Geplaatst Citaat:'Opleidingsniveau leraren daalt'
Uitgegeven: 26 september 2006 06:32
Laatst gewijzigd: 26 september 2006 06:36
DEN HAAG - Leraren zijn de komende jaren steeds minder hoog opgeleid. Dat komt omdat er meer personeel op mbo-niveau is aangetrokken, er meer onbevoegde leraren zijn en het aantal academici zal afnemen. Dat staat in Wie werken er in het onderwijs, een publicatie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) die dinsdag is verschenen.
Ook het ministerie van Onderwijs onderkende vorige week dat er meer onbevoegde leraren voor de klas staan en dat er meer functies op een lager niveau zijn. Maar het minsterie stelde ook vast dat er geen uittocht is van academici uit het onderwijs, zoals vaak wordt beweerd. Tussen 2001 en 2005 nam het aantal doctorandussen dat in het voortgezet onderwijs voor de klas stond zelfs toe.
Academisch
Het SCP waarschuwt dat het academisch niveau van het lerarenkorps flink zal dalen. In het schooljaar 2003-2004 was van de docenten boven de 55 nog 42 procent academisch gevormd, maar bij jongere leraren neemt dit snel af: Onder de 35- tot 44-jarige leraren rondde nog maar ruim een derde een universitaire opleiding af. In de jongste leeftijdscategorie is dit nog maar een kwart.
Het SCP noemt dit een onthutsend beeld omdat hoogopgeleide oudere leraren de komende jaren massaal met pensioen gaan. Al sinds 1999 verdwijnen jaarlijks meer leraren met een academische titel dan erbij komen.
Voor het overige schetst de SCP-publicatie een vertrouwd beeld van een vergrijzende, links georiënteerde beroepsgroep waarin veel vrouwen werken en veel in deeltijd. De beloning van de leraar blijft achter en veel carrièreperspectieven heeft hij niet, zijn motivatie haalt hij vooral uit het vak zelf. Maar ontevredenheid met de inhoud van het werk is tegelijkertijd ook de belangrijkste reden het onderwijs vaarwel te zeggen. Tweede belangrijkste reden om te vertrekken is onvrede met het management.
Zo en daar wil ik nog wel even een schepje bovenop doen:
Citaat:Het onderwijs is voor losers.....
Na twee jaar PABO te hebben gedaan (hier te zijn weggestuurd wegens te kritische houding) en drie jaar in het middelbaar onderwijs te hebben gewerkt is mij wel duidelijk: in het onderwijs heeft een academicus niets meer te zoeken! (Op dit moment werk ik bij een onderzoeksinstituut aan een promotieonderzoek.)
Leraren moeten POP's en PAP's invullen, waarbij ze de leidinggevenden een brevet van onvermogen zwart op wit in handen geven. Lesgeven is een vies woord geworden en moet zoveel mogelijk in de dagelijkse praktijk gemeden worden. Ook 'kennis' is niet meer van deze tijd, alles draait om vaardigheden en competenties. Uit een onderzoek bleek dat de vaardigheden nu nog lager liggen dan voor de invoering van het studiehuis. Zelf ben ik altijd nog van mening dat je eerst kennis zult moeten vergaren alvorens dit te kunnen toepassen in vaardigheden.
Het dalende niveau van leerkrachten in het hele onderwijs, van basisschool tot HBO zie ik met lede ogen aan. Hoe kan het dat studenten die niet eens de Cito-toets van groep 8 fatsoenlijk kunnen maken straks lesgeven aan diezelfde groep 8? Dat zijn geen overdreven opgeblazen verhalen. Het is de werkelijkheid. Van mijn medestudenten zakte 80% voor de instaptoets rekenen en taal. Werkwoordspelling is een van de moeilijkste onderdelen, samen met psychologie. De meeste tijd wordt er besteedt aan vakken als: muziek, drama, handenarbeid, gymnastiek en project gestuurd onderwijs. Psychologie, didactiek en pedagogiek zijn gedegradeerd tot bijvakjes, onbelangrijk en ergens ondergeschoffeld in het PGO. Vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en natuurwetenschappen komen amper boven het niveau uit van de onderbouw middelbare school. Als het dat niveau al haalt! Medestudenten konden niet eens het verschil tussen een elektron, molecuul en atoom aangeven. 'Ach ja dat kan je opzoeken'.
Vroeger, nee ik ben geen verzuurde oude docent der jaren zat ik ben 26, behoorden leraren nog wel tot de intellectuele laag van de samenleving. Tegenwoordig praten jonge leraressen in hun pauze over uitgaan, make-up en woninginrichting. Op zich niets mis mee, ware het niet dat het daar bij blijft. Enige diepgang of maatschappelijke discussies zegt ze helemaal niets meer. Het niveau van de leerkrachten in het onderwijs ver-RTL4-d.
In het middelbaar onderwijs is het al even droevig gesteld. Tweede graads docenten staan bij gebrek aan eerste graads, les te geven aan de bovenbouw havo en vwo. Veel eerste graads docenten zijn tweede graads die met een cursus van een jaar klaar zijn gestoomd. De inhoud van deze cursus, opleiding wil ik het niet eens noemen, is mij bekend. Dit staat absoluut NIET gelijk aan een universitaire opleiding. Straks staan er alleen nog mensen voor de klas die nog nooit een universiteit van binnen hebben gezien, onvoldoende boven de stof staan en geen diepgang kunnen geven aan de inhoud van de lessen. Maar waarom zouden we ook? De lesmethodes worden elke vijf jaar qua niveau naar beneden bijgesteld. Bij het doorbladeren van de nieuwe lesboeken voor scheikunde constateerde ik dat de stof voor bovenbouw vwo overeenkomt met de leerstof voor de havo 'vroeger'. Over de inhoud van scheikunde 1 en scheikunde havo maar niet te spreken.
Ook op het HBO is veel mis, docenten die zelf de opleiding hebben gedaan die de studenten volgen staan voor de klas, of ze hebben zelf nog minder opleiding. Deze docenten komen niet verder dan lesgeven uit het antwoordenboekje. Gelukkig is dit probleem opgelost door het nieuwe leren, waarbij studenten zelf hun kennis moeten vergaren en de docent slechts aanwezig is om competenties te toetsten. Bij bèta opleidingen wordt het oppervlak aan praktijkruimtes, labzalen, teruggedrongen omdat dit relatief duur is. Praktijklessen zijn er amper meer. Laboranten hebben bijna nog geen spatel aangeraakt als ze op stage gaan. Praktijk moet maar in het bedrijfsleven geleerd worden. Dit is misschien maar beter ook. Ik voorzie dat grote bedrijven als Corus weer hun eigen opleidingen gaan opstarten in de toekomst, als ze straks te maken krijgen met het dalende niveau van afgestudeerde ingenieurs. Die vooral vaardig zijn in het zelfreflecteren en begrotingen opstellen, maar nog geen polaire kolom van een apolaire kunnen onderscheiden.
Het onderwijs is failliet. De ware omvang van het probleem is nog niet zichtbaar, omdat het schip 'onderwijs' nu nog drijft op de goed opgeleide generatie van babyboomers. Als deze lichting straks met pensioen gaat, zal het onderwijs jammerlijk in elkaar storten. Mocht het tij ooit nog keren, kennis en lesgeven weer gewaardeerd gaan worden, de salarissen omhoog gaan, driekwart van de managers verdwijnen uit de scholen en scholen weer kleiner worden wil ik nog overwegen terug te keren naar het onderwijs.
Tot die tijd verblijf ik buiten het onderwijs en kijk ik vanaf de zijlijn toe.
) zie ik het totaal niet zitten om in het onderwijs te werken, en dat komt grotendeels door het niveau van de meeste opleidingen, en dus de collega´s. Op zich lijkt het me geweldig kennis over te dragen, maar ik zie het niet zitten op de manier waarop het nu gaat: inderdaad lesgeven uit antwoordenboekjes, de lesvoorbereiding maar tot het minimum beperken. Ik heb zelf geschiedenis gehad van een promovendus, en deze man heeft mij mede geïnspireerd om een academische studie te volgen. Maar als ik nu terugkom op mijn oude middelbare school ( waar ik voor didactiek stage heb gelopen ), zie ik bij de nieuwe leraren geen sprankje van de inspiratie, geen liefde voor het vak, helemaal niets. Ze dagen de leerlingen niet uit, ze laten ze doen wat nodig is om het examen te halen en that's it. Daar wil je toch niet tussen werken? Daar heb je toch niet al die jaren voor gestudeerd?
(En dan waren er zelfs docenten die welliswaar kennis op academisch niveau hadden, maar dit sinds hun eigen studietijd niet hadden bijgespijkerd. En op sommige gebieden gaan de ontwikkelingen toch best snel.)
Overigens waren de docenten ook toen al geen 'intellectuele garde' meer.) 
