Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-07-07 14:41

Waarom een Pelham bit???

Geplaatst door de TopicStarter : 24-07-07 14:41

Beste mensen,

Er zijn al meerdere discussies over de Pelham geweest op bokt.nl maar geen een die ik een antwoord op mijn vraag geeft. Ik heb begrepen dat de meeste mensen dit bit gebruiken om extra controle op het paard uit te oefenen. Ik ben ervaren met het rijden met dubbele tegels en voorzichtig met de handen. Dus laten we deze reacties even overslaan.

Ik heb een paard die erg veel problemen heeft met de constante aanleuning van het bit. Mijn vraag is zou een Pelhem voor een constante aanleuning zorgen? Over de juiste uitwerking van het bit buiten dat je paard stop als je had trekt hoor ik niks. Hier onder een stuk (overgenomen van bokt.nl) waar een klein licht puntje in staat(zie het gekleurde gedeelte. Graag alleen ervaren rijtechnische ruiters reageren!

(Bron) "het paard, het bit en de ruiter",

De pelham werd aan het eind van de 19e eeuw uitgevonden door de Engelse familie Pelham. Het was hun bedoeling om de werking van de stang en de trens te combineren in één bit. In die tijd nam zowat iedereen enthousiast deel aan jachten en een veel gebruikte optoming daarbij waren de stang en de trens. Omdat niet alle ruiters daarmee om konden gaan en deze optoming ook niet voor alle paarden even geschikt was, leek de pelham een ideale oplossing.

Helaas was dat niet het geval. Het is namelijk onmogelijk om de inwerking van de bovenste teugel (de 'trensteugel') te scheiden van de onderste (de 'stangteugel'), en dat maakt de pelham tot een onduidelijk bit voor zowel paard als ruiter. Dat betekent niet dat de pelham een onbruikbaar bit is, want dat is beslist niet het geval.

Het meest opvallende kenmerk van de pelham is dat het bit twee bevestigingsmogelijkheden heeft voor de teugels. De pelham werkt als een ongebroken trens als de ruiter aan de bovenste teugel trekt en als een stang met korte onderbomen als hij aan de onderste teugel trekt. De pelham heeft een aparte ring voor het bevestigen van het bakstuk en bovendien zit er op de onderbomen een klein ringetje voor het bevestigen van een slobberriempje. Het slobberriempje moet ervoor zorgen dat de kinketting op de juiste plaats blijft liggen. Tevens moet het voorkomen dat het paard de onderbomen in zijn mond neemt.

Het mondstuk van de pelham. is in principe ongebroken en heeft bijna altijd een of andere vorm van tongvrijheid. Meestal heeft deze tongvrijheid niet de vorm van een poortje maar is het mondstuk halve-maanvormig ('mullen mouth'). De meeste pelhams worden gemaakt van roestvrij staal, maar ook zijn er pelhams met een mondstuk van argentaan, bakeliet of rubber.

Zoals we al gezien hebben werkt het mondstuk als een ongebroken trens als de ruiter aan de bovenste teugel trekt en als een stang met een korte onderboom als de ruiter aan de onderste teugel trekt. Dit houdt in dat de pelham via de bovenste teugel inwerkt op de tong, de lagen en een beetje op de mondhoeken en dat hij via de onderste teugel inwerkt op de tong, de lagen, de kingroeve en de nek. Doordat de pelham altijd met twee teugels tegelijkertijd gereden wordt vindt de ene inwerking nooit plaats zonder de andere; het blijft altijd een combinatie. Daardoor blijft de pelham voor het paard altijd iets vaags en onduidelijks houden en is het ook voor de ruiter moeilijk om een duidelijk onderscheid te maken tussen de trens- en de stangwerking.

De maximale kracht die een stang uit kan oefenen is niet alleen afhankelijk van de lengte van de onderboom maar ook van de verhouding tussen de onder- en de bovenboom. Zoals we al meerdere malen gezien hebben is de verhouding 2:1 het prettigst voor het paard. Bij de keuze voor een pelham is het dan ook belangrijk om te letten op de verhouding tussen onder- en bovenboom, en een pelham te kiezen met korte onderbomen. De lengte van de bovenbomen is bij de meeste pelhams ongeveer 3 cm, wat betekent dat de onderbomen maximaal 6 cm lang mogen zijn.

TEUGELVOERING

De pelham is ontworpen om in één bit twee bitten te kunnen verenigen en daardoor verfijnder in te kunnen werken. Om daar gebruik van te kunnen maken MOET de pelham met twee teugels gereden worden. Het gebruik van een pelhamriempje of het bevestigen van één teugel aan de onderste ring heeft niets meer te maken met rijkunst, maar komt neer op het gebruik van het bit als breekijzer. Het ontkent de zin en werking van de pelham volledig en werkt hard en eenzijdig in op de paardemond. (Een pelhamriempje is een riempje dat de twee teugelringen van de pelham met elkaar verbindt. De teugel wordt dan aan dit riempje bevestigd).

Meestal worden de twee teugels van de pelham gekruist; dit houdt in dat de bovenste teugel ( de 'trensteugel'), onder de pink loopt en de onderste teugel (de 'stangteugel') tussen de pink en de ringvinger doorloopt. Op deze manier werkt de pelham iets 'milder' in dan wanneer de 'stangteugel' onder de pink doorloopt en de teugels zich niet kruisen. Er zijn echter meerdere manieren om teugels te verdelen. Deze zullen uitgebreid ter sprake komen in het volgende hoofdstuk over de stang en trens.

Bij de pelham onderhoudt de ruiter in het algemeen met beide teugels een voortdurend contact met de paardemond. Soms hangt de 'stangteugel' echter iets door en is het contact dus ook net iets minder stevig. Veel paarden ervaren dit als prettig en ook voor de ruiter is dit aangenaam. Ten eerste heeft hij minder kans dat hij per ongeluk te hard inwerkt en ten tweede kan de ruiter op deze manier de 'stangteugel' alleen gebruiken als hij dat nodig vindt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als het paard op weg naar huis niet meer bereid is om te reageren op de inwerking door middel van de bovenste teugel.

GESCHIKTHEID

Ondanks de per definitie onduidelijke werking van de pelham reageren veel paarden er heel goed op. En niet alleen zij; ook veel ruiters zijn heel tevreden met dit bit. De pelham wordt nog steeds veel gebruikt bij het rijden van jachten en het voorstellen van jachtpaarden en ook springruiters maken regelmatig gebruik van de pelham. De pelham is een prima bit voor een paard dat niet van het trekken en knijpen van een trens houdt en een ruiter heeft die graag met een voortdurend teugelcontact wil rijden. Ook is de pelham erg geliefd bij ruiters die het prettig vinden om de hefboomwerking van de pelham 'achter de hand te hebben', en/of het omgaan met de stang en trens te moeilijk vinden.

Laatst bijgewerkt door Sportstar op 24-07-07 14:46, in het totaal 2 keer bewerkt

**Geplaatst**: 24-07-07 21:36

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst: 24-07-07 21:36

Het enige dat voor een constante aanleuning zorgt, is de ruiterhand. Wél wordt die gewoonlijk sneller en beter tot verfijning getrained omdat een paard heftig zal reageren op verkeerd gebruik van een pelham, en snel reageert bij fijne hulpen, zodat je niet grover hoeft te zijn.
Maar als iemand "met je handen wappert" om het maar even grof te zeggen, dan kan een pelham er niet voor zorgen dat er een constante aanleuning is. Ik hoop dat je begrijpt wat ik bedoel.
Het is zeker makkelijker met een pelham een prettige, lichte aanleuning te krijgen, maar de pelham zelf zorgt niet voor een betere of contstantere aanleuning, het is geen elastisch ding.
Overigens, over je specifiek probleem: Het bekijken van film van jezelf te paard goed helpen bij opsporen van oorzaken.
Heb je bij ditzelfde paard geen problemen met stang en trens?

**Geplaatst**: 24-07-07 23:03

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst: 24-07-07 23:03

Samenvattend concludeer ik dat het basisprobleem de constante aanleuning is. Naar mijn mening helpt hier geen ander bit voor. Nadat uitgesloten is dat het geen medische achtergrond heeft kan het alleen nog maar een rijtechnisch probleem zijn.

Het werken met een stang en trens zorgt ervoor dat men in de zwaardere oefeningen nét iets meer mogelijkheden heeft om op een subtiele wijze te communiceren. Voor het oog zal de aanleuning constanter zijn. De z1 of z2 kom je er misschien nog wel mee door, maar hoger komt het probleem er zeker uit. I

k ga er zelf altijd vanuit dat een paard met een lichte en constante aanleuning moet kunnen lopen op een gewone trens anders komt er geen stang en trens in! Dus een paar passen terug naar de basis en vandaar uit verder werken. Een goed instructeur zou hier zeker aandacht aan dienen te besteden. Succes!!

**Geplaatst**: 25-07-07 09:47

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst: 25-07-07 09:47

Bij mijn fjordje en ik ging het om duidelijke, afgebakende signalen:

Ik reed mijn fjordje (ik rij haar nu helaas niet meer) ook met een pelham, waarbij gezegd moet worden dat de stangteugel bijna altijd los hing. Bij haar hielp het echter al om de teugel er gewoon aan te hebben. Ze is zó slim: als ik de pelham met 1 teugel begon was ze vreselijk trekkerig en sterk. Als ik dan later in diezelfde training de tweede teugel eraan maakte, was ze veel braver ook al gebruikte ik de teugel niet! Ze is ongelofelijk.

Maar goed: waarom gebruikte ik de pelham. Ik ben ermee begonnen omdat ze nooit erg goed gereden is en ze ontzettend sterk was. Voor mij was het heel moeilijk om als ze wél nagaf voldoende te ontspannen en daarna weer de teugel aan te nemen. De 'strijd' bleef maar duren. Met de pelham was het voor mij meer afgebakend om wel of niet toe te staan.

Maakte ze zich weer heel sterk: even de tweede teugel erbij, en zodra ze weer goed liep teugel gelijk weer los. Uiteraard in samenwerking met de trensteugel, die wordt ook nog steeds toegestaan en teruggenomen. Voor ons allebei waren de signalen gewoon duidelijker. Even bijnemen en weer los hielp ons veel meer dan de 'strijd' als ik haar alleen op trens reed.

Bij ons is was de reden van pelham dus kort gezegd: duidelijkere signalen en het hielp ons allebei erg goed. Ze liep uiteindelijk prachtig.

Waarbij wel gezegd is dat de pelham een middel is, en geen doel! Het uiteindelijke doel was om haar eerst met een gewoon stangetje te gaan rijden en daarna met een gebroken bit (wat mijn absolute voorkeur heeft). Helaas zijn we zover niet gekomen omdat ik gestopt ben met haar rijden.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 25-07-07 22:07

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst door de TopicStarter : 25-07-07 22:07

beste mensen ik spring met haar Z. en wat ik bedoelde te vragen was of er meer mensen ervaring hadden met het laatste stukje tekst. De pelham is een prima bit voor een paard dat niet van het trekken en knijpen van een trens houdt en een ruiter heeft die graag met een voortdurend teugelcontact wil rijden. uit het stuk "het paard, het bit en de ruiter",

er zijn simpelweg paarden die een normaal bid niet aannemen, ondankt maan muisstille hand. vandaag heb ik voor het eerst met een stang en trens gereden, dit schrijnt op een pelham te lijken. ik had een ander paard onder me. ze durfden het bit gewoon aan te pakken en liep heerlijk ondspannen in de aanleuning. het kan dus zo zijn dat hij de stang als een vaste basis voelt in zijn mond.

zijn er dus mensen die dit probleem ook met een pelham hebben opgelost. groeten

**Geplaatst**: 26-07-07 12:59

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst: 26-07-07 12:59

Ik zou eens rijden met een ongebroken trens
Dat knijpt ook niet
Is een vriendelijk en zacht bit waar paarden graag zelf aanleuning op gaan zoeken.
Paarden die al dat gewiebel in de mond naar niks vinden Lachen

Juist een paard dat het bit niet aan durft te nemen gooi niet iets in wat strenger werkt (wat alles met hefboom doet)
Dat vind ik geen logische stap.

**Geplaatst**: 26-07-07 13:34

Re: Waarom een Pelham bit???

Geplaatst: 26-07-07 13:34

Hallo, ik heb ook een pelham bit geprobeerd bij mijn paard maar het helpt absoluut niet..
ik reed daarvoor sowieso al met ene hackemoor alleen met buitenritten, maar ik heb er soms ook mee gesprongen en dat werkt echt honderd keer beter het lijkt wel alsof hij het zelf ook gewoon prettiger vind, veel mensen vinden een hackemoor belachelijk en denken dat je het paard zijn neus er mee breekt maar dat is waanzin.. mijn paard is ook wel is op hol geslagen en dan kan je hem opvangen, en niks aan de hand, al zou een paard zijn neus daar mee kunnen breken had het paard meteen op de noodrem gestaan van de pijn of met zijn hoofd schudden of iets. ik hoop dat je hier iets aan hebt, groetjes!