’Paars-plus is net zo waarschijnlijk als vorst vannacht’
Het regent klachten van VVD-stemmers over een Paars-plus regering. Ze willen niet met GroenLinks en de PvdA in een kabinet en dreigen de volgende keer PVV te gaan stemmen.
Politicoloog Rinus van Schendelen begrijpt de onvrede. „De afstand met vooral PvdA en GroenLinks is voor VVD’ers nogal groot. Logisch dat er gemor klinkt. Je haalt meer programmapunten binnen wanneer de verschillen kleiner zijn. En dat vooruitzicht is er, want er hangt nog steeds een alternatief boven de markt; een coalitie van VVD en PvdA met CDA”, zegt de hoogleraar politieke wetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
„De ongerustheid kon je zien aankomen. De VVD-achterban ziet de risico’s; dat zij straks een smaldeel zijn in een Paars-plus kabinet. De VVD mag dan wel de premier leveren, maar die kan alleen een eindoordeel vellen als de stemmen staken. Gezien de ongelijke verhouding tussen de VVD met 31 zetels en de andere partijen met gezamenlijk vijftig zetels, zal die situatie zich weinig voordoen.”
Van Schendelen schat de kansen op het slagen van Paars-plus klein in. „Theoretisch is alles mogelijk, het kan vannacht ook gaan vriezen, maar de voortekenen zijn slecht. Voor een goede samenwerking is vertrouwen nodig. Het vergt chemie tussen de onderhandelaars en een trouwe stevige achterban. Voor zover ik het kan beoordelen, is dat er niet. Ze eten voor de camera samen een ijsje, maar ik hoor dat ze wel apart eten. Dan loopt het nog niet. Ze moeten niet ieder hun eigen hok opzoeken om stoom af te blazen.”
Het is aan de informateurs, meent de hoogleraar, om ’rode koppen’ te voorkomen. „De keuze voor Wallage en Rosenthal is een verkeerde. Ze hebben geen enkele ervaring met zulke processen, terwijl zij degenen zijn die het spel moeten bevorderen. Zo moeten ze de vier fractievoorzitters erop wijzen dat er onrust is en hen laten bekijken hoe ze de VVD daar uit kunnen halen. Natuurlijk heeft Rutte er voordeel bij dat er gemor is. Het maakt zijn onderhandelingspositie sterker, maar de informateurs kunnen dat niet gebruiken naast de dubbele agenda’s die iedereen al heeft.”
Paars Plus is net zo waarschijnlijk als vorst vannacht
Trouw schreef:De onderhandelingen over een kabinet van VVD, PvdA, D66 en GroenLinks hebben weer een dag overleefd, ondanks groeiende geruchten dat het steeds lastiger wordt aan tafel bij de formateurs Rosenthal (VVD) en Wallage (PvdA).
De vier fractieleiders deden ook gisteren geen mededelingen. Rutte, Cohen, Pechtold en Halsema schuiven vanochtend opnieuw bij elkaar aan, met hun financiële secondanten. Dat betekent verder praten over de miljardenbezuinigingen waar een kabinet de komende jaren voor staat en over de kwestie van de hypotheekrenteaftrek.
Vanuit D66 en GroenLinks wordt gezegd dat zij zich niet onder druk laten zetten door de openlijke problemen binnen de VVD, waar veel kiezers klagen dat zij liever een kabinet over rechts hebben in plaats van Paars-plus. D66, GroenLinks en de PvdA beschouwen de interne problemen waar Rutte mee zegt te kampen, ook als een onderhandelingsstrategie van de VVD om de drie partijen ter linkerzijde zo veel mogelijk ’uit te kleden’. „We laten de sfeer aan de onderhandelingstafel er niet door beïnvloeden”, zei een ingewijde in D66. Volgens GroenLinks-onderhandelaar Halsema zijn er nog steeds ’verwoede pogingen’ om Paars-plus te vormen.