Geplaatst Fokkerij
Liefhebbers van Friese paarden richten zich de komende dagen weer op het WTC in Leeuwarden. Van Italië tot Australië en van Zweden tot Mexico, in alle uithoeken wordt afgestemd op de hengstenkeuring, die via Omrop Fryslân live te volgen is.
Wat eind negentiende eeuw begon als een kleinschalige handel op de markt in Leeuwarden, is met de jaren getransformeerd tot een van de grootste hengstenkeuringen ter wereld. De fokker waarvan het paard in Leeuwarden gekroond wordt tot kampioen, kan zeker zijn van roem en fortuin.
Toch zijn er nog genoeg mensen die geen idee hebben wat de hengstenkeuring van het KFPS nu precies inhoudt, en wat er zo bijzonder aan is. Voor al die nieuwsgierigen onder ons zetten wij de belangrijkste zaken op een rijtje.
Evenement met wereldwijde impact
Voor Fryslân is de jaarlijkse hengstenkeuring heel belangrijk, vertelt juryvoorzitter Sabien Zwaga. "Dat bleek ook uit een onderzoek dat vorig jaar is uitgevoerd. Het is een enorme stimulans voor de Friese economie." Vanuit de hele wereld strijken bezoekers neer in Leeuwarden. "Ze komen ook niet enkel voor de Friese paarden, maar eveneens voor alles dat met de Friese cultuur te maken heeft. Ze blijven meestal wat langer en bezoeken en kopen dan van alles."
Om een slaapplek te bemachtigen, moet je er ook op tijd bij zijn, zegt Zwaga. "Alle hotels en Bed & Breakfasts zijn rond die tijd bezet. Wil je in het WTC-hotel een kamer boeken, dan moet je dat drie tot vier jaar van tevoren doen. De prijzen liggen ook heel hoog."
De Friese keuring kent bovendien haar gelijke niet op de wereld. Waar andere keuringen vaak een zakelijk karakter hebben, is ook het showelement bij de Friese variant van belang. "Nergens is de sfeer zo goed als bij ons. Mensen gaan hier helemaal uit hun dak. Iedereen moedigt zijn favoriete hengst aan, dat is een heel belangrijk element op de zaterdag." De emoties kunnen daarbij hoog oplopen. Dat vernam Zwaga vorig jaar bijvoorbeeld, toen ze publiekslieveling Jurre de baan moest uitsturen. "Dan sta je daar niet helemaal lekker in het midden", zegt ze. "Er klonk een grote 'ooooooh'. Maar gelukkig werd het wel geaccepteerd."
Uitstraling en een uniek karakter
Dat het evenement over de hele wereld zoveel bekijks trekt - er zijn livestreams in het Fries, Nederlands, Engels, Frans, Duits en Spaans - heeft alles te maken met de populariteit van het Friese paard. "Hij is inmiddels in zeventig landen vertegenwoordigd. Over de hele wereld zijn liefhebbers te vinden."
Zo is het ras ook in Noord- en Zuid-Amerika populair. "De mensen daar hebben hem echt ontdekt en zijn er heel tevreden over. We verkopen veel dekhengsten aan Mexico, de Verenigde Staten, inmiddels ook aan Colombia en we zijn dit jaar voor het eerst in Brazilië geweest."
Het is in eerste instantie het uiterlijk dat de aandacht van mensen trekt, maar daarna worden ze, zoals Zwaga het omschrijft, gevangen door het unieke karakter. "Als je hem ontmoet, dan weet je wat de soort zo bijzonder maakt. De kleur, het behang, dat wil zeggen de manen, staart en de sokken, die zijn ook heel karakteristiek. En de hele mooie opstaande hals, dat maakt hem heel trots."
Veel mensen die een Fries paard zien, zijn volgens Zwaga op slag verliefd. En als ze hun uiterlijk leren kennen, al helemaal. "Wat hem zo mooi maakt, is dat hij heel mensgericht is. Het is een soort labrador onder de paarden." "Hij is heel braaf, komt altijd naar je toe, zoekt toenadering en is betrouwbaar. Mensen krijgen vaak een hele mooie connectie met het paard. Als je een stal binnenkomt met Friese paarden, dan steken ze hun hoofd naar buiten en willen ze aandacht. Andere rassen hebben dat niet."
Toch verschillen de hengsten die meedoen aan de keuring natuurlijk wel van elkaar. Ieder heeft zijn eigen karakter en dat valt ook de jury op. "Het karakter komt zeker tot uiting bij de show. Vorig jaar waren de dagkampioenen jonge hengsten die voor het eerst daar op het podium stonden. Ze waren zo braaf en genoten van de muziek. Dat hebben we meegenomen in de beoordeling", vertelt Zwaga. "Er waren ook hengsten die steigerden en niet goed stapten omdat ze zo gespannen waren. Het werkt in de hengsten hun voordeel als ze hun werk heel braaf en makkelijk doen."
Rasuitstraling, bouw en beenwerk
Waar verder op wordt gelet, zijn de stap en de draf en het exterieur van de dieren, dat wil zeggen: hoe ze eruitzien. "We kijken bij onze beoordeling naar drie onderdelen: de rasuitstraling, de bouw en het beenwerk."
Zo'n vijftig hengsten mogen zich op 11 januari opmaken voor de keuring. En de winnaar? Die is voor zijn eigenaar goud waard. "Het is de hoogste eer die je als hengstenhouder kunt behalen", zegt Zwaga. "Het heeft veel impact op het hengstenstation, mensen hebben namelijk extra oog voor de kampioen.
"Bij goedgekeurde hengsten lopen de bedragen op van tonnen tot aan een miljoen. Bij heel goede merries gaat het om 50.000 tot 100.000 euro, of nog meer."
Wie wordt de nieuwe Friese superster?
Wie dit jaar de nieuwe Jurre, Alwin of Nane zal worden, blijft nog even spannend. En wie er ooit in de voetsporen van Koning Jasper zal treden, staat vooralsnog enkel in de sterren geschreven.
"Er is geen hengst die zoveel impact heeft gehad op de Friese paardenwereld", zegt Zwaga over Jasper. "Hij was echt legendarisch."
Als juryvoorzitter kan Zwaga zich overigens ook niet uitlaten over wie volgens haar kanshebbers of eventuele dark horses zijn. "Deze week trek ik me helemaal terug", vertelt ze. "Ik wil niks weten." "Ik heb op de ochtend van de keuring nog geen idee hoe de dag gaat verlopen. Het hangt af van de vorm van de dag. Het is iedere keer weer een verrassing wie er uiteindelijk als winnaar uit de bus komt."
Hynstekeuring live te volgen bij Omrop Fryslân
De hengstenkeuring is op 11 januari vanaf 9.00 uur tot 18.00 uur bij Omrop Fryslân live te volgen op televisie en via de livestreams op omropfryslan.nl en de Omrop-app. 's Avonds is op televisie de Royal Friesian Live Show te zien.
Op donderdag en vrijdag staan de tweede bezichtiging van de jonge hengsten centraal. Ook dat is vanaf 9.00 uur live te volgen bij Omrop Fryslân via de website en de app. Zondag wordt tussen 11.00 en 12.00 uur op televisie een compilatie van de hengstenkeuring uitgezonden.