Bokt.nl

**Geplaatst**: 23-03-22 20:19

Geplaatst: 23-03-22 20:19

Friso_Langen schreef:
oomens schreef:
Als het gebruikt zou zijn voor het verbinden van riemen, dan moeten daarvan slijtagesporen aan de binnenkant van de openingen te zien zijn.

Tenzij de krachten gering zijn.

De krachten van dit soort tuig zullen nooit gering zijn. Het moet gemaakt zijn om 500-800 kilo paard te kunnen bemannen. Ik geloof nooit dat dit een veelgebruikt onderdeel van tuig kan zijn, het is te kwetsbaar en te weinig gesleten. Daarnaast zal er niet voldoende geld geweest zijn voor opsmuk. Ik denk echt dat je in een andere richting moet zoeken.

**Geplaatst**: 23-03-22 20:24

Geplaatst: 23-03-22 20:24

Caira schreef:
De krachten van dit soort tuig zullen nooit gering zijn. Het moet gemaakt zijn om 500-800 kilo paard te kunnen bemannen. Ik geloof nooit dat dit een veelgebruikt onderdeel van tuig kan zijn, het is te kwetsbaar en te weinig gesleten. Daarnaast zal er niet voldoende geld geweest zijn voor opsmuk. Ik denk echt dat je in een andere richting moet zoeken.

Mee eens, sowieso is de ruimte te smal voor riempjes en sommige hebben een uitsteeksel, dat maakt het gebruik als 'riemverdeler' ook onwaarschijnlijk
aan de andere kant vind ik het gebruik als decoratie ook weer onlogisch voor 'ploegpaarden'

**Geplaatst**: 23-03-22 20:35

Re: Wie herkent dit mogelijke onderdeel van paardentuig (uit het verleden?

Geplaatst: 23-03-22 20:35

http://www.iansa.eu/papers/IANSA-2020-0 ... lisova.pdf

ts zal vast deze pdf ook wel kennen.
1 van deze wielen lijkt er ook op

**Geplaatst**: 23-03-22 20:48

Geplaatst: 23-03-22 20:48

Friso_Langen schreef:
robert45 schreef:
Ik zou het zelf meer zoeken in de richting als kleding gesp.

Bij het werk op het land/akkers kunnen arbeiders dit makkelijk verliezen als er een riem knapt.

Ik kan me alleen niet goed voorstellen hoe zo'n wieltje dan als gesp kan fungeren. Idee bij?

Je trekt het stof er deels doorheen en zet het dan vast met een pin. Dat heb ik wel eens gezien in Arnhem in het openluchtmuseum.
In de serie Outlander zie je er ook wel eens voorbeelden van langskomen, maar dan zijn ze vaak wat groter dan 4 centimeter.

@Palousa_boy: vragen om het te verliezen, ja dat blijkt, anders zouden er niet zoveel op de akkers liggen

**Geplaatst**: 23-03-22 21:36

Geplaatst: 23-03-22 21:36

assie schreef:
@Palousa_boy: vragen om het te verliezen, ja dat blijkt, anders zouden er niet zoveel op de akkers liggen

Je bent me voor, ik had dezelfde gedachte

Maar dat zou eerlijk gezegd wel vreemd koppig zijn; koper is niet zó goedkoop...

**Geplaatst**: 23-03-22 21:44

Re: Wie herkent dit mogelijke onderdeel van paardentuig (uit het verleden?

Geplaatst: 23-03-22 21:44

Zou het iets kunnen zijn om simpel een lus in een touwstreng te maken, en die ook simpel te verstellen?

**Geplaatst**: 24-03-22 00:01

Geplaatst: 24-03-22 00:01

Ibbel schreef:
Zou het iets kunnen zijn om simpel een lus in een touwstreng te maken, en die ook simpel te verstellen?

Heb je gezien hoe groot ze zijn?

Daar krijg je met geweld nog geen halve streng doorheen

**Geplaatst**: 24-03-22 00:14

Geplaatst: 24-03-22 00:14

Op wat voor type landbouw grond is het gevonden? Misschien zegt het gebruik van de grond iets over welke types tuig en gereedschap er gebruikt werd. Of bepaalde zaken die er vaak bij worden gevonden?

Zou het dan ook kunnen zijn van bv een bokkentuig/hondenkar? Dat kan het een lichtere uitvoering zijn van bv een bevestiging.

**Geplaatst**: 24-03-22 00:26

Geplaatst: 24-03-22 00:26

Citaat:
Als amateur-archeoloog doe ik onderzoek naar een bepaald type 4-sprakig wieltje gemaakt van koper dat ook zink en lood bevat. Deze wieltjes worden regelmatig in Limburg en Brabant gevonden met de metaaldetector, maar nauwelijks buiten die provincies.

Het wordt in Brabant en Limburg gevonden, en het zou tuig-gerelateerd zijn.
Dan zou je je af moeten vragen wat er in die gebieden aan specifiek tuig gebruikt werd. Waarom werd het tuig (met deze mysterieuze wieltjes) daar gebruikt en elders niet?
Zou het iets met de Limburgse mijnen te maken kunnen hebben?
Gebruikten ze daar geen pony's?

**Geplaatst**: 24-03-22 08:23

Geplaatst: 24-03-22 08:23

Ik neem aan dat je de vondsten ook hebt gemeld bij PAN (Portable Antiquities of the Netherlands)? Kunnen ze je daar niet helpen?

Over vondsten op landbouwgrond: de huidige akkers liggen niet altijd op de plek van vroegere akkers. Door de eeuwen heen, en zeker met de ruilverkavelingen in de vorige eeuw is de topografie soms enorm veranderd. Waar nu een akker ligt, kan vroeger een erf of weg hebben gelegen.

Leuk dat je hier een onderzoek naar doet, ben benieuwd!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 11:38

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 11:38

Bidoof schreef:
Citaat:
Als amateur-archeoloog doe ik onderzoek naar een bepaald type 4-sprakig wieltje gemaakt van koper dat ook zink en lood bevat. Deze wieltjes worden regelmatig in Limburg en Brabant gevonden met de metaaldetector, maar nauwelijks buiten die provincies.

Het wordt in Brabant en Limburg gevonden, en het zou tuig-gerelateerd zijn.
Dan zou je je af moeten vragen wat er in die gebieden aan specifiek tuig gebruikt werd. Waarom werd het tuig (met deze mysterieuze wieltjes) daar gebruikt en elders niet?
Zou het iets met de Limburgse mijnen te maken kunnen hebben?
Gebruikten ze daar geen pony's?

Goede vragen......alle ideeen welkom!

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 11:38

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 11:38

culaccino schreef:
Ik neem aan dat je de vondsten ook hebt gemeld bij PAN (Portable Antiquities of the Netherlands)? Kunnen ze je daar niet helpen?

Over vondsten op landbouwgrond: de huidige akkers liggen niet altijd op de plek van vroegere akkers. Door de eeuwen heen, en zeker met de ruilverkavelingen in de vorige eeuw is de topografie soms enorm veranderd. Waar nu een akker ligt, kan vroeger een erf of weg hebben gelegen.

Leuk dat je hier een onderzoek naar doet, ben benieuwd!

Hi,

Ik werk samen met PAN. PAN is juist erg geinteresseerd in mijn onderzoek. PAN weet het namelijk ook niet.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 11:40

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 11:40

Veulen84 schreef:
Op wat voor type landbouw grond is het gevonden? Misschien zegt het gebruik van de grond iets over welke types tuig en gereedschap er gebruikt werd. Of bepaalde zaken die er vaak bij worden gevonden?

Zou het dan ook kunnen zijn van bv een bokkentuig/hondenkar? Dat kan het een lichtere uitvoering zijn van bv een bevestiging.

Er zijn geen specifieke aanwijzingen te vinden op de akkers. Maar wederom goede vragen en redenen om verder graven.

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 11:42

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 11:42

De krachten van dit soort tuig zullen nooit gering zijn. Het moet gemaakt zijn om 500-800 kilo paard te kunnen bemannen. Ik geloof nooit dat dit een veelgebruikt onderdeel van tuig kan zijn, het is te kwetsbaar en te weinig gesleten. Daarnaast zal er niet voldoende geld geweest zijn voor opsmuk. Ik denk echt dat je in een andere richting moet zoeken.[/quote]

Ook indien bijv. verdeler riempjes op voorhoofd paard?

**Geplaatst**: 24-03-22 11:51

Re: Wie herkent dit mogelijke onderdeel van paardentuig (uit het verleden?

Geplaatst: 24-03-22 11:51

Ik las ergens dat deze 'wielkruisen' symbool staan voor het zonnewiel en vooral als amulet in agrarische gebieden werd gedragen, maar waarom dan alleen daar? Of zijn ze elders niet vindbaar/vergaan? Zouden er sporen van gebruik (van een koord of bevestiging?) te zien moeten zijn?

**Geplaatst**: 24-03-22 11:57

Re: Wie herkent dit mogelijke onderdeel van paardentuig (uit het verleden?

Geplaatst: 24-03-22 11:57

Even over een andere boeg,

Zou het iets kunnen zijn om grenzen van akkertjes of grenzen van een teeltbed aan te geven?

Paaltje/stok in grond, met zo'n voorwerp eraan? Zoiets?

Dan is het logisch dat je ze op akkers vindt.
Ik kan me voorstellen dat ze na de oogst weer van de akkers afgehaald werden, maar dat er wel eens een enkele over het hoofd gezien werd?

Dat zou vindplaats en vindomstandigheden kunnen verklaren.

**Geplaatst**: 24-03-22 12:31

Geplaatst: 24-03-22 12:31

Friso_Langen schreef:
De krachten van dit soort tuig zullen nooit gering zijn. Het moet gemaakt zijn om 500-800 kilo paard te kunnen bemannen. Ik geloof nooit dat dit een veelgebruikt onderdeel van tuig kan zijn, het is te kwetsbaar en te weinig gesleten. Daarnaast zal er niet voldoende geld geweest zijn voor opsmuk. Ik denk echt dat je in een andere richting moet zoeken.

Ook indien bijv. verdeler riempjes op voorhoofd paard?[/quote]

Ja ook dan zal er te veel kracht op komen

**Geplaatst**: 24-03-22 14:39

Geplaatst: 24-03-22 14:39

Gezien het materiaal waar ze van gemaakt zijn zou ik verwachten dat het siervoorwerp is. Koper is vrij zacht materiaal.

Ik heb wat oude plaatjes bekeken van paarden met optoming en kom dan op 2 mogelijke onderdelen. Bij het borsttuig of bij een hoofdstel waar de neusriem direct verbonden is met de bakstukken. Helaas is het verbindingsstuk niet goed te zien op beide plaatjes, dus het blijft een gok

Plaatje van een toepassing aan het borsttuig (schilderij van Napoleon, dus rond 1800):

Afbeelding

Plaatje met een verbinding van de neusriem aan het bakstuk (een schilderij van Albert Cuyp, rond 1650)

Afbeelding

Ik ben wel benieuwd wat het werkelijk is

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 14:42

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 14:42

Hevonen schreef:
Ik las ergens dat deze 'wielkruisen' symbool staan voor het zonnewiel en vooral als amulet in agrarische gebieden werd gedragen, maar waarom dan alleen daar? Of zijn ze elders niet vindbaar/vergaan? Zouden er sporen van gebruik (van een koord of bevestiging?) te zien moeten zijn?

Klopt, dat soort wieltjes zijn er. Al in de bronstijd. Tot in de karolingische tijd.
Daarna niet echt meer.
Hier verwacht ik een andere functie.
Gr.
Friso

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 14:44

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 14:44

Femke_Tweety schreef:
Even over een andere boeg,

Zou het iets kunnen zijn om grenzen van akkertjes of grenzen van een teeltbed aan te geven?

Paaltje/stok in grond, met zo'n voorwerp eraan? Zoiets?

Dan is het logisch dat je ze op akkers vindt.
Ik kan me voorstellen dat ze na de oogst weer van de akkers afgehaald werden, maar dat er wel eens een enkele over het hoofd gezien werd?

Dat zou vindplaats en vindomstandigheden kunnen verklaren.

Interessante gedachtengang. Deze neem ik ook even mee. Thanks. Friso

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 14:46

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 14:46

irmaz schreef:
Gezien het materiaal waar ze van gemaakt zijn zou ik verwachten dat het siervoorwerp is. Koper is vrij zacht materiaal.

Ik heb wat oude plaatjes bekeken van paarden met optoming en kom dan op 2 mogelijke onderdelen. Bij het borsttuig of bij een hoofdstel waar de neusriem direct verbonden is met de bakstukken. Helaas is het verbindingsstuk niet goed te zien op beide plaatjes, dus het blijft een gok

Plaatje van een toepassing aan het borsttuig (schilderij van Napoleon, dus rond 1800):

[ [url=m/x1waqC.jpg]Afbeelding[/url] ]

Plaatje met een verbinding van de neusriem aan het bakstuk (een schilderij van Albert Cuyp, rond 1650)

[ [url=m/8TcfOK.jpg]Afbeelding[/url] ]

Dank voor het meezoeken. Het zou mogelijk een resultaat kunnen geven door veel paardenafbeeldingen te checken en dan te hopen dat we het wieltje kunnen zien ergens.

Ik ben wel benieuwd wat het werkelijk is

**Geplaatst**: 24-03-22 14:50

Geplaatst: 24-03-22 14:50

Femke_Tweety schreef:
Even over een andere boeg,

Zou het iets kunnen zijn om grenzen van akkertjes of grenzen van een teeltbed aan te geven?

Paaltje/stok in grond, met zo'n voorwerp eraan? Zoiets?

Dan is het logisch dat je ze op akkers vindt.
Ik kan me voorstellen dat ze na de oogst weer van de akkers afgehaald werden, maar dat er wel eens een enkele over het hoofd gezien werd?

Dat zou vindplaats en vindomstandigheden kunnen verklaren.

Grenspalen en ander specifiek daarvoor gemaakt markeringsspul is meer iets van ver na de industriele revolutie + meer vrij besteedbaar inkomen. Qua markeringen dan eerder heggen, bomen of stokje/steen die er toch al ligt dan speciaal iets voor maken en kopen van een import materiaal (kostbaar!).
Het zal dus of iets zijn om te gebruiken voor iets vrij essentieels of een soort van statussymbool/religiesymbool met boodschap : "kijk ik verdien meer dan enkel wat ik nodig heb voor basis aan huis/kleding/voedsel". Net zoals nu (dure) merkkleding en juwelen (die nog steeds trouwens, dat soort ornamenten is van alle tijden).

**Geplaatst**: 24-03-22 14:52

Geplaatst: 24-03-22 14:52

Caira schreef:
Friso_Langen schreef:

Ook indien bijv. verdeler riempjes op voorhoofd paard?

Ja ook dan zal er te veel kracht op komen

Dit is niet waar. Op de rozetten komt echt amper kracht te staan, dit is vooral een versiersel namelijk. Nevenfunctie is het uit elkaar houden van bakstuk/keelriem/neusriem, maar ook dan komt er weinig druk op te staan.

**Geplaatst**: 24-03-22 14:53

Geplaatst: 24-03-22 14:53

Misschien heel simpel gedacht maar kunnen het niet gewoon grote knopen zijn?

**Geplaatst door de TopicStarter** : 24-03-22 14:55

Geplaatst door de TopicStarter : 24-03-22 14:55

irmaz schreef:
Misschien heel simpel gedacht maar kunnen het niet gewoon grote knopen zijn?

Dat is niet waarschijnlijk gezien de achterkant die geen kenmerken van een knoop laten zien.