[
Afbeelding ]
“Ik hoop dat politici mensen vertellen wat ze moeten horen en niet wat ze willen horen.”
HASSELT Donderdag overlegt Vlaams minister Jo Brouns (CD&V) met een heleboel burgemeesters over de wolf. Maar welke nieuwe maatregelen kunnen politici bedenken? Geen, behalve de mensen vertellen dat ze een omheining moeten plaatsen.
Liliana Casagrande
19:33
De vraatzuchtige wolf die het op pony’s heeft gemunt, beroert heel Noord-Oost-Limburg. Mensen zijn boos, zeer boos. Ze willen de wolf weg. Dus spreken ze de burgemeester aan en die burgemeester op zijn beurt de bevoegde minister. Dat is Jo Brouns, die twee petten draagt. Hij is namelijk voor zowel natuur als voor landbouw bevoegd. Dat maakt het lastig. Toen Zuhal Demir (N-VA) verantwoordelijk was voor natuur, was het voor CD&V makkelijker om zich te scharen achter de boze boeren. Wat zal het overleg van donderdag tussen minister en burgemeesters mogelijk opleveren?
“Ik hoop in elk geval dat de politici de mensen zullen vertellen wat ze moeten horen en niet wat ze willen horen”, zegt Frederik Thoelen, bioloog van het Natuurhulpcentrum. “Liefhebbers van natuur en landbouwers hebben in theorie hetzelfde doel: dat de wolf stopt met vee te eten. Wel, naar geen enkel ander dier is er zoveel onderzoek gebeurd als naar de wolf. En het enige dat werkt zijn wolfwerende omheiningen: die zijn voor 99 procent veilig. Geen 100 procent, maar toch beter dan om het even welke andere oplossing. In de zeven jaar dat de wolf hier zit, is die nog nooit door een wolfwerende omheining geraakt. In Nederland is het ooit één keer gebeurd, maar dat is zeer zeldzaam. Op het militair domein – hét kerngebied van de wolf – grazen trouwens zeer veel schapen en toch worden die niet gedood. Omdat die ook beschermd worden door een wolfwerende omheining.”
[
Afbeelding ]
Die omheiningen moeten aan zeer specifieke voorwaarden voldoen. “Dat een wolf een pony heeft doodgebeten terwijl er 6.000 volt op de draad staat, klinkt spectaculair, maar daarom is die omheining niet wolfwerend. Daarvoor moet aan nog andere voorwaarden worden voldaan.”
Leren samenleven
We zullen met de wolf moeten samenleven, vindt Thoelen. In Oost-Duitsland hebben ze dat intussen geleerd. “Daar is de wolf 25 jaar geleden al opnieuw opgedoken. De boeren zijn er de wolf ook liever kwijt, maar ze weten wel dat ze hun vee moeten beschermen. Want de wolf is er nu eenmaal en zal er blijven.”
In de aanloop naar het overleg opperen lokale politici woorden als het “bestrijden” van wolven dat “geen taboe” mag zijn. Maar de jacht openen zou de pony’s daarom nog niet beschermen. Daarvoor trekt Thoelen een parallel met de vossen. “In Vlaanderen worden er elk jaar ongeveer 12.000 vossen afgeschoten, een derde van de populatie. Toch worden er nog altijd kippen doodgebeten. Maar als die kippen in een afgesloten hok zitten, kunnen de vossen daar niet aan.”
Dat de wolf tegenwoordig pony’s eet, is toeval. “Het gaat niet om de pony, maar om een makkelijke prooi. In deze periode van het jaar heeft een wolf ook veel eten nodig om de welpen te voeden. Een wolf eet vooral reeën, en vervolgens kleinere everzwijnen, hazen en konijnen.”
Vergoeding
Brouns gaat donderdag het huidige wolvenprotocol evalueren samen met de burgemeesters. Daarin staat bijvoorbeeld dat er ingegrepen kan worden als een wolf problemen veroorzaakt. “Maar volgens het wolvenprotocol is dit geen probleemwolf. Dus de best mogelijke oplossing is de wolfwerende omheining.”
[
Afbeelding ]
Voor die omheiningen krijgen de veehouders trouwens subsidies: de professionelen zelfs voor 100 procent, de hobbyisten voor 90 procent. De plaatsing kan door vrijwilligers gebeuren van het Wolf Fencing Team. In het kerngebied van de wolf heeft de helft van de veehouders een omheining gezet, dat kan dus beter. Momenteel is het wel vier weken wachten op advies van het Wolf Fencing Team. De interesse piekt namelijk op momenten dat er aanvallen gebeuren, in de winter was er weinig vraag.
“Juridische sciencefiction”
Aan de bescherming van de wolf prutsen, is in elk geval niet mogelijk. “Europa biedt de lidstaten wel de mogelijkheid om de status van de wolf bij te stellen van strikt beschermd naar beschermd”, zegt Hendrik Schoukens, professor milieurecht aan de UGent. “Maar dat moet dan wetenschappelijk worden onderbouwd en daarvoor heb je een robuuste populatie nodig. In Vlaanderen zijn er maar vier wolven plus hun nazaten. Die status verlagen is dus wishful thinking.”
Hoeveel wolven er precies zijn, weet je trouwens nooit zeker. Bij Natuur en Bos gaat men uit van twee ouders plus minstens vijf welpen in Hechtel-Eksel, één solitaire wolf in Bosland en een wolf in de Noorderkempen. “Maar zelfs als je de status van de wolf zou verlagen van strikt beschermd tot beschermd, zal je een wolf niet mogen doden tenzij er sprake is van een manifeste veiligheidssituatie. En ook dan moet voorrang worden gegeven aan niet-dodelijke alternatieven. Ruimere jacht is juridische sciencefiction.”