wolven in oostvaardersplassen

Moderators: Polly, Muiz, NadjaNadja, Telpeva, Essie73, ynskek, Ladybird

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
Pluttersput

Berichten: 15038
Geregistreerd: 11-09-05

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 18:27

Kijk, ik vind het prima wat jij vind, dus ik vind dat je ook wel een beetje respect voor mijn mening mag houden Lachen
Ik snap jouw punten volledig, maar volgens mij mis je een deel van het geheel. Vergeet niet dat je door de oostvaardersplassen mag lopen. En dat er een trein doorheen rijd. Hoeveel commentaar ik wel niet al van mensen heb gehoord dat er een lijk van het een of ander langs t spoor lag, dat wil je niet weten..
De natuurlijke situatie, dan heb ik het niet over het neerschieten hoor Lachen Maar vooral over het feit van vorig jaar, dat men vertikte bij te voeren, terwijl ze zelf die dieren erneer gepoot hebben. Ik vind het geen goed idee, maar zoals ik al eerder zei, ieder zijn eigen mening...

rommulus

Berichten: 11522
Geregistreerd: 11-12-04
Woonplaats: gooi een emmer leeg volg het water daar woon ik :D

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 18:46

heb ik ook wel hoor Knipoog ik ben best voor een ander zijn mening alleen onderbouw ik wel bepaalde dingen een simpel voorbeeld
probeer iemand eens duidelijk te maken dat melk van een koe komt terwijl die er heilig van overtuigd is dat het van de fabriek komt Knipoog als zijn mening dan zo blijft na uitleg zij het zo Knipoog

ik snap je doel volkomen Knipoog no prob
dat er karkassen hier en daar liggen is idd geen prettig gezicht maar mij zul je er niet over horen klagen ik weet dat dat de natuur is (al hoewel als er grotere roof dieren rond lieppen zouden er veel minder liggen omdat die grotendeels opgegeten zullen worden dus het enigste wat overblijft zijn beenderen)

en het bij voeren kun je idd ook van de andere kant kijken
als ze gaan bij voeren zal de populatie blijven groeien waardoor ze uiteindelijk de natuur kaal grazen / uitputten waardoor je dus alleen maar meer dode dieren aan overhoud en erg veel "ziekere dieren" overal tussen krijgt (denk ook aan inteeld) waardoor het dus ook een gevaar kan worden voor onze eigen dieren

dus het niet voeren begrijp ik volkomen maar ik snap jou punt ook wel
ik kan er denk ik beter over dan jou omdat ik het zie als de natuurlijke gang van zaken
denk ook aan andere parken zoals in africa en america ed daar is het wel in grotere schaal op gezet allemaal maar het komt op het zelfde neer
(3 jaar geleden hebben ze in yellowstone park ook opnieuw wolven geintroduceerd daar hadden ze ook geen problemen )

Pluttersput

Berichten: 15038
Geregistreerd: 11-09-05

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 18:57

Ik vind het ook super als wolven terug zouden komen naar nederland, begrijp me niet verkeerd.. maar waar ik een beetje mee zit.. ik bedoel, iedereen kan bedenken dat ze op een gegeven moment bijgevoerd moeten gaan worden. Waarom zou je ze dan neerploempen terwijl je weet dat er op een gegeven moment zoiets plaats gaat vinden?

Pluizebolpum

Berichten: 5006
Geregistreerd: 01-09-07
Woonplaats: Thuis

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 19:00

Dat met die trein, ja, daar had ik het vanochtend nog met iemand over. Zo leuk dat het is om die paardjes en herten te zien lopen, en ja, mochten er wolven komen, 'zo leuk' als er een wolf in de buurt van het spoor besluit te lunchen. Lijkt me op z'n minst lichtelijk traumatiserend voor kinderen (waarvan er sommigen tegenwoordig al van streek schijnen te raken als er melk uit een koe komt...).

Enfin, ook al woon ik er 'in de buurt', ik zie die wolven zo snel nog niet door mijn tuin of het centrum jakkeren, dat hadden de paardjes en herten anders al gedaan...
Ik moet zeggen dat me dat wel erg opwindend lijkt...een roedel wolven die het centrum van Lelystad onveilig maakt, is weer eens wat anders dan hangjongeren...

Zelf ben ik er nog niet helemaal uit over wat ik van dat natuurbeheer daar moet denken. Aan de ene kant het 'neerplanten' van dieren en ze maar laten verhongeren zonder dat ze weg kunnen trekken en aan de andere kant niet bijvoeren om te zorgen dat de populatie niet meer uitdijt (?) dan dat er te eten valt. Mijn gevoel zegt agossie bij hongerende dieren, het verstand snapt wel iets van dat andere verhaal, al blijf ik het idee om natuur te willen nabootsen op een oppervlak (ik quote Knipoog ) van een postzegel wat onrealistisch vinden...

rommulus

Berichten: 11522
Geregistreerd: 11-12-04
Woonplaats: gooi een emmer leeg volg het water daar woon ik :D

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 19:00

ik snap um
maar de sterkere dieren zullen overleven Knipoog en vergeet niet dat de wolf op de lijst staat en dat er zeker als de populatie groeit er wolven ge exporteerd zullen worden naar andere locaties Haha!

Pluttersput

Berichten: 15038
Geregistreerd: 11-09-05

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 20:09

Maar echt niet allemaal Lachen En idd, wat Pluizebolpum ook zegt: op een formaat van een postzegel wordt teveel uitgezet...

Adriana

Berichten: 11102
Geregistreerd: 26-10-01
Woonplaats: Haselau

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 11-04-08 21:01

Rommulus, Finland is veel minder dicht bevolkt dan Nederland maar als daar wolven in de buurt komen van dorpen dan gaat echt het dorp op slot en de scholen gaan dicht. Hoe moet dat dan in NL? Hier zijn veel meer mensen, dan wordt het toch een onhoudbare situatie?

oomens

Berichten: 8812
Geregistreerd: 12-04-07
Woonplaats: 's-Gravenhage

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 00:04

In mijn ogen is het niet bijvoeren terwijl er te veel grote grazers zijn veel "zieliger" zonder wolven dan met wolven. Wanneer er geen wolven zijn, zullen de verzwakte dieren van de honger sterven. Met wolven zullen die verzwakte dieren als eerste op het menu van de roofdieren staan.
Dat langzame verhongeren en verzwakken lijkt mij een veel ergere en langere doodsstrijd dan opgegeten worden door wolven, hoe wreed zo'n tafereel ook mag lijken voor ons.

aniekje

Berichten: 1063
Geregistreerd: 22-10-05
Woonplaats: Utrecht

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 00:09

Ik heb gehoord dat ze het niet gaan uitvoeren het plan. Maar het hoe noem je dat de 'natuur'is zo goed dat je er wolven kan loslaten.

'ik weet dit niet zeker' maar zoiets begreep ik. En ik heb trouwens niet het hele topic doorgelezen.

ikenindi

Berichten: 14543
Geregistreerd: 30-09-06

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-04-08 09:36

o, gaat t niet door joh?

ikenindi

Berichten: 14543
Geregistreerd: 30-09-06

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-04-08 09:39

Citaat:
Volgens dierenkenner Martin Gaus is het een prima idee om wolven uit te zetten in de Oostvaardersplassen. Staatsbosbeheer denkt er aan om op termijn 100 wolven vrij te laten in het natuurgebied. Volgens Gaus is er ruimte voor wel 2.000 dieren.

Tweede Kamerlid Henk Jan Ormel van het CDA wil Kamervragen stellen over het idee. Hij vindt het plan gevaarlijk omdat de wolven het gebied wel eens kunnen verlaten. Volgens Martin Gaus is dat onzin. De Oostvaardersplassen bieden voldoende voedsel en wolven zijn bang voor mensen.

Gaus denkt wel dat er een probleem zou kunnen ontstaan met het beheersen van de groei van het aantal wolven.


http://www.omroepflevoland.nl/03859fe6- ... wsID=46129

ik zie op internet nog niets staan dat t niet door gaat? t laatste nieuws is op 8 april geweest er over en toen waren ze nog positief...

sherwood

Berichten: 3268
Geregistreerd: 04-03-03
Woonplaats: Nordhorn

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 09:52

Ik kan me hier vreselijk opwinden over de reacties van veel mensen!
Die mensen hebben duidelijk last van het roodkapjesyndroom. Wolven eten niet zomaar je kind op hoor. Ow ja toch wel in 1 hap, en dan snij je hem open en dan stapt dat kind er zo weer uit Slapen
Ook je paard is geen prooi voor de wolven. Die beesten zijn bang er voor ons dan wij voor hun. Wat je niet moet doen is 's nachts in je eentje je geit uit gaan laten ofzo. Maar dat lijkt me ook vrij onwaarschijnlijk.

Ik denk overigens dat de wolven die daar komen te zitten veel meer van ons te vrezen hebben dan andersom. Ik denk dat de mensen weer zo'n zieke geest hebben dat ze vrezen voor het leven van hun kleuters en dan fijn 's nachts die wolven even af gaan schieten. Niemand die weet wie het gedaan zal hebben, daar kom je toch niet achter.

Nee ik zou het geweldig vinden als ze er waren, en dan zou ik ook zeker wel het bos in gaan daar, je hebt er echt niks van te vrezen. In hemelsnaam hoe denk je dan dat al die mensen overleven die in canada oid in het zelfde bos wonen en lopen als de wolven?
Aan de andere kant hoop ik juist niet dat ze er komen, vanwege die zieken mensen die er toch zullen zijn, die de dieren in vallen zullen laten lopen, of afschieten oid.

kennelijk is het roodkapje syndroom erg hardnekkig, en niet zo maar te genezen...

lesilla
Berichten: 26847
Geregistreerd: 11-08-06
Woonplaats: Efteling

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 09:55

sherwood schreef:
Ik kan me hier vreselijk opwinden over de reacties van veel mensen!
Die mensen hebben duidelijk last van het roodkapjesyndroom. Wolven eten niet zomaar je kind op hoor. Ow ja toch wel in 1 hap, en dan snij je hem open en dan stapt dat kind er zo weer uit Slapen
Ook je paard is geen prooi voor de wolven. Die beesten zijn bang er voor ons dan wij voor hun. Wat je niet moet doen is 's nachts in je eentje je geit uit gaan laten ofzo. Maar dat lijkt me ook vrij onwaarschijnlijk.

Ik denk overigens dat de wolven die daar komen te zitten veel meer van ons te vrezen hebben dan andersom. Ik denk dat de mensen weer zo'n zieke geest hebben dat ze vrezen voor het leven van hun kleuters en dan fijn 's nachts die wolven even af gaan schieten. Niemand die weet wie het gedaan zal hebben, daar kom je toch niet achter.

Nee ik zou het geweldig vinden als ze er waren, en dan zou ik ook zeker wel het bos in gaan daar, je hebt er echt niks van te vrezen. In hemelsnaam hoe denk je dan dat al die mensen overleven die in canada oid in het zelfde bos wonen en lopen als de wolven?
Aan de andere kant hoop ik juist niet dat ze er komen, vanwege die zieken mensen die er toch zullen zijn, die de dieren in vallen zullen laten lopen, of afschieten oid.

kennelijk is het roodkapje syndroom erg hardnekkig, en niet zo maar te genezen...


Ben het helemaal mee eens, ik hoop dat zoiets meer en meer gebeurd in alle landen. Zal eens tijd worden dat mens en dier naast elkaar leven. En niet alleen mens die voor zijn eigen noden al het habitat in neemt.

Hier is ook een bos waar vogels vrij gelaten worden. Groter gaat niet omdat het bos te klein is (gekapt voor nieuwe snelweg)

Pluizebolpum

Berichten: 5006
Geregistreerd: 01-09-07
Woonplaats: Thuis

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 12:28

sherwood schreef:
Ik kan me hier vreselijk opwinden over de reacties van veel mensen!
Die mensen hebben duidelijk last van het roodkapjesyndroom. Wolven eten niet zomaar je kind op hoor. Ow ja toch wel in 1 hap, en dan snij je hem open en dan stapt dat kind er zo weer uit Slapen
Ook je paard is geen prooi voor de wolven. Die beesten zijn bang er voor ons dan wij voor hun. Wat je niet moet doen is 's nachts in je eentje je geit uit gaan laten ofzo. Maar dat lijkt me ook vrij onwaarschijnlijk.

Maar wolven hebben nu eenmaal een, zegmaar, bijklank, niet onwaarschijnlijk ook door sprookjes als roodkapje. Ik weet nog dat ik heel klein was en voor het eerst naar de dierentuin bij de wolven ging kijken. Man wat scheet ik in m´n broekje van angst...En toen ik tussen de benen van mijn ouders heel voorzichtig toch maar ging kijken naar die verschrikkelijke monsterlijke dieren was het enige wat ik zag een stelletje uit de kluiten gewassen honden....

oomens schreef:
In mijn ogen is het niet bijvoeren terwijl er te veel grote grazers zijn veel "zieliger" zonder wolven dan met wolven. Wanneer er geen wolven zijn, zullen de verzwakte dieren van de honger sterven. Met wolven zullen die verzwakte dieren als eerste op het menu van de roofdieren staan.
Dat langzame verhongeren en verzwakken lijkt mij een veel ergere en langere doodsstrijd dan opgegeten worden door wolven, hoe wreed zo'n tafereel ook mag lijken voor ons.

Gooi ze d´r dan maar in, zou ik zeggen...Ook al ziet het er wreed uit, dan nog klinkt het beter dan de grazers maar te laten verhongeren...
Maargoed, ik voorvoel dan wel al allerlei commentaar van mensen die daar niet tegen kunnen en vinden dat zoiets niet mag. Kom op, he, als ze al lopen te mekkeren als je je paard in de regen laat staan, hoe denk je dan dat een bepaald slag mensen reageert als er een bambi verscheurt wordt...

Die 2000 van Martin Gaus vind ik dus wel errug veel...ik vond 100 al een heel aantal. Maargoed, we wachten wel af. Ik moet zeggen dat ik toch wel benieuwd ben hoe een dergelijk ´experiment´zou verlopen...

ikenindi

Berichten: 14543
Geregistreerd: 30-09-06

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 12-04-08 12:33

ik ook... kan er niets meer over vinden of het wel of niet doorgaat...

Ilzjuh
Berichten: 7565
Geregistreerd: 25-09-05
Woonplaats: Overal en nergens.

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 12:38

Ik vind wolven geweldige dieren. Lovers Wat ik van het plan vind? Hmm. Daar moet ik nog even over nadenken. Aan de ene kant vind ik niet dat wolven in Nederland thuis horen, maar aan de andere kant snap ik hun gedachtengang ook wel.

Pluttersput

Berichten: 15038
Geregistreerd: 11-09-05

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 17:05

Vanmorgen trouwens op de radio n gesprek gehoord tussen een man die tja, kweenie, erg belangijrk was in dit geheel, en zijn nuttige antwoord op de vraag: is het een goed idee? was: dat weet ik niet, maar het is een spannend experiment.
Ze willen trouwens 100!!!!! wolven los gaan laten op t kleine gebied... U tell me...

Miran

Berichten: 4796
Geregistreerd: 10-08-01
Woonplaats: Woubrugge

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 12-04-08 21:08

Adriana schreef:
Rommulus, Finland is veel minder dicht bevolkt dan Nederland maar als daar wolven in de buurt komen van dorpen dan gaat echt het dorp op slot en de scholen gaan dicht. Hoe moet dat dan in NL? Hier zijn veel meer mensen, dan wordt het toch een onhoudbare situatie?


Mijn ervaring is juist dat de Finnen best lakoniek ermee omgaan, een kennis van ons heeft ook wel eens wolvensporen gevonden in de buurt van zijn huis en de enigste maatregel was dat de katten binnen gehouden werden.

Wat mij vooral opvalt aan dit verhaal, in Finland leven een paar honderd wolven in een land dat vele malen groter is dan NL, hoe willen ze er ooit 100 in de OVP proppen?

Halina
Berichten: 419
Geregistreerd: 11-02-05

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 02:40

Adriana schreef:
Rommulus, Finland is veel minder dicht bevolkt dan Nederland maar als daar wolven in de buurt komen van dorpen dan gaat echt het dorp op slot en de scholen gaan dicht. Hoe moet dat dan in NL? Hier zijn veel meer mensen, dan wordt het toch een onhoudbare situatie?


http://www.nu.nl/news/778080/89/rss/Finland_vecht_tegen_overschot_aan_wolven.html

In Finland is in het oosten een overschot aan wolven en ze leven daar niet goed verspreid. De wolven daar vallen honden aan en eten ze op.
Dan is het wel logisch dat wanneer er een roedel aankomt ze snel het dorp sluiten.

Maar het lijkt me stug als mensen voor 1 wolf constant een heel dorp sluiten. Dan kan je wel bezig blijven.


Ik zou het wel leuk vinden als er wolven komen.
100 wolven lijkt mij ook beetje veel. Als ze daar in Finland al problemen mee hebben..
Waarom eerst niet met 2 roedels beginnen.

Adriana

Berichten: 11102
Geregistreerd: 26-10-01
Woonplaats: Haselau

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 11:37

In Finland waren er toen dus 200 wolven, dat is de helft meer van wat men hier wil... hoe groot is Nederland ten op zichte van Finland en wat is het verschil in de bevolkingsdichtheid?

En dat voorbeeld kom van een vriendin die in Finland is opgegroeid, haar ouders wonen daar nog steeds en die heeft wel meer van dit soort voorbeelden. Het zal idd vast niet om 1 gaan, alleen het heeft niks met het roodkapje syndroom te maken , maar het realiteit.

sherwood

Berichten: 3268
Geregistreerd: 04-03-03
Woonplaats: Nordhorn

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 12:08

logisch als er een overschot aan wolven is, die beesten moeten ook eten. Dan gaan ze zoeken, en komen ze steeds dichter in de buurt van de mensen. Dat gaat vaker niet goed leert het verleden.
Maar wat de mensen hie rbetreft is het wel het roodkapjesyndroom! Die denken werkelijk dat wolven je kleuter op gaan eten als je gaat wandelen in het bos.
100 vind ik op zich ook wel te veel hoor, zo groot is nederland niet. En je moet natuurlijk wel voorkomen dat ze in de buurt van de huizen naar hun eten gaan zoeken, omdat de rest op is. Dan is het ecologisch evenwicht alweer zoek. Maar als ze nou eens een stuk of 50 wolven plaatsen is dat prima denk ik. Gelet op het feit dat wolven maar 1 keer per jaar loops worden, en kleine nesten geven, en meestal alleen de alfa wolvin mag paren, ja dan denk ik dat het een prima getal is.

Adriana

Berichten: 11102
Geregistreerd: 26-10-01
Woonplaats: Haselau

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 13:08

Finland is 8 x groter dan Nederland, heeft 5.238.460 (2007) inwoners (zo'n 12 miljoen minder inwoners dan NL) en heeft dus overlast van de 200 wolven.

Hoe wil men dan 100 wolven of 50 verantwoorden in Nederland? Ik vindt het schitterende dieren, maar het moet verantwoord zijn om ze los te laten.

Citaat:
In Nederland vinden jaarlijks in het verkeer duizenden aanrijdingen met reeën, wilde zwijnen en herten plaats. Soms met gewonden of zelfs doden tot gevolg.

Bron; www.wildaanrijding.nl

Zo goed beveiligd zijn die natuurgebieden dus niet...

Een gemiddelde roedel bestaat uit 10 wolven... men wil 100 loslaten, in hoeverre is de kans dat de wolven vredig naast elkaar kunnen leven?

Citaat:
Een roedel kan grote afstanden afleggen -honderd tot duizend kilometer- afhankelijk van het voedselaanbod. Dit voedselaanbod is tevens van invloed op de roedelgrootte. Waar veel voedsel is (bijvoorbeeld Alaska, waar de wolven op elanden jagen) leven de wolven in grote roedels die kunnen bestaan uit dertig dieren. In gebieden met weinig voedsel, als Italië en Spanje, leven de dieren in kleine familiegroepjes, bestaande uit het alfapaar en hun welpjes.

De roedel wolven houdt er een territorium op na. De omvang van een territorium is afhankelijk van de de voedselsituatie, maar zal tussen de 200 en 2000 km2 liggen. In de Alpen zijn territoria van 350 km2 gemeten, in Alaska zijn ze groter.


Bron; Wikipedia

De OVP zullen wel niet de omtrek van 200 km hebben?

http://nl.wikipedia.org/wiki/Wolf_(dier)

Hierin wordt ook gezegd dat het gebied van België/Nederland niet groot genoeg is om een meute wolven te herbergen.

Ik denk gezien het verplaatsen van de populatie wolven vanuit Polen, Italïe etc. dat ze wolven vanzelf komen als Nederland daar klaar voor is. Daar hoeft men geen wolven voor te importeren.

Berdien

Berichten: 65743
Geregistreerd: 19-09-04
Woonplaats: Groningen

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 14:35

Zijn de OVP geen 60km2?

Ik blijf erbij, ik vind wolven schitterende dieren, en nee, ik heb geen roodkapjessyndroom, maar er is gewoon geen plek voor ze in NL, daar is NL a) te vol en b) te klein voor.

En zeker als ze er meerdere roedels in willen plaatsen, dat gaat volgens mij nooit goed.

lesilla
Berichten: 26847
Geregistreerd: 11-08-06
Woonplaats: Efteling

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 14:37

Adriana schreef:
In Finland waren er toen dus 200 wolven, dat is de helft meer van wat men hier wil... hoe groot is Nederland ten op zichte van Finland en wat is het verschil in de bevolkingsdichtheid?

En dat voorbeeld kom van een vriendin die in Finland is opgegroeid, haar ouders wonen daar nog steeds en die heeft wel meer van dit soort voorbeelden. Het zal idd vast niet om 1 gaan, alleen het heeft niks met het roodkapje syndroom te maken , maar het realiteit.


En ken dan weer finnen die het puur de schuld vinden van de mensen zelf, als een mens al het eten schiet van een dier, gaat het natuurlijk naar de dorpen. En als je dan je afval niet goed bijhoud worden wolven het gewoon en dan word het gevaarlijk

Vind het zo typisch voorbeeld van mensen willen terug natuur maar willen niks voor opgeven of extra doen. Eigenlijk dezelfde problemen waardoor het allemaal is begonnen. Nemen maar niet teruggeven

Adriana

Berichten: 11102
Geregistreerd: 26-10-01
Woonplaats: Haselau

Re: wolven in oostvaardersplassen

Link naar dit bericht Geplaatst: 13-04-08 15:08

Als we er voor willen opgeven dan moeten we massaal verhuizen en hele dorpen/steden platgooien.

Ons land is niet geschikt voor een meute wolven, gezien het gebied dat ze nodig hebben.