Bokt Community/Algemeen

Foto: Aangeleverd door Remco Sikkel/Bokker 4bozzza
Op 14 augustus 2024 verscheen het nieuwste boek van schrijver Remco Sikkel, op Bokt bekend als 4bozzza. Het boek draagt de titel "In liefde loslaten: de laatste reis van je paard" en gaat over euthanasie van het paard. Binnenkort zal er een recensie van dit boek op VN verschijnen. Remco heeft al eerder boeken geschreven over PPID, Hoefbevangenheid en Hoefkatrolontsteking. Enkele hiervan zijn ook vertaald naar het Frans en Engels. Van beroep is Remco hoefverzorger, vanuit dit werkveld komen ook de onderwerpen voor zijn boeken. De Nieuwsredactie interviewde hem over zijn boeken en zijn werk als hoefverzorger.
Kun je jezelf even voorstellen?
Ik ben Remco Sikkel, hoefverzorger sinds 2001. De eerste tien jaar werkte ik in Drenthe, om vervolgens naar de Auvergne in Frankrijk te verhuizen. In 2011 maakte ik mijn debuut als auteur met mijn eerste boek over hoefbevangenheid. Er staan nu vijf titels op mijn naam en ik hoop dat er nog vele mogen volgen.
Hoe ben je ooit in aanraking gekomen met paarden?
Ik was vijf jaar oud en we waren op vakantie in Frankrijk. Het regende al dagen pijpestelen. Daarom besloten mijn ouders iets te gaan doen wat én leuk was, én vooral binnen. Dat werd paardrijden. Ik werd op een reusachtig groot paard dat ‘Le Duc’ (de hertog) heette. Ik voelde me inderdaad bijna van adel op zijn rug. Het was echt liefde op het eerste gezicht. Ik voelde een waanzinnige connectie met het wezen paard. Nu, bijna vijftig jaar later, is dat nog onveranderd zo.
Wanneer besloot je hoefverzorger te gaan worden?
Ik ben anatomisch hoefverzorger geworden toen ik besloot om naar Frankrijk te emigreren. Ik zocht een beroep dat ik op het platteland kon doen, zonder voor een baas te hoeven werken. Eerst dacht ik aan hoefsmid. Toen ik me ging verdiepen in het onderwerp, stuitte ik op wat we toen nog ‘natuurlijk bekappen’ noemden. De logica erachter was zó overtuigend dat ik eigenlijk niet anders kon dan dat pad te gaan bewandelen.
Waarom heb je destijds besloten naar Frankrijk te emigreren?
Heel klassiek: ik was op zoek naar rust, ruimte en gekmakend mooie natuur. Alle drie heb ik hier gevonden, aan de voet van de vulkanen van de Auvergne.
Wat is het verschil tussen een hoefverzorger en een hoefsmid?
Hoefverzorger, bekapper, hoefsmid en zelfs paardenpodoloog zijn allemaal benamingen voor mensen die zich vakmatig bezighouden met de hoeven van paarden. Zodra iemand met een tang, een rasp en een hoefmes aan de voeten van een paard werkt, is hij een hoefverzorger. Komt er hoefbeslag bij kijken, dan heb je te maken met een smid. Het hoefbeslag kan van ijzer of kunststof zijn.
Je bent anatomisch hoefverzorger. Wat houdt dit in en wat is het verschil met een 'gewone' hoefverzorger?
Het is vooral een term die vaak gebruikt wordt om van het verouderde ‘natuurlijk bekappen’ af te komen. Dit laatste was in de begindagen belangrijk, omdat het goed beschreef waar het idee op gebaseerd was: de keiharde hoeven van wilde mustangs in met name ‘The Great Basin’ in de Verenigde Staten. Als startpunt was dat erg belangrijk, maar gaandeweg kwamen we erachter dat er nogal wat verschillen zijn tussen de kurkdroge woestijn en bergachtige gebieden waar nauwelijks menselijke invloed is enerzijds, en de zompige polders, veen- en kleigronden in Nederland anderzijds. Het 1-op-1 toepassen van de Amerikaanse methode op de hoeven van onze paarden gaf niet vaak genoeg de gewenste resultaten. Het idee is nu om uit te gaan van de anatomie en fysiologie van de paardenhoef, en deze te plaatsen binnen de leefomstandigheden van het gedomesticeerde paard dat we als hoefverzorger in handen hebben.
Welke opleiding is nodig voordat je jezelf hoefverzorger mag noemen? Kun je daar wat over vertellen?
Geen officiële opleiding. Die bestond destijds helaas nog niet. Mijn opleiding bestond uit anderhalf jaar hands-on het vak leren van Fred Kammer, een van de eerste natuurlijk bekappers in Nederland. Gelukkig zijn er tegenwoordig wel goede opleidingen om je breed op te leiden tot hoefverzorger. Zonder andere opleiding tekort te willen doen, noem ik de opleiding tot ‘Barefoot Paardadviseur’ en de ‘Hoofnerd Academy’. Daarin ben ik misschien wel subjectief, omdat bij de eerste mijn boeken over hoefbevangenheid en hoefkatrolontsteking als vakliteratuur gebruikt worden en ik bij de tweede elk jaar webinars over deze onderwerpen geef

Hoe ben je ooit begonnen met schrijven en waarom besloot je dat te gaan doen?
Bij mijn klanten met hoefbevangen paarden en pony’s moest ik vaak veel uitleggen. Naarmate ik er zelf meer over leerde, werd mijn verhaal ook steeds langer. Zó lang, dat ik mensen braaf ja zag knikken terwijl de boodschap niet meer echt aankwam. Ik besloot een foldertje te maken dat ik achter kon laten, met de hoofdpunten. Ook dat liep een beetje uit de hand. Het foldertje werd een boek. Vervolgens had ik het grote geluk een uitgever te vinden die in het boek wilde investeren. Dankzij haar kreeg mijn carrière als schrijver een vliegende start. Toen mijn contract met haar afliep, ben ik zelf verder gegaan en mijn eigen boeken gaan uitgeven.
Hoe gaat het schrijven en uitgeven van een boek in zijn werk? Hoeveel tijd gaat daarin zitten en hoe kom je aan onderwerpen voor je boeken?
De onderwerpen kwamen tot nu toe als vanzelfsprekend voort uit mijn werk. Elke dag werk ik met hoefbevangen paarden, paarden met hoefkatrolontsteking of met paarden met PPID.
Het maken van een boek begint met het idee ‘ach, dat doe ik wel even’. Daarna kom ik erachter dat dat niet bepaald zo is, maar ja dan ben ik al een eind op weg en maak ik het graag af

Voordat ik aan het daadwerkelijke schrijven toekom, ben ik heel lang aan het studeren. Stapels met wetenschappelijke artikelen verzamelen, deze bestuderen, de kernpunten eruit halen en die ordenen. Ik moet samenhang ontdekken of juist tegenstrijdige informatie proberen te begrijpen vanuit verschillende standpunten en theorieën. Vervolgens moet ik ergens de grens trekken qua hoe diep ik op alles in wil gaan. Om je een idee te geven: voor ‘Het PPID-boek’ heeft deze fase bijna drie jaar geduurd!
En dan ga ik pas schrijven. Mijn belangrijkste doel is om zoveel mogelijk paarden, pony’s en ezels te helpen met mijn boeken. Daarom schrijf ik zo laagdrempelig, maar vooral ook zo objectief mogelijk en probeer ik verschillende zienswijzen te bespreken. Hoe meer mensen ik binnenboord hou, hoe beter ik mijn doel bereik. Natuurlijk zijn daar grenzen aan. Als groot voorstander van blote paardenvoeten en hoefschoenen zal ik geen ijzers aanraden, maar ik doe ook niet mee aan het met modder gooien tussen beide kampen. Daar schiet niemand iets mee op. Ik ken hele goede smeden en hele slechte bekappers. En andersom.
Je hebt intussen meerdere boeken geschreven over hoefbevangenheid, PPID, hoefkatrolontsteking en euthanasie van je paard, waarom ben je hierover gaan schrijven? Hoe zijn je eigen ervaringen met deze onderwerpen?
Zoals ik hierboven vertelde, zijn hoefbevangenheid, hoefkatrolontsteking en PPID dagelijkse kost in mijn beroep. Keer op keer kwam ik erachter dat de kennis over deze onderwerpen wel beschikbaar is, maar niet goed bij paardeneigenaren, hoefverzorgers en zelfs sommige dierenartsen aankomt. Sociale media zijn prachtig, maar ze zorgen er ook voor dat verouderde informatie maar rond blijft zoemen. Veel ideeën en theorieën over oorzaak en behandeling van hoefbevangenheid bijvoorbeeld, zijn nog gebaseerd op de kennis van voor 2010. Zeg ‘hoefbevangen’ en het echoot nog steeds ‘fructaan’ op Facebook. Met mijn boeken doe ik hier iets aan. Ik geef actuele, correcte en complete informatie over deze drie rotziektes. Zo wil ik al die paarden uiteindelijk helpen.

Foto: Aangeleverd door Remco Sikkel/Bokker 4bozzza
De Franse vertalingen zijn gedaan door twee hele goede professionele vertaalsters. De Engelse versie van ‘Hoefbevangenheid : begrijpen, genezen, voorkomen’ is door mijn collega Heleen Davies gemaakt. De andere Engelse vertalingen heb ik zelf gedaan, in samenwerking met twee professionele redacteuren. Allemaal ook veel werk, maar wel de moeite waard. Met name op de Franse markt ben ik zo’n beetje de enige die over deze onderwerpen publiceert. Weer heel veel paarden geholpen dus!
Als er over PPID, Hoefbevangenheid, Hoefkatrolontsteking of Euthanasie nieuwe informatie beschikbaar komt, komen er dan ook nieuwe uitgaven van je boeken?
Mijn boeken geef ik uit als POD (printing-on-demand). Dit betekent dat ik de inhoud steeds kan updaten als er kleine wijzigingen nodig zijn. Als na een aantal jaren de wetenschappelijke inzichten echt grondig veranderd zijn, is het tijd voor een nieuwe herziene druk. Maar dat is wel heel veel werk. Daarom dat ik in de tussentijd nieuwe kennis deel via mijn websites. Met het boek en de site samen, blijf je zo goed mogelijk up-to-date.
Je nieuwste boek kwam op 14 augustus uit en gaat over afscheid nemen van je paard en euthanasie. Dat is best een zwaar onderwerp, hoe ben je op het idee gekomen om hier een boek over te schrijven en hoe lang heb je gedaan over het schrijven zelf?
Tsja, dat is een beetje een raar verhaal. Na 13 jaar schrijven over al die ziektes was ik wel een beetje klaar met die ellende. Ik wilde iets vrolijkers; lekker schrijven over blije en gezonde paarden. Daarom startte ik de site remcosikkel.nl, waar ik begon met artikelen over van alles, behalve ziektes. En niet veel later had ik een boek geschreven over ehm… dóde paarden. Niet bepaald een vrolijker onderwerp dus.
Dat kwam zo: ik krijg bijna dagelijks mailtjes van wanhopige paardeneigenaren die al een hele weg hebben afgelegd met hun zieke paard. Voordat je de auteur van een boek benadert met je vragen, is de ernst van de aandoening van je paard meestal al behoorlijk groot. Helaas loopt dit daarom statistisch gezien vaker verkeerd af. Veel euthanasie dus, ondanks alle goede zorgen.
Een aantal paardeneigenaren schreef me naderhand dat ze het gevoel hadden nergens echt terecht te kunnen met hun verdriet. Ik adviseerde hen om een Facebookgroep te starten voor lotgenoten. Toen ik dat advies vier keer had gegeven en de groep er maar niet kwam, besloot ik zelf ‘Paardenhemel - Troost en Verbinding na Verlies’ op te richten.
Om de groep te kick-starten, schreef ik een paar artikeltjes over het onderwerp. Daarna nam alles dezelfde loop als die ik hierboven al beschreef. Als ik een begin van een boek heb, maak ik het graag af. Drie maanden later was ‘In liefde loslaten : de laatste reis van je paard’ klaar. Het boek schreef zich bijna vanzelf, dit keer. Alsof het er moest zijn.
Kun je iets vertellen over waar dit boek over gaat?
Het valt in twee delen uiteen. De eerste helft is feitelijk en een soms nogal technisch. Wat is euthanasie precies? Welke redenen bestaan ervoor? Hoe verloopt de procedure? Hoe bereid je het praktisch voor en hoe handel je alles af? De kosten en verzekering komen aan bod en we hebben het over cremeren, maar ook over Rendac. En nog meer van dit soort best wel kille, maar belangrijke informatie.
De tweede helft van het boek gaat juist over alle emotionele aspecten. We kijken uitgebreid naar rouwverwerking, zowel van jou, van je kinderen als van andere paarden. Schuldgevoelens komen aan bod, net als afscheidsrituelen en rouwtherapie. Dit deel van het boek is daarom ook interessant voor mensen wiens paard al ingeslapen is.
Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een persoonlijk verhaal van iemand die zijn paard heeft moeten laten gaan. Heel aangrijpende verhalen die het boek wat mij betreft als het ware een beetje ‘dragen’. Ze geven steun en laten de lezer voelen dat hij of zij niet alleen staat in het verdriet.
Je geeft aan dat je persoonlijke verhalen hebt gebruikt. Hoe ben je aan deze verhalen gekomen en verleenden alle eigenaren ook direct hun medewerking hieraan?
Die verhalen heb ik voor het grootste gedeelte gekregen van heel actieve leden van de Facebookgroep die ik eerder noemde. Zij wilden heel graag meewerken. Sommigen gaven zelfs aan dat het deel uitmaakte van hun rouwverwerkingsproces. Ik ben nog steeds heel dankbaar voor hun bijdragen
Waarom zouden paardeneigenaren jouw boeken moeten lezen, wat wil je deze mensen bieden met deze boeken?
In al mijn boeken, met uitzondering van het laatste, geef ik veel aandacht aan preventie. Dus ook als je paard niet hoefbevangen is of hoefkatrol of PPID heeft, leer je echt heel veel over voeding, huisvesting, beweging en hoefzorg en over alle risicofactoren. Kennis is macht, hè? Hoe meer je weet, hoe beter je voorbereid bent.
Als je paard al wel een van deze kwalen heeft, krijg je met mijn boeken echt objectieve en complete, moderne kennis aangereikt op een manier die goed leesbaar en makkelijk te begrijpen is, ondanks dat het vaak ingewikkelde materie is.
Heb je alweer plannen voor een volgend boek en zo ja, kun je daar al iets over vertellen?
Ik ben aan het overwegen om ook een ‘Antwoordenboek Hoefkatrolontsteking’ te schrijven. Dan is het plaatje compleet en hebben de grote boeken ieder een klein broertje. Daarna hoop ik dan eindelijk een boek te gaan schrijven over kerngezonde, vrolijke rondhuppelende paarden, pony’s en ezels. Misschien wel een boek over ‘Le Duc’, de vriendelijke reus die me het prachtige pad van de paarden op heeft gestuurd.