Fokkerij

‘Het fokken van een prestatiepaard, dat op Grand Prix-niveau kan presteren’, zo luidt de eerste regel van het KWPN-fokdoel. Bijna 2.600 KWPN-geregistreerde dressuurpaarden maakten de droom van een Grand Prix-paard fokken inmiddels werkelijkheid. Binnen de hoogst geklasseerde paarden uit de KWPN-dressuurpaardenfokkerij drukken verschillende hengsten, moederlijnen en merries hun stempel. In het laatste nummer van het KWPN Magazine doken we in de cijfers achter de dressuurpaardenfokkerij.
Het oudste Grand Prix-paard in de KWPN Database is de Markies-zoon Limandus, die na zijn opleiding bij Jo Rutten onder de Zwitser Otto Hofer hoge ogen gooide in de internationale sport. Na Limandus volgden nog 6.740 paarden die minimaal op Lichte Tour-niveau zijn uitgebracht. Het is voor niemand een verrassing dat de preferente Jazz van grote invloed is geweest op de Nederlandse dressuurpaardenfokkerij. In totaal zijn 367 Jazz-nakomelingen geklasseerd op Lichte Tour-niveau of hoger. Johnson en ook de preferente Gribaldi brachten beide net geen 200 paarden voort die op dit niveau actief zijn of waren. Daarmee staat Jazz nog steeds op eenzame hoogte.
Topmerries
Niet enkel hengsten hebben een indrukwekkend palmares, ook verschillende merries doen opvallende zaken in de fokkerij. Er zijn maar liefst acht KWPN-merries die vier Zware Tour-nakomelingen brachten. Een van de meest bekende is wellicht O. Esther, die wederom het bloed van Jazz vertegenwoordigt. Zij bracht naast vier Zware Tour-paarden ook drie Lichte Tour-paarden en is daarmee de KWPN-merrie met de meeste nakomelingen op Lichte Tour-niveau of hoger. Ze verdiende onder meer bekendheid met haar olympische zoon Brother de Jeu (v. Voice). Flemmingh-dochter Roxane is van grote invloed via haar zoon Johnson. Er zijn meer merries in verband te brengen met olympische genen. Zo is Jazz-dochter Toulouse de volle zus van zilverenmedaillewinnaar Parzival, Tango-dochter Zenzi is de moeder van de bronzen Gio (v. Apache). Wolkentanz II-dochter Swensie is de merrie met de meeste Lichte Tour-nakomelingen, te weten zes paarden.
Predicaten
Er bestaat ook een verband tussen de keuringsresultaten van de moeders van Zware Tour-paarden. Ruim 60% van de Zware Tour-paarden komt uit een merrie die ster, keur of elite is. Naast deze merries kwam 20% van de merries die een Zware Tour-paard bracht op de keuring niet verder dan opname in het stamboek. Verschillende fokkers volgden echter hun eigen visie en ruim 50% van deze stamboekmerries verdiende later het preferentschap en/of prestatiepredicaat op basis van haar nakomelingen. Bij de Lichte Tour-paarden ligt dit aantal iets hoger. Ook hier komt 20% van de paarden uit een merrie die enkel in het stamboek is opgenomen, maar 65% van de paarden heeft een moeder met het ster-, keur- of elitepredicaat. Er bestaat bovendien een positieve correlatie tussen sportprestaties van nakomelingen en een hogere score in de aanlegtest van de moeders. Bijna 80% van de merries die op Lichte Tour-niveau of hoger loopt, nam zelf deel aan een stamboekkeuring. Van hen verdiende 85% het ster-, keur- of elitepredicaat.
Toekomst
De fokkerij is momenteel onderhevig aan verandering, onder andere door moderne voortplantingstechnieken als embryotransplantatie en OPU/ICSI. Op dit moment is het aantal paarden dat via de moderne technieken geboren is en oud genoeg is om op Lichte Tour-niveau of hoger te lopen, nog te klein om van grote invloed te zijn op de gegevens die gebruikt zijn voor dit onderzoek. Wanneer de ontwikkeling in dit tempo voortzet, zal dat in de toekomst veranderen. De moderne voortplantingstechnieken zorgen ervoor dat er soms meerdere veulens per seizoen uit één goede merrie worden gefokt. Daarnaast worden door deze technieken merries die succesvol zijn in de sport, vaker voor de fokkerij ingezet. Waar fokkers eerder een keuze moesten maken voor hun beste merries, opteren zij nu vaker voor een combinatie tussen de sport en de fokkerij. Naast deze ontwikkeling verbeteren ook de kwaliteit van de paarden en het rijden. Van de paarden die in 2005, een jaar voor de specialisatie, geboren zijn en dressuurwedstrijden hebben gelopen, loopt bijna 9% in de Lichte Tour of hoger. Bij de paarden geboren in 2012 is dit al ruim 16%. Met de verbetering van de fokkerij zullen de paarden in de toekomst dichter bij het fokdoel komen en kunnen er nog meer successen geboekt worden in de Lichte en Zware Tour.