Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Moderators: Coby, balance, Firelight, Dyonne, Neonlight, Sica, NadjaNadja, C_arola, Essie73

Toevoegen aan eigen berichten
 
 
_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 07-07-16 10:22

Als eerst; ik heb verschillende topics doorgelezen maar kon mij nergens echt in de situatie vinden waar ik met mijn ruin tegen aan loop. Mocht ik de zoekfunctie toch niet goed hebben doorgelopen mijn excuses.

Ik heb een 7 jarige ruin dit ontzettend dominant is naar andere paarden, maar ook naar mij en de staleigenaresse. Misschien is een omschrijving van de situatie wel handig in dit geval.
Mijn ruin staat op dit moment (met mooi weer) dag en nacht in het land samen met 2 ruinen en 1 merrie, ze hebben voldoende ruimte om ieder zijn eigen gangetje te gaan. Alleen zoekt hij constant de andere paarden op, er achter aan rennen, bijten, hij is echt de leider van de kudde. Maar.. hij kan ook heel lief spellen en kroelen met de anderen. De merrie (een shetje) is zijn vriendinnetje, hij beschermd haar dan ook echt, maar 1 van de ruinen is veel met het shetje aan het kroelen, dit laat hij dan wel weer toe. Maar toch zorgt hij vaak voor onrust in de groep. Alleen zetten of met 1 ruin hebben we ook al geprobeerd, dit gaat dan wel even goed maar merken dat hij toch wel graag contact wil met de andere paarden. Het is niet zo dat hij de hele dag achter de andere paarden aan zit maar toch is hij wel vaak de onrust stoker.

Nu het contact en de omgang naar mij en de staleigenaresse toe;
Ik begin met de staleigenaresse omdat die toch het vaakst contact met de paarden heeft. Zodra ze zijn deken wisselt of springschoenen omdoet/recht zet, trapt hij soms gericht naar achteren toe, als ze 1 van de andere paarden uit het land wil halen rent hij er gelijk naar toe en schopt de rest aan de kant.
Naar mij toe kan hij heel jaloers zijn als ik contact maak met 1 van de andere paarden, het gericht schoppen wat ik hier boven vermelde heeft hij naar mij nog nooit gedaan, behalve afgelopen week met de benen scheren heeft hij me tegen mijn hoofd geschopt. Als ik hem binnen wil zetten kan hij heel erg drammen, mij aan de kant duwen en zelf voorrop lopen. Maar waar ik vooral tegen aan loop is het rijden, hij kan dan heel erg afgeleid zijn, er staat meestal een merrie naast de bak waar ik rijd. Dan is hij de hele tijd aan het schreeuwen, heeft zijn hoofd niet bij het werk, en op dat moment zet hij zijn hele lichaam vast. Ik kan dan ook niks meer, niet sturen etc. Wat hij dan doet is vooral weg schieten, ik rijd hem dan weer terug op stem en zit en ga verder waar ik gebleven ben. Ook mijn instructrice vind dit een lastige situatie, maar helpt mij er op zulke momenten wel goed door heen. Ik laat het eerst hier even bij omdat het best al een lang verhaal is, mochten er nog meer vragen zijn beantwoord ik ze graag.

Wat ik tot nu toe heb gedaan;
- Bloed laten prikken op testosteron, dit was goed (laag)
- Fysio/masseur etc. Niks bijzonders, kleine dingetjes.
- Tandarts, ook niks bijzonders zoals 2x per jaar bij houden.
- Gedrag negeren, dit werkt bij hem niet, hij gaat dan gewoon door met zijn eigen gangetje
- Goed gedrag belonen, hiermee bedoel ik ook met het rijden belonen en uitstappen wanneer hij braaf is en heeft gedaan wat ik van hem vroeg.

Ik rijd/longeer hem gemiddeld zo'n 6 dagen per week, hier zitten ook dagen tussen dat ik af en toe een buitenritje maak, lessen is 1x per week.

Wandelen doe ik sws elke ochtend naast het rijden, dit is 5km per dag, ik loop er dan dus naast. Dit werkt goed voor hem, dan heeft hij de aandacht bij mij. Ik laat hem tussen door dan ook halthouden, soms een paar passen achter uit en weer vooruit. Hier geniet hij van, en merk dat het stappen op het harde voor zijn spieren ook fijn is.

Ik merk dat er heel veel informatie in mijn hoofd zit, en ik vast van alles vergeten ben te typpen. Maar ik laat het hier eerst bij, en vul het graag aan mochten er nog vragen zijn.

Sokje_6
Berichten: 4045
Geregistreerd: 26-07-09
Woonplaats: Up in the sky

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 10:25

Wat doe jij als hij dramt, hoe reageer je? En de staleigenaresse?

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 07-07-16 10:31

Sokje_6 schreef:
Wat doe jij als hij dramt, hoe reageer je? En de staleigenaresse?


Dan zetten we hem beide in de achter uit, en lopen dan weer vooruit met hem, dit herhalen we. Als we bijvoorbeeld onderweg naar zijn stal zijn, dan kan hij heel erg drammen door ons aan de kant te duwen omdat hij dan gewoon naar binnen wil. Wat we dan doen is hem indd eerst in de achter uit te zetten, werkt dit niet. Dan draaien we om, lopen buiten nog een rondje en herhalen dit tot hij rustig is.

Gister toen de stal eigenaresse een ander paard uit het land wou halen vloog hij weer naar haar toe de hele tijd drammen en vragen om aandacht, eerst negeerde ze dit, maar toen ging hij achter de andere paarden aan. Toen heeft ze hem uit het land gehaald, en in een lege stal gezet met enkel een emmer water, hier heeft ze hem 15 minuten in laten staan, toen veranderde zijn blik in zijn ogen ook, je zag hem rustiger worden. Daarna heeft ze hem weer buiten gezet en toen was het ook klaar, hij liet de andere paarden toen met rust en zag er zelf ook veel ontspannender uit.

Hoop dat het zo duidelijk is.

D_eem

Berichten: 33
Geregistreerd: 23-04-15
Woonplaats: Woudrichem

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 10:41

Heb je er al wel eens een gedragsdeskundige bij laten komen?

Het lijkt mij het beste dat je hier met deskundige begeleiding mee aan de slag gaat, omdat je aangeeft dat hij gevaarlijk gedrag vertoont (trappen). Het laatste wat je wil is dat er dadelijk gewonde vallen of dat de situatie escaleert.

Princesj

Berichten: 4693
Geregistreerd: 02-01-06
Woonplaats: Almere

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 10:47

Heeft hij wel eens met alleen merries gestaan (van zijn eigen maat)?

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 07-07-16 10:50

D_eem schreef:
Heb je er al wel eens een gedragsdeskundige bij laten komen?

Het lijkt mij het beste dat je hier met deskundige begeleiding mee aan de slag gaat, omdat je aangeeft dat hij gevaarlijk gedrag vertoont (trappen). Het laatste wat je wil is dat er dadelijk gewonde vallen of dat de situatie escaleert.


Bedankt voor het meedenken! Dat is indd een goede, daar was ik eerlijk gezegd zelf niet op gekomen, dus nee die heb ik er nog niet bij gehad.
Wat dan wel gelijk bij mij opkomt is, dat hij dit rare gedrag niet altijd vertoond. Hij kan namelijk soms ook ontzettend lief zijn, dan is het net een mak schaapje. Of zien ze hier dan wel doorheen? Heb namelijk helemaal geen ervaring met een gedragsdeskundige.

Princesj schreef:
Heeft hij wel eens met alleen merries gestaan (van zijn eigen maat)?

Ja, dan gaat hij er boven op :(
Bij het shetje doet hij dit niet (gelukkig)

Princesj

Berichten: 4693
Geregistreerd: 02-01-06
Woonplaats: Almere

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 10:55

Dan klinkt het toch als een hoog testosteron gehalte, ondanks dat de test dat niet uitwijst. Is hij lang hengst geweest?

2a54z6e45r6r

Berichten: 3850
Geregistreerd: 25-01-12

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 11:01

Duidelijk een paard die geen respect heeft voor mensen.. Weet niet of het met de testosteron te maken heeft. Ik denk eerder aan de omgang en opvoeding. Ik zou een trainer of dergelijke laten komen om je te assisteren want blijkbaar gaat het al de gevaarlijke kant op..

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 07-07-16 11:07

Princesj schreef:
Dan klinkt het toch als een hoog testosteron gehalte, ondanks dat de test dat niet uitwijst. Is hij lang hengst geweest?


Uit mijn hoofd is hij geruind toen hij 3 was, maar dit weet ik niet zeker. Kan het wel even opzoeken vandaag.
Het is indd wel zo dat het rond het 'dekseizoen' verergerd zijn gedrag, maar hij heeft nooit gedekt..
Vorig jaar was het zo erg, dat ik hem niet eens aan een lege box kon zetten waar een merrie in had gestaan, dan rook hij aan een deken of halster en dan was hij de hele les niet te houden..

2a54z6e45r6r schreef:
Duidelijk een paard die geen respect heeft voor mensen.. Weet niet of het met de testosteron te maken heeft. Ik denk eerder aan de omgang en opvoeding. Ik zou een trainer of dergelijke laten komen om je te assisteren want blijkbaar gaat het al de gevaarlijke kant op..


Opvoeding is in mijn ogen goed gegaan, ik heb hem niet sws al 4 jaar en altijd hulp gehad van verschillende mensen. Zie nu dat ik in de openingspost niet heb neergezet dat het gedrag verergerd rond het dekseizoen, mijn excuses dit is wel belangrijk natuurlijk.

Ik snap jouw opmerking wel hoor, dat hij geen respect heeft voor de mens. Maar ik kan me hier niet helemaal in vinden omdat als hij dat rare gedrag vertoond hij ook een hele rare blik in zijn ogen heeft, alsof hij zich zelf niet is.. Kan het ook niet echt omschrijven.
Maar dat ik er iemand bij moet halen lijkt mij duidelijk indd, dat ga ik ook zeker doen.

Iedereen bedankt voor het meedenken, dit geeft me ook wat meer ideeen kwa 'oplossingen' zoeken.

D_eem

Berichten: 33
Geregistreerd: 23-04-15
Woonplaats: Woudrichem

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 11:13

_Nero schreef:
Bedankt voor het meedenken! Dat is indd een goede, daar was ik eerlijk gezegd zelf niet op gekomen, dus nee die heb ik er nog niet bij gehad.
Wat dan wel gelijk bij mij opkomt is, dat hij dit rare gedrag niet altijd vertoond. Hij kan namelijk soms ook ontzettend lief zijn, dan is het net een mak schaapje. Of zien ze hier dan wel doorheen? Heb namelijk helemaal geen ervaring met een gedragsdeskundige.


Het blijft een dier he. Hij hoeft niet altijd het gedrag te vertonen, maar het is er wel en dat is genoeg reden om er iemand bij te halen die hier veel ervaring in heeft. Als je een goede hebt, zal die snel genoeg doorhebben wat er aan de hand is.

Een vriendin had tot voor kort een paard wat totaal geen respect voor mensen en andere paarden had. Het verschil was wel dat die merrie heel onzeker was en uit angst zelf maar de leiding nam. Ik kon er wel mee omgaan, maar uiteindelijk hebben we toch iemand laten komen die bijna klaar was met haar opleiding bij Annemarie van der Toorn.

Wauw, wat een verschil was dat zeg! na een paar keer hadden we al een compleet ander paard. Er was nog steeds veel werk, maar had nooit verwacht dat een paard zo snel kan veranderen, dus misschien dat dit voor jullie ook een uitkomst is ;)

prugelpiet

Berichten: 13175
Geregistreerd: 20-01-12

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 11:16

Een paard dat gericht schopt, krijgt een schop terug van mij, is ie nou helemaal betoeterd.

Het voorstel van de gedragsdeskundige vind ik ook wel een goeie, maar dan wel echt voor het gedrag tegen andere paarden, wat inderdaad klinkt als een hoog testosteron gehalte, maar daar heb je al op getest. Dat heeft in mijn ogen niets te maken met het gedrag tegenover jou en de staleigenaresse. Dat klinkt gewoon als gebrek aan respect vanuit je paard := Als keer op keer terug zetten niet helpt, mag je best een keer strenger optreden.

nine1987

Berichten: 8747
Geregistreerd: 14-07-08
Woonplaats: Alphen aan den Rijn

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 11:16

Kan hij geen klophengst zijn?

Princesj

Berichten: 4693
Geregistreerd: 02-01-06
Woonplaats: Almere

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 11:17

Vooral het jagen herken ik namelijk van mijn ruin, alleen hij is pas met 6 jaar geruind en heeft gedekt in het verleden. Hij is met uit de wei halen dan ook honds brutaal als het hem uitkomt (als hij dus tussentijds 'zijn' kudde moet verlaten) en achteruitzetten is dan ook niet voldoende. Ik moet hem dan helaas wat harder aanpakken op het moment dat hij link word, maar hij heeft daardoor wel respect voor ons en onze ruimte. Hij mag zich best het mannetje voelen, maar op het moment dat er mensen zijn wil ik dat hij daar wel respect voor heeft.

D_eem

Berichten: 33
Geregistreerd: 23-04-15
Woonplaats: Woudrichem

Link naar dit bericht Geplaatst: 07-07-16 15:39

prugelpiet schreef:
Een paard dat gericht schopt, krijgt een schop terug van mij, is ie nou helemaal betoeterd.

Het voorstel van de gedragsdeskundige vind ik ook wel een goeie, maar dan wel echt voor het gedrag tegen andere paarden, wat inderdaad klinkt als een hoog testosteron gehalte, maar daar heb je al op getest. Dat heeft in mijn ogen niets te maken met het gedrag tegenover jou en de staleigenaresse. Dat klinkt gewoon als gebrek aan respect vanuit je paard := Als keer op keer terug zetten niet helpt, mag je best een keer strenger optreden.


Ik ben het wel met je eens, maar raad TS niet aan om dit zelfstandig aan te pakken. Dadelijk krijg je onnodig gevaarlijke situaties. Het gebrek aan respect is juist iets waar zo'n deskundige samen met eigenaar mee aan het werk gaat.

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 08-07-16 09:51

@D_eem; Dat klinkt positief! Als iemand een goede gedragsdeskundige in Friesland weet, dan hoor ik dit graag!

@prugelpiet; Ik kan er tot nu toe indd ook wel redelijk mee omgaan, en als hij gericht geschopt dan zet ik hem niet alleen even in de achteruit, ik blijf consucent maar als hij gericht schopt dan krijgt hij wel een lel terug. Het is vooral het rijden waar ik zelf tegen aan loop, en ik merk dat de stal eigenaresse het gewoon heel lastig vind om er mee om te gaan, ze handelt wel altijd goed hoor!

@nine1987; Ook hier heeft de dierenarts onderzoek naar gedaan.

@Princesj; Dat klinkt herkenbaar. Ik had er zelf ook nooit last van, door consequent te blijven en indd wat strenger/harder aan te pakken als hij wel in mijn ruimte komt. Het is begonnen bij de stal eigenaresse en laatst bij mij dus 1 keer met het scheren, en het stukje drammen wat ik eerder zei naar de stal toe.

jorretje

Berichten: 3992
Geregistreerd: 30-08-05
Woonplaats: Blaricum

Link naar dit bericht Geplaatst: 08-07-16 09:58

Ik denk dat de merrie uit de kudde zal zorgen voor meer rust. Hij heeft de merrie zich nu toegeëigend.

Verder kan je proberen om monnikspeper te voeren (provarium breeding), dat wordt ook gegeven aan hengsten om het scherpe randje eraf te halen en aan 'moody mares' om ze minder moody te maken :'). Werkt ook goed bij ruinen die 'dekken'.

Lesjes grondwerk of gedragsdeskundige erbij halen ook nooit kwaad.

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 08-07-16 10:28

Ik heb net nog even contact opgenomen met mijn Dierenarts voor verder overleg.
Hij denkt zelf ook dat het puur een gedrags kwestie is.
Hij raadt zelf Machteld van Dierendonck aan als gedragsdeskundige, en denkt dat dit sws een goed idee is om te proberen. Ook geeft hij wel eens het advies om Pavo Nervcontrol te geven, in het geval van mijn paard heeft hij hier wel twijfel bij maar ik denk dat ik de gok toch waag om te zien of het in zijn hoofd voor hem zelf misschien ook wat rustiger word. Hij is bijvoorbeeld ook heel snel afgeleid, als hij moet plassen dan gaat hij vaak in de plashouding staan maar dan wordt hij weer afgeleid door een 'bewegend blaadje' of iets anders ( :') )

D_eem

Berichten: 33
Geregistreerd: 23-04-15
Woonplaats: Woudrichem

Link naar dit bericht Geplaatst: 08-07-16 11:31

Top dat je contact hebt gehad met je DA! Hoop dat dit een uitkomst is voor jouw én je paard!
Ben iig wel benieuwd hoe het gaat lopen hoor :)

Anoniem

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 08-07-16 11:41

Iemand die ik ken had ook zon soort paard. Ik vond het 'gewoon' een dominante flikker. Als alles in zn straatje paste ging het prima, maar als hem iets niet beviel dan werd hij echt heel vervelend. Hij was ook erg zelfverzekerd. Nergens bang voor ook.
Ik zou er iemand bij halen idd met verstand van zaken! Dit ga je zelf niet redden.

MissesDon
Berichten: 100
Geregistreerd: 14-07-12
Woonplaats: geleen

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-07-16 06:41

hoi, wat ik kan opmaken uit jou verhaal is, dat er toch een trauma zit bij hem. Waarom denk ik dat> Je zegt dat hij op momenten zichzelf niet is en je geen contact kan krijgen met hem. Op die momenten schiet hij in zijn trauma (leer). en omdat hij dit gedrag n.a.v. merries vertoont? Vraag eens na met welke leeftijd is hij bij zijn moeder weggehaald? daar kan het mee te maken hebben? Goed begeleiding is hier zeker vereist, je doet al veel met hem en dat is super. Maar ik zou als ik jou was een paar lessen grondwerk extra erbij nemen voor extra duidelijkheid te scheppen en respect te krijgen. Want dit trappen is kwestie van niet begrepen worden en geen respect voor jou of staleigenaar ruimte. Ik weet niet waar je woont?

JoycexEnya

Berichten: 6058
Geregistreerd: 11-12-10

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-07-16 07:15

Alsof je het over minn ruin hebt zeg.
Hij is ook vreselijk dominant en valt mijn merrie indd aan. We hebben een kudde van 4 paarden waarvan der 1 twee weken geleden is gekomen. Ze stond eerst apart van elkaar met een draad naast elkaar. Nu moeten ze samen staan met z'n alle. Het gaat op 3 fjorden ( 2 merries en dus een ruin) en een bruine tinkermerrie. De tinker jaagt die op als ze in de buurt komt van hem of de andere merrie. Maar schopt niet raak. Tegen mij en me moeder was dke okk vreselijk dominant, alleen maar drammen je ruimte in enzo. Mij heeft Parelli heel goed geholpen ik durf nu tussen hem en de tinker te staan en hij doet niks. Ze kunnen nu wel bijelkaad op het land maaf als de tinker te dichtbij komt gaat die in de aanval.

Anoniem

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-07-16 07:36

Een hengst kan ook goed gedrag vertonen goed hanteerbaar zijn (hoe doen anders de mensen die hengst hebben?

Ik zal als jou ben kijken of je op kunt lossen met grondwerk.

Eileen_

Berichten: 4837
Geregistreerd: 16-02-11

Link naar dit bericht Geplaatst: 10-07-16 07:37

Dit paard is gewoon de baas over je :)
Ik raad aan om je paard naar een horsemanship trainer te doen die ook echt ervaring heeft met verwende paarden hertrainen.
Ik heb zelf bij een trainer gewerkt en heb ook echt het toppunt gezien.

Mijn paard is ook zon paard die een echt horrorpaard zou kunnen worden als je niet weet hoe met hem om te gaan. Hij is ontzettend slim en gevoelig (precies een arabier in zn gedachte) en als hij het gevoel heeft dat je hem niet begrijpt, zal hij gaan vechten. Zo is hij al bijna verkloot door de hoefsmid omdat de hoefsmid zonder goede reden boos werd en ruig begon te worden.
Hij is ook wel echt een eikel met andere paarden, houdt ervan om merries te dekken en zwakke paarden op te jagen.
Maar op het moment dat ik er bij sta, en dus de leider ben, is hij wel t liefste beest dat je je maar kan voorstellen :')
Als t binnen in November nog niet opgelost is en je wilt mn hulp, doe me een berichtje en ik zou graag iets willen proberen (gratis natuurlijk, ik heb geen certificaat oid). Dan ben ik namelijk weer terug in NL voor een tijdje.

_Nero
Berichten: 334
Geregistreerd: 04-02-13

Re: Ruin ontzettend dominant naar andere paarden en mensen

Link naar dit bericht Geplaatst door de TopicStarter : 10-07-16 13:53

Ik reageer even snel in het algemeen. Later kom ik nog even terug op alle tips/vragen.

Mijn hoefsmid is afgelopen vrijdag geweest (mijn paard hij zijn ijzer er (alweer) onder weg geschopt). Ik ben met hem ook nog even in gesprek geweest omdat ik van mijn instructrice had gehoord vrijdag ochtend dat hij ook bekend is met paarden met dominant en moeilijk gedrag.
Hij heeft mij goede tips kunnen geven, die ik ook zeker ga gebruiken, en hij heeft ook aangeboden om dit samen met hem toe te passen.

Zodra hij meer aan het werk is wordt het in de kudde en naar de mensen toe wel beter met zijn gedrag. Het is wel een paard dat heel veel energie heeft, en heel graag voor je wil werken. Gister met het rijden was hij gewoon niet fijn, hij zet dan niet echt zijn lijf vast maar ik kan gewoon niet aan de voorkant komen, ik rijd hem zoals gewoonlijk dan op mijn been en zit maar krijg hem er gewoon niet fijn door. Na anderhalf uur kon ik eindelijk de laatste 10 minuten fijn rijden, fijn aan het been en mag ik ook wat meer aan de voorkant komen. Na die 10 minuten beloon ik hem dan ook en stap ik hem uit, maar het is jammer dat ik eerst een dik uur eigenlijk niks kan. De strijd ga ik zeker niet aan, die win ik uiteraard niet, ik probeer hem af te leiden met oefeningen, en veel loswerken. Het longeren gaat trouwens altijd wel goed, hier heeft hij ook plezier in.

Grondwerk lijkt mij wel heel interessant in dit is ook iets waar ik me zeker wel in wil verdiepen, omdat ik denk dat ik hier ook veel uit kan halen, en 'nieuwe' dingen leren geniet hij heel erg van.
Dus ik ga zeker opzoek of ik iemand in de buurt kan vinden die mij hier mee wil helpen, omdat ik hier zelf totaal onbekend mee ben.

Ik ben woonachtig in de omgeving Bolsward-Witmarsum.

Alvast weer bedenkt voor het meedenken, en de goede tips! Vind het fijn dat mensen mee denken, en leer hier weer veel nieuwe dingen van!