Ygritte schreef:Ik ga me niet branden aan hoeveel mensen "terecht" of "onterecht" een wajong ontvangen, maar ik zie in mijn omgeving wel de bovengenoemde diversiteit aan in hoeverre iemand met een beperking zich beperkt voelt mbt werken.Mijn opa was zwaar lichamelijk gehandicapt vanaf zijn 26e (kon niet zelfstandig naar de wc of aankleden) maar heeft wel een hele carriere doorlopen en was erg gehecht aan zijn werk. Bij psychische stoornissen is "beperking" lastiger in te schatten natuurlijk, maar daar zie ik ook een divers spectrum, want ook ik ken mensen met ADHD of PDD-NOS die vinden dat zij niet kunnen werken, terwijl ik andere kennissen heb met een zware angststoornis bijvoorbeeld die wel altijd zijn blijven werken of een opleiding doen. Dingen als belastbaarheid en pijn-tolerantie etc. verschillen per persoon natuurlijk ook drastisch: wat de een zeer zwaar vindt, is voor de ander prima te doen.
Wat ik wel durf te constateren is wat iemand hier al ongeveer noemde: aangeleerde hulpeloosheid en afhankelijk gemaakt worden. Ik zie vaak, vooral bij jongeren met ADHD/PDD-NOS/LVG/autisme, een soort vicieuze cirkel ontstaan: ouders/hulpverlening denken bij voorbaat (voordat het kind 18 is) al dat opleiding of werk niet mogelijk is, vervolgens wordt er geen opleiding of werkervaring opgedaan en krijgen ze een uitkering, waarna het gebrek aan opleiding of werkervaring ervoor zorgt dat het serieus bijna onmogelijk wordt om een baan te vinden, en zitten ze thuis zonder noemenswaardige dagbesteding of dagritme, wat psychische problemen vaak erger maakt, waardoor de jongere nog meer gaat geloven dat hij/zij "toch niks kan" en minder makkelijk aan werkervaring komen, etc. Dit heb ik in mijn omgeving meerdere keren zien gebeuren, en als iemand geen mogelijkheden aangereikt krijgt wordt het heel vaak een soort uitzichtloos verhaal.
In mijn omgeving zie ik dat het heel moeilijk is om uit zo'n cirkel te komen, tenzij de jongere uit een omgeving komt of in een omgeving zit die zegt "we gaan wel wat vinden!" en de jongere motiveert en helpt iets passends te vinden. Vooral een gebrek aan ritme is killing, hier heb ik zelf ook last van gehad toen ik een tijdje noodgedwongen thuiszat. Werken is soms dus niet alleen een "moetje", maar ook een welzijnsfactor.
Natuurlijk geldt dat niet voor iedereen - voor mensen met een zeer zware beperking wegen de baten van een dagelijks ritme, dagelijks doel, nuttig voelen en werkervaring misschien niet op tegen de kosten, in geld of juist in lichamelijk welzijn en energie - maar volgens mij is werk danwel vrijwilligerswerk op een passend niveau en met passende intensiteit voor een heel grote groep wel mogelijk.Een vriendin van mij heeft bijvoorbeeld zware hersenbeschadiging opgelopen (geheugen en concentratie is zwaar aangetast en ze is zeer snel moe) en is volledig afgekeurd, maar doet nu toch vrijwilligerswerk voor een dag per week en voelt zich weer nuttig en capabel.
Voor de WaJong, vooral mbt jongeren, zou ik dus zeggen: bekijk individuele gevallen en probeer met goede begeleiding werk, opleiding en dagritme te stimuleren waar dat maar mogelijk is. Eventueel misschien motiveren met een financiele prikkel, dus: meer geld overhouden als je werkt of vrijwilligerswerk doet. Je maakt mensen er minder afhankelijk mee (wat op de lange termijn geld bespaart!), helpt de samenleving doordat mensen een (nuttige) taak krijgen, en het bevordert psychisch welzijn.
Ja, ik heb dit meegemaakt, toen mijn dochter 4 was, kwam ze op een "School voor Langdurig Zieke Kinderen" terecht. Op een dag kregen mijn man en ik de testresultaten te horen: "Ze is autistisch en zal een eenzaam leven tegemoet zien."
Zo denkt iemand iets te kunnen zeggen over iemands verdere leven, de komende 80 jaar.
Een jaar later zagen we een èchte psycholoog... die vond haar niet autistisch (wij ook niet) en toen hebben we haar zsm weggehaald uit die "zieke school", onder protest van de juffen die vonden dat ze daar wèl thuishoorde...
We namen haar mee naar de nieuwe, normale school, en vanaf dag 1 bloeide ze op. Ze mocht nu echt dingen leren (de LZK klas stelde geen eisen, alleen maar dat de kinderen hun fruit en meegenomen boterhammetjes opaten en niet door het lint gingen) en ze was nog net op tijd om haar schrijfmotoriek te oefenen, want netjes schrijven werd op de vorige school ook niet geeist.
En doordat ze als een normaal kind behandeld werd, gedroeg ze zich ook zo, en in feite is ze ook normaal. Maar wanneer "deskundigen" verwachten dat iemand iets heeft, beoordelen ze die persoon ook daarnaar en als je maar lang genoeg hoort dat je iets mankeert, of "anders" bent, ga je dat geloven en je ernaar gedragen.