2 februari 2025
Mysterieuze verdwijning van wolven? Op de Utrechtse Heuvelrug zijn ze er nog
Provincie Utrecht - Op de Utrechtse Heuvelrug leven nog altijd vijf of zes wolven. De Volkskrant schreef eerder dat in Nederland ongeveer een kwart van de geregistreerde wolven spoorloos is, vermoedelijk door stroperij. Er zijn geen concrete aanwijzingen dat ook in de provincie Utrecht wolven op mysterieuze wijze verdwijnen.
De Volkskrant schreef deze week dat van de 91 wolven die in Nederland bekend zijn er 22 plotseling van de radar zijn gegaan. Ecologen en wolvenexperts kunnen daar geen natuurlijke verklaring voor geven. Ze vrezen dat stroperij, illegale jacht op wolven, een rol speelt. De wolf is wettelijk streng beschermd, maar uit verschillende hoeken — zoals sommige boeren en jagers — wordt openlijk vijandigheid tegen het dier geuit.
"Zes wolven"
De Utrechtse Heuvelrug werd in 2023 voor het eerst in eeuwen weer een wolventerritorium. Sinds vorig jaar heeft de provincie ook een eigen roedel van gevestigde wolven. De familie bestond in het voorjaar nog uit een ouderpaar en vijf welpen. Onlangs werd duidelijk dat een van de jongen bij Leersum is doodgereden. Hoeveel wolven er nu nog in Utrecht zijn is niet met volledige zekerheid te zeggen. De Zoogdiervereniging monitort de wolven met wildcamera's, dna-profielen, uitwerpselen en andere sporen. Het beeld dat daaruit ontstaat wordt regelmatig bijgesteld.
De provincie Utrecht redeneert dat er nu nog zes gevestigde wolven in de regio moeten leven. De Zoogdiervereniging heeft aan ambtenaren gemeld dat op de Leusderheide recent vijf wolven bij elkaar zijn gezien. "Dat sluit aan bij het bestaande beeld", zegt een woordvoerder tegen RTV Utrecht. "We gaan uit van een roedel van zeven, minus één verongelukte wolf."
Ecoloog Erwin van Maanen zag recent vijf wolven langs een wildcamera op landgoed Den Treek lopen.
"Vijf wolven"
Ecoloog Erwin van Maanen, die de roofdieren monitort in opdracht van landgoed Den Treek in Leusden, houdt het op vijf wolven. De wolvenexpert bestudeert camerabeelden en sporen in het territorium dat zich grofweg uitstrekt tussen Amersfoort, Scherpenzeel en Maarsbergen. Van Maanen is voorzichtiger met het interpreteren van data. Hij trekt zijn conclusies liever uit wat hij daadwerkelijk waarneemt. Tot voor kort telde hij hooguit vier wolven bij elkaar. Vorige week zag hij vijf wolven achter elkaar langs een wildcamera lopen. Daarom gaat hij nu uit van een ouderpaar en drie inmiddels groot geworden welpen.
Aan de telling van Van Maanen ontbreekt behalve de doodgereden wolf dus nóg een welp. Daarvoor heeft hij geen verklaring, maar hij acht het onwaarschijnlijk dat het dier door stropers is gedood. Ook de provincie Utrecht en ecoloog Glenn Lelieveld, die de provincie adviseert, zien geen signalen van wolvenjacht.
Bewijzen ontbreken
De verdwijningen waar de Volkskrant over schrijft concentreren zich vooral op de Veluwe en in Zeeland. Sommige roedels daar verliezen opvallend veel dieren. In enkele gebieden wordt het monitoren van wolven zelfs bemoeilijkt. Deskundigen vermoeden dat jonge wolven en welpen worden gestroopt voordat ze genetisch geregistreerd kunnen worden. Er zijn ook getuigenverklaringen over illegale jacht, maar concrete bewijzen ontbreken.
Ecoloog Lelieveld zegt dat stroperij een verklaring kan zijn voor het verdwijnen van zoveel wolven in Nederland. "Soms hebben wolven vette pech en gaan ze op een afgelegen plek dood door een trap van een edelhert of door ernstige schurft, maar dat is zeldzaam. Dan gaat het om enkele dieren, en niet om een kwart van alle wolven. Menselijk handelen is daarom logischer. De Nederlandse cijfers liggen ook in lijn met wat we, helaas, in heel Europa zien", aldus Lelieveld. Ook andere landen kampen met het probleem. Van Maanen maakte in Duitsland zelfs mee dat een complete roedel van de aardbodem verdween.
BIJ12
Binnenkort verschijnt weer een voortgangsrapportage van BIJ12, de instantie die de Nederlandse wolvenpopulatie voor de twaalf provincies volgt. Het rapport zal waarschijnlijk niet ingaan op de berichtgeving in de media. Wel vermeldt BIJ12 daarin wat er sinds de vorige rapportage is veranderd in de Nederlandse wolvenpopulatie en mogelijk ook wat de verklaringen daarvoor zijn.
Over hoe mensen en wolven in Nederland naast elkaar kunnen leven denken de provincies nog na. Een nieuw gezamenlijk wolvenplan had afgelopen maand al gereed moeten zijn. De provinciebestuurders hebben aangegeven dat ze daar toch meer tijd voor wilden nemen. Ze willen de voorstellen van staatssecretaris Jean Rummenie (Landbouw en Natuur) in het plan inpassen. Wanneer het nieuwe wolvenplan wordt gepresenteerd is nog niet bekend.
Bijschrift video: Wolven op landgoed Den Treek, januari 2025
https://www.rtvutrecht.nl/nieuws/384762 ... -ze-er-nog