Scheurtje in lumbale wervel L1

Moderators: Essie73, NadjaNadja, Muiz, Telpeva, ynskek, Ladybird, Polly

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 24-11-10 11:29

Vorige week door een ongelukkige beweging te paard (om een tak te ontwijken, ben ik achterover geklapt (bijna dubbel)) heb ik een klein scheurtje opgelopen in de eerste lendenwervel. In eerste instantie dacht ik dat het een gescheurde spier was maar toen ik uiteindelijk niet meer kon zitten of lopen van de pijn, zijn we toch maar naar de spoedafdeling van het ziekenhuis gegaan.
Daarna werd de pijn al weer vanzelf minder maar volgens de scan was er wel een klein scheurtje te zien in de L1 wervel. Deze is volgens de orthopeed minder dan 25% en dit moet dan ook vanzelf helen binnen 3-4 weken. Sinds zaterdag heb ik dus ook een fijn corset aangemeten gekregen waar ik de komende weken mee mag rondwandelen. Volgens de orthopeed mag ik met het corset aan ook gewoon alles doen want dit zorgt ervoor dat ik mijn rug niet kan overbelasten. Met alles doen, bedoeld hij natuurlijk de dagdagelijkse dingen. Ik mag niet tillen of sporten, wel wandelen. Ik ga nu dus veel wandelen met mijn hondjes. Maar ik vroeg mij af of hier mensen zijn die iets soortgelijks hebben gehad en wat deden jullie wel en wat niet??? Ik slik nu alleen 's morgens een pijnstiller en de rest van de dag niet meer omdat de pijn al voor 90% weg is. Een dik uur wandelen gaat super en voelt prima, ook achteraf. Nu vroeg ik mij af of het ook mogelijk is om bijvoorbeeld zelf de paarden buiten te zetten op de wei. Van mijn vriend mag ik dat voorlopig niet doen en hij doet dat dus voor mij. Maar hij moet ook werken de hele dag en ik zit de hele dag thuis te niksen. Als ik hem in ieder geval al kan ontlasten door de paarden op de wei te zetten dan kan hij bij thuiskomst de stallen doen. Want dat durf ik niet te doen. Longeren laat ik beter ook nog even denk ik. Wat denken jullie, zou het kunnen of voorlopig ook maar beter geen paarden in de hand nemen???

fjordjes

Berichten: 13566
Geregistreerd: 03-07-05

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-11-10 11:34

Ik heb ook een scheurtje maar dan in de L4 of L5. Is wel weer "hersteld" maar ik heb er blijvende last van, het is al 2 jaar geleden gebeurd. Ik ben pas een half jaar later erachter gekomen dat het een scheurtje was :+ Zat ook na een week weer op het paard. Heb fysiotherapie gevolgd en pijnstillers gebruikt. Nu gaat het best wel goed, kan niet lang staan bewegen is het fijnste en ik kan niet in een diep zadel zitten. Ik heb gewoon alles gedaan omdat ik het niet wist. Wel met veel pijn natuurlijk!

wendietjuhhh

Berichten: 1043
Geregistreerd: 09-12-07
Woonplaats: oldenzaal

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-11-10 11:40

Er is onlangs ook al een topic geopend over iemand met een gebroken rug.

Ik heb zelf een paar maand geleden 3 doornuitsteeksels gebroken gehad waardoor mijn onderrugspier er bijna af lag. Ook erg veel gelopen en anders liggen. Zitten is ontzettend belastend voor je rug.
Ik had overigens geen corset.

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 24-11-10 12:09

fjordjes schreef:
Ik heb ook een scheurtje maar dan in de L4 of L5. Is wel weer "hersteld" maar ik heb er blijvende last van, het is al 2 jaar geleden gebeurd. Ik ben pas een half jaar later erachter gekomen dat het een scheurtje was :+ Zat ook na een week weer op het paard. Heb fysiotherapie gevolgd en pijnstillers gebruikt. Nu gaat het best wel goed, kan niet lang staan bewegen is het fijnste en ik kan niet in een diep zadel zitten. Ik heb gewoon alles gedaan omdat ik het niet wist. Wel met veel pijn natuurlijk!


Jeetje! Dat is wel vervelend dat je er zo lang mee bent door gelopen, zonder het te weten natuurlijk. Gelukkig ben ik er meteen bij geweest en heb ik er geen seconde te lang mee doorgelopen.
Volgens de orthopeed heelt dat ook wel weer vrij snel en volledig omdat we er meteen bij waren natuurlijk. Het is alleen zo frustrerend om de hele dag thuis te zitten en de paarden op stal te hebben. Ik zit er aan te denken om ze buiten te zetten met een bijzetteugeltje zodat ze wat meer beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid. Even voor mijn eigen veiligheid natuurlijk.

Quir
Winnaar Bokt Veulenverkiezing 2024

Berichten: 17744
Geregistreerd: 13-07-05
Woonplaats: Zweden

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-11-10 19:29

Ik ben gister flink door mijn rug gegaan en alles doet na het even gedaan te hebben verschrikkelijk pijn, zitten, staan, liggen, lopen. Lopen gaat nog het beste en houd ik het langst vol. Vandaag wel naar stage geweest en gewoon alles gedaan, hengsten binnen/buiten gezet en gelongeerd, stallen gemest, gereden. Alles wel met veel pijn. Soms zoveel dat ik gewoon door mijn benen zakte, terwijl het verder gewoon goed ging. :j

Ik heb ongeveer 4 jaar geleden mijn rug gebroken gehad, moet eerlijk zeggen dat ik er toen een stuk minder last van had als dat ik nu heb. Vermoed nu dat het gewoon spieren zijn, dus houdt het nog wel eventjes vol. :D Toen ik mijn rug gebroken had, miste ik vooral wat gevoel en coördinatie.

Ik zou even aankijken wat je wel en niet kan, hoe zijn je paarden met buiten zetten? Gewoon rustig/braaf? Dan lijkt het mij niet dat het echt kwaad kan? Als ze zich maar aan jouw loop tempo aanpassen en jij niet aan die van hen. :))

Veel beterschap en succes de komende tijd!

Guusje1

Berichten: 1918
Geregistreerd: 15-04-07

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 24-11-10 20:27

Ongeveer 6,5 week geleden ben ik van een jong paardje gevallen en heel naar terrecht gekomen. Na er eerst 1,5 dag mee door te hebben gelopen ben ik toch maar naar de SEH gegaan en foto's en scan laten maken. Toen bleek dat ik L1 op 3 plaatsen gebroken heb. De wervel is daarnaast helemaal ingedeukt en dat zal nooit meer goed komen. Godzijdank is de zenuwstelsel is takt gebleven, maar dat even terzijde.
Na 8 dagen plat op bed te hebben gelegen mocht ik na die 8 dagen ook met een corset om uit bed, en toen ik weer kon zitten en staan en lopen mocht ik weer naar huis.

Nu loop ik 5 weken met dat corset rond en ik hoop vanaf volgende week langzaam af te bouwen met dat ding.
Ik zit nu al die tijd al thuis en ik mag ook alleen maar zitten staan en lopen, verder niet bukken, duwen, trekken, tillen noem maar op..
Zowiezo probeer ik elke dag een stuk met mijn hond te lopen. Verder ga ik elke keer als mijn moeder bijvoorbeeld naar t dorp gaat even mee, maar ze gaat lang niet elke dag. Als ik 's ochtends voor me zie dat ik die dag nergens heen zal gaan maak ik mezelf lichtelijk gek! Ik wordt echt niet goed van dat thuis zitten. Dus probeer ik of naar vrienden, famillie of bij mijn vriend thuis te zitten. Zij hebben een pensionstalling dus daar is altijd wel aanspraak. Als ik dan toch thuis zit probeer ik wat te leren voor een herkansing op school, haren knippen, een tekst voor iemand typen op de pc en ik en mijn moeder hebben samen vanavond een puzzel uitgelegd, erg verslavend kan ik je vertellen!

Succes met je herstel en ik hoop dat het niet zo lang duurt als bij mij ;)

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 09:31

Jeetje, als ik deze verhalen zo lees ben ik wel blij dat het bij mij nogal meevalt. Er is gelukkig niks gebroken maar ze noemen het een indeuking van minder dan 25%. Schijnt hetzelfde te zijn als een scheurtje. Ze kunnen aan zo'n kleine indeuking schijnbaar ook weinig doen. Het lichaam moet dat zelf oplossen. Maar ik moet mijn lijf natuurlijk wel de kans gunnen om rust te krijgen. Stallen mesten, tillen, trekken en duwen doe ik gewoon niet. De paarden zijn super braaf met buitenzetten dus dat ga ik wel gewoon doen. Zo ben ik tenminste ook aan het bewegen want zitten is veel belastender dan bewegen. Moet wel zeggen dat ik praktisch helemaal geen pijn meer heb, wel stramme spieren in de ochtend maar dat is eigenlijk ook alles. En als ik net toch even verkeerd beweeg dan voel ik het wel in mijn rug op de plaats waar de scheur zit. Van de orthopeed mag ik dan ook alles doen zolang het geen pijn doet. Dus voorlopig wandelen en paarden aan de hand. Mijn eigen hengst durf ik bijvoorbeeld ook nog wel te longeren maar de jonge dus absoluut niet. Die zet ik ook niet buiten. We doen het nu voorlopig zo dat mijn vriend de paarden 's morgens buiten zet en ik ze n 4-5 uren weer binnen zet. Dan is ook die jonge lekker uitgeraasd en loopt ie braaf mee. Voor de zekerheid doe ik hem ook even een bijzetje aan, even voor mijn eigen veiligheid. Is wel stom en veel werk voor zo'n klein stukje maar wel zo veilig.
Ben toch blij te horen dat heel veel mensen de meeste dingen gewoon zijn blijven doen ondanks de blessure. Ik ga er wel even vanuit dat ik hier niets aan over zal houden, in ieder geval dat is ook wat de orthopeed heeft gezegd ;-) En omdat de pijn praktisch weg is, ben ik van plan om over 2 weken (in plaats van 3, morgen is het al weer een week geleden) weer terug te gaan op controle. Misschien kan ik dan al wel met fysio en trainen gaan beginnen.

Romyv

Berichten: 5423
Geregistreerd: 02-03-08

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 10:40

ik heb een tijdje geleden ook 2 L werfels gebroken (de L2 en L3, dus ietjes hoger) en heb heel bewust geen paard vast gehad! Als ze eventjes omkijken waardoor ze aan het touw trekken en het schiet erin....... heb dus heel veel gewandeld en gefietst, pas na 11 weken ben ik weer opgestapt voor een stapritje.. Vandaag is het 3 maanden geleden en heb helemaaal nergens meer last van!! Beter ietsjes te rustig aan dan dat je er last van blijft houden straks...

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 10:45

Hey Romy. Ik wandel ook heel veel en ik had gevraagd of ik ook mocht fietsen, maar dat was toch te belastend zeiden ze. Ik doe ook wel rustig aan, het is alleen zo stom dat al het werk hier blijft liggen terwijl ik gewoon thuis ben. Vandaar dat ik met binnenzetten de paarden ook eventjes met een bijzetteugeltje pak, wel omslachtig maar dan kunnen ze geen kant op in ieder geval. En ik heb nu toch alle tijd. Ik kan natuurlijk wel eens met de orthopeed bellen om te vragen of ik misschien toch mag fietsen.

Romyv

Berichten: 5423
Geregistreerd: 02-03-08

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 10:47

ik mocht na 4 weken heel rustig aan gaan fietsen, gewoon lichtste versnelling recht uit op het asfalt.. Waar ik heel lang last van heb gehouden (dat was ook het enige waar ik last van had) was dat ik niet kon inbuigen naar 1 kant.. dus als je bv rechtop staat je linkerhand naar je linker knie laten zakken..

superrizzo

Berichten: 1561
Geregistreerd: 19-10-06
Woonplaats: Oosterhout NB

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 10:49

Ik heb een breuk in mijn L1 wervel gehad door een val van mijn paard.
Bij mij was er een hoek afgebroken.
Ik heb 14 weken in een korset gelopen en bijna 4 maanden fysio therapie.

Ik heb ontzettend veel pijn en vooral geluk gehad dat het afgebroken stuk niet in mijn zenuw heeft geprikt anders had ik nu een dwarslaesie.

Ik ben er vanaf juni 2009 tot maart 2010 zoet mee geweest.

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 10:50

OK. Morgen is het ook nog maar net een week geleden dat het gebeurt is. Ik wil waarschijnlijk weer veel te veel in te korte tijd. Voordeel is natuurlijk wel dat er niets gebroken is bij mij. Ze hadden bij mij ook aangegeven om het 3-4 weken rustig aan te doen en dan terug te komen voor controle. Als dan alles goed was, kon ik met fysio beginnen en ook weer stilletjes aan gaan rijden. Daar duimen we dan maar voor ;-)

Romyv

Berichten: 5423
Geregistreerd: 02-03-08

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 10:54

superrizzo schreef:
Ik heb een breuk in mijn L1 wervel gehad door een val van mijn paard.
Bij mij was er een hoek afgebroken.
Ik heb 14 weken in een korset gelopen en bijna 4 maanden fysio therapie.

Ik heb ontzettend veel pijn en vooral geluk gehad dat het afgebroken stuk niet in mijn zenuw heeft geprikt anders had ik nu een dwarslaesie.

Ik ben er vanaf juni 2009 tot maart 2010 zoet mee geweest.



WOW dit is echt mijn verhaal!! Alleen ik had ook nog eens het geluk dat ik bij de 0.3% van de mensen behoorde die absoluut geen pijn heeft gehad!!! Ik heb er ook bewust voor gekozen om geen corset te nemen (mn mama was bij me ingetrokken om voor me te zorgen zodat ik ECHT niets deed wat niet mocht :o) zodat mn buik en rug spieren wat sterker bleven en het herstel dus ook sneller ging..

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 10:54

@superrizzo: ik besef me nu steeds meer dat ik ERG veel geluk heb gehad en er met zo'n 'milde' blessure vanaf ben gekomen. Het had veel erger kunnen zijn. Dat had de orthopeed ook wel gezegd. Ik heb hele goede ontwikkelde romp en rugspieren door krachttraining en Kung Fu. Die hebben de grootste klap opgevangen, anders had ik geheid mijn rug gebroken! De schrik zit er nog steeds goed in hoor en het filmpje speelt zich nog meerdere keren per dag door mijn hoofd af... . Heel eng!

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 10:56

@Romy: vond je het niet eng om zonder korset te herstellen? Ik wilde dat eigenlijk ook maar het werd mij zwaar afgeraden!

Romyv

Berichten: 5423
Geregistreerd: 02-03-08

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 10:58

dat moet je echt uit je hoofd verbannen hoor!!! Ik heb ook een paar keer gehad dat ik het ongeluk weer afspeelde als ik in bed lag.. daar is niemand geholpen bij, zeker jij niet :+

(ik ben echt gekattapulteerd door een paard toen ik op stapte, had geen schijn van kans om te blijven zitten.. heb het geluk gehad dat ik door ben gerold na mn val, anders was ik ook niet goed vanaf gekomen!! Gelukkig heb ik geen angst over gehouden eraan, ik rij nu gewoon weer!)

nee ik vond het juist beter!! Op die manier werd ik geconfronteerd met mn blessure, waardoor ik kon leren ermee om te gaan.. Daarbij verzwakken je spieren heel erg door het corcet waardoor herstel langer duurt..

Guusje1

Berichten: 1918
Geregistreerd: 15-04-07

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 11:17

Ik had geen keus bij dat corset, ik moest hem gewoon! Nouja ik kan hem natuurlijk wel af doen maar ik wil dat dit zo goed mogelijk hersteld zodat ik er later geen last van krijg. En de ortopheet zij tegen mij ook dat ik later geen zwaar werk zal kunnen doen omdat die indeuking nooit goed komt, en toch wil ik later nog zoveel mogelijk kunnen doen.

Edit: En ik heb trouwens eeerst 8 dagen plat gelegen en daardoor zijn mijn spieren ook erg verzwakt, dus dat zal ik zowiezo opnieuw moeten trainen.

Marijketjuh_

Berichten: 232
Geregistreerd: 27-09-10
Woonplaats: Tukkerland

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 11:25

Meid doe het aub rustig aan!!

Ik heb 2 jaar geleden l2/l3 gebroken gehad.. Ben ook naar de eerste hulp geweest en ik moest het maar even rustig aan doen.
Heb alleen (weet niet of ik het goed zeg) diklovenak gekregen tegen de pijn.
Ik ben na een week weer aan het werk gegaan.. blijkbaar het domste wat ik in mijn leven gedaan heb, want ik begin vanmiddag weer met fysio.
Heb er sinds 2.5 maand weer heel veel last van.. elke beweging doet pijn. Zit nu op mn werk, maar zelfs nu op mijn bureaustoel weet ik niet hoe ik pijnloos kan zitten.
ik had toen een soort van geluk bij een ongeluk, mijn paard stond een half jaar op rust dus heb pas na een half jaar weer gereden.

Doe wat de artsen je opdragen, en absoluut niets meer.

Ik wens je veel succes

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 11:38

Ja, ik doe het wel rustig aan. Ik neem de adviezen echt wel ter harte. Mijn buurman heeft zich zonet opgeworpen als hulpje in de stallen voor de komende weken. Hij mest uit, rijdt de mest weg en helpt de paarden binnen en buiten zetten zodat ik niet alleen ben mocht er iets gebeuren.

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 11:40

Marijketjuh_ schreef:
Meid doe het aub rustig aan!!

Ik heb 2 jaar geleden l2/l3 gebroken gehad.. Ben ook naar de eerste hulp geweest en ik moest het maar even rustig aan doen.
Heb alleen (weet niet of ik het goed zeg) diklovenak gekregen tegen de pijn.
Ik ben na een week weer aan het werk gegaan.. blijkbaar het domste wat ik in mijn leven gedaan heb, want ik begin vanmiddag weer met fysio.
Heb er sinds 2.5 maand weer heel veel last van.. elke beweging doet pijn. Zit nu op mn werk, maar zelfs nu op mijn bureaustoel weet ik niet hoe ik pijnloos kan zitten.
ik had toen een soort van geluk bij een ongeluk, mijn paard stond een half jaar op rust dus heb pas na een half jaar weer gereden.

Doe wat de artsen je opdragen, en absoluut niets meer.

Ik wens je veel succes


Heb je al nieuwe foto's of een scan laten maken? Kan zijn dat er door de breuk iets ingezakt is. Hebben ze tegen mij ook verteld hoor. Kans is klein dat ik aan deze blessure iets over houd maar als ik gewoon door zou gaan, dan zou de bovenste wervel na verloop van tijd kunnen zakken wat dan weer pijn kan veroorzaken en dan zijn we verder van huis. Willen we niet. Dus we wandelen en we rusten en we wandelen weer een stukje en we rusten weer even...nog 3 weken te gaan ;-)

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 16:39

Weet je wat nog vreemder is. Ik ben net even heerlijk wezen ontspannen onder de zonnebank en toen ik opstond boog ik in een reflex naar voren om mijn kleren te pakken en ik voelde niks! Dus ik even met mijn handen langs de ruggegraat naar beneden gevoeld en ik heb wel spierpijn maar ik voel geen pijn in de buurt van de L1 wervel. Waar ik wel pijn heb als er ik op duw (niet bij beweging) is het botje wat net onder je BH bandje zit. Zit zowat in het midden van je rug en kan dus niet het lumbale gedeelte zijn. Nu weet ik wel dat ik altijd wel een beetje last heb van dit botje als er druk op komt. Maar nu ik met die rugblessure zit ga je natuurlijk op alles letten. Maar ik neem aan dat ze heus wel iets gezien zouden hebben op de scan als daar iets mis mee was aan de binnenkant.
Weten jullie trouwens of je die zogenaamde indeukingen van de wervels ook aan de buitenkant kan voelen of zit dat echt binnenin???
Ben in ene helemaal geinteresseerd in de anatomie van de mens, hahaha!

waikiki_6
Berichten: 374
Geregistreerd: 28-04-09

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 16:53

Ik heb afgelopen jaar ook L2& L3 gebroken en daarbij is L 3 ingedeukt. Hier voelde ik niets van. Ik zou ook zo weer op het paard gestapt zijn als ik mn linkerbeen nog gevoelt had. Alleen mijn zenuw zat klem en daardoor voelde ik mijn been niet meer. Was ongelukkig terecht gekomen na een val. Van de buitenkant voel je niet of het ingedeukt is, dat is alleen op de foto te zien. Verder heb ik 3 maanden met korset gelopen en daarna in 1 maand langzaam afgebouwd. Nu loop ik al 3maanden bij de fysio en mag nog steeds geen paard rijden.

Zwelgje

Berichten: 3207
Geregistreerd: 01-10-01

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 25-11-10 17:05

Dat is pas klote Waikiki! Dan ook nog eens 2 wervels breken! Wat zijn de vooruitzichten? Wanneer mag je weer gaan rijden denk je? Vind het trouwens wel opvallend dat er behoorlijk veel rugklachten bestaan onder de ruiters en amazones. Toch veel mensen die door een val oid wel een wervel gescheurd of gebroken hebben.

Guusje1

Berichten: 1918
Geregistreerd: 15-04-07

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 18:18

De chirurg en artsen in het ziekenhuis vertelde mij dat ze behoorlijk vaak mensen in het ziekenhuis zagen die door een val van het paard idd rugklachten op waren gelopen. Het behoord volgens hen ook tot 1 van de gevaarlijkste 10 sporten ofzo..

Barbabientje

Berichten: 8278
Geregistreerd: 12-09-08

Re: Scheurtje in lumbale wervel L1

Link naar dit bericht Geplaatst: 25-11-10 18:20

ik heb hetzelfde als jij met een extra inzakking..
afgelopen vrijdag 4 weken later foto laten maken en hij was al bijna weg :j
Mag nu dus korset langzaam afbouwen, fysiotherapie en moet fitnessen om mijn spieren sterker te maken, maar mijn orthopeed verzekerde mij dat ik binnen een maand weer op een paard kon zitten..

Ben trouwesn gevallen daardoor kwam de breuk