Hier autisme en ADHD en ik heb er inmiddels mijn werk van gemaakt. Als er íets is wat ik heb geleerd in bijna 32 jaar neurodivers zijn in een neurotypische wereld, en van met enorm veel neurodiversen spreken in mijn werk, is het dat je een omgeving moet zoeken waar je écht jezelf mag zijn. Ik heb jaren- en jarenlang in de verkeerde omgevingen gezeten waar ik altijd maar probeerde zo neurotypisch mogelijk te zijn om er 'in te passen', en ik ben er helemaal aan kapot gegaan. "Life begins at the end of your comfortzone" zeggen mensen heel leuk, maar voor AuDHD'ers (autisme+ADHD dus) is die comfortzone het enige wat ons overeind houdt.
AuDHD'ers vangen miljoenen extra prikkels per minuut op omdat wij extreem veel meer zenuwuiteinden hebben dan neurotypische mensen. Dat komt omdat het 'pruning', het snoeien van 95% van de zenuwuiteinden wat in de babytijd al plaatsvind, bij AuDHD'ers juist nauwelijks gebeurt. En als je jezelf dan óók nog de hele dag zo neurotypisch mogelijk moet gedragen door middel van maskeren (en dat gebeurt ook al als je vriendelijk en beleefd moet glimlachen tegen iemand terwijl je eigenlijk veel te moe bent voor sociale interactie) dan loop je op een gegeven moment gewoon vast en val je uit.
Ik werk nu met neurodiversiteit binnen Defensie (mocht je zoon z'n IT stage binnen Defensie willen lopen, stuur me een berichtje. Kunnen altijd kijken of er iets mogelijk is!) in een team waar héél veel ruimte is voor uitingen en kenmerken van autisme en ADHD, en het is echt een verademing. Als ik overprikkeld raak mag ik de meeting uit, ik mag mijn werk indelen zoals ik wil, ik heb echt goede en fijne afspraken kunnen maken met mijn leidinggevende over communicatievormen waar we beiden mee uit de voeten kunnen... Het is heerlijk. Voor mij echt nooit meer een werkplek waar ik me volledig moet voegen naar de neurotypische standaard, en het alleen maar vanuit mij moet komen steeds. Juist door deze werkplek is mijn zelfbeeld gigántisch verbeterd en ben ik compleet van mijn imposter-syndrome afgekomen (voor mensen die de term niet kennen: het idee dat je elk moment door de mand kan vallen op werk, dat mensen door gaan hebben dat het een fout was om je aan te nemen omdat je eigenlijk helemaal niks kan - enorm verlammende en saboterende gedachte).
En dat is dus ook mijn bezwaar tegen Sociale Vaardigheid cursussen bij neurodiversiteit: ze werken maskeren in de hand. Je leert er zo neurotypisch mogelijk te zijn. Net als het trucje van small talk aanleren: voor een neurotypisch iemand die niet van small talk houd is dat vermoeiend maar 'oké, het moet maar'. Maar voor een neurodivers iemand kan smalltalk echt he-le-maal slopend zijn, zo'n gesprekje van 3 minuten slokt de helft van de energie voor die dag op. Omdat élk signaaltje wordt opgepikt (wenkbrauwtrilling, mondhoektrek), omdat elke seconde bewust wordt nagedacht over wel/geen oogcontact en hoe lang dan, omdat elk woord zorgvuldig afgewogen moet worden. En óók omdat neurodiverse mensen met 80% meer negatieve feedback te maken krijgen in hun leven, zoals iemand hierboven ook al zei: 'zit toch eens stil', 'stel je niet aan', 'doe niet zo raar', 'waarom kan jij nou nooit eens normaal zijn'. Dat doet echt iets met een kind/mens! Dus werkelijk waar álle (micro)bewegingen, uitdrukkingen, intonatie en woorden worden op een weegschaal gelegd. Dat sloopt je.
En goed, niet iedere AuDHD'er is hetzelfde natuurlijk, als je er één hebt ontmoet heb je er één ontmoet. Maar we zien wel een forse trend bij deze doelgroep, waaronder dit dus. En als iets zó veel energie kost en er geen automatisering in komt, waarom dan aanleren? Zodat ze misschien nét makkelijker aan een baantje komen? Maar als in dat baantje dan wordt verwacht dat je aan small talk doet, hoe handig is het dan om dat baantje te willen?
Ik weet natuurlijk niet hoe het met zijn opleiding en stage zit, of jullie zelf een plek uitzoeken of dat hij ergens geplaatst wordt. Maar hoe dan ook zou ik zeggen: maak een autisme/ADHD-vriendelijke stageplek prioriteit nummer 1! Als hij de plek zelf zoekt heb je het meer in de hand, maar ook als hij geplaatst wordt, hamer er dan bij zijn school op dat ze echt even goed de tijd/moeite nemen om een geschikte plek te vinden. Liefst een plek waar ze fijne ervaring hebben met neurodiversiteit. Daar is school natuurlijk ook bij gebaat, want niemand zit te wachten op extra begeleidingsgesprekken en/of uitval. En jij en je zoon al helemaal niet
Hem leren dat hij zichzelf niet mag zijn gaat zijn zelfbeeld absoluut niet verbeteren. Dat zelfbeeld haat pas omhoog op een plek waar hij er gewoon mag zijn zoals 'ie is

Het is balen dat zijn hakken zo hard in het zand gaan van autisme centra etc., want ik denk zelf dat een goede psycho-educatie training, dus een training waar iemand leert wat AuDHD is en hoe dat zich uit bij die persoon specifiek, iemand véél meer kan leren over meedraaien in de maatschappij dan een sociale vaardigheidstraining van welke soort dan ook. Zit hij op sociale media? Er zijn véél TikTok en Instagram accounts tegenwoordig van mensen met autisme/ADHD/AuDHD... Gewoon werkende mensen met een gezellig leven, die hun ervaringen delen als neurodiverse mensen in een neurotypische wereld. Daar kan hij misschien ook veel herkenning in vinden wat een zaadje zou kunnen planten van zelfacceptatie, en misschien zelfs wel zelfliefde
