Geplaatst Algemeen
Hoewel het slachten van hoogzwangere konikpaarden niet verboden is, is het vervoeren van de dieren als ze bijna moeten bevallen dat wel. Ondanks dat verbod heeft Staatsbosbeheer in februari 2024 toch meerdere merries meegenomen uit het kerngebied van de Oostvaardersplassen en naar de slacht gebracht.
Dat blijkt uit een Woo-verzoek van Stichting Hart voor Dieren Oostvaardersplassen. Woo staat voor Wet open Overheid. Door zo'n verzoek moeten overheidsorganisaties informatie geven over wat ze doen, hoe ze dat doen en waarom ze dat doen.
Laatste fase
Op 23 februari 2024 werden door Staatsbosbeheer 42 konikpaarden naar de slachterij gebracht. Daarbij waren 15 merries die ouder waren dan 2 jaar, en alle 15 waren drachtig. Van hen bevonden 5 zich in de laatste fase van de dracht. Het vervoer van deze vijf was verboden.
De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) moet controleren of regels rondom voedsel, producten en dierenwelzijn goed worden nageleefd. De NVWA heeft een brief naar Staatsbosbeheer gestuurd dat de organisatie de wet heeft overtreden en dat er een rapport wordt opgemaakt. Of er dan bijvoorbeeld nog een boete volgt, is niet duidelijk.
Inschatting
Staatsbosbeheer laat in een schriftelijke reactie weten dat de dieren op het oog zijn gecontroleerd. "Onze waarneming en inschatting was destijds dat deze dieren niet in de laatste fase van hun dracht zaten." De organisatie geeft aan dat er ook een aantal konikpaarden is achtergebleven, omdat bij die merries wel werd geconstateerd dat ze te ver drachtig waren.
Verder geeft Staatsbosbeheer aan dat, omdat de konikpaarden 'in het wild' leven, niet precies duidelijk is wanneer ze gedekt zijn. En omdat het al vrij stevige paarden zijn, het soms lastig is om te zien hoe ver ze drachtig zijn. Volgens de boswachters is 'waarneming' de enige methode om te zien hoe ver drachtig de dieren zijn.
Kwestie van willen en doen
Eddy Nagel van Stichting Hart voor Dieren Oostvaardersplassen vindt deze uitleg te makkelijk. "Ik ben geen veearts, maar wel boerenzoon. Als je ziet dat de uier al begint te lekken, dan weet je dat een merrie gaat bevallen. Het is een kwestie van willen en doen."
Na het bellen van verschillende dierenartsen blijkt dit toch wat ingewikkelder. Dierenarts Geeske Veerbeek: "je kan alleen precies vaststellen hoe ver drachtig een merrie is door een rectale echo. Dan moet een paard stil staan en dat is bij een wild paard niet te doen".
Andere dierenartsen bevestigen de redenatie van Veerbeek: "als je dat bij een wild paard probeert maakt hij je dood".
Geen wild
Nagel ziet de konikpaarden niet als wild. "Die koeien en paarden die daar lopen, zijn gewoon landbouwhuisdieren, niks meer en niks minder. Daar heb je een zorgplicht voor."
Leden van zijn stichting gaan elke winter naar de Oostvaardersplassen om de dieren bij te voeren omdat ze vinden dat er te weinig eten is. Ze houden zich al sinds 2018 bezig met de Oostvaardersplassen en het beheer van Staatsbosbeheer.
Zo loopt er ook nog een zaak uit 2022 over een andere drachtige merrie. Volgens Nagel was die merrie ook in de laatste fase van de zwangerschap en is ze toch vervoerd. In juni wordt die zaak behandeld.
Geen grote grazers meer
Het liefst zou de stichting zien dat er helemaal geen dieren meer naar de slacht zouden gaan, maar daar is nog geen duidelijke wetgeving voor. Als het aan Nagel ligt, stopt daarom Staatsbosbeheer helemaal met de grote grazers in de Oostvaardersplassen. "Dit leidt alleen maar tot schade aan dierenwelzijn." In de gehele Oostvaardersplassen leven overigens 1100 grote grazers, waarvan een groot deel konikpaarden. De aantallen dieren worden jaarlijks op peil gehouden door afschot, verplaatsing of slacht. Afhankelijk van de groei van de populatie probeert Staatsbosbeheer om paarden te verplaatsen naar andere gebieden. Als dat niet lukt, gaan ze naar de slacht.
Zo vervoerde Staatsbosbeheer eind 2024 55 konikpaarden vanuit het Oostvaardersveld, vanwege de grote klis. Die gingen tijdelijk naar Friesland. Voor een groot deel van hen werd daarna geen geschikte nieuwe locatie gevonden. Die werden ook geslacht.
