Bokt.nl

**Geplaatst door de TopicStarter** : 26-05-24 21:18

Kunnen paarden glimlachen? Op een bepaalde manier wel, zo blijkt.

Geplaatst door de TopicStarter : 26-05-24 21:18

Afbeelding ter illustratie. Foto: Marlies Trap Fotografie

Kunnen paarden daadwerkelijk glimlachen? De meeste ruiters zullen het zeggen van wel. Uit onderzoek is ook gebleken dat paarden een specifieke gezichtsuitdrukking hebben, waarmee ze op hun eigen manier positieve gevoelens kunnen laten zien. Deze zijn vergelijkbaar met ‘vreugde’ of ‘geluk’.

Een groot deel van alle onderzoeken bij paarden concentreert zich op de communicatie van negatieve gevoelens: lichaamssignalen die kunnen duiden op pijn, stress of bijvoorbeeld depressie. Er zijn uitgebreide schema’s ontwikkeld om dergelijk signalen te herkennen en te begrijpen. Bekende voorbeelden hiervan zijn de 'Horse Grimace Scale' en het 'Ripped Horse Pain Ethogram'.

Deze onderzoeken zijn ongetwijfeld nuttig en gerechtvaardigd, maar we mogen niet vergeten dat paarden ook positieve gevoelens hebben. Deze uiten ze ook op hun eigen specifieke manier, namelijk met een gezichtsuitdrukking die erg lijkt op de menselijke glimlach, volgens Dr. Léa Lansade. Zij is wetenschapper en internationaal vooraanstaand specialist in paardengedrag bij het National Research Institute for Agriculture, Food and the Environment (INRAE).

“Paarden hebben relatief complexe aangezichtsspieren, die een grote variatie aan gezichtsuitdrukkingen mogelijk maken. Deze variatie is bijna hetzelfde als wat we zien bij de meeste primaten”, legt ze uit. “Als wetenschappers kunnen we de woorden ‘glimlach’ of ‘gelukkig’ niet echt gebruiken in relatie met dieren. Maar als je kijkt naar de gezichtsuitdrukkingen van een paard dat positieve emoties toont, is dat in principe wel wat we zien.”

Gelukkige paarden laten een ‘paardenglimlach’ zien, waarbij ze hun ogen half sluiten, hun bovenlip een beetje strekken en de oren naar achteren richten, in één lijn met de neus, zo legt Léa Lansade uit. Zij en haar team ontdekten dit fenomeen enkele jaren geleden, toen dit getoond werd tijdens een onderzoek naar wenselijke poetstechnieken. Soms houden de paarden de lippen stil, soms trillen die een beetje. In combinatie met die glimlach tillen ze meestal hun nek iets op of kantelen hun hoofd een beetje.

“Het is niet genoeg om negatieve emoties bij de paarden te vermijden. We moeten ook actief op zoek naar tekenen van positieve emoties”, stelt Lansade. “Als wij hun gezichtsuitdrukking lezen en correct interpreteren, kunnen we daaraan herkennen hoe gelukkig ze zijn en wat ze werkelijk gelukkig maakt.”

De resultaten van het onderzoek suggereren zelfs dat paarden een specifieke gezichtsuitdrukking hebben, waarmee ze positieve emoties uitdrukken. Deze zijn op hun manier vergelijkbaar met ‘geluk’. En hoewel deze uitdrukkingen wellicht niet lijken op de cartoonachtige glimlach of de menselijke grijns van oor tot oor, vertegenwoordigen deze signalen wel het ‘gelukkige gezicht’ van een paard. “Wat we zien, is eigenlijk een soort ‘glimlach’ en hoewel het bijvoeglijk naamwoord ‘gelukkig’ niet voorkomt in ons wetenschappelijk jargon, lijkt de emotie die we uit deze ‘glimlach’ halen, sterk op een positief gevoel van welzijn”, zo vertelt Lansade.

Veel paardeneigenaren zijn er zeker van dat ze op bepaalde momenten een soort ‘glimlach’ herkennen bij hun eigen paarden. Maar dit gevoel was tot nu toe moeilijk te objectiveren en werd ongetwijfeld ook beïnvloed door de sterke persoonlijke band van paarden met hun eigenaren. De groep onderzoekers, onder leiding van Léa Lansade, heeft zich tot nu toe echter vooral gericht op subtiele lichaamssignalen die zelfs eigenaren niet altijd opmerken. Léa en haar collega-onderzoekers zetten in hun studie hun eerdere onderzoek naar het poetsen voort en ontdekten dat lichaamstaal - en dan met name gezichtsuitdrukkingen- geassocieerd wordt met positieve emoties. Terwijl eerdere aspecten van dit poetsonderzoek zich richtten op uitingen van ongemak en andere negatieve emoties bij paarden, waarmee ze wilden zien wat goed en slecht poetsen is, lag de focus deze keer op positieve emoties.

“De verbetering van het paardenwelzijn kan niet beperkt blijven tot het vermijden van negatieve emoties”, zo legt ze uit. “We moeten streven naar een maximum aan positieve emoties .”

Lansade en haar collega’s poetsten tijdens het onderzoek de paarden op twee verschillende manieren. Aan de ene kant werd het poetsen ‘normaal’ gedaan, op de traditionele manier. Dit bleven ze volhouden ongeacht de reactie van het paard. Bij het poetsen op de ‘zachte’ manier stopten de verzorgers met bepaalde bewegingen op het moment dat het paard tekenen vertoonde dat het dit niet fijn vond. Ze gingen verder met andere bewegingen, als het dier tekenen van plezier en comfort vertoonde. De wetenschappers tekenden de lichaamstaal en de mimiek van de paarden op -waaronder ook ogenschijnlijk zeer subtiele uitdrukkingen- en vergeleken deze data, om zo bepaalde patronen te ontdekken. Voor deze analyse gebruikten ze onderzoeksgegevens van ‘blinde’ obervatoren. Dat wil zeggen dat de onderzoekers de foto’s van de gezichten van de paarden konden zien, maar niet welke soort verzorging het paard kreeg. Een jaar later kwamen dezelfde paarden terug voor een nieuwe poetssessie om te zien welke lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen ze vanaf het begin vertoonden.

De onderzoekers kwamen erachter dat paarden een hele rij aan gezichtsuitdrukkingen hebben waarmee ze hun ‘geluk’ tonen tijdens het poetsen, aldus Lansade. Tot deze uitdrukkingen behoren de nek iets omhoog doen, de ogen half sluiten, de bovenlip uitgestoken en onbeweeglijk of trillend, en de oren naar achteren, op één lijn met de neus. Bovendien leken ze ‘dierbare herinneringen’ te hebben aan hun eerdere poetsbeurt, aangezien ze een jaar later met een ‘glimlach’ naar de controlepoetsbeurt komen.

Het vermogen om de ‘glimlach’ van een paard in een zo vroeg mogelijk stadium te herkennen, kan leiden tot een beter welzijn en een betere relatie tussen mens en paard, zo stelt Lansade. “Ruiters herkennen normaal gesproken de positieve gezichtsuitdrukking wel van paarden die op een ‘zachte’ manier verzorgd worden, als deze uitdrukkingen duidelijk zijn -zoals uitgestoken lippen die soms een beetje bewegen en de halfgesloten ogen”, legt ze uit. “Maar soms kunnen deze uitdrukkingen veel subtieler zijn. Als je goed kijkt, zie dan dat alleen de bovenlip iets naar voren strekt. Dat zal iets zijn dat maar weinig ruiters echt opvalt, maar dat zou wel een van de eerste tekenen zijn dat we op de goede weg zijn en dat we zo door moeten gaan.”

Het missen van deze details veroorzaakt hetzelfde probleem met negatieve uitdrukkingen, zij het wel in omgekeerde richting, zo voegt Léa toe. “Maar weinig mensen weten hoe ze die kleine verstrakking bij de mondhoek kunnen herkennen. Die is relatief subtiel, als je er niet op let”, zegt ze. [i]“Maar als je weet dat dit er is, is het relatief makkelijk te herkennen. Het is cruciaal om dit teken van ongemak al op het eerste moment te herkennen, want dan kun je meteen die manier veranderen waarop je jouw paard verzorgt. Dit kan dan nog voordat het paard jou moet bedreigen of het contact moet verbreken, om zo zijn ongemak aan jou duidelijk te maken. Het vermogen om gezichtsuitdrukkingen van onze paarden te lezen (en dan in dit geval de lippen) helpt ons om de communicatie aanzienlijk te verbeteren.

De studie ‘Facial expression and oxytocin as possible markers of positive emotions in horses’ van Léa Lansade, Raymond Nowak, Anne-Lyse Lainé, Christine Leterrier, Coralie Bonneau, Céline Parias und Aline Bertin verscheen al op 2 oktober 2018 in het tijdschrift ‘Scientific Reports’. Deze is in het Engels en kun je hier teruglezen.

Gebruikte bronnen:

Deel op Facebook Tweet Foutje gespot? Tip de redactie

**Geplaatst**: 26-05-24 21:29

Geplaatst: 26-05-24 21:29

Toch leuk als een ander ook vaststelt dat het klopt wat iemand ca 30 jaar geleden beschreef: https://www.bol.com/nl/nl/p/persoonlijk ... 666820881/

Ik schat in dat veel eigenaren deze gezichtsuitdrukkingen herkennen en vaak ook juist interpreteren.
Blijkt nu dat we toch niet zo gek zijn als sommige anderen denken.

**Geplaatst**: 27-05-24 07:56

Geplaatst: 27-05-24 07:56

Ik ben er altijd vanuit gegaan dat het "tanden iets bloot / lip optrekken en hoofd kantelen" bij lekker poetsen een soort instinctieve reactie is om al richting de houding te gaan om terug te kriebelen bij een ander paard. Als de één de ander op de schoft krabbelt doet de ander terug en dan staan in ze in een soortgelijke stand als die ze aannemen bij een fijne poetsbeurt.

Maar misschien denk ik te simpel.

**Geplaatst**: 27-05-24 08:36

Geplaatst: 27-05-24 08:36

Ja maar ze beschrijven hier dus ook het stadium net vóór die hele overduidelijke houding waarbij ze er uit zien of ze je even lekker gaan terug krabbelen (of dat ook daadwerkelijk doen).
Een subtielere blik.

Overigens herken ik hem wel inderdaad. Nog niet dat extatische. Maar wel net dat hoofd wat optillen en die lip een beetje vooruit.

Leuk onderzoek. Fijn om ok de positieve route te kiezen in de weg naar meer welzijn.

**Geplaatst**: 27-05-24 08:51

Re: Kunnen paarden glimlachen? Op een bepaalde manier wel, zo blijkt.

Geplaatst: 27-05-24 08:51

Ik herken het ook, ken er een die het al doet als je hem alleen aait..zoveel gelukzalige herinneringen heeft hij aan zijn borstelbeurten kennelijk haha. Zal eens kijken of ik het vast kan leggen.

En ik vind het ook een goed en leuk onderzoek, inderdaad belangrijk om ook op de positieve signalen te onderzoeken.

**Geplaatst**: 27-05-24 08:56

Re: Kunnen paarden glimlachen? Op een bepaalde manier wel, zo blijkt.

Geplaatst: 27-05-24 08:56

Ik volg op instagram iemand wiens paard echt in gelukzalige trance gaat als ze met een grote zachte borstel zijn hoofd borstelt

**Geplaatst**: 27-05-24 09:33

Geplaatst: 27-05-24 09:33

Mijn merrie is ook type gelukzalige glimlach met ogen dicht. Mijn ruin daarentegen verandert in een regelrechte tapir als je die borstelt op zijn favoriete plekjes. Bovenlip in een flinke krul, ogen dicht en een gelukzalige diepe zucht. Hij gaat er ook net als een hond helemaal voor staan
Ik zal eens kijken of ik van allebei een foto kan vinden.

**Geplaatst**: 27-05-24 12:04

Geplaatst: 27-05-24 12:04

Smile

**Geplaatst**: 27-05-24 15:18

Re: Kunnen paarden glimlachen? Op een bepaalde manier wel, zo blijkt.

Geplaatst: 27-05-24 15:18

De mijne kan ook glimlachen

Leuk dat er ook onderzoek gedaan wordt naar positieve signalen, maakt het net iets leuker om er op te gaan letten. (Al zijn de kalmerende signalen die al bekend zijn wel erg waardevol natuurlijk)