Sport
De Aachener Soers, de terreinen van CHIO Aachen. Foto: Lokilech/Wikimedia Commons
Een toevallige ontmoeting bij een evenement bracht het balletje aan het rollen. Birgit Rosenberg, bestuurslid bij de Aachen-Laurensberger Rennvereins (ALRV), en professor Dr. Dirk Winter kwamen met elkaar in gesprek over het thema ‘wetenschappelijk onderzoek naar dierenwelzijn’. Enkele telefoontjes en een aantal maanden later werd een nieuw, belangrijk project opgezet: de CHIO Aachen Scientist Circles. Deze samenwerking bestaat uit acht wetenschappers en paardenexperts uit Duitsland, België en Zwitserland en houdt zich belangeloos bezig met het welzijn van sportpaarden. De vraag, die al aan bod is gekomen in verband met het CHIO Aken 2023 is: hoe gaat het met de wedstrijdpaarden in de omgeving van het CHIO Aken in vergelijking met hun thuisstal? Het doel van het onderzoek is om gefundeerde data te verzamelen over de huidige situatie en mogelijkheden te vinden om het verblijf van de paarden in de toekomst nog aangenamer te maken en ze zo de best mogelijke omstandigheden te bieden. In het eerste jaar ging het om vier internationale wedstrijdpaarden, die middels door AI-aangestuurde cameratechnieken 24 uur per dag gevolgd werden en waarbij het stressniveau werd bepaald, onder andere door het meten van de cortisol-waarden (cortisol is het stresshormoon-red.) in hun mest.
De eerste evaluaties stemmen de wetenschappers optimistisch. “Bij het observeren is het ons positief opgevallen dat de paarden bij het concours in Aken misschien veel langer op stal hebben gestaan dan thuis, veel bezig werden gehouden en veel bewogen”, verklaart professor Winter, die decaan paardenwetenschappen is aan de Hogeschool voor Wetenschap en Natuur in Nürtingen-Geislingen. Omdat de wetenschappers van de CHIO Aachen Scientist Circles het thema zeer belangrijk vinden en verder willen uitbreiden bij toekomstige wedstrijden, krijgen ze intussen hulp van Drs. Leonie Krüger. Zij bekommert zich in haar doctoraat om onder andere het analyseren van de gegevens die tot nu toe verzameld zijn. De cortisoltesten tijdens het concours van 2023 zijn inclusief vier dagen in hun thuisstal, tijdens het transport naar Aken, de trainingen en de wedstrijden op locatie, maar ook het vervoer terug naar huis en de aansluitende drie dagen weer thuis.
Leonie Krüger rapporteert over de uitwerking van de monsters uit de pilotstudie: “cortisol wordt uitgescheiden bij fysieke of psychologische stress, daarom was er een stijging op de dag van de wedstrijd. Dat is volkomen logisch. De curve van de ruiter ziet er waarschijnlijk vergelijkbaar uit. De verdere cortisolwaarden die zijn verzameld tijdens het verblijf in Aken, lagen op een vrij laag niveau.” De onderzoekster deelt deze eerste resultaten als volgt in: “het vervoer naar en het verblijf in Aken leken geen grote invloed te hebben op het stressniveau. Ook hebben wij kunnen vaststellen dat de paarden, toen ze na het concours weer thuiskwamen, snel weer op het niveau zaten van voordat ze naar Aken kwamen.”
Pilotstudie wordt testplan voor komende jaren
Krüger en Winter waarschuwen voor het overschatten of fout interpreteren van de eerste resultaten. “Wetenschap heeft tijd nodig. We kunnen nog geen gefundeerde, eenduidige uitspraken doen”, beklemtoont ddrs. Krüger. Winter voegt daaraan toe: “om dat te veranderen, zullen bij het CHIO Aachen 2024 beduidend meer paarden aan de studie moeten deelnemen, minstens twaalf.”
“Onze blik is gericht op de toekomst. We gaan eraan werken om van de pilotstudie een testplan voor de komende jaren te maken. Dat moet zinvol zijn en de juiste parameters omvatten, zodat wij uiteindelijk echt wetenschappelijk onderbouwde uitspraken kunnen doen over het welzijn van de paarden tijdens hun verblijf op het concours”, legt Leonie Krüger uit. Zo zou de monitoring per camera moeten worden uitgebreid met directe observatie van het dier. Daarnaast worden de belangrijkste stabiele klimaatfactoren in de stal ook bepaald met sensoren. Met zo’n 30 tot 40 paarden in een periode van drie jaar, moet het dan ook mogelijk zijn om een gefundeerde verklaring op te stellen. Een eindconclusie, in de breedste zin van het woord, verwachten de wetenschappers echter niet. “Er zullen altijd weer nieuwe factoren komen die het dierenwelzijn beïnvloeden en die we moeten onderzoeken”, stellen ze eensgezind. Daarom wil de CHIO Aachen Scientist Circle zich ook op de langere termijn op dierenwelzijn blijven richten.
Om er zeker van te zijn dat de paarden in de toekomst zo goed mogelijk worden geobserveerd, kan professor Dr. Winter zich voorstellen dat de boxen in Aken met camera’s worden uitgerust. “Op die manier kunnen organisatoren en ruiters laten zien dat dat de maatstaven voor het houden van paarden nauwlettend in de gaten worden gehouden.” Ook wordt er naar andere opties gekeken om aanvullende aspecten rondom het thema dierenwelzijn te kunnen onderzoeken. “We onderzoeken momenteel de toepasbaarheid van andere innovatieve, technische methodes”, vertelt Winter.
Mogelijk kan het CHIO Aachen op deze manier een voorbeeldfunctie vervullen voor andere concoursen, zelfs als de omstandigheden voor de paarden overal anders zijn. Professor Dr. Dirk Winter is daarvan overtuigd: “Aken is het belangrijkste concours ter wereld. De standaarden die wij hier zo goed mogelijk proberen te ontwikkelen, kunnen in de toekomst als leidraad dienen voor andere organisatoren.”
Meer informatie over de CHIO Aachen Scientist Circle kun je hier vinden. Deze website is geschreven in het Duits, maar er is ook een Engelstalige versie beschikbaar.
