Geplaatst Fokkerij
Elk jaar is het weer een prachtig gezicht: al die schattige veulens die in de weilanden om hun moeders heen dartelen. En bij elk veulen dat wordt geboren, is vaak een van de eerste vragen: “wat wordt zijn of haar naam?”. Elke fokker heeft zijn eigen smaak qua namen. Sommige fokkers hanteren een bepaald thema en weer anderen vernoemen een veulen naar de moeder of de vader, of maken een combinatie van beide namen. Maar voordat je een naam kiest voor je veulen, is het ook belangrijk om te weten welke eisen een stamboek stelt aan de naam voor een veulen. Elk stamboek heeft namelijk zijn eigen regels of voorkeuren qua veulennamen. Om jullie een beetje op weg te helpen, is de Nieuwsredactie van Bokt in deze materie gedoken en heeft ze het een en ander op een rijtje gezet. In Nederland zijn op dit moment een heleboel stamboeken. Voor dit artikel hebben we ons gericht op de grootste, meest bekende stamboeken en de stamboeken waarvan we op Bokt regelmatig veulens voorbij zien komen. Het kan dus zijn dat jouw favoriete stamboek hier niet tussen staat.
Het veulen registreren bij een stamboek
Een veulen moet na de geboorte worden ingeschreven bij een paardenpaspoort uitgevende instantie (PPI). Dit zijn in Nederland de stamboeken van de verschillende paardenrassen en -typen. Op de website van de Rijkdienst voor Ondernemend Nederland staat te lezen dat een veulen uiterlijk 9 maanden na de geboorte een chip en een paspoort moet hebben en dat je dit binnen 6 maanden na de geboorte moet aanvragen. Op het moment van chippen moet een veulen minimaal 6 weken oud zijn. Bij bijna alle stamboeken geldt dat een geboortemelding of veulenaangifte kan middels een formulier op hun website. Bij sommige stamboeken kun je dit formulier zo invullen, bij andere stamboeken moet je eerst een account hebben en daarop inloggen. Bij een geboortemelding of veulenaangifte dien je ook altijd door te geven welke dieren de ouders zijn. Meestal geeft de hengstenhouder de dekking al digitaal door aan het stamboek en kun je deze na de bevalling zo gebruiken voor je aangifte dat het veulen er is. Soms staat een dekking niet geregistreerd, dan is het zaak om contact op te nemen met het stamboek. Zij kunnen het dan alsnog in orde maken.
Lees voor je het veulen inschrijft altijd goed de voorwaarden van het stamboek door. Bij sommige stamboeken mag je alleen veulens inschrijven die twee raszuivere ouders hebben, bij andere stamboeken zijn ook kruisingen welkom, mits een van de twee van het ras is waar het stamboek van is. In dat geval komt er bij het veulen in het paspoort te staan dat de ouders ‘onbekend’ zijn. Dit is volgens de regels van de RVO, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Weer andere stamboeken hanteren dat een in te schrijven veulen een minimaal percentage aan bloed van dat ras moet hebben. Zo kunnen bij het NWPCS alleen veulens worden ingeschreven die minimaal 12,5% Welshbloed hebben. Ook een veulen waarbij van beide ouders onbekend is welk ras zij zijn, kun je bij PPI inschrijven. Zij zullen dan alleen ‘onbekend’ bij hun afstamming hebben staan en krijgen naast hun paspoort verder geen papieren.
Enkele weken of maanden na de geboorte moet een veulen gechipt en geschetst worden. Hiervoor komt de chipper/schetser aan huis. Als dit ook in orde is, wordt het paspoort van het veulen opgestuurd. Voor registratie/chippen/schetsen wordt altijd een klein bedrag aan kosten gerekend. Leden van het stamboek betalen vaak minder dan niet-leden. Bij sommige stamboeken is ook een DNA-test verplicht, bij andere niet. Dit verschilt per stamboek, laat je hierover goed informeren. Ook voor deze DNA-test zal een bedrag in rekening gebracht worden.
Ook als het veulen voor, tijdens of na de geboorte overlijdt, moet het dier worden ingeschreven bij een stamboek. Bij de meeste stamboeken kun je dit aangeven bij de geboorteaangifte, bij andere stamboeken moet je hier een apart formulier voor invullen. Deze informatie kun je terugvinden op de website van het stamboek, of je kunt hiervoor contact met hen opnemen.
Voorgeschreven beginletter(s)
Een aantal stamboeken in Nederland hanteert de regel dat de namen van de veulens elk jaar met een bepaalde letter moet beginnen. Het stamboek bepaalt welke letter(s) dat is of zijn. Dit is terug te vinden in de regelementen van het betreffende stamboek. Er zijn diverse stamboeken die deze regel hanteren.
Het KFPS (Fries Paard) heeft voor 2025 de letters D, E en F aangewezen. De naam van een veulen moet dus met een van deze letters beginnen. De naam mag, inclusief stalnaam, niet meer dan 30 tekens lang zijn en de naam van een merrieveulen mag maar 1x per jaargang voorkomen.
Het KWPN heeft besloten dat alle veulennamen in 2025 met de letter V moeten beginnen.
Het BWP kent twee aparte stamboeken: het BWP voor paarden en het BRp voor pony’s. Bij het BWP moet de naam van een veulen in 2025 beginnen met de letter C, bij het BRp is dat de letter G.
De Vereniging het Nederlandse Fjordenpaarden Stamboek heeft voor 2025 de letter W aangewezen, alle geregistreerde veulens krijgen een naam die met deze letter begint. De voorkeur gaat hierbij wel uit naar een Scandinavische naam.
Eerste letter(s) van de naam van de ouder(s)
Er is ook een aantal stamboeken die als regel hanteren dat de beginletter van de naam van één of beide ouders leidend is. Bijvoorbeeld dat een hengstveulen moet beginnen met de eerste letter van de naam van zijn vader. De naam van een merrieveulen kan in zo’n geval vaak vrij gekozen worden, maar dit is niet altijd het geval. Vraag dit bij twijfel altijd even na bij het stamboek.
Het NRPS hanteert de regel dat de naam van een hengstveulen moet beginnen de met de eerste letter van de naam van zijn vader. Voor een merrieveulen zijn er geen regels. Stalnamen en sponsornamen worden bij het NRPS buiten beschouwing gelaten bij het interpreteren van deze regel.
Het NHPS (Nederlands Haflinger Paarden Stamboek) hanteert ook deze regel. De naam van een hengstveulen moet beginnen met dezelfde letter als de naam van zijn vader. De St-lijn is hier een uitzondering op, daar moeten de hengstveulens beginnen met de eerste twee letters, om verwarring met de S-lijn te voorkomen. De naam van een merrieveulen moet beginnen met dezelfde letter als de naam van haar moeder. Ook geldt bij dit stamboek dat het gebruik van dezelfde namen moet worden voorkomen, om zo te zorgen dat er geen verwarring kan ontstaan.
Ook bij het KVTH (Koninklijke Vereniging voor Trekpaarden en Haflingers) geldt dat bij een Haflinger hengstveulen de naam moet beginnen met de eerste letter of letters (bij de St-lijn) van de naam van de vader. Voor een merrieveulen ben je vrij om elke naam te kiezen. Ook bij de trekpaarden geldt dat er geen regels zijn voor de naam van het veulen.
Bij het Groninger Paard geldt ook de regel dat een hengstveulen een naam krijgt die begint met de eerste letter van de naam van zijn vader. Voor een merrieveulen gelden geen regels voor de keuze van haar naam.
Ook het NSPS (Nederlands Shetlandpony Stamboek) hanteert een vastgestelde beginletter. Voor 2025 geldt dat de naam van een veulen moet beginnen met een U of een V. Bij stamboekveulens geldt dat zij ook een stalnaam moeten hebben. De naam van het veulen mag uit maximaal 35 tekens bestaan, inclusief stalnaam, spaties en eventuele punten.
Overige regels
Sommige stamboeken hanteren weer andere regels op het gebied van namen. Ook hier geldt: bij twijfel altijd even navragen bij het stamboek.
Het AMHA (American Mini Horse Association) heeft geen vastgestelde beginletter. Wel geldt bij dit stamboek een maximum van 35 tekens voor een naam, inclusief spaties. Interpunctie is niet toegestaan. Veel AMHA-paardjes hebben een stalnaam, of de naam van de boerderij waar ze geboren zijn, voor hun naam staan. Dit is echter niet verplicht. Typisch voor de AMHA is ook het vernoemen van de vader en/of moeder in de naam van het veulen. Maar ook dit is niet verplicht.
Ook bij het NMPRS is geen specifieke regelgeving voor de naam van een veulen. Wel hanteert dit stamboek een maximaal aantal tekens, namelijk 36. Op die manier is het mogelijk om de naam correct en volledig in het venster van het paspoort te krijgen.
Het NWPCS (Welsh Pony en Welsh Cob) heeft ook een vrije naamkeuze bij de veulens. Wel wordt bij het registreren van de naam rekening gehouden met de stalnaam, bij de Welsh is het gebruikelijk om deze vooraan te zetten in de naam.
Het AVS (Vereniging Arabische Volbloedpaarden Stamboek in Nederland) heeft ook geen vastgestelde beginletter voor de naam van een veulen. Wel mag de naam geen aanleiding geven tot verwarring en moet zo mogelijk worden vermeden dat dezelfde naam meerdere keren voorkomt in het stamboek. Voor het AVS geldt dat een naam maximaal 32 tekens lang mag zijn, dit is inclusief spaties. Deze tekens moeten allemaal voorkomen in het Nederlandse alfabet. In de naam van het veulen mogen geen cijfers voorkomen.
Bij het NSVT, het Nederlands Stamboek voor Tinkers, zijn er geen specifieke regels voor de naam van het veulen.
Het PRE (Pura Raza Española) Stamboek kent geen vastgestelde beginletter, je mag dus vrij een naam kiezen. Wel gaat de voorkeur uit naar een Spaanse naam. In Spanje, waar het ras vandaan komt, is het wel gebruikelijk om de naam van een merrieveulen te laten eindigen op een A en de naam van een hengstveulen met een O. Zo kun je, op een enkele uitzondering na, aan de naam al zien of het dier mannelijk, dan wel vrouwelijk is. Elke PRE krijgt in het stamboek een unieke naam, daarom kan het gebeuren dat een veulen bij inschrijving een romeins getal achter de naam krijgt, als zijn of haar naam al eens eerder is gebruikt. Zo kan een hengst met de naam Conquistador bijvoorbeeld door het leven gaan als Conquistador XV, als er al 14 andere hengsten of ruinen met diezelfde naam rondlopen.
Bij het Nederlands Connemara Pony Stamboek zijn geen vaste regels voor de naam van een veulen. Wel moet het dier binnen twee weken na de geboorte zijn gemeld bij het stamboek. Bij de Connemara’s komt een erfelijke hoefaandoening voor, HWSD. Tijdens het chippen schetsen worden er ook haren getrokken bij het veulen. Deze worden gebruikt om voor een DNA-test, om te zien of de genoemde ouders ook de daadwerkelijke ouders zijn én voor een test of het dier drager is van HWSD.
Het NSIJP, het Nederlandse Stamboek voor IJslandse Paarden, hanteert geen vastgestelde letters. Wel moet de naam geregistreerd staan in WorldFengur, het stamboek van oorsprong voor de IJslandse Paarden. De naam van een veulen moet namelijk een IJslandse naam zijn. Staat de naam niet in WorldFengur, dan dient deze aangevraagd te worden.
Ook bij de New Forest Pony’s (NNFPS) is er geen vastgestelde beginletter. Wel mag een naam hier, inclusief stalnaam, niet meer dan 42 tekens beslaan. De stalnaam moet altijd voor de naam van de pony komen en dezelfde naam mag niet bij twee of meer pony’s gebruikt worden, met uitzondering van de naam van de ouderdieren.
Als je twijfelt of de door jouw gekozen naam voor je veulen is toegestaan bij het stamboek, kun je dit het beste even bij hen navragen.
Gebruikte bronnen:
Als ik het dus goed begrijp hebben alle Friese merries van de jaargang een unieke naam? Dat is me nog nooit opgevallen, en nog best een uitdaging als je een laat veulen hebt lijkt me. 
namen vinden is al moeilijk genoeg zonder aan een specifieke letrer vast te zitten 
