Bokt Community
Ik wil het hebben over stil staan. En dit is geen 1 april grap.
Niet halt houden. Maar stil staan, de meest onderschatte oefening bij het opleiden van een paard. Heel vaak zie ik mensen op stappen terwijl hun paard al weg stapt of zo ongeveer aan de opwarming begint, of ze zitten amper en het dier vertrekt al vast. Of er is minstens 1 persoon en/of een stevige hoek van de bak nodig om er op te komen. Nu kan je me een muggenzifter vinden maar dat gedrag is voor mij not done.
Het eerste wat ik doe wanneer ik iets dergelijks zie gebeuren bij een lesklant is de klant vragen om terug af te stappen. Eerst leert ie stil staan. Zo nu en dan komt er wat gesputter “ja maar hij is te nerveus” “te druk” “wil te graag aan het werk.”
Halthouden is een vorm van gehoorzaamheid en dus werk. Een paard dat niet kan halthouden tot je hem vraagt voorwaarts te gaan, is een paard dat een belangrijke basis mist en bovendien gevaarlijker is dan mensen inschatten.
Wanneer ik zadelmak maak, leren mijn paarden al stil staan vanaf moment 1. Ik stap pas op als de paarden stil staan uit zichzelf en wachten op een signaal dat ze voorwaarts mogen. Het gevolg daarvan is dat ik eigenlijk met elk paard vrij snel alleen aan de slag kan om de simpele reden dat ik geen hulp nodig heb met op stappen.
Ik persoonlijk gebruik graag een snoepje bij het op stappen. Niet om ze stil te doen staan maar om ze te belonen wanneer ik zit en ze stil gestaan hebben: timing!
Een extra’tje is dat vrijwel al mijn paarden zelfs als iets heel erg spannend is toch best graag dat snoepje willen en blijven wachten. Soms is een beetje extra motivatie gewoon nodig. Dat gezegd zijnde let ik er wel op dat ze ook aan het werk gaan zonder snoepje. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat het snoepje een soort muntje wordt dat je er in moet steken om je rit te krijgen.
Dit was de 6e keer dat ik op stapte en op voor hem vreemd terrein gezien Joy zadelmak gemaakt is op mijn weide een dorp verder. Joy staat al aan een losse longe.
Ik ga er van uit dat de meerderheid van de ruiters wel het belang snapt van een paard stil staat bij het op- (en af-) stappen. Maar hoe begin je daar nu aan?
Wanneer je een paard zadelmak maakt is het vooral een kwestie van meteen consequent zijn. In wezen is dat het simpelste. Als een paard niet beter weet dan dat ie moet stil staan wanneer je op stapt geeft dat veelal weinig problemen.
Een ouder paard dat al slechte gewoontes aangeleerd heeft vergt veelal wat meer geduld. En daar zit eigenlijk de grootste factor; geduld. Een paard leren stil staan is simpel. Het geduld hebben om rustig en consequent te blijven is waar veel mensen tegen aan lopen.
Ik zet mijn paarden veelal op een vaste plaats omdat ik daar vanop een verhoogje kan op stappen. Geen krukken die in de weg staan. Maar het principe om een paard te leren “parkeren” naast een kruk is hetzelfde want je leert zo’n dier “voor jou” te gaan staan, niet voor de kruk. Dus ongeacht waar ik op stap, mijn paarden weten waar ze moeten gaan staan.
In eerste instantie breng ik mijn paard ongeveer tot de plaats waar ik wil op stappen. Ik zeg “ho” en positioneer mezelf om op te stappen. En hier begint het meestal: Ofwel bewegen ze mee naar achter ofwel vertrekken ze al vast. Ik vraag mijn paarden consequent “terug” naar de plek waar ik ze neer gezet heb zelfs al is dat maar 1 pas naar voren of naar achter. Ongeacht in welke fase doe ik dat opnieuw: voet in de beugel → beweging? Voet uit de beugel en paard terug op de plek waar ik hem vroeg stil te staan. Dit blijf ik doen tot het punt waarop ik zit. Elke keer rustig opnieuw beginnen. Gewoon opnieuw vragen te gaan staan waar ik hem gezet heb zonder bruter of boos te worden. Wanneer ik zit en mijn paard niet wacht tot ik de hulp geef om te vertrekken wordt ie meteen gevraagd weer stil te staan. Indien het paard ver genoeg is vraag ik het dier achterwaarts terug naar de plek waar ik op gestapt ben maar indien een paard dat nog niet kent is dat geen ramp. Consequent doen halt houden, even wachten, snoepje geven en dan duidelijk de hulp geven om te vertrekken werkt ook.
Voor het echte “inparkeren” (als ze bv te ver van je af staan) leer ik mijn paarden eerst aan de hand te wijken voor de zweep, zowel de voorhand als de achterhand als beide afhankelijk van waar ik “wijs”. Wanneer dat goed gaat zet ik ze expres wat verder van de plek waar ik wil op stappen en oefen dan opnieuw rustig door met de zweep over de rug het signaal te geven om te wijken voor de zweep. In eerste instantie beloon je elke reactie want je veranderd de oefening dus je wil net als toen je begon met het leren wijken voor de zweep dat ze snappen dat ze in beweging moeten komen als de zweep langs hun schouder/ribben/achterhand hangt. Ik help hier vaak door de teugel wel vast te houden (waar ik die gewoonlijk niet echt op contact vast heb als ik op stap) zodat ik ze kan begrenzen wanneer ze te veel naar voren willen stappen en een beetje de weg kan wijzen dat ik ze naar me toe wil hebben. Geleidelijk aan word je kritischer in wat je beloond. In plaats van schuin voorwaarts beloon je enkel het naar je toe bewegen. Sneller dan je denkt parkeren ze ze zichzelf al in als ze wat ver staan of hoef je maar even de zweep (of zelfs je hand) voor de borst te tonen als signaal dat ze wat korter bij moeten komen. Ik koppelde altijd het commando “staan” aan deze oefening. Joy is nog in het leer proces, maar wanneer Rêve of Sam “staan” horen,gaan ze zelf even kijken en zetten ze zich dichter bij me met hun midden zonder dat ik aan de teugels moet komen. Op dat punt heb je een paard waar je op elk moment, overal kan opstappen zonder dat je wanhopig je teugels moet grijpen. Ik ben een ruiter die graag “laks” is. Ik houd niet van constant snel te “moeten zijn”. Indien nodig kan ik dat maar ik wil het niet nodig hebben.
Joy eergisteren.
Dus al mijn paarden leren “staan”. Zodat ik op mijn dooie gemak kan opstappen, mezelf nog even uit de knoop kan halen zonder dat mijn paard alvast aan het opwarmen is en dan rustig aan de rit/training beginnen. Je weet wat ze zeggen; Goed begonnen is half gewonnen!
![[o]](https://boktimg.nl/s/cadeau.gif "Cadeautje!")
dat gaan we opnieuw doen.’
)
