Bokt.nl

**Geplaatst**: 22-09-12 19:45

Geplaatst: 22-09-12 19:45

Een rustig persoon is dan meer ADD ipv ADHD, maar ADD wordt nog maar korter gelabeld.
Ik ben vaak genoeg ''erger'' dan mijn collega (zegt ze zelf!)
Ze ziet namelijk hoe vaak ik vergeet waar we het net over hadden bijvoorbeeld.

Een ADDer kan heel rustig overkomen maar in het hoofd helemaal hoorndol zijn.
Maar dit heb ik doorgaans ook maar ben nooit wezen labelen...
Dus vraag me weleens af of we niet teveel mensen in het grijze gebied hebben zitten.

**Geplaatst**: 22-09-12 19:45

Geplaatst: 22-09-12 19:45

moonfish13 schreef:
ADHD hoeft zich niet per definitie te uiten in beweging/hyperactiviteit zover ik weet.
Dat kan ook in je koppie zitten.

Dancer, ODD vind ik meteen wel een sticker zeg.
Bedoelde hij niet ADD?

Nee maar uhm ik kan het je eventueel via pb uitleggen hoe het bij haar zit (weet namelijk niet of het echt in dit topic verder hoort)

Nee echt odd, ik heb vorig jaar wel veel strafuren gekregen door mijn gedrag. Maar daar heeft hij niets maar dan ook niets mee te maken. Hij kende mij niet, had me verder nog nooit gezien..

**Geplaatst door de TopicStarter** : 22-09-12 19:50

Geplaatst door de TopicStarter : 22-09-12 19:50

@ F_Orumster: Klopt, dat vind ik ook een vage lijn en weet niet zo goed wat ik daarvan vind.
Ik zou een sticker of label persoonlijk ook alleen maar gebruiken om aan een school of opvoeder of iemand die gewoon dagelijks in aanraking komt met je kind in 1 term kort uit te leggen wat problemen kan geven met het kind in kwestie. Verder niet om er iets speciaals mee te doen. En dan enkel in gevallen waar het kind echt actief last heeft van de stoornis of het syndroom. Niet wanneer het wat drukker is of wat gevoeliger dan het doorsnee kind.

Verder vind ik ook dat labels niet opgedrongen moeten worden maar mensen zelf moeten kunnen kiezen of ze deze aannemen of niet. Wat voor zin heeft het om iemand verplicht een ADHD label op te kleven als die dat niet wil? Om het op de ADHD te kunnen steken als er iets misloopt? Daar wint niemand toch wat bij? Als iemand gewoon behandeld wil worden en niet met een sticker wil rondlopen moet dat kunnen vind ik. Nu wordt het opgedrongen, ik ken zeker 2 mensen die er 1 hadden/hebben en het zelf onzin vinden en het niet willen.

**Geplaatst**: 22-09-12 19:53

Geplaatst: 22-09-12 19:53

Gaat er verder niet om hoor, maar ik vind het nogal een sticker die ze iemand opplakken.

Een sticker vind ik trouwens alleen nodig als diegene dat nodig acht hoor.
Of een school moet er echt last van hebben, zonder diagnose is geen extra begeleiding mogelijk.
Met diagnose wel omdat er dan geld voor vrij komt, dus het is vooral praktisch nut.

Ik ben ook niet hyperactief over het algemeen, maar dat hoofd dat draait altijd overuren bij mij.
Alhoewel ik soms vreselijk kan stuiteren, maar daar krijg ik later de rekening dan weer van. :roll:

Om een voorbeeld te noemen wbt de overprikkeling trouwens.
Ik wordt doodmoe van een winkelcentrum, maar 10 km hardlopen doe ik met twee vingers in mijn neus.
En dat is frustrerend soms, ik heb heel veel gesport om mijn uithoudingsvermogen te verbeteren, maar het haalt gewoon niets uit.

Dat om weer in het normale ritme te komen enzo, bij een speciaal centrum zouden ze niet meer kunnen doen wat dat betreft.

Niemand kan zeggen dat ik niets geprobeerd heb wat dat betreft.

**Geplaatst**: 22-09-12 19:55

Geplaatst: 22-09-12 19:55

Het blijft ook een lastig iets, dat hele labeltjes gedoe. Kijk mijn dochter was vanaf haar geboorte al 'anders'. Toen ze 5 was zat ze in een hoekje in de keuken, helemaal overstuur (vanwege school) en zei: ik wou dat ik dood was. Een kind van 5 nota bene! Heb de volgende dag meteen onze huisarts gebeld en een afspraak gemaakt. Van daaruit is het balletje gaan rollen. Ze heeft heel veel testen en onderzoeken gehad. Daar kwam steeds weer uit, een beetje van dit en een beetje van dat. Ze had van tich aandoeningen steeds een paar kenmerken. Wel kwam eruit ze behoorlijk intelligent was en dyslexie had. Je wilt niet weten hoe zij gepest is op school, al die jaren vanaf de peuterschool t/m 3e VMBO, vanwege haar 'anders zijn'. En dat terwijl je je geen lievere, socialere meid kunt voorstellen.
Wij waren in ieder geval blij met het stickertje en dat vooral omdat men sindsdien niet meer probeert andere stickertjes te plakken, weer testen te adviseren etc.

**Geplaatst**: 22-09-12 19:58

Geplaatst: 22-09-12 19:58

Normale mensen zijn tegenwoordig de pisang aslo.
Ik ben ook geen naar persoon, ga voor mensen door het vuur zelfs.
Maar toch was ik ook de banketstaaf.
Wel heb ik op het speciaal basisonderwijs gezeten waar regelmatig stoelen door het lokaal gingen.
Daar heb ik wel voor mezelf leren opkomen. :')

**Geplaatst**: 22-09-12 20:02

Geplaatst: 22-09-12 20:02

F_Orumster schreef:
Maar soms vraag ik me af, heeft niet iedereen bepaalde aspecten?

Ik ben ook snel overprikkeld, vooral in winkels. Ik versta ook iemand niet meer als verderop iemand ook praat. TL vind ik ook storend. Mijn gedachten zijn ook een doolhof.
Heeft niet iedereen in meer of mindere mate bepaald gedrag, wanneer denk je dat dit normaal is en wanneer moet er een label op?

Dat is het nu net. Vroeger werd daar niet moeilijk over gedaan, nu moet overal alles boven water komen en benoemd zijn. En zoals ik al zei, dat heeft deels er wel mee te maken dat de huidige maatschappij gewoon hogere eisen stelt. Vroeger had ieder dorp een 'dorpsgek'. Dat gaf niets, die veegde de straat of deed klusjes. En iedereen zorgde er een beetje voor. Dat kán nu gewoon niet meer. Vindt men.

**Geplaatst**: 22-09-12 20:12

Geplaatst: 22-09-12 20:12

.

Laatst bijgewerkt door romyloverrr op 06-07-24 18:46, in het totaal 1 keer bewerkt

**Geplaatst door de TopicStarter** : 22-09-12 20:15

Geplaatst door de TopicStarter : 22-09-12 20:15

Dat is wel heel erg Aslo. In dat soort gevallen snap ik dus echt wel dat er verder wordt gezocht. Verder vind ik het wel goed van jullie dat jullie ook gewoon hebben verder gezocht tot er iets uitkwam waar jullie je in konden vinden, en niet zomaar random de eerste de beste diagnose hebben aangenomen.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 22-09-12 20:27

Geplaatst door de TopicStarter : 22-09-12 20:27

Dyslexie en dyscalculie, valt dat ook onder dit soort syndromen trouwens? Ik vind dat namelijk toch nog anders. Dat heb je of dat heb je niet, toch? Of zie ik dat verkeerd? Dat is een beetje als kleurenblind zijn in mijn ogen.
Ken ook genoeg verhalen van mensen met 1 van beide problemen die als 'dom' werden bestempeld. Erg zonde voor deze mensen dat zij hierdoor gewoon zoveel kansen mislopen en onderwijs volgen waar ze zich niet in kunnen vinden. Zeker omdat dit soort dingen niets te maken hebben met je intelligentie. Deze mensen moeten gewoon de juiste hulp kunnen krijgen tijdens de lessen e.d. Dan kunnen ze prima meedraaien. Heb genoeg mensen in de klas gehad met dyslexie. Die kregen ook aangepaste testen bv.

**Geplaatst**: 22-09-12 21:46

Re: Iedereen een label?

Geplaatst: 22-09-12 21:46

Wat een verschrikkelijke discussie vol vooroordelen is dit zeg. Bah. Losstaand van of iedereen die een diagnose ASS of AD(H)D krijgt het ook echt heeft (want er is wel degelijk onnauwkeurig onderzoek), zijn het allebei neurobiologische stoornissen: aangeboren stoornissen waarvan aangetoond is dat mensen die de stoornis (écht) hebben, hersenen hebben die daadwerkelijk ánders functioneren. Zowel autismespectrumstoornissen als ADD en ADHD zijn ziektes! Je kunt er NIETS aan doen als je zo'n stoornis hebt en het gaat ook NIET over als je eenmaal maar volwassen wordt.

De reden dat er nu zo veel meer ADHD-kinderen en ook volwassenen zijn dan vroeger, is simpelweg omdat pas ca 20 jaar bekend is wat de stoornis precies inhoudt (en daarover nog altijd meer en meer bekend wordt). Pas in 1990 werd ontdekt dat er een groot verschil is in hersenactiviteit tussen mensen met ADD/ADHD en mensen zónder.

Ook zijn ADHD'ers niet alleen maar "druk". ADHD is geen excuus voor lichamelijke onrust. Sterker nog, als je ADHD hebt hóef je niet eens lichamelijk onrustig te zijn. ADHD is een ziekte die véél meer met zich meebrengt dan "druk zijn", het begrip "hyperactiviteit" is breder dan de drukke, rennerige, eventueel agressieve jongetjes zoals iedereen die vaak voor zich ziet. ADHD en ADD hebben te maken met daadwerkelijk disfunctioneren simpelweg vanwege biologische (!!!!) verstoringen in de hersenen.

Ook leuk om te weten over ADHD of ADD: wanneer iemand Ritalin gebruikt, en dit wérkt, dan is het dús een correcte diagnose. Bij mensen bij wie de hersenen (op het gebied van noradrenaline en dopamine) "normaal" functioneren, zal Ritalin namelijk de uitwerking hebben van SPEED. ADHD is één van de weinige ziektes die volledig controleerbaar is door de werking van medicatie. Slaat de medicatie aan, dan is de indicatie juist. Werkt de medicatie tegengesteld (word degene die het slikt er drukker van), dan is er geen sprake van ADD of ADHD.

Nou goed, ik zou hier nog uuuuuren over door kunnen praten, maar conclusie is dus: ADD of ADHD is géén modeziekte. Het is géén "makkelijk excuus", maar een ziekte die leidt tot daadwerkelijk disfunctioneren in de maatschappij. Naar "normale" maatstaven functioneren is vrijwel onmogelijk voor iemand met ADD of ADHD en géén kwestie van willen. Hoewel de diagnose soms te "makkelijk" (zonder gedegen onderzoek) wordt gegeven, doet dat geen afbreuk aan de echtheid van de diagnose van mensen die daadwerkelijk ADHD hebben. ADHD is biologisch, niet psychologisch.

Ook Autisme is een stoornis met een neurologische grondslag.

**Geplaatst**: 23-09-12 07:55

Re: Iedereen een label?

Geplaatst: 23-09-12 07:55

Uhm, Nouks, dat wordt hier volgens mij ook (iig door de meesten) gezegd.

Wat gebeurt is dat mensen zónder gedegen onderzoek het al snel als excuus gebruiken (wat jij ook aangeeft) en dát maakt dat het vaak labeltjesplakkerij wordt, waar niemand wat aan heeft.
En daar lijden de echte patienten ook nog eens onder.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 23-09-12 10:52

Geplaatst door de TopicStarter : 23-09-12 10:52

Je hebt de 2 kanten: diegenen die ervan zouden profiteren omdat ze het bv makkelijker hebben op school, maar ook diegenen die helemaal compleet in orde zijn en die dit label helemaal niet wíllen! Toch worden ze wel de rest van hun leven behandeld als iemand met een beperking, en dat is vaak enorm frustrerend.
Daarom stoort het mij ook dat er bij iemand die bv zegt 'Ik kan me niet goed concentreren', of 'Ik heb veel angst om contact te leggen', of 'Ik kan niet stilzitten' gelijk wordt geroepen: 'Laat je eens testen op ADHD!', 'Laat je eens testen op Asperger'. Dan denk ik echt, of die persoon heeft gewoon moeite met zich concentreren/contact leggen/stilzitten? Maar nee, er moet gelijk een labeltje opgekleefd worden. Dàt vind ik zo belachelijk.
Laat de profs dan eerst maar eens beter uitzoeken vóór er officieel zo'n uitspraken gedaan worden hoe de omgeving van het kind is: ouders, school, familie, verleden en wat voor druk ze op het kind uitoefenen. Kunnen ze daar écht níets aanwijsbaars vinden voor de problemen die het kind zelf! ondervindt (bv echt slecht kunnen concentreren en niet weten hoe het komt), dan kunnen ze naar dit soort syndromen gaan kijken. En volgens mij wordt dat nu echt niet op een degelijke manier gedaan.

Als mensen/kinderen wat meer de kans zouden krijgen om zichzelf op een normale manier te ontplooien, ipv ze te willen kneden naar hoe de maatschappij/ouders ze willen zien (en niet op 5 jaar al te roepen, 'Ik geloof dattie autisme heeft want hij is altijd zo extreem verlegen en dat hoort niet') denk ik dat er al veel autisten en ADHDers zouden afvallen om eerlijk te zijn. De school wilde mijn broer ook ADHD aanpraten. Zijn moeder wilde dit best laten onderzoeken maar mijn vader hield zijn poot stijf. Nu wordt er nooit meer gerept over ADHD... Toch had hij van de leeftijd van 5 of 6 al met die beperking (die hij niet heeft) kunnen rondlopen want tóen was hij nog niet zo ver als zijn leeftijdsgenoten.

**Geplaatst**: 23-09-12 11:02

Geplaatst: 23-09-12 11:02

Dat is ook het probleem met dát er nu beter gediagnosticeerd kan worden. Dus alle (kleine) afwijkingen worden ook gevonden. Plus het probleem dat iedereen vindt dat ieder kind aan een ideaalbeeld moet voldoen in een maatschappij die enorm hektisch is. Dus ik ben het met Nouks eens dat je niet moet generaliseren als het om de échte probleemgevallen gaat, maar ben het ook met jou eens dat er veel te snel problemen worden gemaakt en gezien, waar dat vroeger helemaal niet zo erg zou zijn gevonden. En omdát er nu van alles veel beter en makkelijker aangetoond kan worden, krijgt iedereen nu ook dat etiket. En wordt dat etiket vervolgens nogal eens als excuustruus gebruikt. En vooral dat laatste kan frusterend zijn.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 23-09-12 11:10

Re: Iedereen een label?

Geplaatst door de TopicStarter : 23-09-12 11:10

Maar wat vind jij vallen onder beter gediagnosticeerd? Voor zover ik weet wordt alles alleen maar gediagnosticeerd door psychologen en eventueel psychiaters. Je moet dus maar afgaan op hun oordeel of inzicht in de zaak. Toch niet op medisch vlak oid? Ik heb nog nooit gehoord dat iemand naar het ziekenhuis moest voor een scan of iets anders om medisch vast te stellen dat hij/zij een dergelijk syndroom heeft. Of zijn er betere onderzoekstechnieken uitgevonden bv? Hoewel dat dat naar mijn mening dan alsnog supersubjectief is.

**Geplaatst**: 23-09-12 11:14

Re: Iedereen een label?

Geplaatst: 23-09-12 11:14

Heel veel ziektes worden klinisch gediagnosticeerd. Maw, er wordt naar uiterlijke zaken gekeken.
Voor misschien wel de helft van alle ziektes zijn geen markers in het bloed en is op scans niets te zien. De meeste aandoeningen ontstaan nu eenmaal door 'kortsluiting' in de signaaloverdracht, afwijkende eiwitten (omdat er een mutatie in een gen zit dat dat eiwit moet maken) of verkeerde (chemische) reacties in het lichaam, waar met beeldvorming sowieso niets van te zien is, maar wat ook heel vaak totaal niet aantoonbaar is in het bloed. En we weten vaak al helemaal niet om welke afwijkende genen het gaat, dus op dat vlak is ook bijna nooit iets aantoonbaar.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 23-09-12 11:17

Re: Iedereen een label?

Geplaatst door de TopicStarter : 23-09-12 11:17

Oh, dus als ik dan begrijp wat je bedoelt, zeg je dat er veel andere ziektes zijn die ook niet te zien zijn in het bloed of op scans, en dat die, omdat ze dezelfde uiterlijke symptomen hebben als dit soort aandoeningen, ze verkeerdelijk als bv ADHD of autisme worden aanzien?

**Geplaatst**: 23-09-12 11:17

Geplaatst: 23-09-12 11:17

'lichte vorm van' is gewoon onzin.. zolang het geen serieuze klachten zijn, heeft het geen zin om een diagnose te stellen.

Ik heb ADHD.. zit dan ook aan medicatie, heb begeleiding gehad e.d.
Ik kan me er ontzettend aan storen als iemand, vooral als ze zichzelf belabelen.. 'lichte adhd heeft'..
je hebt het of niet.. er zijn geen gradaties ofzo.

**Geplaatst**: 23-09-12 11:22

Geplaatst: 23-09-12 11:22

XHaithi, diagnose adhd bijvoorbeeld kan ook door een neuroloog worden gesteld, was bij mij het geval.
ik wilde niet via een psycholoog of psychiater een diagnose in die richting krijgen (ik , familie en huisarts hadden sterke vermoedens, )
ik ben dus naar een neuroloog gegaan met een specialisatie in Kinderen met ADHD , nu was ik ten tijde van de diagnose al 25, maar ook volwassenen waren welkom ivm die specialisatie .
daar zijn toen verschillende gesprekken geweest, IQ testen bij de Neuropsycholoog, slaaponderzoek, speekselonderzoek, bloedtesten en meer.
ADHD is dus niet iets wat alleen via een psych vastgesteld kan worden.
de zaken die er speelden door al 25 jaar rond te lopen zonder te weten wat er scheelde , een wereld die mij niet begreep en ik die de wereld niet begreep (intermenselijke relaties etc) die waren dan wel weer voor de psych, van mij had die diagnose 20 jaar eerder gesteld mogen worden, dan had mijn leven heel wat anders gelopen waarschijnlijk.
maar ja, in mijn tijd en in mijn omgeving deden ze nog niet aan adhd etc

**Geplaatst**: 23-09-12 11:24

Re: Iedereen een label?

Geplaatst: 23-09-12 11:24

Heel herkenbaar. Maar ook het blijven zoeken naar mogelijke stoornissen, bij mij broertje ook gebeurd. Net als dat iedereen tegenwoordig dyslectie heeft, ook zoiets.

**Geplaatst**: 23-09-12 11:24

Geplaatst: 23-09-12 11:24

xHaithi schreef:
Oh, dus als ik dan begrijp wat je bedoelt, zeg je dat er veel andere ziektes zijn die ook niet te zien zijn in het bloed of op scans, en dat die, omdat ze dezelfde uiterlijke symptomen hebben als dit soort aandoeningen, ze verkeerdelijk als bv ADHD of autisme worden aanzien?

Ja, deels, maar wat ik ook bedoel is dat het ook geldt voor somatische ziektes (niet psychisch dus).
Een ziekte als reumatoide artritis bijvoorbeeld is ook een klinische diagnose. Pas in een laat stadium zie je beschadigingen op de Rö-foto, maar dan kun je al jaren klachten hebben. Er is níets waarmee je als arts kunt zeggen: OK, je hebt dit en dit in je bloed dús is het RA, of ik zie dit op de scan dús het is RA.
Dus de arts stelt de diagnose op grond van een aantal klinische kenmerken: bijv 's morgens heel stijf en pijnlijk, zowel links als rechts zere gewrichten, vooral handen en vingers. Maar heb jij toevallig pijn in je linkerknie en je rechterelleboog, zal de arts veel minder snel aan RA denken, maar eerder aan een andere vorm van reuma.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 23-09-12 11:36

Geplaatst door de TopicStarter : 23-09-12 11:36

@ Sonja_vR: Oh oke, dat wist ik niet

Heb het nochtans opgezocht op internet op verschillende sites om er een beetje een beeld van te krijgen maar daar kwam nergens een neuroloog tevoorschijn. Ik zou persoonlijk dan ook eerder naar een neuroloog toestappen voor dit soort diagnoses, en niet enkel naar een psycholoog of psychiater.

@ Ibbel: Oh oke, dan snap ik wat je bedoelt. En ik ben het daarover met je eens. Heb daar zelf ook wel wat ervaring mee, maar over een heel andere zaak dan dit soort dingen.

**Geplaatst**: 23-09-12 11:58

Geplaatst: 23-09-12 11:58

XHaithi : ik had hem via een adhd info pagina (dacht een patiënten vereniging oid) gevonden en gelukkig zat hij heel dichtbij (gewoon in mijn "eigen" ziekenhuis) en mijn huisarts was zeer meewerkend wat betreft doorverwijzen na een gesprek.
Ik denk wel dat er nog wel wat diagnoses ronddwalen die niet geheel correct zijn, zoiets valt of staat bij gedegen onderzoek en is dus afhankelijk van de kennis, kunde etc van een arts, maar veel meer nog zorgvuldigheid en de wil om echt te graven . Zo heb ik ook een andere diagnose welke door de psych is gesteld die achteraf gezien totaal niet klopt. Ik snap zelf wel waar de diagnose indertijd vandaan is gekomen, de symptomen kwamen echt wel overeen, maar de oorzaak was niet de diagnose die gesteld is.
die Diagnose krijg ik nog wel geschrapt, maar dat gaat nog even duren, eerst maar even echt alles op de rit hebben voor ik daar energie in steek, want ik weet wat er bij komt kijken

**Geplaatst**: 23-09-12 12:07

Geplaatst: 23-09-12 12:07

xHaithi schreef:
Verder vind ik ook dat labels niet opgedrongen moeten worden maar mensen zelf moeten kunnen kiezen of ze deze aannemen of niet.

En wat als diegene geen ziekteinzicht heeft?
Voorbeeldje, mijn oom vindt zichzelf volkomen normaal, hij wordt ook echt achtervolgd en vergiftigd.
Dat 'wij' er zo nodig een labetje aan moeten hangen, ziet hij het nut er niet van in. Hij is immers gewoon normaal hoor

Diaz schreef:
'lichte vorm van' is gewoon onzin.. zolang het geen serieuze klachten zijn, heeft het geen zin om een diagnose te stellen.

En door wie moeten die klachten ervaren worden?
Door degene zelf of ook door de omgeving?
Wat zijn 'serieuze' klachten?
Een alcoholist zal vaak zelf niet veel problemen ervaren, maar de omgeving wel.
Hetzelfde als mijn voorbeeld hier boven.
Denk maar niet dat mijn oom - op de achtervolging en vergiftiging na - problemen ervaart van zijn 'beperking' :))

'Wij' zijn degenen die de klachten ervaren.

Labels zijn ook nodig om indicaties te kunnen aanvragen. En ik denk dat labels ook mensen ziekteinzicht kunnen geven, zowel degene met de 'beperking' als de omgeving, hoe ze ermee om kunnen gaan.
Een label moet je niet zien als alleen maar negatief, een label maakt de persoon niet.
Maar ik denk wel dat de maatschappij verder moet kijken dan het label. Ik denk dat veel mensen op het label blijven staren dan de persoon te leren kennen. Als persoon kun je ook beperkingen (of minder ontwikkelde kwaliteiten) hebben, die heb je niet alleen door een label.
Als je tien mensen met dezelfde diagnose in de kamer zet, zal geen één hetzelfde zijn.

**Geplaatst**: 23-09-12 12:25

Re: Iedereen een label?

Geplaatst: 23-09-12 12:25

Ik denk dat er twee dingen een heel belangrijke rol spelen:
1. Er is nu meer aandacht voor stoornissen, worden eerder herkend/erkend. Geen slechte zaak in mijn ogen, daardoor kun je mensen eerder helpen/bijsturen.
2. Verzekeringen vereisen voor vergoede zorg dat er een diagnose is. Die (voorlopige) diagnose moet al helemaal aan het begin van het onderzoekstraject gesteld worden, vaak nog voor er überhaupt onderzoeken etc. geweest zijn. Hierdoor krijgen mensen diagnoses terwijl de klachten misschien helemaal niet ernstig genoeg zijn om een formele diagnose te geven. Het is wel een optie om "geen diagnose" aan te vinken, maar dat betekent in de praktijk ook direct: veel minder geld voor de instellingen. Behoorlijk dilemma voor GGZ-instellingen die het hoofd net boven water kunnen houden met al die bezuinigingen...

Verder speelt denk ik ook nog mee:
- Zelfdiagnose via internet/altneratieve therapeuten
- Veranderende maatschappij met veranderde eisen (mensen vallen sneller uit omdat hun klachten sneller problemen opleveren in de maatschappij)