Terminale zorg in Nederland

Moderators: Polly, Muiz, NadjaNadja, Telpeva, Essie73, ynskek, Ladybird

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Shani_1984

Berichten: 5475
Geregistreerd: 30-07-04
Woonplaats: Assen♥

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 21:53

Polly schreef:
Duutelepluut schreef:
Zelfs een dienstdoende huisarts mag palliatieve euthanasie doen mocht het nodig zijn


Je haalt hier twee dingen door elkaar.
Palliatieve sedatie is iets heel anders dan euthanasie. Regels zijn heel anders en complex. Niet te vergelijken.

Dan heb ik de arts verkeerd begrepen ons werd het uitgelegd als palliatieve euthanasie

Pivione
Berichten: 400
Geregistreerd: 20-04-13

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 09-11-17 22:01

Dit is een algemeen discussie topic.

Verwijzingen naar een ander topic zijn niet nodig.

Sunnda

Berichten: 7897
Geregistreerd: 28-12-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:02

Laten we proberen om te kijken naar de vragen die er zijn en niet teveel direct een label 'waar' 'onwaar' erop te zetten.

Suzanne F.

Berichten: 54348
Geregistreerd: 03-03-01

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:02

Het is gewoon heel triest dat het allemaal niet zo gaat zoals het zou horen te gaan.
Laatst bijgewerkt door C_arola op 09-11-17 22:17, in het totaal 1 keer bewerkt
Reden: Quote verwijderd

Billy1970

Berichten: 408
Geregistreerd: 06-05-07
Woonplaats: Lelystad

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:10

Palliatieve zorg is overigens ook niet het zelfde als palliatieve sedatie. En dat laatste heb ik zelf geen fijne ervaringen mee overigens. Bovendien moet je wel het geluk hebben dat je artsen meewerken aan de palliatieve sedatie want anders kan dat proces nog aardig getraineerd worden en het best even duren voor alles is geregeld. Mijn vader moest er eerst een andere huisarts voor regelen bijvoorbeeld. Dus het gaat echt niet altijd en overal van een leien dakje, dat zal per gemeente en zelfs per arts best behoorlijk verschillen.

Jolien87

Berichten: 17777
Geregistreerd: 27-08-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:11

Het is 29 april als ik een telefoontje krijg van mijn vader dat mijn oma die ochtend buiten kennis is aangetroffen. Direct staat er een medisch team bij mijn oma: ze krijgt een morfinepomp en ons wordt verteld dat deze ervoor dient om het haar zo comfortabel mogelijk te maken. Ze is stervende en we moeten er rekening mee houden dat ze binnen enkele dagen zal komen te overlijden. Op de ochtend zelf dat ze comateus is aangetroffen weet de huisarts nog maar nauwelijks met haar te communiceren: "Heeft u door dat het niet goed met u gaat?" Twee kneepjes in de hand volgen, 'ja', ze heeft het in de gaten. "Heeft u pijn?" Één kneepje, 'nee', ze heeft geen pijn.
Alle vragen die we hebben worden uitgebreid en duidelijk beantwoord, de morfine die ze toegediend krijgt is dusdanig weinig dat het er niet voor zorgt dat ze overlijdt maar dat ze geen pijn of ongemak voelt. Uiteindelijk zal haar lijf er zelf mee ophouden. Op momenten dat we merken dat het niet goed gaat dan mag mijn vader een extra 'shotje' toedienen aangezien hij zelf ook in de zorg werkt. Ook hebben we een soort wattenstaafje gekregen met een bakje water waarmee we oma's mond kunnen bevochtigen. Voor de rest krijgt ze, naast de morfine, geen infuus of iets dergelijks. We wachten tot het lijf er vanzelf mee ophoudt en het belangrijkste is dat oma hier zo weinig mogelijk last van heeft.
Met oma wordt respectvol omgegaan. Wanneer de arts of verpleegkundige haar aan wil raken voor een onderzoek dan wordt dit aan mijn oma verteld, dingen zoals: "Ik ga even uw pols vastpakken om uw hartslag te voelen, vindt u dat goed? Zo mevrouw Drost, ik leg nu uw hand weer terug". Het is ontroerend om te zien met hoeveel respect dit gebeurt.
Op de vierde dag wordt overlegd om de morfinedosis iets op te hogen en op dat moment begint mijn oma onregelmatig te ademhalen: het einde is daar van een mooi 93-jarig leven.
Hoe verdrietig het ook was om mijn oma te verliezen, mijn familie en ik kijken met een warm hart terug op deze periode waarin wij én oma geweldig en liefdevol zijn bijgestaan door het medisch team. Van mij dan ook geen onvertogen woord over de terminale zorg in Nederland.
Laatst bijgewerkt door Jolien87 op 09-11-17 22:13, in het totaal 1 keer bewerkt

Priscilla_90
Berichten: 1602
Geregistreerd: 04-05-08
Woonplaats: Rotterdam , nederland

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:12

Palliatieve sedatie kan wel stop gezet worden, mocht degene zo opgeknapt zijn meerdere keren meegemaakt.
Palliatieve sedatie, is niet inslapen of dat degene hieraan komt te overleden vanwege de medicatie. Palliatieve sedatie is echt symptoom bestrijden en zorgen voor comfort / kwaliteit van leven.

Furrow

Berichten: 3615
Geregistreerd: 07-01-14

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:13

Je kan een spuitpomp hebben zonder midazolam (dormicum) in en je hoeft ook geen spuitpomp te hebben om dormicum te krijgen. Wij hebben veel waar gewoon symptoombestrijding in zit.

Bij ons kan een pomp heel snel gaan (uurtje of twee), euthanasie duurt wel langer omdat het de goedkeuring van andere dokters nodig heeft + uitsluiting van druk door buitenaf en of depressie.

Palliatieve zorg is gewoon ruim, in ieder geval is er sprake van alleen zorgen die het comfort verhogen en meestal niet invasief zijn behalve als er aanwijzing voor is.

Furrow

Berichten: 3615
Geregistreerd: 07-01-14

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:13

Priscilla_90 schreef:
Palliatieve sedatie kan wel stop gezet worden, mocht degene zo opgeknapt zijn meerdere keren meegemaakt.
Palliatieve sedatie, is niet inslapen of dat degene hieraan komt te overleden vanwege de medicatie. Palliatieve sedatie is echt symptoom bestrijden en zorgen voor comfort / kwaliteit van leven.


Ik heb echt eigenlijk in al mijn jaren sedatie nog nooit een stopzetting meegemaakt, hoe kan iemand opknappen als die gesedeerd is?
En nee hij overlijd niet van de sedatie is inderdaad symptoombestrijding, maar als iemand wakker word tijdens de sedatie ben je immo niet goed bezig.

Een spuitpomp zonder sedatie is geen palliatieve sedatie dat is gewoon een spuitpomp.

Valerie_91
Berichten: 540
Geregistreerd: 28-11-07
Woonplaats: België - Brecht

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:17

Mijn mama heeft ook palliatieven zorgen gehad, maar ik krijg de indruk dat het bij jullie in Nederland veel gemakkelijker te regelen is dan in België. Als ik het goed begrepen heb is voornamelijk de palliatieve thuiszorg hier veel minder gekend. Enigste optie waarover ze bij ons in het ziekenhuis spraken was een palliatieve verpleging in een soort van ziekenhuis en dan had mijn mama zich al vrij goed geïnformeerd.

Al moet ik wel zeggen dat mama geen lange tijd van de palliatieve zorg heeft kunnen genieten. Het administratieve gedeelte duurde lang en er was ook niet genoeg plaats waardoor ze bepaalde tijd heeft moeten wachten. Maar het is die laatste 2 weken ook extreem rap gegaan. Toen ze uiteindelijk plaats hadden was de rit naar dat ziekenhuis haar te zwaar en ze is diezelfde avond ook overleden. Maar wel een dikke pluim voor het verzorgend personeel, die korte periode dat we er waren zijn we fantastisch begeleid geweest.

Geen idee of ik zelf de palliatieve thuiszorg (emotioneel) had aangekunnen...

Nederland lijkt naar mijn mening veel meer voor te staan op de palliatieve zorg dan in België. Een groot werkpunt voor België, want palliatieve is hier nog een groot taboe. En ik vind het nogal sneu dat de mensen die zich dan toch 'gewonnen' geven en hun lot aanvaarden, niet direct toegang kunnen krijgen tot deze zorg.

Birdie60

Berichten: 8426
Geregistreerd: 16-06-07
Woonplaats: zeeland (noord-brabant)

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:17

Saaams schreef:
Ik werk in de thuiszorg en wij hebben als specialisatie een onderdeel Palliatieve zorg.
Dit is een verpleegkundige die gemiddeld 3 of meer dagen 24uurs zorg verleend. Minder is naar wens ook mogelijk. Bijv alleen nachten.
Deze zijn bevoegd en bekwaam voor alle handelingen en doen ook gewoon t kopje koffie inschenken en bed verschonen bij een ongeluk. Verder geen huishoudelijke taken. De meeste mensen die palliatieve thuiszorg krijgen worden aan een dormicum/morfinepomp gezet en indien naar wens in samenwerking met een arts volgt er bij ondragelijk lijden palliatieve sedatie. Het komt ook voor dat na 3 maanden mensen zo ver op knappen dat ze overdag bij ons in de wijkzorg komen voor losse momenten op een dag. Zolang de huisarts (die vaak zeer nauw betrokken is 24/7) maar een verzoek schrijft word ook alles vergoed. Bij ons word palliatieve zorg gestart binnen 24uur. Omdat er eerst een intake volgt en er gekeken word welke collega’s passen bij een gezin. Er moet wel een klik zijn



Ik had niet mooier kunnen verwoorden, klopt helemaal.
Ik heb ook jaren in de thuiszorg gewerkt. Sinds vorig jaar gestopt.

Priscilla_90
Berichten: 1602
Geregistreerd: 04-05-08
Woonplaats: Rotterdam , nederland

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:18

Ik heb het zelf niet meegemaakt maar dit werd verteld door een ander TZ team.
Er wordt altijd van te voren gezegd dat er een kans is dat degene niet meer wakker wordt de volgende dag, maar kan ook zeker zijn dat dit wel zo is. Wanneer iemand eraan begint wil niet zeggen dat die niet meer wakker wordt.

Ik werk inmiddels niet voor deze organisatie en sinds aug ben ik werkzaam in het zhuis op de oncologie afdeling. Ik zie elke dag mensen die vechten voor hun leven, uitbehandeld zijn en de ziekte niet meer kunnen winnen/bestrijden.

Anoniem

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:19

Jolien87 schreef:
Het is 29 april als ik een telefoontje krijg van mijn vader dat mijn oma die ochtend buiten kennis is aangetroffen. Direct staat er een medisch team bij mijn oma: ze krijgt een morfinepomp en ons wordt verteld dat deze ervoor dient om het haar zo comfortabel mogelijk te maken. Ze is stervende en we moeten er rekening mee houden dat ze binnen enkele dagen zal komen te overlijden. Op de ochtend zelf dat ze comateus is aangetroffen weet de huisarts nog maar nauwelijks met haar te communiceren: "Heeft u door dat het niet goed met u gaat?" Twee kneepjes in de hand volgen, 'ja', ze heeft het in de gaten. "Heeft u pijn?" Één kneepje, 'nee', ze heeft geen pijn.
Alle vragen die we hebben worden uitgebreid en duidelijk beantwoord, de morfine die ze toegediend krijgt is dusdanig weinig dat het er niet voor zorgt dat ze overlijdt maar dat ze geen pijn of ongemak voelt. Uiteindelijk zal haar lijf er zelf mee ophouden. Op momenten dat we merken dat het niet goed gaat dan mag mijn vader een extra 'shotje' toedienen aangezien hij zelf ook in de zorg werkt. Ook hebben we een soort wattenstaafje gekregen met een bakje water waarmee we oma's mond kunnen bevochtigen. Voor de rest krijgt ze, naast de morfine, geen infuus of iets dergelijks. We wachten tot het lijf er vanzelf mee ophoudt en het belangrijkste is dat oma hier zo weinig mogelijk last van heeft.
Met oma wordt respectvol omgegaan. Wanneer de arts of verpleegkundige haar aan wil raken voor een onderzoek dan wordt dit aan mijn oma verteld, dingen zoals: "Ik ga even uw pols vastpakken om uw hartslag te voelen, vindt u dat goed? Zo mevrouw Drost, ik leg nu uw hand weer terug". Het is ontroerend om te zien met hoeveel respect dit gebeurt.
Op de vierde dag wordt overlegd om de morfinedosis iets op te hogen en op dat moment begint mijn oma onregelmatig te ademhalen: het einde is daar van een mooi 93-jarig leven.
Hoe verdrietig het ook was om mijn oma te verliezen, mijn familie en ik kijken met een warm hart terug op deze periode waarin wij én oma geweldig en liefdevol zijn bijgestaan door het medisch team. Van mij dan ook geen onvertogen woord over de terminale zorg in Nederland.


Wat een ontroerend verhaal. En wat fijn dat er mensen zijn die liefdevol en respectvol voor iemand zorgen als het einde nabij is.

C_arola
Moderator Over Paarden & Markt

Berichten: 72334
Geregistreerd: 24-05-08

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:20

Moderatoropmerking:
Ik heb een aantal berichten moeten verwijderen omdat het niet toegestaan is om andere gebruikers of situaties van andere gebruikers te bespreken op het forum. Zoals de topicstarter ook al schreef;
Pivione schreef:
Dit is een algemeen discussie topic.

Verwijzingen naar een ander topic zijn niet nodig.

Hierbij dan ook het verzoek geen andere gebruikers of situaties van andere gebruikers te bespreken. Berichten die hier niet aan voldoen zullen verwijderd worden.

Laura82
Berichten: 7495
Geregistreerd: 05-06-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:21

Furrow schreef:
Priscilla_90 schreef:
Palliatieve sedatie kan wel stop gezet worden, mocht degene zo opgeknapt zijn meerdere keren meegemaakt.
Palliatieve sedatie, is niet inslapen of dat degene hieraan komt te overleden vanwege de medicatie. Palliatieve sedatie is echt symptoom bestrijden en zorgen voor comfort / kwaliteit van leven.


Ik heb echt eigenlijk in al mijn jaren sedatie nog nooit een stopzetting meegemaakt, hoe kan iemand opknappen als die gesedeerd is?
En nee hij overlijd niet van de sedatie is inderdaad symptoombestrijding, maar als iemand wakker word tijdens de sedatie ben je immo niet goed bezig.

Een spuitpomp zonder sedatie is geen palliatieve sedatie dat is gewoon een spuitpomp.


Bij mijn vader werd ook al over palliatieve sedatie gesproken door de artsen, terwijl hij op dat moment alleen een morfinepomp had. Zij noemden dit de eerste "fase", dormicum oid werd pas later toegevoegd als het bij bewustzijn zijn teveel ongemak zou veroorzaken. Overigens had deze arts ook niet eerder gezien dat iemand met deze dosis morfine opknapte ipv in slaap viel. Haar theorie was dat het zijn benauwdheid verlichtte waardoor hij effectiever ging ademen, daardoor een opleving.

Furrow

Berichten: 3615
Geregistreerd: 07-01-14

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:21

Valerie_91 schreef:
Mijn mama heeft ook palliatieven zorgen gehad, maar ik krijg de indruk dat het bij jullie in Nederland veel gemakkelijker te regelen is dan in België. Als ik het goed begrepen heb is voornamelijk de palliatieve thuiszorg hier veel minder gekend. Enigste optie waarover ze bij ons in het ziekenhuis spraken was een palliatieve verpleging in een soort van ziekenhuis en dan had mijn mama zich al vrij goed geïnformeerd.

Al moet ik wel zeggen dat mama geen lange tijd van de palliatieve zorg heeft kunnen genieten. Het administratieve gedeelte duurde lang en er was ook niet genoeg plaats waardoor ze bepaalde tijd heeft moeten wachten. Maar het is die laatste 2 weken ook extreem rap gegaan. Toen ze uiteindelijk plaats hadden was de rit naar dat ziekenhuis haar te zwaar en ze is diezelfde avond ook overleden. Maar wel een dikke pluim voor het verzorgend personeel, die korte periode dat we er waren zijn we fantastisch begeleid geweest.

Geen idee of ik zelf de palliatieve thuiszorg (emotioneel) had aangekunnen...

Nederland lijkt naar mijn mening veel meer voor te staan op de palliatieve zorg dan in België. Een groot werkpunt voor België, want palliatieve is hier nog een groot taboe. En ik vind het nogal sneu dat de mensen die zich dan toch 'gewonnen' geven en hun lot aanvaarden, niet direct toegang kunnen krijgen tot deze zorg.


Spijtig dat je zo slecht geholpen bent, er is juist een enorm netwerk aan palliatieve thuiszorg in België. Iedere gemeente moet een verbintenis hebben met een bepaald netwerk. Elk netwerk is ook 24/7 beschikbaar en komen gewoon aan huis en werken samen met en coachen de huisarts.

Spijtig dat ze zo lang heet moeten wachten, veel sterkte voor jou

Vayo

Berichten: 8041
Geregistreerd: 23-08-05

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:23

Ik heb helaas een andere ervaring. Dit is ruim een jaar terug. Mijn opa van 89 ging ineens erg achteruit en was ''ineens'' stervende. Geen direct medische aanleiding, maar zijn lichaam was gewoon ineens op.
Hij was niet echt meer bij bewustzijn, maar was soms heel onrustig. Net alsof hij vervelend droomde.
Om hem comfortabel te maken kreeg hij iedere x-aantal uur dormicum en morfine. Ik weet het niet 100% zeker meer, maar ik meen dat dit via een infuus in zijn hand direct werd ingespoten en dus niet langzaam via een infuuszak.
Helaas werd hij telkens een klein uur voor de nieuwe dosis erg onrustig en oogde niet comfortabel. Echt bij bewustzijn was hij niet meer, maar hij kreunde en trok dan aan de dekens.

Als familie hebben wij gevraagd de dosis te vervroegen, ook als dat zou betekenen dat hij eerder zou komen te overlijden.
Helaas mocht het personeel dit niet doen, omdat dit gezien zou worden als euthanasie. Uiteindelijk is hij de andere dag overleden.

Dit was trouwens in het verzorgingstehuis waar hij nog maar enkele weken zat. De verpleging vond het zichtbaar moeilijk en vervelend voor ons dat zij geen extra of vroegere dosis mochten geven. Ik ben er zelf meerdere uren bij geweest en meerdere malen gezien dat hij 30-50 min. voor de nieuwe dosis oncomfortabel oogde.

Nu denk ik dat dit niet onder palliatieve sedatie viel, maar hoe het wel precies zat was ons niet duidelijk. Wel was het 's avonds laat toen dit aan de orde was, dus misschien was er de dag later één en ander in gang gezet als hij toen niet zou zijn overleden?

Priscilla_90
Berichten: 1602
Geregistreerd: 04-05-08
Woonplaats: Rotterdam , nederland

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:26

Citaat:
Bij mijn vader werd ook al over palliatieve sedatie gesproken door de artsen, terwijl hij op dat moment alleen een morfinepomp had. Zij noemden dit de eerste "fase", dormicum oid werd pas later toegevoegd als het bij bewustzijn zijn teveel ongemak zou veroorzaken. Overigens had deze arts ook niet eerder gezien dat iemand met deze dosis morfine opknapte ipv in slaap viel. Haar theorie was dat het zijn benauwdheid verlichtte waardoor hij effectiever ging ademen, daardoor een opleving.


Alleen maar heel fijn dat jou vader hiervan is opgeknapt. Klopt idd morfine neemt de benauwdheid af

Polly
Moderator Algemeen

Berichten: 25373
Geregistreerd: 09-04-01

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:28

Delphi schreef:
Nu denk ik dat dit niet onder palliatieve sedatie viel, maar hoe het wel precies zat was ons niet duidelijk. Wel was het 's avonds laat toen dit aan de orde was, dus misschien was er de dag later één en ander in gang gezet als hij toen niet zou zijn overleden?


Ik hoop dat nooit iemand nog in deze situatie komt maar voor dit soort situaties kan heel prima de huisartsenpost gebeld worden die het wel mogen voorschrijven om eerder medicatie toe te dienen of bijvoorbeeld andere medicijnen.

Laura82
Berichten: 7495
Geregistreerd: 05-06-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:29

Priscilla_90 schreef:
Citaat:
Bij mijn vader werd ook al over palliatieve sedatie gesproken door de artsen, terwijl hij op dat moment alleen een morfinepomp had. Zij noemden dit de eerste "fase", dormicum oid werd pas later toegevoegd als het bij bewustzijn zijn teveel ongemak zou veroorzaken. Overigens had deze arts ook niet eerder gezien dat iemand met deze dosis morfine opknapte ipv in slaap viel. Haar theorie was dat het zijn benauwdheid verlichtte waardoor hij effectiever ging ademen, daardoor een opleving.


Alleen maar heel fijn dat jou vader hiervan is opgeknapt. Klopt idd morfine neemt de benauwdheid af


Nou ja, uiteindelijk is hij alsnog overleden, hij wilde er gewoon nog een paar (bizarre) dagen bij. Overigens is ook toen weer palliatieve sedatie toegepast, en dat ging ontzettend rustig en mooi.

intral
Berichten: 2597
Geregistreerd: 06-05-07

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:30

Priscilla_90 schreef:
Citaat:
Bij mijn vader werd ook al over palliatieve sedatie gesproken door de artsen, terwijl hij op dat moment alleen een morfinepomp had. Zij noemden dit de eerste "fase", dormicum oid werd pas later toegevoegd als het bij bewustzijn zijn teveel ongemak zou veroorzaken. Overigens had deze arts ook niet eerder gezien dat iemand met deze dosis morfine opknapte ipv in slaap viel. Haar theorie was dat het zijn benauwdheid verlichtte waardoor hij effectiever ging ademen, daardoor een opleving.


Alleen maar heel fijn dat jou vader hiervan is opgeknapt. Klopt idd morfine neemt de benauwdheid af

Morfine is ook geen slaapmiddel. Het slaapmiddel in palliatieve sedatie is juist dormicum. Ik heb patiënten in de wijkverpleging gehad die soms maanden met een laag afgestelde morfinepomp (rond)liepen, omdat het de benauwdheid afnam en de levenskwaliteit zo toenam. Erg fijn als dit kan :) .

Unbeatable
Berichten: 591
Geregistreerd: 13-09-11

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:31

Persoonlijk geen ervaring met terminale zorg maar wel in mijn werkgebied, ben zelf werkzaam op een oncologische verpleegafdeling. Mijn ervaring is juist dat mensen die de wens hebben om thuis of in een hospice te sterven, vaak toch overlijden in het ziekenhuis, vanwege de wachtlijsten voor de terminale thuiszorg en de wachtlijsten voor een hospice.

Laura82
Berichten: 7495
Geregistreerd: 05-06-06

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:32

Klopt idd, alleen was dit wel een zodanig hoge dosis dat het nogal onwaarschijnlijk was. De arts stond ook erg raar te kijken dat we met zn allen een film aan het kijken waren :+

quera

Berichten: 13893
Geregistreerd: 10-02-05
Woonplaats: Zuid-Holland

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:32

Hier totaal andere ervaring de thuiszorg was binnen 24 uur geregeld.

Vayo

Berichten: 8041
Geregistreerd: 23-08-05

Link naar dit bericht Geplaatst: 09-11-17 22:32

Jolien87 schreef:
Het is 29 april als ik een telefoontje krijg van mijn vader dat mijn oma die ochtend buiten kennis is aangetroffen. Direct staat er een medisch team bij mijn oma: ze krijgt een morfinepomp en ons wordt verteld dat deze ervoor dient om het haar zo comfortabel mogelijk te maken. Ze is stervende en we moeten er rekening mee houden dat ze binnen enkele dagen zal komen te overlijden. Op de ochtend zelf dat ze comateus is aangetroffen weet de huisarts nog maar nauwelijks met haar te communiceren: "Heeft u door dat het niet goed met u gaat?" Twee kneepjes in de hand volgen, 'ja', ze heeft het in de gaten. "Heeft u pijn?" Één kneepje, 'nee', ze heeft geen pijn.
Alle vragen die we hebben worden uitgebreid en duidelijk beantwoord, de morfine die ze toegediend krijgt is dusdanig weinig dat het er niet voor zorgt dat ze overlijdt maar dat ze geen pijn of ongemak voelt. Uiteindelijk zal haar lijf er zelf mee ophouden. Op momenten dat we merken dat het niet goed gaat dan mag mijn vader een extra 'shotje' toedienen aangezien hij zelf ook in de zorg werkt. Ook hebben we een soort wattenstaafje gekregen met een bakje water waarmee we oma's mond kunnen bevochtigen. Voor de rest krijgt ze, naast de morfine, geen infuus of iets dergelijks. We wachten tot het lijf er vanzelf mee ophoudt en het belangrijkste is dat oma hier zo weinig mogelijk last van heeft.
Met oma wordt respectvol omgegaan. Wanneer de arts of verpleegkundige haar aan wil raken voor een onderzoek dan wordt dit aan mijn oma verteld, dingen zoals: "Ik ga even uw pols vastpakken om uw hartslag te voelen, vindt u dat goed? Zo mevrouw Drost, ik leg nu uw hand weer terug". Het is ontroerend om te zien met hoeveel respect dit gebeurt.
Op de vierde dag wordt overlegd om de morfinedosis iets op te hogen en op dat moment begint mijn oma onregelmatig te ademhalen: het einde is daar van een mooi 93-jarig leven.
Hoe verdrietig het ook was om mijn oma te verliezen, mijn familie en ik kijken met een warm hart terug op deze periode waarin wij én oma geweldig en liefdevol zijn bijgestaan door het medisch team. Van mij dan ook geen onvertogen woord over de terminale zorg in Nederland.



Ik heb hier tranen van in mijn ogen. Wat mooi en ontroerend!

Ondanks dat het bij mijn opa vervelend was om te zien dat hij steeds even een poosje oncomfortabel was, vond ik de verpleging ook heel goed. Aanwezig, maar voor ons als familie op de achtergrond. Hier gingen ze ook erg respectvol om met mijn opa en werd er inderdaad ook verteld wat ze gingen doen. Ook al reageerde hij niet. Uiteindelijk bleken er een paar medebewoners erg onrustig te zijn. Ze wilden nog even naar mijn opa toe, ondanks dat hij er nog maar zo kort zat. De verpleging kwam vragen of wij dit bezwaarlijk vonden.
Wij vonden dit geen enkel probleem en toen zijn ze samen met de verpleging afscheid komen nemen. Zo ontroerend vond ik dat.