Bokt.nl

Citaat:

De Russische schrijver en Poetin-criticus Mikhail Shishkin windt er geen doekjes om als het erom gaat de tragedie van de oorlog in Oekraïne en de onmenselijke aanvallen op dit democratische land te documenteren.

Wat is uw relatie met Oekraïne? En naar Rusland
Mikhail Shishkin: Deze dagen doet het pijn om Rus te zijn. Russische raketten doden elke dag kinderen. En met elk leven dat wordt weggerukt, zal de haat tegen alles wat Russisch is alleen maar toenemen. Wat kan ik doen? Alleen spreken, schrijven, optreden.
Leg uit: Rusland is Poetin niet. Ik doe wat ik kan. We hebben een familie uit Oekraïne opgenomen.

De oorlog in Oekraïne duurt nu al vijf weken. Hoe beoordeelt u de situatie vandaag?
Elke dag komt de overwinning van Oekraïne en de nederlaag van het regime van Poetin dichterbij.

Wat moet er gebeuren om deze oorlog te beëindigen?
Ik hoop op het zelfbehoudsinstinct van de Russische officieren en generaals die nu als makke schapen naar Oekraïne gaan om te strijden. Alleen zij kunnen deze oorlog stoppen door de misdadige en suïcidale bevelen van de krankzinnige leider in het Kremlin te weigeren.

U beschreef de dreigementen van Poetin vóór het uitbreken van de oorlog als "sabelgeratel". Geloofde u toen niet in het uitbreken van de oorlog?
Ik geloofde dat niet, net zoals ieder normaal mens geloofde dat Poetin zelfmoord zou plegen met deze oorlog. En toch is dat wat hij deed.

Ziet u een einde komen aan het Poetin-tijdperk? En wat komt daarna?
Ik weet niet wat er gaat komen. Maar ik weet wat er komen gaat. In Rusland was er geen de-Stalinisatie, geen Neurenberg processen voor de Communistische Partij. Daar hebben we het resultaat: een nieuwe dictatuur. Natuurlijk heeft een dictatuur vijanden en een oorlog nodig. Poetin kan deze oorlog winnen noch verliezen. Hoe het precies zal eindigen, weet niemand, maar het zal zonder twijfel komen. En dan moet er een totale deputatie van Rusland plaatsvinden. Zonder nationale erkenning van schuld, heeft Rusland geen toekomst.

Voor ons West-Europeanen is het moeilijk te begrijpen waarom het Russische volk niet krachtiger in opstand komt tegen de dictatuur, tegen de oorlog, tegen Poetin. Sommige dapperen gaan de straat op, maar zij worden onmiddellijk gearresteerd. Als de massa moedige mensen groter was, zou de politie overweldigd worden.
Je hebt gelijk. Met tien miljoen Russen op straat zou een ommekeer mogelijk zijn. Maar de laatste regel van Poesjkins beroemde historische drama "Boris Godoenov" is actueel: "Het volk zwijgt." Poetin leerde op de KGB-school: chantage en angst doen wonderen met mensen. Het is de overlevingsles van generaties: zwijgen is veiliger. Macht heeft altijd gelijk. Macht hangt niet af van de publieke opinie, die is er gewoon, en je moet gehoorzamen aan welk bevel dan ook. Dat maakt de Russische tsaar heilig. En iedereen die het tegenspreekt wordt vermoord zoals Nemtsov of belandt in de gevangenis zoals Alexei Navalny en honderden politieke gevangenen. Of in emigratie. De oudere generatie heeft tot nu toe stevig onder de hamer van Poetins televisie gezeten. Zij zijn ervan overtuigd dat het Westen Rusland wil binnenvallen, dus menen zij dat zij het vaderland moeten verdedigen zoals hun grootvaders dat moesten doen. De satiricus Kosma Prutkov zei in de 19e eeuw: "Een mens is als een worst - waar je hem mee vult, dat is wat hij zal worden."

Het Westen, de VS, Europa en ook Zwitserland hebben met hun sancties tegen Rusland al veel gedaan om het regime van dat land "droog te leggen". Denk je dat dat genoeg is?
Michail Sjisjkin: Mijn enige hoop is het Oekraïense leger en volk, die praktisch in hun eentje strijden, niet alleen voor hun eigen vrijheid en toekomst, maar voor de toekomst van Rusland, Zwitserland en de hele mensheid. Het oorlogsplan van de Russische generale staf bepaalde dat de NAVO zich met haar strijdkrachten niet zal mengen in de "bevrijding" van Oekraïne. Waarom zou de wereld eindigen in een nucleair inferno vanwege een of ander Mariupol? Deze berekening werkte. Geen "no-fly zone" in het Oekraïense luchtruim. Precies volgens Poetins plan heeft het Westen Oekraïne militair in de steek gelaten. Maar Poetin misrekende zich met de Oekraïners. Het Russische leger lijdt daar een duidelijke nederlaag. En de westerse sancties dragen daartoe bij, hoewel ze te laat komen, ze hadden de agressor al in 2014 moeten treffen, na het begin van deze oorlog tegen Oekraïne.

Op dit moment bent u voortdurend onderweg in binnen- en buitenland voor podia, interviews, lezingen. Daarnaast schrijft u uitvoerige commentaren en essays voor belangrijke perspublicaties.
Hoe gaat het met je?

Ik doe wat ik kan. Maar soms heb ik het gevoel dat dit slechts woorden zijn en dat het beter is om iets concreets te doen. We hebben een Oekraïense familie thuis, de achtjarige Misha en zijn moeder Elena. Ze komen uit Odessa en spreken Russisch. Misha's grootmoeder verbleef in Odessa en hij is bang dat er iets ergs met zijn grootmoeder zal gebeuren. Hij weet dat Russische raketten steden in Oekraïne verwoesten en mensen doden. Hoe kun je een Russisch jongetje uit Odessa uitleggen waarom de Russische piloot zijn huis verwoest en zijn oma doodt? We hadden een picknick in ons bos, niets bijzonders, gegrilde worstjes. Misha zei toen dat het een heel bijzondere dag voor hem was en dat hij die nooit van zijn leven zal vergeten. Dat was veel belangrijker voor me dan al mijn interviews.

Over de persoon
Michail Pavlovitsj Sjisjkin, geboren in Moskou in 1961, studeerde Duits en Engels aan de Staats Pedagogische Universiteit in Moskou. Hij wordt beschouwd als Ruslands belangrijkste hedendaagse auteur en is de enige die de drie belangrijkste Russische literaire prijzen heeft gewonnen (Russische Booker Prijs, Russische Bestseller Prijs, Bolsjaja Kniga Prijs).