Karl66 schreef:Wat heeft dit nou weer met voor D66 en tegen neoliberalisme te zijn. Sterker nog, ik geef zelfs aan dat het probleem voor mij is dat de ideeën van BBB vooral juist goed zijn voor de grootste landbouwbedrijven ten koste van de kleinere boeren. Ik kom zelf uit de retail en dat is ook zo'n bedrijfstak waar de kleine bedrijven het niet of nauwelijks redden tegen de groten, waar het hele werkveld de afgelopen tien jaar volledig op z'n kop gezet is en bedrijven die nu nog werken zoals tien jaar geleden, die zijn failliet of staan op het punt om failliet te gaan.
Een mooi voorbeeld is de V&D, je hebt aan de bovenkant de Bijenkorf, die redt het prima, die heeft een duidelijk profiel, levert kwaliteit in het duurdere segment. Aan de onderkant heb je de Action, die heeft ook een duidelijk profiel, die leveren veel voor weinig. En daartussen zat de V&D als grijze muis. Geen goed profiel, te duur in vergelijking met de Action en te weinig toegevoegde waarde in vergelijking met de Bijenkorf. En die grijze muizen, die zie je in de retail allemaal omvallen.
Vergelijk dat met de landbouw, je hebt de megastallen, die voor een veel lagere kostprijs kunnen leveren en je hebt de bedrijven met toegevoegde waarde, omdat ze biologisch produceren, omdat ze hun eigen kaas produceren, omdat ze aan natuureducatie doen, of verzin maar wat er allemaal nog meer gebeurt. En daar tussenin zitten de bedrijven die hun bulk aan de coöperatie of de veiling leveren, weinig toegevoegde waarde t.o.v. de niche bedrijven en te duur t.o.v. de megastallen. Als die niet gaan veranderen, dan hebben die weinig toekomst. Misschien niet leuk om te horen, maar wel realiteit.
Je zegt volgens mij eigenlijk dat boeren maar handig genoeg moeten zijn om te concurreren, wat mij een behoorlijk neoliberale gedachte lijkt. Wat je omschrijft klopt, in de praktijk zullen alleen de “kleinschalige boeren” overblijven die kleinschalig, biologisch produceren, wellicht meer voor de hobby én de megastallen. Ook al zijn megastallen zijn heel efficient en niet eens zo slecht voor het milieu (nemen relatief weinig ruimte in, meeste productie per beest), ik denk niet dat je als land moet willen dat het boerenmiddenbedrijf verdwijnt. Dan krijg je de verdeling dat de productie alleen in handen is van “de groten” en dat je daarnaast nog wat boeren hebt die leuk biologisch dingen doen. Dat voelt nogal Amerikaans (en voor mij dus neoliberaal) - alleen de “sterken” mogen overleven, pas je aan of sterf. De boer zoals we die kennen moet verdwijnen ten behoeve van masseproductie.
Je voorbeeld over de warenhuizen klopt maar vertaalt niet door naar de landbouwbranche. Boeren kunnen alleen concurreren op efficientie en schaalgrootte op het moment dat ze b2b produceren denk ik. Ze kunnen zich niet profileren als “de boer met de betere kwaliteit” of “de boer met de gelukkigste varkens”. Dat is alleen interessant als je voor de particulier produceert, b2b interesseert allen prijs. En die mag wat mij betreft omhoog