Geplaatst: 26-01-21 11:48 secricible schreef:ik kan je artikel niet lezen besita.
In 2020 daalde het bruto binnenlands product van België met 7,9 procent. Dat is ruwweg een verlies van 375 euro per Belg per maand. De lopende kosten van één maand extra coronacrisis zijn van dezelfde grootteorde. Daarbovenop komt de structurele vernietiging van economische productiefactoren – bedrijven die voorgoed verdwijnen. En uiteraard is er de menselijke tol, waarbij herinnerd kan worden aan het feit dat België wereldwijd het hoogste aantal covid-19-doden per miljoen inwoners kent, op San Marino na (bron: Worldometer).
Het staatssecretariaat van Eva De Bleeker (Open VLD) maakte bekend dat België 12 euro betaalt voor het vaccin van Pfizer BioNTech. Andere Europese cijfers spreken van 15,50 euro. Die prijs ligt beduidend lager dan wat andere landen betalen. Hebben we de leveranciers van de coronavaccins wel voldoende gemotiveerd om snel grote volumes te leveren?
Dit was de situatie voor het weekend (bron: Our World in Data): Israël betaalde 23 euro per dosis en vaccineerde al 19,55 procent van zijn bevolking; het Verenigd Koninkrijk betaalde 17 euro en vaccineerde 2,20 procent (bron: The Observer); de Verenigde Staten betaalden 16 euro en hebben 2,02 procent van hun bevolking ingeënt; Duitsland legde 15,50 euro op tafel en zit aan 0,64 procent. En België betaalde 12 euro per dosis en zit aan 0,07 procent. Hebben België en Europa te weinig betaald voor het vaccin?
Winst maken
De markt voor covid-19-vaccins is geen gewone markt. Er is een beperkt aanbod en de vraag is vele malen groter. Het aantal goedgekeurde aanbieders in de Europese Unie is nog beperkt tot twee (Pfizer/BioNTech en Moderna). Toch blijkt uit de leveringen de jongste weken dat Pfizer en Moderna nog een marge hebben voor verhoogde productiecapaciteit.
De juiste prijs voor het vaccin is niet de laagste prijs. In een seller’s market, een markt waar er meer vraag dan aanbod is, plaatst de bieder van de laagste prijs zichzelf achteraan in de rij. De economisch meest logische prijsstrategie van de farmabedrijven zou ‘market skimming’ moeten zijn: de eerste quota verkopen aan de hoogste bieder en langzaam de prijs laten dalen tot de volledige productiehoeveelheid verkocht is.
Landen als Israël, de Verenigde Arabische Emiraten, het Verenigd Koninkrijk en de VS hebben hun beurt niet afgewacht door hogere prijzen te bieden dan de Europese Unie. Ondanks de investeringen die de EU en Duitsland hebben gedaan in het onderzoek naar vaccins en in de ontwikkeling van de productie ervan, hebben andere landen zich een toegang gekocht tot het vaccin. Alleen AstraZeneca en Johnson & Johnson hebben verklaard geen winst te willen nemen op het vaccin. Pfizer en Moderna willen dus winst maken. Daar is niets mis mee, want de economische waarde van het vaccin is disproportioneel groot.
De inzet van de onderhandelingen met leveranciers dient timing te zijn, niet de prijs
Aanbieders van een goedgekeurd vaccin zullen verkiezen om af te wachten tot alle landen hebben geboden, in de hoop daardoor hun omzet te maximaliseren. Indien zij economisch rationeel handelen, zullen ze kleinere quota voor hogere prijzen verkopen, eerder dan grote volumes tegen een vaste, lagere prijs. In vergelijking met andere vaccins en geneesmiddelen lopen de farmabedrijven een omgekeerd economisch risico: zolang er een vraagoverschot is, optimaliseren zij hun winst met kleinere deals waarbij de prijs gemaximaliseerd wordt naarmate de eigen productie volgt. De overeenkomst die de EU vorige week met Pfizer heeft gesloten voor 300 miljoen bijkomende vaccins, is daarvan een voorbeeld. Slechts een kwart van die volumes zal geleverd worden in het tweede kwartaal. Het merendeel zal dus geleverd worden wanneer er een overschot aan vaccins zal zijn van andere aanbieders, zoals AstraZeneca, J&J, CureVac en Sanofi/GSK.
Het is niet te laat
Het is menselijk om te denken in lineaire termen. De meeste dagelijkse veranderingen zijn lineair: het veranderen van de seizoenen, het opgroeien van onze kinderen, de rente op een obligatie. Als een trend zich exponentieel voordoet, zijn we verrast en zoeken we naar lineaire oplossingen. Zodra zich een nieuwe groei van het aantal besmettingen aandient, zullen we weer drastisch moeten handelen, met gesloten winkels en scholen, en een verbod op niet-essentiële verplaatsingen. Dat scenario staat in schril contrast met de trage start van de vaccinaties. Het is opmerkelijk, zelfs verbijsterend, dat er in de afgelopen maanden geen grotere urgentie is uitgegaan van de beleidsmakers die de vaccinatie-operatie leiden.
Het is niet te laat om nog bijkomende vaccins te bestellen. Dit kan op Europees of Belgisch niveau – alhoewel dit laatste de Europese afspraken doorbreekt – en met de juiste prijs kan dit ons vooraan in de rij plaatsen. De inzet van de onderhandelingen met leveranciers dient timing te zijn, niet de prijs.
Bovendien kan de productiecapaciteit verder uitgebreid worden als de huidige spelers de juiste stimuli krijgen om productie in licentie aan bijkomende onderaannemers te geven. CureVac, het andere Duitse vaccin, kondigde de voorbije week nog een partnership aan met Bayer om de productiecapaciteit massaal te verhogen. Het is wachten op een overheid die de economische realiteit erkent en de juiste stimulansen geeft aan de industrie.
Verschenen op maandag 11 januari 2021
