Geplaatst Algemeen
Zo’n kleine 30 personen waren afgelopen woensdagavond aanwezig op de bijeenkomst van de Bond Merriehouders Fries ras, met als thema de verkoop van Friese paarden naar het buitenland. Gastsprekers Leny Haytema, Don van de Winkel, Pascale Drijfhout en Anja Roos gaven de toehoorders wat meer inzage in de wereld van de internationale (Friese) paardenhandel.
Tijdens de introductie was al snel duidelijk dat Amerika een van de grootste afzetmarkten van ons Friese paard is. Momenteel zijn alle ogen gericht op de uitwerking van de nieuwe president Trump en zijn plannen. Heeft deze verkiezing straks invloed op de handel in Friese paarden naar dat land? Het is nog onzeker.
Bemiddelaar
Wanneer je als fokker een paard wilt verkopen, dan kun je dat op verschillende manieren doen, waaronder het zelf zoeken van een nieuwe bestemming voor je fokproduct. Je kunt ook afspraken maken met hengstenhouders, maar je kunt ook een paardenmakelaar/bemiddelaar in de arm nemen. Leny Haytema uit Wons is zo’n makelaar en tijdens deze bijeenkomst gaf zij een inkijkje in haar werkwijze en haar inmiddels al ruim vergaarde ervaring. Te allen tijde is het belangrijk met de kopende of verkopende partij een aantal zaken goed af te spreken en helder te hebben, waaronder de prijs en het doel van het aan-of te verkopen paard. “Veelal lukt het wel een nieuwe eigenaar voor het paard te vinden of een paard te vinden voor een zoekende.” In Amerika is nog steeds een hele grote vraag naar ruinen die meekunnen voor buitenritten. Vertrouwde paarden dus. In Brazilië leeft momenteel meer de vraag naar fokmerries. Mooie merries, maar die hoeven niet beslist ster te zijn. Paarden moeten echter wel gezond zijn.
Tijdens de bijeenkomst werd al snel duidelijk dat de markt beslist niet alleen vraagt om de echte toppaarden die hoog in de sport kunnen presteren. Er is een veel grotere markt voor de fijne, vriendelijke en gemakkelijke gebruikspaarden. Zwart van kleur, een bos manen, maar wel gezond. En daar ligt een taak voor het gehele KFPS. “Wees trots op de Fries, want de hele wereld ként de Fries.” Maar zoveel is ook duidelijk…..in het buitenland is nog heel veel behoefte aan informatie!
Dierenartsenkeuringen zijn niet waterdicht
Don van de Winkel, veterinair verbonden aan Dierenkliniek Wolvega, gaf vervolgens een inkijkje in de wereld van de klinische en röntgenologische keuringen van paarden. Een steeds weer veranderend proces, zo blijkt al sne,l als Don vertelt over de keuring van enkele jaren geleden en de eisen die heden ten dage worden gevraagd. “Er wordt nu op steeds meer onderdelen van een paard een röntgenfoto gemaakt, bijvoorbeeld de rug en de hals.” Vorig jaar keurde de kliniek zo’n 1600 paarden, waarvan 1130 röntgenologisch. Het doel van de keuringen is vaak voor de aan- of verkoop van paarden, het screenen op afwijkingen, het in kaart brengen van de trainbaarheid van een paard, of het uitzoeken van fokkerij/genetische selectie, of het scoren voor een PROK predicaat. Klinische keuringen zijn vaak wel goed. Kwestie van ‘het is okay of het is het niet’. Bij röntgenkeuringen is dat toch even anders, want sommige constateringen hoeven beslist geen belemmering te zijn voor het doel van het gekeurde paard.
Don van de Winkel noemde een paar prachtige voorbeelden van paarden die (heel) hoog in de sport presteerden en toch op de röntgenfoto’s een bemerking hebben. Vaak is de vraag: “in hoeverre zou een paard last kunnen krijgen van een bemerking”. In de ideale wereld zou je graag willen hebben dat het antwoord zou zijn: “geschikt of ongeschikt”, maar dat gaat helaas niet op. Niet bij dieren maar ook niet bij mensen. En daar zou meer de vergelijking moeten zijn, met het humane dus. Bij mensen wordt ook pas onderzoek ingesteld als er klachten zijn. Pas dan gaan de molen draaien en zou er wel eens iets aan het licht kunnen komen, “maar dan komt het ook nog wel vaak voor dat er iets heel anders wordt gevonden dan dat de klachten veroorzaakt”, zegt Don. Onzekere factoren bij dierenartsen ten opzichte van artsen bij menselijke patiënten is de wetenschappelijke onderbouwing. In de humane geneeskunde is vele malen meer onderzoek gedaan en resultaten van veel meer patiënten duidelijk. In de paardenwereld is dat flink minder en speelt daarnaast ook de ervaring van een dierenarts mee. Het is voor dierenartsen lang niet altijd duidelijk wat de gevolgen voor het paard kunnen zijn bij bepaalde constateringen.
Tijdens de bijeenkomst worden enkele voorbeelden genoemd van keuringen die zijn gedaan voor de kliniek. Soms in opdracht van een koper, soms van de verkoper. Daar waar een paard soms als ‘braaf’ wordt verkocht, blijkt wel eens dat kopende partijen moeite hebben met het paard en kampen ze ineens met een bokkend of steigerend paard. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar zegt Don: “heel vaak komt er tijdens een keuring bij ons dan helemaal niets aan het licht. Vaak wordt vergeten dat paarden anders kunnen reageren op een nieuwe omgeving en wordt hen wel eens te weinig wenningstijd gegund, alsmede blijkt in de praktijk ook wel regelmatig dat de rijkunsten van een koper wel eens van een heel ander niveau kunnen zijn als de verkopende partij”.
De wereld van het veterinair keuren van paarden is een bijzondere, waar vaak veel druk van opdrachtgevers liggen. Don van de Winkel: “men vindt het vaak heel spannend wat er uit een keuring komt. Is ie geschikt voor USA, is een vraag die we vaak krijgen en eigenlijk kunnen we daar geen duidelijk antwoord op geven. We kunnen niet in een glazen bol kijken, en zijn zeker geen beleggingsadviseurs. 100% garantie krijg je nooit, want er kan altijd iets gebeuren, net als met ons als mens”. Afsluitend wordt nog een beetje een vergelijking gemaakt met enigszins misvormde, of te groot/klein uitgevallen groenten of stukken fruit. “Supermarkten willen ze niet hebben, maar de smaak is net zo lekker. Zo is het met paarden ook vaak.”
Vliegende paarden
Pascale Drijfhout van Horses2fly gaf een inkijkje in de weg die een paard maakt vanaf het erf van de verkoper richting de nieuwe koper. Daar gaat een heel traject aan vooraf waaronder de quarantaine en het afnemen van de diverse bloedtesten en keuringen. Voordat een paard op het vliegtuig zit moeten er de nodige formaliteiten geregeld worden en dat blijkt voor elk land verschillend. Horses2fly heeft zich in de loop der jaren sterk ingewerkt in deze markt en brengt momenteel in heel veel verschillende landen paarden. Pascale: “we hebben inmiddels al paarden gebracht naar Maleisië, Thailand, Colombia, Ecuador, Guatemala of Costa Rica, maar natuurlijk is dat nog lang niet alles, want het Friese paard heeft zich inmiddels wereldwijd gevestigd. De grootste uitdaging die Horses2fly, maar ook de dierenartsen hier in Nederland ondervinden zijn de veterinaire eisen die per land verschillen en de voorwaarden die hier in Nederland voor geen problemen zorgen en dat in het buitenland wel zijn. Diverse aandoeningen of infectiekansen die in Nederland uitgesloten zijn, kunnen voor sommige landen dusdanige struikelblokken zijn dat het wel eens voorkomt dat een paard niet naar bepaalde landen vervoerd mag worden”.
Maakt goede afspraken en zet ze op papier
Tot slot wees Anja Roos, deskundige in het recht, de aanwezigen op een aantal belangrijke zaken bij de verkoop van een paard. Stel een koopovereenkomst op, waarin duidelijk staat wat het doel van het gebruik van het paard is. Als koper heb je een onderzoeksplicht om te ontdekken of een beoogd paard wel echt bij je past en als verkoper heb je een mededelingsplicht waarbij je duidelijk moet aangeven wat je weet van de geschiedenis van het te verkopen dier (mankementen, gebreken, medicijnen etc.). Anja legt ook uit dat er verschillende ‘kopen’ zijn. Je hebt: ‘Consumentenkoop’ (particulier koopt van professional) en je hebt ‘Gewone koop’ (particulier verkoopt aan particulier of aan professional). Wanneer er gebreken aan het licht komen na een verkoop, dan maakt het verschil wat voor soort verkoop het is geweest. Als verkopende partij kun je er vaak baat bij hebben dat er een veterinair keuringsrapport is opgemaakt alvorens de verkoop, om aan te kunnen tonen of een gebrek al dan niet ten tijde van de verkoop aanwezig was.
Let ook op de omgang met het ‘risico-overgang’ . De periode tussen het moment dat het paard jouw erf verlaat en uiteindelijk aankomt bij de nieuwe eigenaar. Er kan wellicht iets voorvallen in deze tussenliggende periode en wie is dan verantwoordelijk voor de kosten? Leg dit goed vast en verzeker je er eventueel tegen. Handel niet te veel op goed vertrouwen, maar leg dingen vast. Nog een tip bij de verkoop……geef geen valse beloftes. Als je adverteert met de boodschap dat je paard ‘bomproof’ is, en het blijkt later dat je paard later toch wel degelijk ergens van kan schrikken (wat een hele natuurlijk reactie is), dan zou je daar nog wel eens problemen mee kunnen krijgen.
Na vier betogen is wel duidelijk geworden dat het een interessant onderwerp is gebleken, waar nog wel veel meer over gesproken kon worden. Een uur later dan gepland werd de bijeenkomst dan ook afgesloten.