
Oorzaken van HKO
Citaat:Verkeerde bekapping
Een te lange toon vertraagt het afwikkelen van de hoef waardoor het paard aan het einde van de pas tijd te kort komt om de hoef op te klappen. Bovendien zorgt een lange toon voor een grotere hefboomwerking waardoor de krachten op het hoefkatrolgewricht zowiezo al toenemen. Bij de traditionele bekapping wordt bijna altijd de toon te lang gelaten en wordt verzuimd een mustangroll aan te brengen.
Pijnlijke hielen
Ook dit is doorgaans een gevolg van een verkeerde bekapping. Hielen worden doorgaans te hoog gelaten (zie ook hoge hielen), hoge hielen zijn niet alleen slecht voor de hoeven maar zorgen ook voor gevoelige hielen. En een paard met gevoelige hielen zal deze trachten te ontlasten en gaat dus op de toon landen. Ook dragende steunsels kunnen gevoelige hielen tot gevolg hebben.
Met lage voorwaartse snelheid springen
Als paarden in de natuur springen (ze rennen overigens liever om een obstakel heen) dan doen ze dat met behoorlijke voorwaartse snelheid. "Springpaarden" worden doorgaans echter geleerd om met weinig voorwaartse snelheid te springen en ze landen daardoor veel te steil. Ze kunnen daarbij niet anders dan op de toon landen.
Oververmoeidheid
Oververmoeide paarden (en dan hebben we het over urenlang rijden) kunnen op de toon gaan landen. Gebeurt dit veelvuldig, en dan ook nog eens op harde ondergrond, dan kan dit tot hoefkatrolontsteking leiden.
Weinig schokabsorptie
Vooral de combinatie toonlanden / hoefijzers / harde ondergrond is schadelijk. Praktisch altijd is een harde ondergrond zeer heilzaam voor de hoeven, maar gecombineerd met toonlanden en hoefijzers zorgt het voor schadelijke vibraties (zie ook onze pagina over schokabsorptie).
Hierboven staan redenen waarom paarden op de toon kunnen landen en de krachten op het hoefkatrol te hoog worden. Gelukkig kan het lichaam beginnende schade altijd herstellen, maar waarom gebeurt dit niet?
Gebrek aan doorbloeding
Om weefselschade te herstellen is, zoals iedere arts je kan vertellen, doorbloeding essentieel. Zonder doorbloeding geen herstel, zo simpel is het. Blijkbaar hebben veel paarden gebrek aan doorbloeding in de hoef. Hoe komt dat?
Gebrek aan beweging
Voor de doorbloeding in de hoeven is het paard nagenoeg volledig aangewezen op het hoefmechanisme. En dat hoefmechanisme werkt uitsluitend als het paard beweging heeft en de hoeven goed kunnen uitzetten tijdens het contact met de grond. Het paard opsluiten in de stal (ook 's nachts!) zorgt voor een drooglegging in de hoeven. Zie ook onze animatie en uitleg over het hoefmechanisme.
Hoefijzers
Hoefijzers verhinderen het uitzetten van de hoeven en daarmee het hoefmechanisme, en hinderen dus de doorbloeding van de hoef. Op onze pagina over hoefijzers kun je er meer over lezen.
Gecontraheerde hoeven
Gecontraheerde hoeven zijn hoeven die aan de achterkant zijn samengeknepen. Hoefijzers kunnen dit veroorzaken (zie voor een uitleg en animatie de pagina over hoefijzers), een andere oorzaak kan liggen in een verkeerde bekapping (met name te hoge hielen en ondergeschoven hielen).
Genezing:
Citaat:Beweging, beweging, beweging! Een paard hoort niet in een stal, ook niet 's nachts, zie ook de pagina over Natuurlijke Huisvesting. De hoeven zijn voor hun doorbloeding afhankelijk van het hoefmechanisme en dat werkt alleen maar als het paard beweegt. Een paard in de wei of grote paddock zal nooit langdurig stil staan, een paard in de stal wel!
In alle gewrichten en pezen treedt voortdurend slijtage op, zowel bij mensen als bij paarden, dat is volkomen normaal. Het lichaam zorgt voor voortdurende vernieuwing van de aan slijtage onderhavige onderdelen, maar daar is wel een voortdurende bloedtoevoer voor nodig. Het is bekend en bewezen dat een slechte doorbloeding zorgt voor een slecht herstel. De hoeven van paarden zijn voor hun bloedsomloop nagenoeg volledig afhankelijk van het hoefmechanisme, het voortdurend uitzetten en inkrimpen van de hoef tijdens het optillen en neerzetten. Dat is ook de reden dat paarden van nature nooit langer dan een uur slapen, al dan niet staand of liggend. Het ligt dan ook voor de hand dat hoefkatrolontsteking kan ontstaan door gebrek aan doorbloeding, vooral als je bedenkt dat hoefkatrolontsteking bij vrij in de natuur levende paarden totaal niet voorkomt.
Veel bewegen dus, 24 uur per dag de mogelijkheid om te bewegen is essentieel, liefst regelmatig op een harde ondergrond want dan werkt het hoefmechanisme beter. Bij paarden die aan hoefkatrolontsteking lijden kun je het lopen over een harde ondergrond het beste in stap laten uitvoeren zodat verdere schade wordt voorkomen.
Andere bekapping
Citaat:Een goede bekapping is essentieel. Door middel van Natuurlijk Bekappen zijn al vele paarden genezen van hoefkatrolonsteking. Laten we eens kijken wat je met bekappen kan doen om hoefkatrolontsteking te voorkomen en te genezen:
Geen hoefijzers!
Hoefmechanisme is essentieel voor een goede doorbloeding. Hoefijzers werken het hoefmechanisme tegen zodat de doorbloeding stagneert. Langdurig gebruik van hoefijzers zorgt er bovendien voor dat de hoef chronisch samengeknepen raakt en versmalt. De doorbloeding rond het hoefkatrolgewricht neemt hierdoor nog verder af. Zie voor meer informatie hierover onze pagina over hoefijzers. Hoefijzers versterken bovendien de schadelijke vibraties in de hoef en verhinderen de schokdempende werking, van beide effecten is aangetoond dat ze hoefkatrolontsteking in de hand werken. Ook jouw paard kan zonder ijzers, zie ook onze pagina kan mijn paard zonder ijzers?.
! Laat geen valse verwachtingen scheppen door een dierenarts of hoefsmid die niet de vakliteratuur (zie bronvermeldingen) heeft bijgehouden: Er bestaan geen hoefijzers die hoefkatrolontsteking kunnen genezen. In traditionele kringen geldt hoefkatrolontsteking als ongeneeslijk, en ongeneeslijk is het inderdaad als je met hoefijzers aan de slag gaat.
Lage hielen
Traditioneel worden paarden met hoefkatrolontsteking hoger op de hielen (verzenen) gezet want dat lost de pijn voor een tijdje op. Door het hoger zetten wordt de spanning op de diepe buigpees namelijk tijdelijk wat lager. Let op het woordje tijdelijk; spieren streven naar een vaste spierspanning (tonus) en zullen al vrij snel de spanning terugbrengen naar wat hij oorspronkelijk was. Op dat moment ben je weer terug bij af maar staat je paard ook nog eens hoger op de hielen. Hoge hielen zijn voor een paard pijnlijk, en om de pijnlijke hielen te ontlasten zal het paard... meer op de toon gaan landen! En dat was nou juist de hoofdoorzaak van hoefkatrolontsteking!
Een betere aanpak is juist om de hielen zo laag mogelijk te houden. Zie ook onze pagina over hoge hielen versus lage hielen. Met lagere hielen werkt de hoef beter, met name de druk op het hoefkatrol wordt dan minder, de schokdemping wordt beter en de doorbloeding neemt toe.
Steunsels kort houden
Te lange steunsels die de grond raken zorgen voor pijn aan de achterkant van de hoef. Om de pijnlijke achterkant te ontlasten zal het paard op de toon gaan landen, en dat is nou net wat we willen voorkomen!
De toon kort houden, van een mustangroll en eventueel van een opzet voorzien
Dit heeft twee doelen: Ten eerste versnel je hiermee het afwikkelen van de hoef zodat het zweefmoment wordt vergroot. Een groter zweefmoment zorgt voor meer tijd om de hoef op te klappen (zie de animatie hierboven). Hierdoor voorkom je dat het paard op de toon landt, een eigenschap die sterk verdacht wordt als hoofdoorzaak van hoefkatrolontsteking.
Het tweede doel is het verkleinen van de hefboom. De hoef zelf is een hefboom die aan de diepe buigpees trekt. Hoe langer de toon, hoe langer de hefboom, en hoe groter de krachten op het hoefkatrolgewricht. De toon kort houden, liefst wekelijks bijraspen, is het belangrijkste wat je kan doen in je strijd tegen hoefkatrolontsteking (zie ook Waar hoort het paard op te lopen?).