Citaat:
Bij acute keelpijn (angina) zijn antibiotica slechts bij 2 op 10 patiënten verantwoord, schrijft de Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Huisartsen (WVVH) in een recente "Aanbeveling voor goede medische praktijkvoering". Dat staat in schril contrast met het werkelijk voorschrijfgedrag van artsen die in de meerderheid der gevallen een antibioticum voorschrijven.
zie ook artikel : Keelontsteking - Keelpijn
Oorzaken van keelpijn
Men neemt aan dat acute keelpijn in 40% van virale oorsprong is, in ong. 30% wordt een bacterie aangetroffen (hoofdzakelijk streptokokken, waarbij in ong. één op drie gevallen de patiënt drager is van de streptokokken) en in nog eens 30% is geen pathogene kiem aanwezig is.
Andere mogelijke oorzaken van acute keelpijn zijn onder meer:
• Keelirritatie: vooral bij rokers of bij omgevingsfactoren.
• Mononucleosis infectiosa: meestal bij jonge personen die vaak langer dan een week moe en ziek zijn. Gewoonlijk zijn er ook klieren op andere plaatsen; ook lever en milt kunnen gezwollen zijn.
• een ontsteking van de amandelen.
• Mycotische faryngitis: witte stippen in de amandelen. Weinig roodheid of ontsteking en patiënten voelen zich niet echt ziek.
• Difterie
• Malaria: bij rode keel en koorts én terugkeer uit de tropen
zie ook artikel : Kusjesziekte - klierkoorts- Mononucleose- Z.van Pfeiffer
zie ook artikel : Malaria (moeraskoorts, paludisme)
zie ook artikel : Ontsteking van de keelamandelen (tonsillitis)
Antibiotica
Acute keelpijn is meestal een aandoening die vanzelf geneest na 5 à 7 dagen, ook als ze veroorzaakt wordt door streptokokken.
Cruciaal is de vraag of antibiotica de klinische evolutie van acute keelpijn positief kunnen beïnvloeden. Enkele studies hebben aangetoond dat de ziekteduur met één à twee dagen kan worden ingekort, maar dan alleen voor de streptokokkeninfecties (max. 30%) en indien de antibiotica worden toegediend binnen drie dagen na het begin van de symptomen.
Verder blijkt dat toediening van antibiotica geen vervroegde werkhervatting of schoolgang voor gevolg heeft. Wel kan het toedienen van penicilline zinvol zijn bij het indijken van een streptokokkenepidemie in een gesloten gemeenschap (bv. school): reeds na 48 uur kan men aannemen dat een kind een streptokokkenvrije keel heeft.
Bij de keelontstekingen van virale of van onbekende oorzaak hebben antibiotica alleszins geen enkele zin.
Bovendien hebben antibiotica ook enkele mogelijke nadelen, zoals maag- en darmlast, allergische reactie, verhoogde kans op recidive en vooral het ontstaan van resistente bacteriestammen.