Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-05-12 12:15

Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst door de TopicStarter : 30-05-12 12:15

Toegenomen narcisme past in onze cultuur

Dat we de afgelopen 25 jaar zelfbewuster en narcistischer zijn geworden, heeft te maken met veranderingen in onze manier van opvoeden (we zijn geweldig trots op onze peuters en kleuters), met moeders die meer zijn gaan werken en hun tijd nu moeten verdelen tussen kind en carrière. Met het inschakelen van zorgmoeders, oppasouders en crècheleiding wordt de gehechtheidsrelatie ‘verdund’ en het narcisme van het kind versterkt.

Dat blijkt uit het boek Zijn we wel narcistisch genoeg? van de Nijmeegse onderzoeker en hoogleraar Klinische psychologie Jan Derksen. Daarin geeft hij een uitgebreid overzicht van het thema narcisme en van het wetenschappelijk onderzoek naar dit thema.

De toename van het narcisme heeft ook te maken met de afgenomen invloed van religie en pedagogiek in de opvoeding, met het kleiner worden van de gezinnen, maar ook met het vervangen van de katoenen luiers door de pampers (de zindelijkheidtraining is minder belangrijk geworden). Deze ontwikkelingen passen bij onze economie en cultuur, de ‘lentecultuur’, aldus Derksen, waarin alles wat we psychologisch in ons hebben, tot ontwikkeling komt.

Amerikaans onderzoek
We zijn narcistischer geworden. Dat zien we als we om ons heen kijken, maar het blijkt ook uit Amerikaans onderzoek onder meer dan 16.000 studenten. Vrouwen, die traditiegetrouw lager scoren op narcisme dan mannen, maken nu een enorme inhaalslag. Ook scoren ze hoger op onafhankelijkheid en assertiviteit. Wereldwijd scoren de Amerikanen het hoogst op narcisme, op de voet gevolgd door de Canadezen en de Europeanen. Aziaten en mensen uit het Midden-Oosten scoren het laagst. In Afrika is geen onderzoek gedaan.

Lentecultuur
Veel van Derksens vakgenoten waarschuwen voor dit toegenomen narcisme, dat uitwassen zou hebben richting egocentrisme en dat een verruwing van de samenleving zou veroorzaken. Derksen is echter van mening dat de ontwikkeling past bij onze economie en cultuur. Deze cultuur noemt hij de ‘lentecultuur’, waarin alles wat mensen in psychologisch opzicht in zich hebben, tot ontwikkeling komt. Meer narcistische trekken zorgen ervoor dat mensen meer de neiging hebben zichzelf op de kaart te zetten, zichzelf te bewijzen en het beste uit zichzelf te halen. Deze sterke drang tot presteren past in de westerse cultuur en is de brandstof voor onze economische vooruitgang, aldus Derksen.
Met de psychologische begrippen hechting en narcisme analyseert de auteur gedragsstoornissen in de kindertijd en puberteit, de ontwikkeling van identiteit, moslimextremisme en andere hedendaagse verschijnselen.

Derksen beschrijft verder hoe ons narcisme kan leiden tot allerlei problemen zoals die zichtbaar worden bij sommige topmanagers en politici, maar ook tot werkgerelateerde stoornissen als burn-out, chronische vermoeidheid en andere aan stress gerelateerde klachten. Hij beschrijft ook hoe de samenleving en de cultuur mogelijkheden en interventies kunnen aanbieden om extreem narcistische trekken bij te sturen. Het beïnvloeden van de condities in de vroege kindertijd wordt daarbij doorgaans over het hoofd gezien, aldus Derksen. 'Vroegkinderlijke condities zijn bepalend voor latere persoonlijkheidstrekken.

Bron: http://www.ru.nl/actueel/vm_archief/@723682/toegenomen_narcisme/

Hier nog een uitgebreid interview met Derksen over dit onderwerp: http://www.intermediair.nl/artikel/59063/jan-derksen-nederland-is-koploper-in-narcisme.html

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het is geen recent onderzoek (2007), maar vind em zelf wel heel interessant (vooral omdat ik momenteel het boek "The culture of narcissism van C. lash aan het lezen ben, wat nota bene in 1979 uitgegeven is!). Ben benieuwd hoe jullie erover denken, wat jullie ervaringen zijn wat betreft narcistische cultuur. Wat vinden jullie van de voor- en nadelen? Is het iets goeds? Wanneer slaat het om in iets negatiefs? Zou het volgens jullie de "verharding" en "verhuftering" van de maatschappij, waarover sommigen spreken, kunnen verklaren?
Ps. narcisme wordt wel eens verward met een narcistische persoonlijkheidsstoornis. Dat is niet hetzelfde. Om het onderzoek te begrijpen moet narcisme in de juiste context worden gezien/ gelezen...

**Geplaatst**: 30-05-12 12:46

Geplaatst: 30-05-12 12:46

Ik herken het wel hoor. En denk zeker dat het onderzoek correct is.
Het is veel meer een ieder voor zich maatschappij geworden. Maar ja aan de andere kant: Als je jezelf niet geweldig vindt, wie dan wel? Je wordt keihard gestraft voor onzekerheid of niet functioneren.

**Geplaatst**: 30-05-12 12:53

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst: 30-05-12 12:53

Hier wordt het de 'applaus-generatie' genoemd. De jongere generaties (geboren na 1986) die eraan zijn gewend dat alles wat ze doen goed is, omdat de ouders altijd hebben staan applaudisseren, bij wijze van spreken. En ik kan je zeggen dat we dat cultuurverschil op het werk erg duidelijk merken, en dat dat toch best tegenvalt.
http://liesbetvaneeckhaut.wordpress.com ... te-denken/
http://www.anjeleenders.nl/nieuws/2011/ ... lkaar.html
Ik had nog een duidelijker artikel, maar dat kan ik zo even niet vinden.

**Geplaatst**: 30-05-12 17:53

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst: 30-05-12 17:53

Heeft dit niet ook heeel veel te maken met individualisering van de cultuur?
Narcisme is imo een logisch voortvloeisel uit individualisering

**Geplaatst**: 30-05-12 18:48

Geplaatst: 30-05-12 18:48

CoronaLime schreef:
Heeft dit niet ook heeel veel te maken met individualisering van de cultuur?
Narcisme is imo een logisch voortvloeisel uit individualisering

Oorzaak of gevolg? Beetje kip-ei idee.

**Geplaatst**: 30-05-12 18:53

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst: 30-05-12 18:53

Individualisering komt voort uit de ontzuiling dus dan zal het logisch zijn dat narcisme daarmee gepaard gaat

**Geplaatst**: 30-05-12 18:55

Geplaatst: 30-05-12 18:55

CoronaLime schreef:
Individualisering komt voort uit de ontzuiling dus dan zal het logisch zijn dat narcisme daarmee gepaard gaat

Dan houdt het narcisme de individualisering zeker in stand. Want het heeft invloed op elkaar.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-05-12 18:59

Geplaatst door de TopicStarter : 30-05-12 18:59

@ coronalime: dat is volgens mij ook inderdaad wat de onderzoeker Derksen een beetje beweert.... Dus narcisme als gevolg van individualisering...

Maar het lijkt me terecht dat Suzanne F. de vraag stelt of het wel echt een gevolg is, of ook een oorzaak.
Voor de baby's en kinderen van nu, zal het straks een gevolg zijn van hun opvoeding, de afwezigheid van ouders, en het verwachtigspatroon (mbt cultuur: individualisme, presteren, etc). Dat is wat Derksen volgens mij aangeeft.

Wat ik zo opvallend vind aan het onderwerp, dat is dat Derksen het narcisme als iets positiefs ziet (de voordelen belicht), namelijk dat mensen het beste uit zichzelf willen halen/ prestatiedrang hebben. Terwijl andere mensen uit datzelfde vakgebied juist vooral de negatieve kanten belichten.

Volgens mij past Derksen zijn conclusie aan op de cultuur van nu, waarin het prima past, omdat dat een prestatiecultuur is. Terwijl je de vraag zou kunnen stellen: is een prestatiecultuur an sich wel positief? Misschien dat daar ook de verschillen in mening vandaan komen? Namelijk: als je die prestatiedrang als negatief bestempelt, dat je het bijbehorende narcisme ook minder positief bekijkt?

ALS presteren terecht prioriteit heeft, DAN lijkt me narcisme tot op zekere hoogte een goede eigenschap.

Laatst bijgewerkt door gummie op 30-05-12 19:03, in het totaal 1 keer bewerkt

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-05-12 19:02

Geplaatst door de TopicStarter : 30-05-12 19:02

Suzanne F. schreef:
CoronaLime schreef:
Individualisering komt voort uit de ontzuiling dus dan zal het logisch zijn dat narcisme daarmee gepaard gaat

Dan houdt het narcisme de individualisering zeker in stand. Want het heeft invloed op elkaar.

Niet noodzakelijk, ik geloof dat Derksen narcisme ook heeft bekeken in relatie tot religieus extremisme... Maar ga even opzoeken wat ie daar over heeft gezegd

**Geplaatst door de TopicStarter** : 30-05-12 19:11

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst door de TopicStarter : 30-05-12 19:11

Ik kom niet verder dan wat in bovenstaand artikel al staat, namelijk:
"Met de psychologische begrippen hechting en narcisme analyseert de auteur gedragsstoornissen in de kindertijd en puberteit, de ontwikkeling van identiteit, moslimextremisme en andere hedendaagse verschijnselen."

Denk dat ik zijn boek eerst moet lezen om te begrijpen op welke manier hij met de begrippen narcisme en hechting een link naar moslimextremisme maakt.

Hij noemt de afgenomen invloed van religie in ieder geval inderdaad als oorzaak van narcisme. Maar wat zijn conclusie is daar waar de invloed van religie juist groot is (extremisme), dat is me niet helder.

**Geplaatst**: 03-06-12 19:30

Geplaatst: 03-06-12 19:30

Leuk onderwerp. Kijk alleen maar naar de tenenkrommende talentenjachten waar iedereen tegenwoordig aan mee doet.

Ik denk dat er een sterke relatie is tussen toegenomen narcisme en sociale media. Ik durf niet te zeggen wat oorzaak en wat gevolg is maar het valt me op dat iedereen tegenwoordig moet etaleren hoe geweldig en vooral anders dan anderen ze zijn en dat elke scheet uit hun gouden kontjes van complimenten voorzien moet worden. Ik vind het een zeer ongezonde ontwikkeling.

Ook het onderwijs heeft er schuld aan. Mijn moeder heeft haar laatste werkende jaren op een school doorgebracht waar kinderen heel erg gestimuleerd werden om uit te blinken. Dat is op zich prima, helaas voelden de VWO-ers zich verheven boven alles en iedereen zonder zelf daadwerkelijk iets gepresteerd te hebben. Ik mis bij veel mensen een gezonde portie zelfkritiek.

Ik denk dat het voornamelijk ligt aan de opvoeding. Kinderen worden constant opgehemeld door hun ouders en krijgen alles wat hun hartje begeert zonder daar ook maar iets voor te hoeven presteren. Zit er een keer iets tegen dan zijn ze overstuur. Ik ben het alleen niet eens met de stelling dat het mede veroorzaakt wordt door werkende moeders. Het gaat niet om kwantiteit maar om kwaliteit en ook als je niet de hele godganse dag bij je kind zit kan je het veel liefde en een goede opvoeding geven. Maar dat is een andere discussie. ;-)

**Geplaatst**: 04-06-12 23:33

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst: 04-06-12 23:33

Interessant Gummie! Het onderzoek zou ik wel eens willen lezen. Volgens mij hebben narcistische mensen vaak eigenlijk heel weinig zelfvertrouwen.
Ken je het boek 'Goldmund en Narcissus' al? Zeer de moeite waard, eerste druk was in 1930!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 05-06-12 08:47

Re: Narcisme als cultureel verschijnsel

Geplaatst door de TopicStarter : 05-06-12 08:47

Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis schijnen een zeer laag zelfvertrouwen te hebben idd.... Ik weet niet hoe het zit met mensen die als gevolg van opvoeding en cultuur narcistisch lijken te zijn... Ik vraag me in ieder geval wel af of dit direct ook als gevolg heeft, of kan hebben, dat steeds meer mensen steeds slechter tegen kritiek kunnen! (dat is geen feit, het is een vraag en een veronderstelling... ik weet niet of het zo is, maar zou het wel logisch vinden als het zo zou zijn

)

**Geplaatst**: 05-06-12 11:17

Geplaatst: 05-06-12 11:17

Dat lijkt mij een logisch gevolg. Als kinderen opgevoed worden met dat ze geweldig zijn, applaus applaus, dan past kritiek hier niet bij, bij dit zelfbeeld.
Ook als het applaus wegvalt en het echte leven begint lijkt het me in de eerste plaats vooral lastiger om dat op jezelf te vertrouwen. Ook dan kan je (denk ik) geen kritiek gebruiken.

**Geplaatst**: 05-06-12 13:07

Geplaatst: 05-06-12 13:07

http://weblogs.vpro.nl/dorst/ik-ben-generatie-ik/

http://www.hollanddoc.nl/kijk-luister/d ... v-ik-.html

Ik kan 'm hier niet zien, de docu, ga ik later wel eens doen

Citaat:
Status, netwerken en ongegeneerd carrière maken, het imago van de twintigers van nu. Zo nodig op pumps of in pak. Het is scoren of verzuipen, de mogelijkheden zijn onbegrensd. Voor twijfel en onzekerheid is geen ruimte.

Wat telt is ‘de BV IK’. Maar wat moet je in vredesnaam kiezen? Waar moet je in uitblinken? Hoe doe je dat? En wat als het niet lukt? Al die mogelijkheden en de druk om je te onderscheiden leiden ook tot ‘keuzestress’.

VPRO Thema: de BV IK volgt jongeren tussen de 20-30 jaar en inventariseert hun idealen, toekomstverwachtingen en dilemma’s, maar ook hun successen. Neem de 23-jarige Marieke die met een recruiter bureau haar zorgvuldig opgebouwde CV door neemt. Of Danny die op zijn 15de zijn eerste bedrijf startte en nu de top van het bedrijfsleven adviseert. Al die mogelijkheden maken anderen verlammend onzeker. Zoals de slimme en ambitieuze filosofiestudent Roos (20) die zich laat adviseren door een quarterlife-crisis-coach.

In VPRO Thema: de BV IK de ‘echte’ wereld van de twintigers achter de zelfverzekerde profielen op Facebook.

Opinie/ kritiek over de docu
http://www.volkskrant.nl/vk/nl/7544/DeJ ... kaar.dhtml

Citaat:
Buiten Amsterdam lijken geen twintigers te bestaan, want een 27-jarige kapster die met haar twee kinderen in Alphen aan de Rijn woont wordt nooit meegenomen in deze generatiebesprekingen.

Boek over Generatie IK
http://www.pedagogiek.nu/de-grenzeloze- ... ie/1024109