Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 16-12-14 22:43

Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst door de TopicStarter : 16-12-14 22:43

Ik weet even niet meer wat ik moet doen.

Ik sta op een hele fijne stal waar de paarden veel buiten staan. Zomers 24/7 in een kudde op het land en in de winter in een kleine kudde in de paddock overdag en snachts op stal.

Momenteel stond ze met 2 ruinen in een vrij ruime paddock met onbeperkt hooi.
In het begin ging het redelijk, al probeerde ze wel de baas te zijn. Nu heeft ze de leiding maar ze schopt de andere letterlijk in elkaar. Nu is het dus zover dat ze alleen in de bak moet staan omdat ze gewoon niet meer in de kudde kan staan..

Ik begrijp het helemaal, zou andersom ook niet willen dat mijn paard kapot getrapt wordt.

Alleen wil m'n paard ook niet de hele winter alleen hebben staan.. In de bak mag niet gegeten worden dus was het plan om haar sochtends op stal te laten eten , paar uur naar buiten en vervolgens weer naar binnen om te eten. Hiermee was ik het niet eens aangezien ik m'n paard zo lang mogelijk buiten wil hebben.. Nu gaan we proberen in een kleine ton te voeren in de hoop dat het geen rotzooi geeft.

Maar alsnog vind ik het geen fijn idee dat ze de hele winter alleen moet staan. ( ze staat wel naast anderen) of Is dit meer mijn eigen gevoel en kan het niet zoveel kwaad?

Heeft iemand misschien ideeën waar dit gedrag vandaan komt en wat ik eraan kan doen?

**Geplaatst**: 17-12-14 14:41

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst: 17-12-14 14:41

VSW -> OPG

**Geplaatst**: 17-12-14 14:45

Geplaatst: 17-12-14 14:45

Schopt ze de paarden letterlijk kapot?
Mijn merrie is ook een dominante, als er een nieuwe in de wei komt dan krijgt die eerst een lading ellende over zich heen.

Doet ze dit tegen alle paarden of gericht?

Ik vind eigenlijk gewoon dat het de natuur is, indien ze natuurlijk een groot genoeg weiland hebben om weg te rennen. Als het stukje waar ze op lopen veel te klein is, dan is het weer een ander verhaal

**Geplaatst**: 17-12-14 14:46

Geplaatst: 17-12-14 14:46

Ik snap je gevoel prima, ik zou iig alles willen proberen om haar toch bij een ander paard te krijgen. Heb je het alleen met die ruinen geprobeerd? Hoe lang hebben ze samen gelopen? Zijn er nog andere paarden op stal waarmee jullie het eventueel kunnen proberen? Hoe heb je ze gekoppeld? Is er ook genoeg te eten als ze met zijn alle staan?

Die van mij is ook behoorlijk dominant naar andere paarden, maar gelukkig stopt dat bitchiegedrag als de rangen verdeeld zijn.

**Geplaatst**: 17-12-14 14:50

Geplaatst: 17-12-14 14:50

Mijn merrie is inderdaad ook heel dominant. Maar zolang de anderen uit de buurt blijven is het prima.
Je hebt ook paarden die blijven mot met elkaar hebben, dan is er bijvoorbeeld eentje in de kudde die maar blijft proberen hogerop te komen maar dat accepteert de ander dan niet en dan blijft het ruzie.

Dus is het land groot genoeg zodat de anderen ook weg kunnen? zoals sadekeshia al vraagt

**Geplaatst**: 17-12-14 14:51

Geplaatst: 17-12-14 14:51

ik heb ook zo een merrie die andere echt in elkaar slaat. Dat is echt heel vervelend.
Eerst ging het nog wel zolang ze niet hengstig was (want dan moest ze echt apart). Maar nu onze oude pony is overleden slaat ze ons ander oudje echt heel erg dus mag ze niet meer samen.
Ze lopen wel naast elkaar op de weide met een omheining dr tussen zodat ze nog wel contact kunnen hebben maar ze weet dat ze dr niet bij kan.

Is echt heel lastig en ik had ze ook liever samen gezien maar helaas is dat niet meer haalbaar vrees ik.
Geen idee waarom ze het doet, want de leiding heeft ze toch al. Maar ze wil precies bepalen op welke cm de andere wel of niet mag staan.
Het lijkt soms wel een border collie die schapen bijeen houd maar dan op een heel bazige manier.

**Geplaatst**: 17-12-14 14:54

Geplaatst: 17-12-14 14:54

Wat vervelend zeg.

Ik kende mijn merrie altijd als heel lief, onderdanig en vriendelijk naar andere paarden. Ze stond altijd in een merrie groep en had daar echt vriendinnen. Toen ze bij een ruin kwam te staan sloeg ze hem helemaal stuk. Nu ze weer bij alleen een merrie staat is ze weer super lief en vriendelijk.

Mijn vorige merrie was super dominant tegen alle paarden, ruin of merrie maakt niet uit. Die moest buiten echt op een groot stuk, dan ging het goed. Als de ruimte te krap werd, was ze super snel kwaad en werd er veel getrapt.

**Geplaatst**: 17-12-14 14:56

Geplaatst: 17-12-14 14:56

Is er een mogelijkheid om haar met andere paarden proberen samen te zetten? Bijvoorbeeld eens proberen met een merrie?
Mijn merrie is de laatste jaren meestal heel sociaal met merries, maar ruinen moeten wegblijven (met uitzondering van mijn eigen ruin, op hem is ze dol)

**Geplaatst**: 17-12-14 14:56

Geplaatst: 17-12-14 14:56

Ooit tijdens de vakantie kwamen we op een stal . Daar hadden ze twee kuddes. Een met de braveriken en een met de dominantie paardjes. We mochten kiezen en gingen voor de brave. Dat was OK met de waarschuwing dat als het dominantie zou gaan opleveren die twee van mij lina recta naar de andere kudde zouden moeten verhuizen. Was dus ook niet nodig. Wellicht een idee voor jou? Tja en kan dat niet vind ik hierboven oplossing met het draadje een hele goede.
Bij mijn paarden zou ze ook niet mogen staan. Veel te groot risico en niemand wordt hier gelukkig van.

**Geplaatst**: 17-12-14 14:59

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst: 17-12-14 14:59

Idd misschien eens proberen met een merrie samen? en niet meer met die ruinen? als het mogelijk is..

Grappig hoe dat zo verschillend kan zijn.
Mijn merrie vind echt alle ruinen en zelfs hengsten heel lief, maar de meeste merrie moeten echt wegwezen.. behalve als ze 2 jaar zijn oid..

**Geplaatst**: 17-12-14 15:01

Geplaatst: 17-12-14 15:01

sadekeshia schreef:
Schopt ze de paarden letterlijk kapot?
Mijn merrie is ook een dominante, als er een nieuwe in de wei komt dan krijgt die eerst een lading ellende over zich heen.

Doet ze dit tegen alle paarden of gericht?

Ik vind eigenlijk gewoon dat het de natuur is, indien ze natuurlijk een groot genoeg weiland hebben om weg te rennen. Als het stukje waar ze op lopen veel te klein is, dan is het weer een ander verhaal

Natuur is prima maar ik zou niet betalen om mijn paard lens te Laten slaan.

En ze Laten opjagen ook niet. Jammer voor TS haar paard maar als ze zich zo misdraagt snap ik dat ie alleen moet staan

**Geplaatst**: 17-12-14 15:04

Geplaatst: 17-12-14 15:04

Ayasha schreef:
sadekeshia schreef:
Schopt ze de paarden letterlijk kapot?
Mijn merrie is ook een dominante, als er een nieuwe in de wei komt dan krijgt die eerst een lading ellende over zich heen.

Doet ze dit tegen alle paarden of gericht?

Ik vind eigenlijk gewoon dat het de natuur is, indien ze natuurlijk een groot genoeg weiland hebben om weg te rennen. Als het stukje waar ze op lopen veel te klein is, dan is het weer een ander verhaal

Natuur is prima maar ik zou niet betalen om mijn paard lens te Laten slaan. En ze Laten opjagen ook niet. Jammer voor TS haar paard maar als ze zich zo misdraagt snap ik dat ie alleen moet staan

Er staat ook achter, indien ze natuurlijk een groot genoeg weiland hebben
Als ze dat hebben vind ik het wel gewoon natuur. En groot genoeg bedoel ik mee, dat ze elkaar niet in de weg hoeven te lopen. Dus echt genoeg ruimte hebben om elkaar te ontwijken.

Natuurlijk zet je niet 2 paarden op een klein stukkie die elkaar kapot trappen, dat wil toch niemand

**Geplaatst**: 17-12-14 15:05

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst: 17-12-14 15:05

Dan nog, je paard maar laten opjagen door zo'n kreng?

**Geplaatst**: 17-12-14 15:05

Geplaatst: 17-12-14 15:05

Eens met Ayasha
als hij zich niet gedraagt, heeft hij pech. Hij ziet / ruikt / hoort ze toch gewoon: hij staat niet echt alleen.

Ik zou het geen probleem vinden om hem alleen te zetten. Hier ook een tijdje de haflinger achter een stroomdraad gehad in de paddock, want anders ging ze de Fjord te lijf.
Ik heb geen zin in gewonde paarden.

**Geplaatst**: 17-12-14 15:08

Geplaatst: 17-12-14 15:08

janouk schreef:
Eens met Ayasha
als hij zich niet gedraagt, heeft hij pech. Hij ziet / ruikt / hoort ze toch gewoon: hij staat niet echt alleen.

Ik zou het geen probleem vinden om hem alleen te zetten. Hier ook een tijdje de haflinger achter een stroomdraad gehad in de paddock, want anders ging ze de Fjord te lijf.
Ik heb geen zin in gewonde paarden.

Dat is echt totaal het weghalen van de symptomen en niet van het probleem

Dat het paard andere paarden ziet ruikt of hoort betekend niet dat hij niet alleen staat
Mijn merrie kan bijvoorbeeld niet alleen staan, dat betekend; niet als enige paard in een stukje omheind land.

Sowieso weet het paard niet dat ze zich 'niet gedraagt'. Ze gedraagt zich namelijk als een paard.

**Geplaatst**: 17-12-14 15:12

Geplaatst: 17-12-14 15:12

Ja, dus...........

Het heeft hier 3 maanden geduurd voordat de stroomdraad er tussen uit kon en de fjord veilig was.

TS haar paard staat in aangrenzende paddocks, prima toch: veiligheid boven alles. Er kan altijd wat gebeuren, maar als een paard het voorzien heeft op een ander paard in een kleine paddock, is dat vragen om ellende, als je dat dan toch probeert. Soms kunnen paarden niet met elkaar overweg.
In het voorjaar op de wei hebben ze de ruimte weer.

**Geplaatst**: 17-12-14 15:17

Geplaatst: 17-12-14 15:17

Ik loop tegen het zelfde probleem aan met mijn dominante en zeer brutale ruin. Vorig jaar drie maanden op een wei gestaan (ik stond toen nog op een stal zonder wei dus in de zomer mocht hij 3 maanden op vakantie) die groot genoeg was met 1 ruin boven hem en twee eronder, dat ging goed. Eerste 3-4 weken heeft hij geprobeerd de baas te worden wat zwaar afgestraft werd (zat onder de bijt en trap wondjes), daarna was het goed, werd die dominantere ruin zijn beste maatje. Stal waar we nu staan heeft kleinere stukjes wei, hij heeft (letterlijk) op de grond liggen knokken met een andere ruin, kwam onder het zweet en vol met adrenaline naar binnen. Die hebben ze uit elkaar moeten slaan en toen ze die andere ruin meenamen probeerde de mijne nog aan te vallen. Later stonden ze weer naar elkaar te hinniken en te kroelen (maar samen los, zonder toezicht of op de wei gaat gewoon niet, teveel risico op ernstige blessures) Toen samen gezet met een oude merrie, die hij al kende van onze oude stal, dat ging een week of vier goed tot hij haar door de lijnen heen trapte en zij gehecht moest worden....
Onlangs nog gezien wat hij flikte met een andere merrie die langs hem op ging rennen als hij stond te schrapen naar een ander paard; dan ontploft hij gewoon, drijft ze in een hoek en trapt en bijt net zo lang tot ze uit zijn domein zijn....
Ik zal dus echt op zoek moeten naar een paard wat hem duidelijk de baas is, maar het is lastig een paard te vonden van wie de baas het goed vindt dat ze het uitvechten... De mijne zal vermoedelijk dus ook alleen moeten staan helaas... Hoewel hij echt graag contact heeft met andere paarden maar hij verpest het zo voor zichzelf....

**Geplaatst**: 17-12-14 15:23

Geplaatst: 17-12-14 15:23

Ik heb thuis ook zo'n paardje. Die staat nu alleen op de wei, omdat het gewoon te gevaarlijk was/is. Merk niks van mijn paard dat die ongelukkig is, hij heeft paarden aan beide zijden van de wei staan. En voor zijn wei staan paarden. Hij heeft een paddockstal waar hij aan een zijde ook een paard heeft.

**Geplaatst**: 17-12-14 15:34

Geplaatst: 17-12-14 15:34

In mijn ervaring gebeuren dit soort dingen voornamelijk in bepaalde situaties, namelijk:
- Te weinig ruimte. De paarden moeten voldoende ruimte hebben voor zichzelf.
- Te weinig ruwvoer, of te weinig voerplekken. Of de voerplekken te dicht bij elkaar.
- Kuddesamenstelling.

Als bovenstaande in orde is, zou het alleen in het begin moeten gebeuren, wanneer een kudde opnieuw gerangschikt moet worden. Ik heb een merrie die afwachtend en onderdanig is. Dat is moeilijk om te zien wanneer ze een nieuwe kudde in gaat want dan krijgt ze ook de volle laag. Dan denk ik ook bij mezelf, trap eens terug. Dat doet ze uiteindelijk wel, maar naar mijn idee laat ze zich veel te veel op de huid zitten voordat ze dat doet.

Pas geleden verhuisd, voornamelijk de eerste dag heeft ze het erg moeilijk gehad met trappen opvangen van de anderen. Dus met betadine in de weer.
De eerste week had ze het moeilijk met voer. Ze mocht bij de meesten niet eten, of probeerde het niet eens omdat ze wist waar ze stond. Dus een extra hoop voor haar gemaakt.
Na die eerste week was de kudde gestabiliseerd en ging het goed. Nu eet ze rustig uit 1 bak met 3 van de 4 andere paarden.

Over kuddesamenstelling. Paard heeft ook in kudde gestaan met 15 ruinen en 2 andere merries. Ging echt niet goed. Na 2 weken werd ze nog steeds lens getrapt en was ik nog iedere dag met betadine in de weer. Hier ben ik dan ook na 2 weken weer opgestapt. Duidelijk niet voor mijn paard weggelegd.

Je zegt dat je paard met 2 ruinen in een redelijk ruime paddock staat, wat is redelijk ruim?
Daarnaast is onbeperkt hooi natuurlijk altijd goed, maar hoeveel voerplekken heb je? Probeer er eens meer te creeeren om te kijken wat er dan gebeurd.

**Geplaatst**: 17-12-14 21:40

Geplaatst: 17-12-14 21:40

Nens77 schreef:
Ik loop tegen het zelfde probleem aan met mijn dominante en zeer brutale ruin. Vorig jaar drie maanden op een wei gestaan (ik stond toen nog op een stal zonder wei dus in de zomer mocht hij 3 maanden op vakantie) die groot genoeg was met 1 ruin boven hem en twee eronder, dat ging goed. Eerste 3-4 weken heeft hij geprobeerd de baas te worden wat zwaar afgestraft werd (zat onder de bijt en trap wondjes), daarna was het goed, werd die dominantere ruin zijn beste maatje. Stal waar we nu staan heeft kleinere stukjes wei, hij heeft (letterlijk) op de grond liggen knokken met een andere ruin, kwam onder het zweet en vol met adrenaline naar binnen. Die hebben ze uit elkaar moeten slaan en toen ze die andere ruin meenamen probeerde de mijne nog aan te vallen. Later stonden ze weer naar elkaar te hinniken en te kroelen (maar samen los, zonder toezicht of op de wei gaat gewoon niet, teveel risico op ernstige blessures) Toen samen gezet met een oude merrie, die hij al kende van onze oude stal, dat ging een week of vier goed tot hij haar door de lijnen heen trapte en zij gehecht moest worden....
Onlangs nog gezien wat hij flikte met een andere merrie die langs hem op ging rennen als hij stond te schrapen naar een ander paard; dan ontploft hij gewoon, drijft ze in een hoek en trapt en bijt net zo lang tot ze uit zijn domein zijn....
Ik zal dus echt op zoek moeten naar een paard wat hem duidelijk de baas is, maar het is lastig een paard te vonden van wie de baas het goed vindt dat ze het uitvechten... De mijne zal vermoedelijk dus ook alleen moeten staan helaas... Hoewel hij echt graag contact heeft met andere paarden maar hij verpest het zo voor zichzelf....

Dus ik lees mee

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-12-14 00:48

Geplaatst door de TopicStarter : 18-12-14 00:48

Bedankt voor de reacties allemaal, zal ze proberen allemaal te beantwoorden. Ik had al meerdere beantwoord toen de iPad vast liep dus kan weer overnieuw beginnen.

Ze schopt ze letterlijk kapot, ze stopt niet. Het liefst in een hoekje zodat ze geen kant op kunnen. Zie het zelf alleen nooit.
Der is er wel 1 die de meeste klappen krijgt heb ik gehoord.

Capopjekop: ze staan nu een paar weken samen, hebben ze geleidelijk aan geïntroduceerd. Ze heeft eerder in een andere kudde gelopen (2 zelfs) en beide keren ging het er net zo aan toe. ( ook met merries )
Er is genoeg eten, ze eten uit een grote hooiruifbak waar aan 4 kanten plek is en vaak kregen ze nog een beetje hooi in de schuilstal.
Helaas stopt het bij mijn paard dus juist niet zodra de rangen verdeeld zijn maar wordt het alleen maar erger.

De paddock is vrij ruim voor met z'n 3en. Iets kleiner dan de bak.

3timesmom: klinkt inderdaad precies als mijn merrie. Nooit een oplossing voor gevonden dus?

Ireika: vorig Jaar stond ze in de winter met een ruin en merrie en had ze dit juist met de merrie. Die bleven elkaar trappen en zaten gewoon op hun kont uiteindelijk want niemand gaf op...

pien_2010: ik sta op een kleine stal en ze heeft nu met alle paarden (op 1 na) gestaan en altijd dit problem. Ook bij de meeste dominante merrie van stal. Ze wil de leider zijn en wordt dat ook maar het lijkt wel alsof ze een hele instabiele leider is..

Ayasha: zoals ik al zei, ik snap het totaal .. Ik zou ook niet willen dat mijn paard kapot getrapt wordt. Alleen nu is het mijn paard wat trapt en wil ik toch een goede oplossing proberen te vinden voor alle partijen en dus ook voor mijn paard. Het gedrag moet toch ergens vandaan komen?

Janouk: het is dus niet 1 paard, het gaat met meerdere paarden mis.. Het is niet zo zodra ze in de buurt bij een ander komt dat ze meteen begint te trappen, totaal niet, want ze kam ook lekker met ze staan kroelen. Maar het lijkt wel alsof er soms ineens een knop om gaat en dan gaat ze door het lint en stopt niet.

PowerReinier: redelijk ruim is dat ze genoeg ruimte hebben om te vluchten wanneer nodig. Er zou zelfs een paard bij passen. Ze hebben inderdaad maar 1 voerplek (weliswaar een grote) en soms nog een plek erbij. Hadden inderdaad misschien meer voerplekken moeten zijn.. Het gekke is alleen dat ze vaak zat met z'n 3en rustig zitten te eten uit de bak.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-12-14 00:52

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst door de TopicStarter : 18-12-14 00:52

Ik heb me er een klein beetje bij neer gelegd dat ze aankomende winter alleen moet staan. zit er alleen wel echt mee. Heb vandaag bedacht dat ik dit weekend een slowfeeder voor der ga maken zodat ze zich hopelijk niet zo gaat vervelen.
Heb ook al aan een andere stal zitten denken maar ik heb zon vermoeden dat ik dit probleem overal ga krijgen met der tenzij ze ook in de winter op het land kan maar dat is hier in de buurt haast onmogelijk.

**Geplaatst**: 18-12-14 03:49

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst: 18-12-14 03:49

dit probleem ga je overal krijgen en verhuizen heeft dus geen zin. ik zou een goeie gedragstherapeut op zoeken als ik jou was. het kost je wat maar misschien kan zo iemand wel achterhalen waar dit vandaan komt want dit is geen normaal kudde gedrag. in de bepaling van de rangorde is het normaal dat paarden elkaar opjagen maar rangorde bepaling zorgt zelden voor gevechten waarbij paarden in de hoek gedreven worden en kapot getrapt (door trappen zonder te stoppen dus).

in de vrije natuur is dit anders en zien we vele gevechten zelfs waar paarden zich verwonden tot de dood. dit gaat echter vaak wel om hengsten die de leiding vragen over een ontzettend grote kudde en daarna ook bepalen wie onder hun staat en daarna en daarna enzovoorts.

jou paard krijgt de leiding niet door respect maar door angst van de rest. op zich is dat prima mits daarna het afgelopen is (zoals ook normaal is) jou paard gaat als maar door tot grote gevolgen aan toe. eerlijk is eerlijk ik zou mijn paard nooit bij de jouwe zetten maar ergens gedraagt jou paard zich enorm interessant. want wat zou ze doen als je haar op een heel groot veld in een grote vrije kudde zou zetten in een natuur gebied bijvoorbeeld waar al een bepalend leider is bijvoorbeeld. persoonlijk denk ik dat als jou paard in een natuurgebied gedumpt word bij een kudde dat ze het wel afleert maar die mogelijkheid heb je niet. het zal namelijk ongeveer zo gaan. paard zoekt contact met kudde, paard gaat gevecht aan met leider, paard verliest en zoekt anders slachtoffer en gaat jagen, weide zo groot dat je paard moe word, paard geeft op maar word door de kudde genegeerd, paard vind dit niet leuk en gaat toenadering zoeken, paard leert zich langzaam normaal te gedragen.

deze optie heb je alleen niet helaas. wel jammer want het zou echt interessant zijn. daarom dus een gedragstherapeut. het kan best met vrijheid te maken hebben wat je paard ergens toch mist waardoor hij het ergens anders in gaat zoeken. persoonlijk ben ik niet zweverig aangelegd maar toch weet ik dat gedragstherapeuten goeie resultaten kunne boeken. tenslotte wil je niet dat je paard de rest van zijn leven alleen staat en dat is wel wat gaat gebeuren als hij zich zo blijft gedragen.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 18-12-14 08:51

Geplaatst door de TopicStarter : 18-12-14 08:51

Ja dat is wel een goed idee om even uit te zoeken inderdaad. Bedankt voor je tip!

Op het land gebeurd dit eigenlijk niet. In het begin dat ze in de paddock samen stonden ook niet op af en toe wat van beide kanten trappen/bijten na ivm rangverdeling. Ze werd zelfs onwijs opgejaagd en gebeten door een ruin. (Dan gaf ze uiteraard wel een trap naar achter) en ze mocht soms niet bij het voer.
Het is dus ook zo vreemd dat ze dit gedrag begint te vertonen zodra ze de leiding heeft.. (In onze ogen he)
Ze is ook echt niet van het opjagen ofzo. Ze kunnen rustig naast elkaar staan niks aan de hand. Ik heb het in deze kudde zelf ook nog niet gezien. Wel gezien dat ze gewoon zitten te kroelen samen. Snap dit dus ook echt niet. Is in mijn ogen heel raar en klopt niet. Maar daarom juist een goed idee om eens te informeren naar een gedragstherapeut.

**Geplaatst**: 18-12-14 09:17

Re: Paard schopt andere paarden in de kudde

Geplaatst: 18-12-14 09:17

Mijn dierenarts zei toen (na het hengstengevecht met de andere ruin en het door het draad trappen van de oudere merrie) dat dit soort paarden tot het naadje gaan en er geen rem op hebben. Die moet je niet samen met een ander willen zetten zei ze. Nu weet ik dat die van mij het wel kan, mits het er dus 1 is die hem duidelijk de baas is.....
Voor die van mij maakt het overigens niet uit of hij in een paddock of op de wei staat, het tijdstip lijkt er wel toe te doen de twee keer dat hij om 18.00 nog niet van de wei afgehaald was, werd het knokken....