er nooit meer last of problemen van gehad. Ook mijn huidige paard (een jaar onder het zadel) hebben we laatst bewust laten bekijken door een osteopaat maar er was niks mis, met scoliose kun je dus nog steeds wel goed in balans rijden. Toen ik erachter kwam heb ik lange tijd mensendiek gevolgd (ik houd er ook niet van als mensen aan me trekken/duwen/masseren, doet vaak alleen maar veel pijn), hierbij heb ik geleerd hoe ik in balans/evenwicht in ontspanning alles kan doen. Ik heb op het paard geen pijn van m'n rug (soms wel ernaast), maar met zijgangen wil er wel eens kramp in m'n been schieten (altijd dezelfde kant), als ik jou verhaal zo lees kan dat wel eens vanuit de scoliose komen.
Ik heb wel "last" van m'n rug op het paard als in mijn silhouet is scheef, ik trek een heup op. Nu doet er zich voor mij de kans voor om een flexchair training te volgen volgende week en ik hoop daar nog wat uit te kunnen halen, volgens mij meten zij ook de druk die je met links en rechts geeft. Als het heel handig is met de scoliose zal ik het je laten weten, misschien kun je er ook iets mee.

beugels zou ik niet ongelijk of wat dan ook gaan doen, je kunt je ene knie toch ietsje meer buigen dan de ander? Nu is mijn beenlengte verschil maar minimaal, misschien als het verschil echt heel groot is dat dat niet meer zo fijn lukt.

**Geplaatst**: 24-06-17 21:50

Geplaatst: 24-06-17 21:50

dittaswart schreef:
Ik heb heel veel gehad aan chiropractie bij mijn scoliose

en toch steunzolen... ik ken het probleem er zijn bovenstaand veel goede tips gegeven.
Maar ik rijd dus niet meer en daarmee zijn er meerdere compensatie pijntjes verdwenen!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 25-06-17 08:30

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst door de TopicStarter : 25-06-17 08:30

Hoe langer ik niet rij, hoe meer pijn dat ik heb, en hoe slechter ik terug zit. Daarom heb ik ook nu zo verschrikkelijk veel last - ik heb net een maand examens achter de rug, waar ik maar een keer per week kon rijden, en niet lang. De spieren verslappen en mijn schouders krikken asymmetrisch.

Bedankt voor de reacties allemaal! Welshfan, naar die flexchair ben ik wel benieuwd. Laat je iets weten hoe dat ging?

Een paar zitlessen, rijden zonder Beugels etc vallen allemaal in dezelfde categorie en ik zal hier maar alvast zeggen dat ik niet met contact rij en veel focus op dressuur. Heel veel zitlessen gehad en die lossen niets op. Mijn been wilt simpelweg fysiek niet mee, hoewel de 'rest' van mijn lijf dan wel goed zit. Mijn instructrice is ook gewoon heel blij met hoe ik zit en hoe ik de scoliose aanvecht, dus veranderen hoe ik zit op mijn paard gaat niet helpen, dan ga ik namelijk de fout in.

Kimmetje, in energie en dat soort dingen geloof ik echt helemaal niet, sorry. Da's vaak een placebo-effect omdat je denkt dat het gaat helpen.

De laatste tijd van de zit ook overgegaan op reining omdat het altijd handig is als je paard dat kent, en ik rij altijd met erg lange beugels. Ik rij dus over het algemeen heel los en 'vrij' zeg maar

**Geplaatst**: 25-06-17 09:14

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 25-06-17 09:14

Ik zou ook als ik jou was eens naar een goede!! Chiropractor gaan en jezelf eens helemaal na laten kijken.

Ik vind wel dat als je bij de chiro geweest ben jezelf dezelfde dag en even minimaal de dag erna rust moet gunnen. Het doet namelijk nogal wat met je lichaam.
Ik ga zelf nu nog 1x in de 3 maanden.
Ik heb zelf een afwijking in m'n linker been, deze zet ik ook niet onder de massa als ik loop. Verder zit er weinig kracht in dat been.
Gelukkig gaat het nu stukken beter na behandeling en waar ik in het begin 1x in de week ging nu dus 1x in de 3 maanden.
Het is even intensief maar bij mij pakt het goed uit.

**Geplaatst**: 25-06-17 09:21

Geplaatst: 25-06-17 09:21

Vervelend probleem zeg. Ik denk dat je eerst moet uitzoeken waarom je die spierspanning in je been opbouwt.

Ik heb ook een hele lichte scoliose waardoor mijn spieren bij verkeerd lichaamgebruik vast gaan zitten, mijn bekken scheef trekt en daardoor krijg ik ook last van mijn been. Ik rij dan dus ook mijn paard scheef.
Bij mij werkt het dus heel goed om mijn rug gewoon te laten los masseren. Immers wanneer die spieren goed los bleven lieten die mijn bekken los waardoor die recht stond en mijn benen dus ook gewoon gelijk belast werden.

Daarnaast is het wellicht een goed idee voor jezelf om onder goede begeleiding te gaan fitnessen om je rugspieren op een goede manier sterker te maken en ze mooi gelijkmatig te trainen. In mijn ervaring is gelijkmatig trainen op een paard lastiger dan op een vast toestel ment iemand erbij die je laat zien en voelen welke beweging je moet maken om dat resultaat te behalen.

**Geplaatst**: 25-06-17 21:18

Geplaatst: 25-06-17 21:18

Skyefate schreef:
Ik heb scoliose. Het is geen ernstige scoliose, een operatie was nooit aan de orde, maar het is van vorig jaar aan het licht gekomen dat ik een heupscheefstand heb. Van wat welk probleem komt, de dokters hebben geen idee, maar een been is dus langer dan het andere.

Graag het geoefend oog van een goede therapeut.
Nogal wat mensen hebben een "gewrongen" bekken. (Grof gesteld: het bekken bestaat uit 3 botten: je "linkerheup" illium in het potjeslatijn, het sacrum (5 wervels die aan elkaar zitten) en dan je rechterheupbot - met dus twee "SI" gewrichten er tussen.)
Een 'gewrongen bekken' is, alsof iets/iemand bijvoorbeeld de linkerheup naar voor heeft gedraaid en de rechterheup naar achter.
(Variaties zijn mogelijk: soms staat het sacum netjes op zijn plaats, soms is het samen met 1 heupbeen naar voor of achter meegegaan.)

Soms zijn de wervels van het sacrum niet loupezuiver tov elkaar geplaatst. ("Scheef bekken.")

In beide gevallen is 'beenlengte verschil' het gevolg.
(Tenzij je op de verkeerde plek tijdens je groei een been hebt gebroken - echt ongelijke benen zijn zeldzaam.)

Citaat:
De podoloog was ervan overtuigd (ik totaal niet echter) dat mijn scoliose vanuit mijn heupscheefstand kwam en dat die bijna volledig weg was als ik neerzat. Grappig, want dan zou ik ook geen rugpijn mogen hebben als ik neerzat. Kortom, ik geloofde de podoloog niet.

Hier staan twee dingen.
Dat jij mogelijk geen 'echt' beenlengte verschil hebt: dat zou goed kunnen.
Dat "dus" de rugpijn bij nota bene zitten wehg zou moeten zijn - nee.
(Zitten is sowieso belastend voor iedere rug. En een chronisch scheef gezette rug houdt niet opeens op met zeer doen: er zijn tenminste spieren en banden overbelast en dat soort pijn is niet 'eventjes' weg als je recht zit....)

Citaat:
De zooltjes hebben maar miniem geholpen, ik heb iets minder kramp in mijn rechterbeen maar dat is het zowat.

Pratend vanuit orthomanipulatie zijn zooltjes per definitie symptoombestrijding.
...na het rechtzetten van een eventuele scheef/wring toestand kan het ook nog even duren voordat de pijn weg is trouwens.

Citaat:
Mijn rechterbeen is mijn dragende been en doet ál het werk. Ik heb enorm veel moeite met dit been te ontspannen en ik kan het op het moment fysiek ook niet. Mijn been bibbert soms van de inspanning, omdat ik dat been zodanig prefereer. Ik heb geprobeerd anders te lopen (ongezond, ja), te stretchen, bewust mijn gewicht op mijn linkerbeen te zetten, maar het lukt maar niet. Het is ongelofelijk frustrerend en ik ben zo, zo bang dat ik mijn paard wat ga aandoen.

Ook dit lijkt me symptomen proberen aan te pakken.

**Geplaatst**: 25-06-17 21:29

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 25-06-17 21:29

Echt beenlengteverschil meten ze bij kinderen dmv röntgenfoto's. En ik heb op de beenlengte spreekuren in het Sophia kinderziekenhuis heel veel kinderen gezien met echt beenlengteverschil.

**Geplaatst**: 25-06-17 21:33

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 25-06-17 21:33

...worden er ook 3D opnames van het heupgewricht gemaakt in het Sophia?

**Geplaatst**: 25-06-17 21:38

Geplaatst: 25-06-17 21:38

Heb je al eens gedacht aan lessen van een centered riding instructeur? De grondlegger van CR had zelf scoliose en de hele methode is ontwikkeld om ruiters hun lichaam optimaal te leren gebruiken, ook als je lichamelijke problemen hebt. Wie weet levert het je iets op.

**Geplaatst**: 25-06-17 22:16

Geplaatst: 25-06-17 22:16

Janneke2 schreef:
...worden er ook 3D opnames van het heupgewricht gemaakt in het Sophia?

Heeft mijn dochter nooit gehad, maar die is al een aantal jaar uitgegroeid en heeft dus niet meer zoveel controles. Zijn is wel een echte heupen-kind. Geboren met een heupluxatie rechts, door alle operaties en behandelingen is de groeischijf van haar bovenbeen overprikkeld. Dat bot veroorzaakt dus het beenlengte verschil. Wij komen al vanaf 2000 in het Sophia, als het goed is nog een keer en dan is ze 18.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 25-06-17 22:19

Geplaatst door de TopicStarter : 25-06-17 22:19

Oho, Centered riding vind ik euh... larie

Die praten over chi en energie en dergelijke, en da's weeral het placebo-effect dat in effect komt. Ik geloof daar niet in.

Janneke, ik besef dat iedereen mijn symptomen probeert aan te pakken, maar sinds ik kind was proberen ze dat al, en het is niet dat ze eventjes scoliose gaan kunnen genezen. Dat ik echt scoliose heb weet ik al van toen ik vijf was ofzo :')

Mijn ouders langer, gok ik. Ik heb altijd al met die info geleefd en ik weet dat het echte scoliose is. Ik voel het ook - voornamelijk in schouders, en je ziet het in de spiegel als je erop let (voornamelijk schouders die het weggeven, weer).

Qua heupscheefstand heeft er naast een kiné en osteo nog niemand naar gekeken. Mijn dokters voor mijn jaarlijke check-up staren zich blind op mijn scoliose en zeiden altijd dat dat ik pijn had in mijn been zeverij was, mild gezegd. Of ik was het aan het dromen, lol.

Safe to say dat ik naar de dokter zal gaan om waarschijnlijk doorverwezen te worden naar een specialist, hopelijk een nieuwe. Ik ben het zooltjesgedoe vrij beu nu.

Oh, en de zooltjes die ik heb heb ik nu ondertussen een jaar. Genoeg tijd dus om eraan te wennen en te weten wat werkt en niet werkt aan mijn eigen lijf.

Anyway, bedankt voor de input! Dit topic is voornamelijk voor extra oefeningen en ideeën op te doen, dat is alles. Ja, ik heb echt scoliose. Ja, ik heb echt een heupscheefstand. Er zijn platen gepakt geweest, meerdere malen, ik zit er al mijn hele leven mee.

**Geplaatst**: 25-06-17 22:23

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 25-06-17 22:23

Ben je weleens bij een revalidatie-arts geweest? Dat heeft voor mijn dochter heel veel verschil gemaak. Die hebben een fijn overzicht en denken in mogelijkheden en oplossingen via diverse diciplines.

**Geplaatst**: 25-06-17 22:33

Re: Scoliose en een been dat niet mee wil...

Geplaatst: 25-06-17 22:33

Hoi TS,
Ik heb een soort zelfde probleem alleen dat de spierspanning in mijn nek zit. Soms ook last van een been vanwege beenlengteverschil maar mijn nek en schouders zijn het grootste probleem.
Ik ga nu een revalidatietraject in na zo'n 5 fysiotherapeuten en rugklinieken gezien te hebben. Een chiropractor wil ik ook nog wel doen trouwens.
Het lastige aan een scoliose is inderdaad dat het niet te verhelpen is, behalve een operatie maar zelfs dan hou je er veel klachten aan over. Dus voor de mensen hier die reageren dat ze alleen maar aan symptoombestrijding doet, je kúnt niet anders met een scoliose.
Ik ben nu weer gaan paardrijden zo'n 2-3 keer in de week en ondanks dat ik daar wel iets klachten van heb vanwege mijn slappe/ongelijke spieren merk ik wel dat ik sterker wordt en vooral mijn core train. Als ik een tijd niet rij krijg ik ook meer klachten.

Je zegt dat je zooltjes niet helpen, misschien zijn ze niet goed aangemeten? Ik heb er echt zoveel profijt van! Ze zijn nu wel toe aan vervanging maar heb bijna geen zere voeten en heupen meer. Een echte verademing!

Ik heb na heel lang zeuren spierverslappers gekregen voor dagen dat ik eigenlijk te actief ben geweest voor wat ik aan kan, zodat ik 's nachts kan herstellen/ontspannen. Maar absoluut niet voor dagelijks gebruik.
Ik wil graag even volgen en misschien kunnen we wat dingen uitwisselen aangezien we een soortgelijk probleem hebben

**Geplaatst**: 25-06-17 23:08

Geplaatst: 25-06-17 23:08

Veel klinkt mij zeer bekend in de oren. Mijn bekken staat gekanteld en scheef ( rechts hoger en meer naar voren gedraaid dan links). Hierdoor lengteverschil in mijn benen en scheve ruggegraat.
Spieren in mijn schouders, rug en nek slaan vaak op slot en ook veel problemen met de spieren en gewrichten in mijn benen.
Na een hernia ben ik yoga gaan doen en hoewel ik ook niks heb met het zweverige zoals jij het noemt hebben de oefeningen mij wel goed geholpen met ontspanning in mijn spieren te krijgen en behouden.
Dat tesamen met de oefeningen van de fysio hebben het een stuk aangenamer voor me gemaakt.
Centered riding heeft hier verder bij geholpen. Je kan het zweverig noemen maar waar het omgaat is bewust je spieren en lichaam gebruiken. Dat er dan termen als chi en energie e.d. gebruikt worden is het alleen maar een naampje geven.
Het gaat om die bewustwording.